Η επίσκεψη στην Κίσαμο είναι μοναδική εμπειρία. Η γνωριμία με την επαρχία δεν έχει να κάνει μονάχα με το ζεστό και φωτεινό ήλιο, την κρυστάλλινη θάλασσα, τα φαράγγια, την παρθένα γη, την μεγάλη χρονική διάρκεια διακοπών σας στην περιοχή. Η γνωριμία με την επαρχία Κισάμου είναι ταυτόχρονα κι ένα ταξίδι στην μακραίωνη ιστορία της, τον πολιτισμό, την παράδοση, τα ήθη και έθιμα, την φιλόξενη ψυχή των ανθρώπων της....Όσοι δεν μπορείτε να το ζήσετε... απλά κάντε μια βόλτα στο ιστολόγιο αυτό και αφήστε την φαντασία σας να σας πάει εκεί που πρέπει...μην φοβάστε έχετε οδηγό.... τις ανεπανάληπτες φωτογραφίες του καταπληκτικού Ανυφαντή.
Η εισήγηση του Ψωματάκη Μανώλη που είχε δημοσιευθεί στους Ν.Ο και αν δεν κάνω λάθος και στα Χ.Ν για το Κλειστό Γυμναστήριο .....
Ψωματάκης Εμμανουήλ.... Ας δούμε την πορεία του Κλειστού Γυμναστηρίου της πόλης της Κισάμου το οποίο θα έδινε άλλη προοπτική στην αθλητική υποδομή της περιοχής.
27/02/2004: εντάσσετε στο Ειδικό Πρόγραμμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης ( ΕΠΤΑ η "Κατασκευή του Κλειστού Γυμναστηρίου" στην πόλη με εγκεκριμένη πίστωση (μαζί με ΦΠΑ) 1.085.840,06 ΕΥΡΩ
Δημοπρατήθηκε το έργο και δόθηκε έκπτωση 23,38% με αποτέλεσμα να εγκριθεί το ποσό των 994.142,80 Ευρώ
Από 24/06/2005 έως 09/09/2005 πραγματοποιούνται εργασίες (140 μεροκάματα) για την αρχαιολογία. Το τελικό έγγραφο για την συνέχιση των έργων μας δόθηκε από την αρχαιολογία τον Απρίλιο του 2007
Έως 07/08/2006: υλοποιούνται έργα 8.800 Ευρώ. Το εν λόγο τιμολόγιο εξοφλείτε τον Οκτώβριο του 2007, μετά από παρέμβαση στην περιφέρεια Κρήτης (εμένα ως αντιδημάρχου, του ΟΑΔΥΚ και του Αναδόχου) και δέσμευση μας ότι το έργο θα συνεχιστεί.
Έως τον Νοέμβριο του 2007: μετά από σοβαρή προσπάθεια μου ως αντιδήμαρχος παραδίδονται α) η άδεια από αρχαιολογία, β) η αλλαγή αρχιτεκτονικού σχεδίου, γ) μελέτη θεμελίωσης και ξεκινάνε οι εργασίες για την κατασκευή του κτιρίου. Οι εργασίες από χωματουργικά μέχρι και μπετόν θεμελίωσης είχαν ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο του 2008
14/03/2008: παρουσιάζετε η "Τρίτη επιμέτρηση των εργασιών" που υλοποιήθηκαν μέχρι τότε και των οποίων η συνολική αξία ήταν 513.406,06 Ευρώ
Σε αρκετά δημοτικά συμβούλια πρότεινα να ενταχθεί ως θέμα στο επόμενο δημοτικό συμβούλιο χωρίς να υπάρχει ανταπόκριση α) ως αξιοποίηση του υπόλοιπου ποσού ( 994.142,80 - 513.406,06 = 480.736,74 ), β) ενέργειες για .....
Μια τεχνική έκθεση του δήμου Κισάμου για να καταλάβουμε πως εισπράττεται το 1 ε απο τα καραβάκια αλλά και που πάει σαν ανταποδοτικό.
Για την είσπραξη του τέλους εισόδου Γραµβούσας – Μπάλου από το λιµάνι Καβονησίου υπάρχει η εξής ιδιαιτερότητα. Οι αφίξεις των τουριστικών λεωφορείων γίνεται 30 λεπτά περίπου πριν τις αναχωρήσεις των πλοίων στις 10.30 π.µ.& 12.30 µ.µ. προς Μπάλο µε περίπου 2.000 άτοµα ηµερησίως την περίοδο αιχμής.
Είναι αδύνατον λοιπόν εισπράκτορες του ∆ήµου να εισπράξουν και να ελέγξουν τόσους πολλούς επισκέπτες σε πολύ λίγο χρόνο, χωρίς να υπάρχει καθυστέρηση, αρνητικά σχόλια για την τουριστική εικόνα της περιοχής καθώς και απώλεια εσόδων σε σχέση µε τα στοιχεία επιβατών του Λιµεναρχείου.
