Γιατί και οι 12 μήνες του 2015 ήταν οι θερμότεροι όλων των εποχών;
Του Γιώργου Κολέμπα
Το 2015 ήταν η πρώτη χρονιά, στην οποία και οι δώδεκα μήνες της ήταν οι θερμότεροι όλων των εποχών. Η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη καλά κρατεί, παρά τις διεθνείς συμφωνίες για να κρατηθεί αυτή η αύξηση στο επίπεδο του 1,5 - 2% μέχρι το 2100.
Για να ήταν αυτό πραγματοποιήσιμο, θα έπρεπε το 80 - 90% των γνωστών κοιτασμάτων ορυκτών καυσίμων να μείνουν εκεί που είναι και να μην εξορυχθούν. Η αξία αυτών των γνωστών αποθεμάτων είναι περίπου 35 τρισεκατομ. δολ. Τον περασμένο χρόνο οι αμερικάνικες και καναδέζικες εταιρείες ορυκτών καυσίμων είχαν κέρδη μόνο - όχι τζίρο - 235 δισεκατομ. δολ. Οι επενδυτές των μετοχών αυτών των εταιρειών θα παραιτηθούν από τα μερίσματα αυτά και θα επενδύσουν σε καθαρή ενέργεια, όπως περιμένει ο ΟΗΕ; Το ερώτημα αυτό δεν τέθηκε στην τελευταία συνδιάσκεψη στο Παρίσι.
Αν οι κυβερνήσεις περιμένουν από ...
.......την αγορά και τους επενδυτές να κάνουν τη στροφή και να επενδύσουν στη καθαρή ενέργεια, αυτό θα γίνει μόνο αν τα κέρδη τους από αυτές θα ήταν ίδια ή μεγαλύτερα. Το λόμπυ αυτών των εταιρειών κατάφεραν στο 32σέλιδο της συμφωνίας να μην αναφέρονται καν οι λέξεις πετρέλαιο, άνθρακας ή φυσικό αέριο.
Αντίθετα το λόμπυ της πυρηνικής ενέργειας παρουσίασε τις «πυρηνικές λύσεις» σε σχέση με το φαινόμενο του Θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση, που αποδέχονται γιατί είναι μια ευκαιρία για αυτήν να ξαναμπεί στο προσκήνιο των λύσεων μέσω της αγοράς.
Το ίδιο και οι πολυεθνικές της αγροβιομηχανίας, που πρότειναν την «κλιματικά έξυπνη γεωργία»(climate - smart agriculture), σαν απάντηση στη κλιματική αλλαγή που έρχεται. Αυτό σημαίνει βιομηχανικής προέλευσης μονοκουλτούρες - μονοκαλλιέργειες και γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες για παραγωγή τροφής σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής, εις βάρος των εκατοντάδων εκατομμυρίων μικροαγροτών του πλανήτη, που έτσι και αλλιώς με τις μικρές εισροές τους και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας – βιωσιμότητας, είναι φιλικοί προς το κλίμα.
Το ζήτημα θα κριθεί και από το πως θα εξελιχθεί και το Κλίμα - φαντ (το επενδυτικό φαντ για τη προστασία του κλίματος), που από το 2020 θα έχει μια ετήσια αξία 100 δις. δολ. Αν δηλαδή θα έχει σαν αποτέλεσμα την κερδοφορία των επενδυτών του-πράγμα που θα σημαίνει ροή πόρων από τις «αναπτυσσόμενες» χώρες προς τους επενδυτές από τις αναπτυγμένες - ή θα είναι επένδυση υπέρ των αναγκών των «αναπτυσσόμενων» - πράγμα που δε θα αποδίδει κέρδη και δεν θα προσελκύσει επενδυτές που προσδοκούν το κέρδος. Οι όροι δημιουργίας αυτού του κλιματικού φαντ, δεν είναι καθορισμένοι εκ των προτέρων, έτσι δεν ξέρουμε προς ποιά κατεύθυνση θα κινηθεί.
Θα χρειασθεί επίσης μια μείωση της ζήτησης ενέργειας, σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας των αναπτυγμένων χωρών, μια αντίστοιχη μείωση της κυκλοφορίας και των μεταφορών, μείωση της βιομηχανικής γεωργίας και της αποψίλωσης των δασών. Με μια λέξη θα χρειασθεί «ΑΠΟΑΝΑΠΤΥΞΗ», τουλάχιστον στον αναπτυγμένο κόσμο. Χωρίς μια μεγάλη καμπάνια στις κοινωνίες της υπερκατανάλωσης για αποανάπτυξη, δεν μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι της συγκράτησης της κλιματικής αλλαγής.
