ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΚΑΣΤΕΛΙ ΤΗΝ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ '50 ΚΑΙ '60!

Εκδήλωση του φιλολογικού το 1958 με ομιλητή
τον δάσκαλο Παπαδάκη Ελευθέριο

Γράφει ο Κυριάκος Ροδουσάκης

Σχετικά με τις εκδηλώσεις στην αίθουσα του Γιάννη Σταματάκη κατά τα χρόνια εκείνα, τέλη δεκαετίας 50 αρχές δεκαετίας 60, όποιο κι αν ήταν το όνομα της αίθουσας ΓΡΑΝΑΔΑ ή ΑΣΤΟΡ, απετέλεσε χώρο, που εκτός από κινηματογραφικές και θεατρικές παραστάσεις, φιλοξένησε και πολλές εκδηλώσεις φιλολογικού και πνευματικού περιεχομένου. Ήταν η εποχή που ανθούσε το πνευματικό έργο του Μακαριστού Μητροπολίτη κυρού Ειρηναίου.
Ήταν και περίοδος που το Γυμνάσιο Καστελλίου είχε δραστήριους άξιους καθηγητές, ιδιαίτερα δε δεινούς φιλόλογους, με επικεφαλής τον εξαίρετο και αγαπητό Γυμνασιάρχη Στέλιο Μοτάκη, συγγραφέα διαφόρων φιλολογικών, αρχαιολογικών λαογραφικών και ιστορικών άρθρων σε διάφορα έντυπα, συγγραφέα επίσης της "Κρητικής Μυθολογίας" και ανέκδοτων εγγράφων του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης, του οποίου υπήρξε και Διευθυντής.
Την ίδια εποχή, ένα γενικό αναγεννητικό πνεύμα έπνεε και στον Φιλολογικό Σύλλογο (ΚΙΣΑΜΙΚΟΣ) κάτω από την Προεδρία του ενθουσιώδους, προοδευτικού και ακούραστου Ιάκωβου Μαρή, ο οποίος είχε δώσει ιδιαίτερη ώθηση και προτεραιότητα στην Βιβλιοθήκη του Συλλόγου, στην δημόσια παρουσία του και στις φιλολογικές του εκδηλώσεις. Μια ομάδα μαθητών είχαμε εργαστεί για ένα διάστημα στην βιβλιοθήκη, εκεί πού είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο σήμερα, με την καθοδήγηση των καθηγητών μας, για την τακτοποίηση και καταλογογράφηση των βιβλίων.
Από τις διαλέξεις του Φιλολογικού θυμάμαι πραγματικά σαν σήμερα, τον ομιλητή Βελισάριο Μουστάκα πού αναφέρεται στην ανακοίνωση τού Φιλολογικού. Ήταν ένας σεμνός Χανιώτης συγγραφέας, εγκατεστημένος στον Πειραιά, μέλος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς, ο οποίος έγραφε σε διάφορα περιοδικά Κρήτης και Πειραιά, εμπνεόμενος κυρίως από κρητικά θέματα, όπως δείχνει και το θέμα της διαλέξεώς του "Η μάνα τής Κρήτης". Ήταν η εποχή, που ορισμένοι προικισμένοι νέοι των Χανίων, προσπαθούσαν να διακριθούν στα λογοτεχνικά πράγματα της Κρήτης αλλά και ευρύτερα, όπως ο Γιώργος Μανουσάκης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης (από την οικογένεια του σημερινού Πρωθυπουργού), οι Γιάννης και Λεωνίδας Μανωλικάκης, ο Μιχάλης Γρηγοράκης, κ.α.οι οποίοι είχαν σαφέστατα ως πρότυπα, τα ινδάλματα των κρητικών γραμμάτων, Νίκο Καζαντζάκη, και Παντελή Πρεβελάκη.
 Άλλη διάλεξη που θυμάμαι στην αίθουσα, ήταν η ομιλία του φιλόλογου καθηγητή από το Ρέθυμνο, Νικολάου Μαθιουδάκη, ο οποίος ανέπτυξε με γλαφυρό τρόπο την ζωή και το έργο του Ρεθύμνιου επίσης επιφανούς Πανεπιστημιακού καθηγητή της Γλωσσολογίας Γεωργίου Χατζηδάκη. Ο θεολόγος καθηγητής επίσης Κωνσταντίνος Βουτετάκης είχε ομιλήσει για τον συγγραφέα Ιωάννη Κονδυλάκη, από τα έργα του οποίου είχε διαβάσει πολύ παραστατικά και τον γνωστό χαριτωμένο "Επικήδειο", χαρίζοντας αρκετή ιλαρότητα στην αίθουσα.
Εφόσον βρισκόμαστε στον συγκεκριμένο χώρο, δε θα ήθελα να παραλείψω και μια θεατρική παράσταση, είδος επιθεωρήσεως, περιοδεύοντος αθηναϊκού θιάσου, που είχαμε παρακολουθήσει στην αίθουσα αυτή, με νεαρό πρωταγωνιστή, ως ηθοποιό τότε, πριν να μεταπηδήσει στο τραγούδι, Τόλη Βοσκόπουλο και την τότε σύζυγό του ηθοποιό Στέλλα Στρατηγού. Θα πρέπει να ήταν 1960.
Κλείνοντας, θα πρέπει με την ευκαιρία να ευχαριστήσουμε τον Γιάννη Σταματάκη για την πρωτοποριακή του προσπάθεια τότε στο Καστέλλι. Με τον χώρο πού δημιούργησε, μόνο ευχάριστες  αναμνήσεις συνδέουν όλους μας, μικρότερους και μεγαλύτερους. Στην αίθουσα του αυτή μυηθήκαμε και στην μαγεία τού ξένου και του ελληνικού κινηματογράφου. Δεν ξεχνούμε επίσης και την προσφορά του στην Κισαμίτικη μουσική με τις μνημειακές, τότε καταγραφές και ηχογραφήσεις Κισαμιτών καλλιτεχνών που είχε αναλάβει.

Να είσαι Γιάννη γερός και πάντα νέος όπως σε θυμούμαστε από τότε.
Κυριάκος Ροδουσάκης