Απαιτούνται πολλοί υπάλληλοι για λίγες ώρες. Αυτό όµως δεν είναι εφικτό και δεν είναι οικονοµικά ωφέλιµο για το ∆ήµο να προσλάβει πολλούς εργαζόµενους µε πλήρες ωράριο ενώ τους χρειάζεται για ηµιαπασχόληση.
Ένα επιπλέον στοιχείο που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, είναι η απόκλιση που παρατηρήθηκε τα προηγούµενα χρόνια έως το 2015, στον αριθµό επιβαινόντων βάσει στοιχείων Λιµεναρχείου και στην είσπραξη του τέλους βάσει στοιχείων της οικονοµικής υπηρεσίας του ∆ήµου, µε
την απώλεια εσόδων να κυµαίνεται σε ετήσια βάση στις 15.000,00 έως 20.000,00 €.
Η µόνη λύση για να ελαχιστοποιηθεί (µε βάσει τα απολογιστικά στοιχεία για το 2016 αυτό έχει επιτευχθεί) η απώλεια εσόδων χωρίς να διαταραχθεί η έγκαιρη και χωρίς ταλαιπωρία και καθυστερήσεις, αναχώρηση των πλοίων κρουαζιέρας, είναι η σύναψη σύµβασης µε εξωτερικό συνεργάτη.
Ο ∆ήµος λαµβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω στοιχεία καθώς και την από 27/04/2017 Έκθεση αναγκαιότητας του ∆ηµάρχου και προκειµένου να υπάρχει µια οµαλή λειτουργία στην είσπραξη του «Τέλους εισόδου έργων υπαίθριας αναψυχής ανταποδοτικού χαρακτήρα οδοσάρωσης, συντήρησης και αποκατάστασης της προστατευόµενης περιοχής Ακρωτηρίου Γραµβούσας και Μπάλου» και να πραγµατοποιούνται χωρίς καθυστέρηση τα δροµολόγια των πλοίων από το λιµάνι του Καβονησίου για Γραµβούσα – Μπάλο, είναι ανάγκη να προχωρήσει σε ανάθεση εργασίας για είσπραξη τέλους εισόδου Γραµβούσας - Μπάλου σε εξωτερικό συνεργάτη µε καθορισµό αντιτίµου ανά εισιτήριο. Η πρόβλεψη για την είσπραξη εισιτηρίων κατά την τρέχουσα τουριστική περίοδο είναι περίπου 177.400.
Η δαπάνη αυτή θα βαρύνει τον Κ.Α. 70-6117.004 «Αµοιβή για την είσπραξη τέλους εισόδου Γραµβούσας - Μπάλου» ως εξής:
Αµοιβή για την είσπραξη τέλους εισόδου Γραµβούσα – Μπάλος
(εισιτήρια 177.400Χ0,05) 8.870,00 €
ΣΥΝΟΛΟ
8.870,00 + ΦΠΑ 24% 2.128,80 €= 10.998,80 €
Η ανωτέρω εργασία προσφέρεται έναντι του ποσού των οκτώ χιλιάδων οκτακοσίων εβδοµήντα ευρώ (8.870,00€) πλέον ΦΠΑ 24%, ποσού δύο χιλιάδων εκατόν είκοσι.
Απλά τα πράγματα με αυτήν την τεχνική έκθεση βλέπουμε οτι το ανταποδοτικό δεν έχει σχέση με το νησί Γραμβούσα... οπότε εκεί πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή και να δούμε πως θα ξαναφτιαχτεί το μονοπάτι αλλά και πως θα γίνει (εκτός των 25.000Ε του ΥΠΠΟ) η συντήρηση του φρουρίου. Με απλά λόγια αποτελεί τουριστικό προορισμό αλλά αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση το βλέπω να "κλείνει".
Αρχές του περασμένου αιώνα και μια φωτογραφία ίσως η μοναδική, δεν έχω δει τόσα χρόνια άλλη, που δείχνει τον μιναρέ της πόλης της Κισάμου. Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη απο τον Gerola μέσα στο μικρό φρούριο αυτό που ήταν πάνω απο το σημερινό ΣΥΓΚΑ με κατεύθυνση απο βορά προς νότο.
Για να καταλάβουμε την φώτο απλά λέω οτι μιναρές βρισκόταν ανάμεσα του σημερινού δρόμου που ξεκινάει απο το Μουσείο προς Μαύρο Μώλος (λίγο ανατολικότερα απο τον Κινέζο), και στον αδιέξοδο δρόμο παράλληλο αυτού προς την Ένωση, στην αυλή του σπιτιού του ράπτη Ξηρουχάκη.
..Όταν ξημέρωσε το πρωί της 5ης Δεκεμβρίου 1691, ανήμερα της Αγίας Αικατερίνης με το παλιό ημερολόγιο, άναψαν φωτιά τέσσερις Χαΐνηδες (στην απέναντι ξηρά) στην θέση Βαλόνα*, οι οποίοι έφερναν μαζί τους ένα κοπάδι πρόβατα 200 τον αριθμό που είχαν αρπάξει απο ένα Χριστιανό βοσκό του ακρωτηρίου..... Από την Γραμβούσα ο προνοητής** βλέποντα τις φωτιές έστειλε δυο βάρκες να παραλάβουν τα πρόβατα ....
Αυτή είναι ένα μέρος της κατάθεσης του αρχιπυροβολητή της Γραμβούσας του Σφακιανού Νικολή Παπαδόπουλου, προς τις αρχές της Βενετίας και έχει ενδιαφέρον για την ονομασία που δίνει για τον Μπάλο = Βαλόνα.
Στα κείμενα αλλά και στους Βενετσιάνικους χάρτες ως και σήμερα δεν υπήρχε αναφορά πέραν της Γραμβούσας για την απέναντι ακτή. Όπως καλώς λέει και η Μ. Αρακαδάκη ενδεχομένως να το έλεγαν οι Ενετοί Valle=όρμος, αγκυροβόλιο, μιας και εκεί ήταν η "σκάλα" επικοινωνίας με την Γραμβούσα και εκ παραφοράς Vallona = Βαλόνα=Μπαλόνα=Μπάλος.
Άλλο ένα ενδιαφέρον παρουσιάζει η κατάθεση ενός κατοίκου της Γραμβούσας ονόματι Zuane Sagnano, Κυθήριος στην καταγωγή, που λέει οτι οι Τούρκοι δεν πείραξαν κανένα απο τους κατοίκους του νησιού (γυναικόπαιδα-χωρικούς στρατιώτες που δεν πήραν μέρος στα επεισόδια) και ότι τους μετέφεραν και τους άφησαν ελεύθερους στην πόλη. (Δεν διευκρινίζει σε πια πόλη Χανιά ή Κίσαμο).
Σε άλλη κατάθεση φαίνεται οτι το φρούριο της Γραμβούσας είχε δυο λόχους στρατιώτες το 1691, εκ των οποίων ο ένας ήταν Ιταλικός και ο άλλος Γαλλικός, ίσως ο λόγος που δεν τους πείραξαν να ήταν αυτός.
Πάντως σε γενικές γραμμές η ιστορία της Γραμβούσας θέλει ξεψάχνισμα ειδικά όταν υπάρχουν ακόμα τα αρχεία οι αναφορές που έστελναν πράκτορες και προνοητές** στην Βενετία.
**προνοητές, αξίωμα με μεγάλη σημασία ιδιαίτερα την εποχή της ενετοκρατίας όπου οι προνοητές (προβλεπτές) διορίζονταν στις διάφορες κτήσεις ως πολιτικοί και στρατιωτικοί διοικητές.
Διαβάστε και αυτό "Οι τελευταίοι κάτοικοι της Γραμβούσας"
"Το γκολ του Κίκε στο 58’ αποδείχτηκε υπέρ-αρκετό στην ομάδα μας για να πάρει την πολύτιμη νίκη απέναντι στην Καλλιθέα (1-0) και να “αγκαλιάσει” την παραμονή της στην κατηγορία".....γράφει η επίσημη σελίδα του Κισσαμικού. Αλλά μάλλον χρειαζόμαστε ακόμα μια....εκτός αν τα Χανιά κάνουν το χρέος τους και προς τον εαυτό τους φυσικά και νικήσουν τον Πανελευσινιακό την Κυριακή που μας έρχεται στα Περβόλια.
Φυσικά δεν θα χρειαστούμε και βοήθεια αρκεί να βρούμε ένα βαθμουλάκι στους επόμενους 4 αγώνες με Παναιγιάλειο εκτός, με τον αδιάφορο Αγροτικό Αστέρα εντός, με Πανσερραΐκό εντός και Αχαρναΐκό εκτός.
Το παιχνίδι με την Καλλιθέα (14/05, 17:00-Περιβόλια), δεν υπάρχει άλλο αποτέλεσμα στο μυαλό όλων μας εκτός από νίκη. Επειδή ξέρω ποιοι πάνε στο γήπεδο, κάθε φορά που παίζει η ομάδα στην Κρήτη, αλλά και ποιοι μιλάνε μετά απο κάθε αποτυχία της ομάδος, καλό είναι όλοι μας να είμαστε εκεί έστω για μια και μοναδική φορά. Μας χρειάζεται η ομάδα....
.... Υπάρχουν και εδώ ευθύνες ….
Για το ποδηλατοδρόμιο στα Χανιά, που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, ο Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού κατέθεσε μήνυση στον Εισαγγελέα για εντοπισμό πιθανών ποινικών ευθυνών κατά παντός υπευθύνου για την μη ολοκλήρωση του έργου.
Για το κλειστό γυμναστήριο Κισάμου δαπανήθηκαν 842.492,53 € (το 78% της υπάρχουσας πίστωσης) και το έργο έχει σταματήσει από το 2008 με τις όποιες αρνητικές επιπτώσεις για τη νεολαία της Κισάμου. Ποιος θα καταθέσει γι αυτό μήνυση στον Εισαγγελέα για εντοπισμό πιθανών ποινικών ευθυνών κατά παντός υπευθύνου για την μη ολοκλήρωση του έργου;
Χαρτζουλάκης Κώστας
- Μπορεί να μην γίνει ούτε φέτος παρκινγκ, αν και έχει πάρει την πρώτη άδεια απο την περιφέρεια, για τα αυτοκίνητα του Μπάλου... εντούτοις δεν θα πάει χαμένη η διαμόρφωση του χώρου αφού η ΝΕΚΙ (Νεολαία Κισάμου) πήρε την άδεια απο το συμβούλιο της τοπικής κοινότητας Γραμβούσας (υπ.αρ.2/2017), και το δημοτικό συμβούλιο ενέκρινε να κάνει μια καλοκαιρινή συναυλία εκεί. (με τον Γιάννη Χαρούλη ήταν να γίνει αλλά δεν ξέρω αν περπάτησε). Η ημερομηνία παίζει αλλά σίγουρα τον Ιούλιο. Να διευκρινίσω οτι ο χώρος δόθηκε δωρεάν στα παιδιά.
Τίποτα δεν πάει λοιπόν χαμένο τελικά και υπολογίζω οτι μπορεί να ήταν πρωταρχική ιδέα χώρος πάρκινγκ αλλά είμαι σίγουρος οτι θα καταλήξει χώρος θεάματος.
Και για τα αυτοκίνητα που πάνε στον Μπάλο ...η ζωή συνεχίζεται με ένα ευρουλάκι.
Μετά την πλατεία Τζανακάκη και η πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου κόλλησε την "αρρώστια" των κρασπέδων. Βλέπω να έχουμε δεύτερο γύρο επιστολών..... και τεράστια ανυπομονησία να δούμε το έργο.
Μάλιστα και εδώ η μεταφορά όπως λένε έγινε βραδάκι.....
Υ.Σ Ας ετοιμάζονται και στον Πλάτανο...
Η Βρύση του Μαρή...200 - 300 χρόνια ασταμάτητη ροής. Κάποτε το χρησιμοποιούσαν για να πλύνουν, να ποτίσουν τους κήπους, σήμερα καταλήγει στην θάλασσα. Γιατί άραγε δεν μπαίνουμε σε κανένα πρόγραμμα να το αξιοποιήσουμε, όχι για να το πιούμε, αλλά για να το δώσουμε στο ΤΟΕΒ....να πάει στις ελιές μας.
Θα μου πείτε τώρα τα ίδια λέγανε και για το νερό του Βιολογικού.... Εδώ όμως είναι έτοιμο και σε μια περιοχή που δεν έχει εμπόδια για την αξιοποίηση του.
Ναι όλα τα παιδιά που πέρασαν τα δύσκολα χρόνια απο το οικοτροφείο Κισάμου είναι υπόχρεα στον Ειρηναίο το αναγνωρίζουν και το σέβονται. Τι θα γινόταν αν δεν υπήρχε το οικοτροφείο, οι τεχνικές σχολές, η ζεστή αγκαλιά του Ειρηναίου; Αυτή την παραδοχή την ακούς στις κουβέντες τους ακόμα και σήμερα όπου και να βρεθούν. Βέβαια και αυτά πρόσφεραν και μερικοί απ΄αυτούς πολλά, για να γίνουν πραγματικότητα τα όνειρα του Ειρηναίου, και κατ επέκταση και τα δικά τους.... να καλυτερεύσουν τις συνθήκες διαβίωσης των αλλά και να μπορέσουν να γίνουν κάτι χρήσιμο στην κοινωνία. Οι περισσότεροι που πέρασαν απο εκεί τα κατάφεραν...
Συνδύασαν διάβασμα και δουλεια ..κουράστηκαν....αλλά πάντα με χαμόγελο. Τέτοια ήταν η αγάπη τους προς τον Ειρηναίο που ότι κι αν έκαναν, το έκαναν με την ψυχή τους ακούραστα, πρόθυμα...
... και σε μια ηλικία που σήμερα θα την θεωρούσαν .....παράνομη για εργασία.
Για τρίτη χρόνια ο Δημιουργικός και Εξωραϊστικός σύλλογος Πλατάνου θα καθαρίσει και θα συντηρήσει το μονοπάτι στα δυτικά του ακρωτηρίου Γραμβούσας. Στο μονοπάτι που συνδέει τα Φαλάσαρνα με τον Μπάλο θα γίνει ένας καθαρισμός λόγω των πολλών βροχοπτώσεων που είχαμε φέτος και μια συντήρηση στα συρματόσχοινα που έχουν τοποθετηθεί στα δύσκολα σημεία και κάνουν την διαδρομή αρκετά πιο εύκολη.
Αξίζει μια βόλτα λοιπόν την Κυριακή σε ένα μονοπάτι που πρώτος διέσχισε όπως αναφέρουν τα βιβλία, ο Χριστόφορος Μπουοντελμόντι το 1415 και είπε για την ομορφιά αλλά και την δυσκολία του.
Μια πολύ καλή εκδήλωση το Σάββατο 13 Μαΐου στα γραφεία του Δημιουργικού και Εξωραϊστικού συλλόγου "η Ενότητα" στον Πλάτανο.
Ελένη Βαρδουλάκη- Ανδρονίκη Γιαννενάκη-Ελίνα Πετράκη-Χρυσοβαλάντου Ξηρουχάκη-Μέτη Παναγιωτοπούλου και Θεώνη Κουτσουνάκη μιλούν για όλα όσα πρέπει να ξέρουμε για το παιδί μας.
Πολλά μπράβο στο Δ.Σ του συλλόγου για το θέμα όσο και για την επιλογή των προσώπων που θα μιλήσουν, μιας και είναι οι καλύτεροι στην Κίσαμο και όχι μόνο.
Νέα έκδοση της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού μας Ναυτικού, που επιβεβαιώνει τις ονομασίες Βόρειο και Νότιο Κρητικό Πέλαγος. Μια προσπάθεια που ξεκίνησε απο το αγαπητό φίλο και απόστρατο Αξιωματικό της Πολεμικής Αεροπορίας Μανόλη Λουτσέτη και βρήκε ανταπόκριση. Ας ελπίσουμε οτι και στα σχολεία πλέον θα διδάσκεται σαν Νότιο Κρητικό πέλαγος και όχι σαν Λιβυκό.
Τρελά νούμερα στο blog χθες.....
14.820 κτυπήματα στις 21.00 είχε η σελίδα...εκ των οποίων τα μισά περίπου τα πήρε "Τα παράπονα μιας Καστελιανής".
Τελικά απ αλλού τα περιμένεις και απ΄αλλού τα βρίσκεις.....
 |
| ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ |
Για το γήπεδο Πλατάνου.
Συνάντηση με τον Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη είχε την Παρασκευή (12/5) το πρωί, ο Δήμαρχος Κισάμου Θεόδωρος Σταθάκης. Στο πλαίσιο της συνάντησης που πραγματοποιήθηκε στην Αντιπεριφέρεια Χανίων, παρουσία του Αντιπεριφερειάρχη Κρήτης Απόστολου Βουλγαράκη και του προέδρου του Κισαμικού Αντώνη Ροκάκη, παραδόθηκε η έκθεση και ο προϋπολογισμός της μελέτης για την εκπόνηση του έργου που αφορά την "Τοποθέτηση φυσικού χλοοτάπητα και εργασίες ηλεκτροφωτισμού στο υπάρχον Δημοτικό γήπεδο Πλατάνου", ύψους 450 χιλιάδων ευρώ.
Η συνάντηση έγινε σε εξαιρετικό κλίμα και κατέστη σαφές ότι η πραγματοποίηση του παραπάνω έργου θα δώσει νέα και επί της ουσίας, πνοή στον αθλητισμό της Κισάμου.
Ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης εκφράστηκε θετικά για τη λήψη της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας και εξέφρασε την αισιοδοξία του για την ομαλή και κατά το δυνατόν, συντομότερη εκπόνηση του έργου αυτού.
Από τη μεριά του, ο Δήμαρχος Κισάμου Θεόδωρος Σταθάκης τόνισε ότι: Ως Δημοτική αρχή συνεχίζουμε τις ενέργειες που επιθυμούμε και έχουμε υποχρέωση, ώστε ο τόπος μας να αποκτήσει σωστές αθλητικές υποδομές. Το εν λόγω έργο θα είναι απαραίτητο ώστε η ομάδα μας, ο Κισσαμικός να συνεχίσει την ανοδική του πορεία και τη σωστή προετοιμασία του για τις επόμενες σαιζόν σε Εθνικές κατηγορίες, καθώς θα έχει αποκτήσει ένα γήπεδο προπονήσεων, επαγγελματικών προδιαγραφών.
Είναι απο το ίδιο σημείο πρωί και βράδυ..... και υπάρχει λίγη διαφορά .... ίσως ένας απο τους δρόμους που θα πρέπει να είχε φωτιστεί... ή έστω το τείχος. Και να πω οτι δεν είναι δουλειά της αρχαιολογίας αυτό, μιας και δεν μπορεί να απλώνει γραμμές.
Πάντως σε γενικές γραμμές ο δημοτικός φωτισμός θέλει επανασχεδιασμό .... χθες δεν άναβαν οι λάμπες στην μισή Kίσαμο απο την πόλη ως και την Γραμβούσα και τον Πλάτανο.
Η αποκαλυπτική αλληλογραφία αλλά και τα πρακτικά που έχουν κρατηθεί απο του Ενετούς για την υπόθεση της παράδοσης της Γραμβούσας το 1691 είναι αμ' τι άλλο πολύ σπουδαία για να διαμορφώσουμε γνώμη αλλά και ενδεχομένως να αλλάξουν την ιστορία που ξέραμε ως και σήμερα.
Συνεχίζοντας την έρευνα της η Μ. Αρακαδάκη παρουσιάστηκε στο Ι' κρητολογικό συνέδριο την ανακοίνωση με τίτλο "Πως χάθηκε η Γραμβούσα το 1691".
Σε μια απο τις παρενθέσεις της ανακοίνωσης η οποία έχει πολύ ενδιαφέρον αναφέρετε στον μοιραίο ρόλο που έπαιξε στην προδοσία της Γραμβούσας, ο Στρατής Πάτερος, αυτός ο ισχυρός Σφακιανός καραβοκύρης. Σε όλες τις αναφορές δεν αναφέρεται πουθενά το επίθετο του αλλά μόνο τ όνομα του δείχνοντας έτσι πόση δύναμη είχε και πόσο γνωστός ήταν μέσα και έξω απο την Γραμβούσα. Ίσως αυτή η καλή ζωή, η ανθηρή οικονομική κατάσταση του, αλλά και η σχέση του με τον προνοητή της Γραμβούσας Francesco Dona (υπήρχαν υποψίες οτι τον χρημάτιζε) να έπαιξαν ρόλο στο μένος της φρουράς προς αυτόν και κατά επέκταση προς την Γαληνότητα.
Ο Στρατής Πάτερος είχε δικό του σπίτι στην Γραμβούσα, εκεί θα έμενε μαζί με την οικογένεια του (είχε μαζί του τον ανιψιό του και ενδεχομένως να τον επισκεπτόταν και η κόρη του) το οποίο όπως φαίνεται απο τις καταθέσεις των Ελλήνων που ζούσαν στην Γραμβούσα εκείνα τα χρόνια, έγινε στόχος των στασιαστών μιας και εκεί έκρυβε όλα τα λάφυρα του.
Πάντως φαίνεται οτι η Βενετία υπολόγιζε πολύ σε αυτόν μιας και φρόντισε να εξαγοράσει την ποινή του και να αφεθεί ελεύθερος μετά την σύλληψη τους απο τους Τούρκους. Μάλιστα αμέσως μετά την απελευθέρωση του, αγοράζει 4 φρεγάτες και με έδρα πλέον τα Κύθηρα πραγματοποιούσε επιθέσεις στην Δυτική Κρήτη, αιχμαλωτίζοντας χιλιάδες μουσουλμάνους που τους μετέφερε στα Κύθηρα, άλλοτε απελευθερώνοντας τους με λύτρα και άλλοτε τους έστελνε στην Βενετία. Αυτό κράτησε 4 χρόνια ως το Ιούνιο του 1695 όπου τον συνέλαβαν και τον καταδίκασαν σε θάνατο, όπως λέει η Αλεξάνδρα Κραντονέλλη στο βιβλίο της "Ιστορία της πειρατείας στους μέσους χρόνους της Τουρκοκρατίας".
***Στο επόμενο πως προήλθε η ονομασία Μπάλος που χρησιμοποιούμε σήμερα για την όμορφη λιμνοθάλασσα του ακρωτηρίου της Γραμβούσας που έχει πολύ ενδιαφέρον.
.... Ποτίζουμε την ελιά ορθολογικά!
Η περίοδος επικονίασης στην ελιά, που διαρκεί περίπου 4-8 ημέρες, είναι η πιο κρίσιμη περίοδος για την καρπόδεση. Επηρεάζεται από τη θερμοκρασία, την υγρασία του εδάφους και της ατμόσφαιρας, τη θρεπτική κατάσταση και ποιότητα των ανθέων, κλπ.
Φέτος, λόγω των ευνοϊκών συνθηκών που επικράτησαν το χειμώνα (χαμηλές θερμοκρασίες και επαρκείς βροχοπτώσεις) η ανθοφορία τόσο στην ‘Κορωνέϊκη’ όσο και στη ‘Τσουνάτη’ είναι πολύ καλή. Ήδη στις πρώιμες περιοχές έχουμε και καλή καρπόδεση (ευνοϊκές θερμοκρασίες, επάρκεια υγρασίας).