Χρειάζονται πολιτικές αλλαγές, ώστε οι κυβερνήσεις και οι καπιταλιστικές επιχειρήσεις να μη λειτουργούν με κριτήρια «ανάπτυξης», αύξησης ΑΕΠ, θέσεων εργασίας χωρίς μείωση των ωραρίων εργασίας, αλλά το παραγωγικό σύστημα και ο τρόπος ζωής να γίνει πιο φιλικό προς το κλίμα. Ο σημερινός τρόπος ζωής στις αναπτυγμένες κοινωνίες είναι συνδεδεμένος με τα συμφέροντα και τις καπιταλιστικές σχέσεις εξουσίας, που έχουν κυριαρχήσει με την κουλτούρα του πάντα «περισσότερα», «γρηγορότερα», «πιο μακριά».
Οι ίδιοι που διαπραγματεύθηκαν για το κλίμα στο Παρίσι, διαπραγματεύονται και για τις διεθνείς συμφωνίες όπως είναι οι TTIP, CETA και TISA. Με αυτές αποδεδειγμένα θα έχουμε αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Στη συνάντηση των υπουργών εμπορίου στα πλαίσια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), στο Ναϊρόμπι π.χ., αποφασίσθηκε μια πολιτική κάθε άλλο παρά φιλική στο κλίμα. Το παγκόσμιο εμπόριο με τις παγκόσμιες μεταφορές (είτε θαλάσσιες, είτε αεροπορικές) δε θα συνεισφέρει καθόλου στη μείωση των εκπομπών, γιατί αυτό θα στρεφόταν ενάντια στο παγκόσμιο εμπόριο!
Οι πολιτικές για το κλίμα μπορούν να σταθούν μόνο αν είναι δίκαιες για όλες τις κοινωνίες του πλανήτη. Αλλά η οικολογική δικαιοσύνη, συνδεόμενη και με την κοινωνική δικαιοσύνη δεν είναι ο στόχος των ιθυνόντων του καπιταλισμού. Ποτέ δε θα την επιδιώξουν. Μόνο οι «από κάτω» των κοινωνιών θα μπορούσαν να το κάνουν. Αλλά απέχουμε πολύ από αυτό, γιατί θα χρειαζόταν οι «απο κάτω» να αποφασίσουν να αποχαιρετήσουν τον ίδιο τον καπιταλισμό!
Το 2015 ήταν η πρώτη χρονιά, στην οποία και οι δώδεκα μήνες της ήταν οι θερμότεροι όλων των εποχών. Η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη καλά κρατεί, παρά τις διεθνείς συμφωνίες για να κρατηθεί αυτή η αύξηση στο επίπεδο του 1,5 - 2% μέχρι το 2100.
Για να ήταν αυτό πραγματοποιήσιμο, θα έπρεπε το 80 - 90% των γνωστών κοιτασμάτων ορυκτών καυσίμων να μείνουν εκεί που είναι και να μην εξορυχθούν. Η αξία αυτών των γνωστών αποθεμάτων είναι περίπου 35 τρισεκατομ. δολ. Τον περασμένο χρόνο οι αμερικάνικες και καναδέζικες εταιρείες ορυκτών καυσίμων είχαν κέρδη μόνο - όχι τζίρο - 235 δισεκατομ. δολ. Οι επενδυτές των μετοχών αυτών των εταιρειών θα παραιτηθούν από τα μερίσματα αυτά και θα επενδύσουν σε καθαρή ενέργεια, όπως περιμένει ο ΟΗΕ; Το ερώτημα αυτό δεν τέθηκε στην τελευταία συνδιάσκεψη στο Παρίσι.
Αν οι κυβερνήσεις περιμένουν από ...
Αντίθετα το λόμπυ της πυρηνικής ενέργειας παρουσίασε τις «πυρηνικές λύσεις» σε σχέση με το φαινόμενο του Θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση, που αποδέχονται γιατί είναι μια ευκαιρία για αυτήν να ξαναμπεί στο προσκήνιο των λύσεων μέσω της αγοράς.
