Γράφει η Ευτυχία Δεσποτάκη
Η κάθε πράξη και ενέργεια του ανθρώπου καλή ή κακή προϋποθέτει ένα ήθος και μια νοοτροπία, που έχει διαμορφωθεί σε αυτόν ενσυνείδητα ή ασυνείδητα. Μια νοοτροπία ατομική ή ομαδική, που χρόνια καλλιεργείται και διαιωνίζεται σαν αξία μέσα στην κοινωνία που ζει το άτομο,
Πολλές φορές όμως αξίες και ήθη διαστρεβλώνονται και αν δεν γίνονται γραφικότητες μπορεί να καταλήγουν και επικίνδυνες. Η παλικαριά και η λεβεντοσύνη είναι έννοιες που εμπεριέχουν πολλά στοιχεία εξωτερικά και εσωτερικά ενός ατόμου όπως: παρουσία, αξιοπρέπεια, ειλικρίνεια, σεβασμό στον αδύναμο, δικαιοσύνη, αλλά και τόλμη ή ανδρεία. Τόσο η τόλμη όσο και η ανδρεία είναι έννοιες που σημαίνουν ότι, ενώ γνωρίζομε τον κίνδυνο τον αψηφούμε, γιατί με βάση την ηθική κάτι υψηλότερο πρέπει να διασώσουμε. Οι έννοιες αυτές δεν μονοπωλούνται από ορισμένες φυλές, ράτσες και οικογένειες ..
Η Κρήτη στην ιστορική της πορεία, καθόλου εύκολη, καθώς για πολλά χρόνια διεκδικούσε την αυτονομία της, ύστερα την ένωση με την Ελλάδα, ύστερα αντιστάθηκε στους Γερμανούς, έδωσε δείγματα απαράμιλλης παλικαριάς και λεβεντοσύνης.
Ωστόσο, σήμερα, δεν είναι λίγες οι φορές που η εικόνα της Κρήτης, αμαυρώνεται λόγω διαστρέβλωσης της παράδοσης και των αξιών της, όπως εκφράζεται μέσα από τις μαντινάδες της και τα ριζίτικα τραγούδια της.
Πολλές παραβατικές συμπεριφορές τόσο στον οικονομικό τομέα, όσο και στον κοινωνικό γίνονται αφορμή να χαρακτηρίζονται άσχημα ολόκληρες κοινωνικές ομάδες και να περιθωριοποιούνται. Φαινόμενα όπως η ζωοκλοπή, η οπλοχρησία και η οπλοκατοχή, χρόνια ταλανίζουν την Κρήτη. Τα παραπάνω, παλιά φαινόμενα και άλλα νεότερα που συμβαίνουν, στα πλαίσια του αδίστακτου κέρδους πολλαπλασιάζονται τελευταία με την ανοχή της πολιτείας και της κοινωνίας και διόρθωση δεν υπάρχει. Όσον αφορά την οπλοχρησία, όσες φορές αναζητήθηκε λύση, προβλήθηκε η δικαιολογία ότι «ο Κρητικός πρέπει να έχει τα όπλα του,....