Ωστόσο, οι προβλέψεις για τις επόμενες ημέρες αναφέρουν ότι θα έχουμε υψηλές θερμοκρασίες (>32 οC) και νότιους ξηρούς και θερμούς ανέμους, που δεν ευνοούν την καρπόδεση. Γι’ αυτό στις περιοχές που συνεχίζεται ή δεν έχει αρχίσει η καρπόδεση για να μετριασθούν οι αρνητικές επιπτώσεις στην άνθηση-καρπόδεση θα πρέπει να γίνει άμεσα μια άρδευση με 250-300 λίτρα νερό για κάθε δένδρο σε μία ή δύο δόσεις, ανάλογα με την σύσταση του εδάφους. Η άρδευση αυτή, εκτός του ότι θα διατηρήσει την υγρασία του εδάφους και θα τροφοδοτεί τα φύλλα και τα άνθη με νερό, μειώνοντας τον κίνδυνο αφυδάτωσης, θα συμβάλει και στην αύξηση της ετήσιας βλάστησης που θα φέρει την παραγωγή της επόμενης χρονιάς.
Προσοχή! Μην πλημμυρίσετε το έδαφος. Θα έχετε το αντίθετο αποτέλεσμα λόγω έκπλυσης του αζώτου, που είναι απαραίτητο για την καλή καρπόδεση.
ΧΑΡΤΖΟΥΛΑΚΗΣ ΚΩΣΤΑΣ
Δήμος είναι όλοι οι πολίτες. Εντάξει να τον βρίζουμε, να τους ρίχνουμε ευθύνες, αλλά για την πόλη δε μπορεί να προσπαθεί μόνο ο Δήμος..... όταν προσπαθεί.
Μεγάλο μέρος ευθύνης έχουν και οι πολίτες. Παλιότερα ο Δήμος "έβαζε" κάποια μεροκάματα στους πολίτες. Εκτελούσαν εργασίες του Δήμου οι ίδιοι οι δημότες προς όφελος τους.
Σήμερα τι θα λέγατε για κάτι τέτοιο. π.χ. η πλατεία του τελωνείου είναι έρημη. Μήπως θα έπρεπε οι επιχειρηματίες της περιοχής που εισπράττουν, να φυτέψουν δεντράκια, λουλούδια, να φτιάξουν το συντριβάνι και να ποτίσουν τα αυτοφυή φυτά που αγωνίζονται να επιβιώσουν; Δεν ομορφαίνει η πλατεία μόνο με ομπρέλες. Μήπως μαγαζιά που έχουν στην πόρτα τους λακκούβες και σπασμένες πλάκες μπορούσαν να τα φτιάξουν απο μόνοι τους;
Αν καθένας ομορφύνει και καθαρίσει την πόρτα του κάτι θα αλλάξει. Ας μην τα περιμένουμε κι όλα απο τον δήμο!!
Η κατάκτηση της Κρήτης από τους Τούρκους, που ξεκίνησε με αιφνιδιαστική επίθεση το καλοκαίρι του 1645 στην πόλη των Χανίων, βρήκε τα οχυρωματικά έργα σε προχωρημένο στάδιο, χωρίς όμως την ανάλογη ετοιμότητα εκ μέρους των Βενετών και του ντόπιου στοιχείου. Το φρούριο της νησίδας Θοδωρού ανατινάχτηκε από τον επικεφαλής της φρουράς Biagio Julian, σπέρνοντας το θάνατο σε εχθρούς και φίλους. Η πόλη, ύστερα από σύντομη, σκληρή πολιορκία, παραδόθηκε στους Τούρκους και αποτέλεσε πλέον τη βάση για την κατάκτηση του νησιού. Μετά τη Συνθήκη παράδοσης του Χάνδακα, στα χέρια των Βενετών παρέμειναν πλέον οι οχυρωμένες νησίδες Σούδα Γραμβούσα και Σπιναλόγκα, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για τις δραστηριότητές τους στο χώρο της Μεσογείου και στις αποτυχημένες προσπάθειες για την ανάκτηση της Κρήτης με τη βοήθεια και ντόπιων, οι οποίοι κατέφευγαν στα φρούρια αυτά. Τελικά το φρούριο της Γραμβούσας παραδόθηκε στους Τούρκους μετά από προδοσία το 1691..... γράφει ο Μιχάλης Ανδριανάκης στο άρθρο του "Οι οχυρώσεις της Κρήτης κατά τη Βενετοκρατία (1204-1669)" που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Αρχαιολογία και Τέχνες" το 2015.
Στα αρχεία της Βενετίας, μετά απο έρευνα της Μ. Αρακαδάκη που δημοσιεύθηκε το 2007, υπάρχει επιστολή ενός πράκτορα των Βενετών (έτσι λειτουργούσαν και λειτουργεί ο κάθε κατακτητής) που αναφέρει για τα γεγονότα της Γραμβούσας:
""Η είσοδος και η έξοδος των Χριστιανών στην πόλη των Χανίων έχει απαγορευτεί, και οι γαλιότες (ελαφρά πειρατικά σκάφη) απομακρύνθηκαν προς το ακρωτήρι της Σπάθας. Έμαθα οτι στις τρεις την νύχτα (5 προς 6 Δεκεμβρίου) ήρθαν ειδήσεις οτι η φρουρά της Γραμβούσας στασίασε, δολοφόνησαν τον προνοητή, τον Στρατή (Πάτερος), και όλους τους αξιωματικούς και παρέδωσαν το φρούριο στους Τούρκους.
Τα πράγματα έγιναν έτσι: Ένας καπετάνιος απο δω ο Assan Beisi είχε λάβει άδεια να πάει στην Γραμβούσα να πάρει την φελούκα (μικρό βοηθητικό πλοιάριο) του φρουρίου. Την βρήκε στην στεριά και της έδωσε φωτιά μαζί με το νεώριο, όλα ήταν συνεννοημένα. Βλέποντας την φωτιά οι φρουροί παρέδωσαν τα κλειδιά στους Τούρκους. Λένε οτι αυτό συνέβη επειδή δεν τους έδιναν τους μισθούς τους.
Ο πασάς των Χανίων με 500 γενίτσαρους και 200 άλογα πηγαίνει προς τα εκεί για να καθορίσει ποιον ορτά γενιτσάρων θα μείνει για την φρούρηση της. Πιστεύω οτι σύντομα θα έλθουν οι γαλέρες να φορτώσουν τα κανόνια του φρουρίου της Γραμβούσας για την Κωνσταντινούπολη και μακάρι να έλθουν στο μεταξύ 10 βενετσιάνικες γαλέρες.γαλέρες. Αυτά κατόρθωσα να μάθω προς το παρόν υποκλίνομαι με δάκρυα στα μάτια, 6 Δεκεμβρίου 1691.""
Φυσικά η αναφορά αυτή ήταν λάθος μιας και στις 18 Δεκεμβρίου μαθαίνουν οτι ο προνοητής της Γραμβούσας δεν ήταν νεκρός όπως και οι άλλοι αξιωματικοί αλλά ήταν αιχμάλωτοι στα Χανιά και δεύτερον πρωτεργάτες της εξέγερσης δεν ήταν ντόπιοι αλλά Ιταλοί. Ένας Ναπολιτάνος καπετάνιος ονόματι Luca del la Rocca και ο σημαιοφόρος τους φρουρίου Francesco Peroni οι οποίοι μετά την προδοσία αναχώρησαν θριαμβευτικά για την Πόλη με τουρκικές γαλέρες, ενώ αντίθετα φυλακίζονται ο προνοητής της Γραμβούσας Francesco Dona, o φρούραρχος Valentin Negretti, ο επιλοχίας του φρουρίου Bellisario Graziani και οι Σφακιανοί Στρατής Πάτερος* και ο αρχιπυροβολητής του φρουρίου Νικόλαος Παπαδόπουλος.
Πάντως απο την αποκαλυπτική αλληλογραφία που έχει βρεθεί στην Βενετία και δημοσίευσε η Μαρία Αρακαδάκη φαίνεται οτι το φρούριο της Γραμβούσας έπεσε απο την αρρωστημένη εκδίκηση του Luca del la Rocca που κρατούσε μίσος για τον ανιψιό του Στρατή Πάτερου που τον είχε κάνει μαύρο στο ξύλο κάποτε, όσο και οτι ο Francesco Peroni ζήτησε το χέρι της όμορφης Σφακιανής κόρης του Στρατή Πάτερου ο οποίος του την αρνήθηκε...και απο τότε έκανε τα αδύνατα δυνατά για να τους τιμωρήσει.
*Πολλές λεπτομέρειες για την ζωή και τον βίο του Σφακιανού Στρατή Πάτερου δίνονται στην ανακοίνωση της φιλολόγου και ιστορικού Μαρίας Πατραμάνη "Σφακιανοί καραβοκύρηδες μεταξύ Κρήτης και Κυθήρων" που έγινε στο Ι' κρητολογικό συνέδριο στα Χανιά το 2010. (το ψάχνω)
Συνεχίζεται
Το "Χαρούπι" άνοιξε ....Δόξης 4 στα Λαδάδικα στην Θεσσαλονίκη..... σας περιμένει για να ταξιδέψετε γευστικά με τις υπέροχες νοστιμιές του Μανώλη Παπουτσάκη.