Το ίδιο και οι πολυεθνικές της αγροβιομηχανίας, που πρότειναν την «κλιματικά έξυπνη γεωργία»(climate - smart agriculture), σαν απάντηση στη κλιματική αλλαγή που έρχεται. Αυτό σημαίνει βιομηχανικής προέλευσης μονοκουλτούρες - μονοκαλλιέργειες και γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες για παραγωγή τροφής σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής, εις βάρος των εκατοντάδων εκατομμυρίων μικροαγροτών του πλανήτη, που έτσι και αλλιώς με τις μικρές εισροές τους και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας – βιωσιμότητας, είναι φιλικοί προς το κλίμα.
Το ζήτημα θα κριθεί και από το πως θα εξελιχθεί και το Κλίμα - φαντ (το επενδυτικό φαντ για τη προστασία του κλίματος), που από το 2020 θα έχει μια ετήσια αξία 100 δις. δολ. Αν δηλαδή θα έχει σαν αποτέλεσμα την κερδοφορία των επενδυτών του-πράγμα που θα σημαίνει ροή πόρων από τις «αναπτυσσόμενες» χώρες προς τους επενδυτές από τις αναπτυγμένες - ή θα είναι επένδυση υπέρ των αναγκών των «αναπτυσσόμενων» - πράγμα που δε θα αποδίδει κέρδη και δεν θα προσελκύσει επενδυτές που προσδοκούν το κέρδος. Οι όροι δημιουργίας αυτού του κλιματικού φαντ, δεν είναι καθορισμένοι εκ των προτέρων, έτσι δεν ξέρουμε προς ποιά κατεύθυνση θα κινηθεί.
Θα χρειασθεί επίσης μια μείωση της ζήτησης ενέργειας, σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας των αναπτυγμένων χωρών, μια αντίστοιχη μείωση της κυκλοφορίας και των μεταφορών, μείωση της βιομηχανικής γεωργίας και της αποψίλωσης των δασών. Με μια λέξη θα χρειασθεί «ΑΠΟΑΝΑΠΤΥΞΗ», τουλάχιστον στον αναπτυγμένο κόσμο. Χωρίς μια μεγάλη καμπάνια στις κοινωνίες της υπερκατανάλωσης για αποανάπτυξη, δεν μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι της συγκράτησης της κλιματικής αλλαγής.
Χρειάζονται πολιτικές αλλαγές, ώστε οι κυβερνήσεις και οι καπιταλιστικές επιχειρήσεις να μη λειτουργούν με κριτήρια «ανάπτυξης», αύξησης ΑΕΠ, θέσεων εργασίας χωρίς μείωση των ωραρίων εργασίας, αλλά το παραγωγικό σύστημα και ο τρόπος ζωής να γίνει πιο φιλικό προς το κλίμα. Ο σημερινός τρόπος ζωής στις αναπτυγμένες κοινωνίες είναι συνδεδεμένος με τα συμφέροντα και τις καπιταλιστικές σχέσεις εξουσίας, που έχουν κυριαρχήσει με την κουλτούρα του πάντα «περισσότερα», «γρηγορότερα», «πιο μακριά».
Οι ίδιοι που διαπραγματεύθηκαν για το κλίμα στο Παρίσι, διαπραγματεύονται και για τις διεθνείς συμφωνίες όπως είναι οι TTIP, CETA και TISA. Με αυτές αποδεδειγμένα θα έχουμε αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Στη συνάντηση των υπουργών εμπορίου στα πλαίσια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), στο Ναϊρόμπι π.χ., αποφασίσθηκε μια πολιτική κάθε άλλο παρά φιλική στο κλίμα. Το παγκόσμιο εμπόριο με τις παγκόσμιες μεταφορές (είτε θαλάσσιες, είτε αεροπορικές) δε θα συνεισφέρει καθόλου στη μείωση των εκπομπών, γιατί αυτό θα στρεφόταν ενάντια στο παγκόσμιο εμπόριο!
Οι πολιτικές για το κλίμα μπορούν να σταθούν μόνο αν είναι δίκαιες για όλες τις κοινωνίες του πλανήτη. Αλλά η οικολογική δικαιοσύνη, συνδεόμενη και με την κοινωνική δικαιοσύνη δεν είναι ο στόχος των ιθυνόντων του καπιταλισμού. Ποτέ δε θα την επιδιώξουν. Μόνο οι «από κάτω» των κοινωνιών θα μπορούσαν να το κάνουν. Αλλά απέχουμε πολύ από αυτό, γιατί θα χρειαζόταν οι «απο κάτω» να αποφασίσουν να αποχαιρετήσουν τον ίδιο τον καπιταλισμό!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου