ΟΙ ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΕΣ

 Η Μοίρα της Κρήτης ήταν πάντα δύσκολη. Θεμελιωμένη στη μέση της Μεσόγειας θάλασσας, ήταν πάντα γέφυρα και σταυροδρόμι Λαών και πολιτισμών, πολέμων και συγκρούσεων. Και στη μοίρα αυτή μπαίνανε πάντα και οι Γυναίκες της Κρήτης, ηρωίδες και Καπετάνισσες.

Καπετάνισσες, Γυναίκες δηλαδή Μανάδες, που γεννούσαν κι αναθρέφανε τους ανδρειωμένους της Κρήτης. Καπετάνισσες, Γυναίκες δηλαδή που παντρευόταν τους Αρχηγούς-πολεμάρχους, και Καπετάνισσες, γυναίκες δηλαδή που ντυνόταν κι ίδιες τ' άρματα και γινόταν καπετάνιοι και πολέμαρχοι.

Για τούτες τις τελευταίες δε μιλώ, γιατί είναι γνωστές από τις σελίδες της Κρητικής ιστορίας. Μιλώ περισσότερο για κείνες τις Γυναίκες της Κρήτης, που γεννούσαν και μεγάλωναν τους ανδρειωμένους και για κείνες, που παντρευόταν τους καπετάνιους και μπαίνανε κι αυτές στους αγώνες των και στην τιμή των.

Από παππούδες και Γιαγιάδες των Παιδικών μου χρόνων, έχω ακούσει γι' αυτές τις Γυναίκες πολλές αληθινές ιστορίες.

Στην επανάσταση του '21 μια ριζίτισσα (από το Μαδαρό), γέννησε απάνω στη Μαδάρα κάτω από χιονισμένα πρινάρια ένα Γιο, που έγινε αρχηγός και καπετάνιος στην Επανάσταση του 66. Μια γέννα σε τέτοιες σκληρές συνθήκες και με ανατροφή που ακολούθησε πάλι σε παρόμοιες δυσκολίες, ήταν φυσικό να θεριέψει τις ψυχές της Μάνας και του Γιου και να τις κάμει δυνατές και παλληκαρίσιες.

Μια άλλη καπετάνισσα, από τα ψηλά χωριά του Αποκόρωνα, στην Επανάσταση του '66, σε ώρα Μάχης, που γινόταν ανάμεσα σε χριστιανούς και Τούρκους στις χαλέπες των χωριών μας (γύρω από τη σημερινή Αγ. Σοφία), ακούοντας τις τουφεκιές και βλέποντας σύννεφο τον καπνό του μπαρουτιού, που σκέπαζε τον ήλιο, έσυρε φωνή από ένα μουράκι στους γιους της: «Χτυπάτε παιδιά μου τους σκύλους», και πήρε να κατεβαίνει κατά τον πόλεμο. Μα από τη βιάση και τη σαστιμάρα της έβαλε ανάποδα τα στιβάνια της και στραμπούλισε τα πόδια της στο δρόμο.

Μια άλλη καπετάνισσα, σα λευτερώθηκε η Κρήτη, έβαζε πάλι τις κόρες της να σηκώνουν άρματα κι όταν οι γειτόνισσες της λέγανε πως δε ταιριάζει τώρα τούτο το πράγμα, εκείνη απαντούσε: Ας μάθουν οι κόρες μου τα δύσκολα πράγματα της ζωής, να τα ξέρουν αν χρειαστούνε.

Γιατί πέρα από τους πολέμους και τους «σηκωμούς» τα καπετανόσπιτα είχαν πάντα κι άλλες πολεμοσκοτούρες.

    «Τον αντρειωμένο μη τον κλαις όσο κι αν αστοχήσει 

    μ' αν αστοχήσει μια και δυο, πάλι αντρειωμένος είναι.

    Παντ’ είναι οι πόρτες του ανοιχτές κι οι τάβλες του στρωμένες...».

Στα καπετανόσπιτα γινόταν συχνά σύναξη παλληκαριών και ξεσπιτωμένων, του πολέμου. Κι η καπετάνισσα έπρεπε να ετοιμάζει τραπέζια και στρωμιά για τον περαστικό κόσμο.

Αξιώθηκα μια φορά να μπω σε σπίτι Καπετάνιου και να ακούσω τη Γυναίκα του να διηγάται μνήμες και βάσανα από τη ζωή της.

«Συχνά ο καπετάνιος μου έλειπε σε στρατιές και σε πολέμους, κι έπρεπε 'γω να διαφεντεύω το σπίτι του και το νοικοκυριό του. Να δίνω ψωμί και κουράγιο στις Γυναίκες των παλληκαριών που τον ακολουθούσαν. Όταν γινόταν πόλεμος στα κατωμέρια, ερχόταν στο σπίτι μου κι οι άλλες Γυναίκες και κάναμε τασίματα και μετάνοιες στους Αγίους με χίλια χτυποκάρδια για τους άνδρες μας. Κι όταν ερχόταν άσχημα χαμπέρια, έπρεπε να σταθούμε παλληκαρίσια....

Γυναίκα Καπετάνισσα της Κρήτης, που αιώνες γεννούσες, ανάθρεφες και συντρόφευες τους «ανδρειωμένους» της. Άραγε ζεις ακόμη;

Τώρα που οι πόλεμοι κι οι σηκωμοί γίνονται σ' άλλα «στρατόπεδα» της ζωής (ξενιτειά, σπουδές, επιχειρήσεις), πώς γεννάς και πώς ανατρέφεις τις κόρες και τους γιους σου; Και πώς συντροφεύεις τα «παλληκάρια» των καιρών, κείνους που σηκώνουνε στην εποχή μας «αξιώματα», ευθύνες και αξίες ηθών και παραδόσεων; Τώρα που το ραχάτι της κατανάλωσης, των καναλιών, και οι κρέμες των καλλυντικών και των απορρυπαντικών γεμίζουν τα 24ωρα της ζωής σου, θα αντέξεις άραγε σ’ αυτό το χαλασμό; Τώρα, που οι καιροί, πήρανε από το παιδικό σου στήθος την Παναγίτσα και στη θέση της κρεμνούνε τα μαγικά είδωλα, ποιος Άγγελος θα σε φυλάει; Τώρα που ο ελεύθερος έρωτας παίρνει από το κεφάλι σου το στεφάνι του τίμιου Γάμου, ποιος θα σου υπενθυμίζει το χρέος της Μάνας και της Συζύγου;

Τώρα που δε θέλεις να παντρευτείς στο χωριό σου και να δουλέψεις στο χώμα της Κρήτης, από που θα παίρνεις το αίμα και το πνεύμα της για να' σαι Γυναίκα της Κρήτης;

Κι ακόμη ένα λόγο: Στις καπετανιές του σημερινού κόσμου (επιστήμες, τέχνες, οικονομία, πολιτική κ.λπ.) μπορείς και συ Γυναίκα της Κρήτης να σηκώνεις τις σημαίες των. Δεν σου αρνούμεθα κανένα τίμιο σκαλοπάτι, όμως να το ξέρεις. Η πλειό Μεγάλη και Ιερή Καπετανιά για τη Γυναίκα ήταν και παραμένει πάντα η Καπετανιάτης Μάνας. Η Μάνα, που γεννά το Μέγα Καπετάνιο του κόσμου: Τον άνθρωπο.

Ένα απόσπασμα απο το βιβλίο του μακαριστού Ειρηναίου Γαλανάκη "Γυναίκες της Κρήτης".

ΙΔΟΥ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Ecce Homo ο άνθρωπος της εποχής μας....ο αυτόνομος, ο τάχα κυρίαρχος, ο ψευτοβασιλιάς. Στέκει στο πραιτώριο του κόσμου απογυμνωμένος απο κάθε εσωτερικότητα. Είναι άδειος απο σκέψεις.. είναι γυμνός απο αξίες,.... στο κεφάλι του φορεί το ψευτοστέμμα. Και για να συμπληρωθεί η εικόνα του, του δόθηκε για σκήπτρο εξουσίας ένα καλάμι. Ένα καλάμι κούφιο και εύθραυστο. 
Τον άνθρωπο της εποχής μας τον είπαμε Δημοκράτη, τον είπαμε Λαό, και τον κάναμε τάχα οδηγό και εξουσιαστή μας ... όμως το σκήπτρο της εξουσίας το κρατάνε άλλοι.
Μάης του 1986  

ΣΑΝ ΝΑ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΠΡΙΝ ΑΠΟ 31 ΧΡΟΝΙΑ

Δεν είχαν ακούσει οι Έλληνες μέχρι σήμερον για Δημοκρατία και έρχονται οι Μαΐστορες* να μας διδάξουν;
Ποιοι είναι αυτοί οι Μαΐστορες που έρχονται να μας εκδημοκρατίσουν; Εάν είναι Έλληνες ας μας διδάξουν τη Δημοκρατία με το παράδειγμα τους. Εάν είναι ξένοι τι ζητούν στην Ελλάδα; 
Ψευτοδημοκρατία πουλούν για να ξεπουλήσουν την Ελλάδα.....
 "Εκδημοκρατισμός ή Αφελληνισμός;" Ιανουάριος 1987
*Μαΐστορας = τίτλος στο Βυζάντιο για τον δάσκαλο.

ΓΡΑΠΤΑ ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ

Στο θάνατο του Ελευθερίου Βενιζέλου 70 χρόνια μετά Χανιά 2006
- Ήμουν τότε, το 1936, φοιτητής Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Στα μέσα Μαρτίου 1936 ήλθε η είδηση ο Ελευθέριος Βενιζέλος πού ζούσε στο Παρίσι προσεβλήθη από σοβαρή καρδιακή προσβολή κι όλες οι Ελληνικές εφημερίδες σχολίαζαν το γεγονός. Μια Πανελλήνια συγκίνηση απλώθηκε στην Ελλάδα για το Μεγάλο Έλληνα Πολιτικό. Όλοι περιμέναμε με αγωνία τις καθημερινές ειδήσεις από το Παρίσι.
Και ξαφνικά, στις 18 Μαρτίου ήρθε το θλιβερό γεγονός:
Ο Βενιζέλος πέθανε. Καί ο παγκόσμιος τύπος, ιδιαίτερα βέβαια στην Ελλάδα, σχολίαζε τον Άνδρα και το έργο του με συγκινητικά σχόλια.
Και ωστόσο προκύπτει το θέμα της ταφής του. Πού αλλού βέβαια παρά στην Κρήτη πού τον γέννησε καί τον ανέδειξε μεγάλο αγωνιστή και Πατριώτη; Η ταφή του στην Κρήτη, αλλά η σορός του θα περνούσε από την Ελλάδα; Όχι, είπαν τα κομματικά πάθη της εποχής. Όχι, διότι το πέρασμα του Βενιζέλου από την Αθήνα, έστω και πεθαμένου, θα προκαλούσε κοινωνική αναστάτωση.
Τι κρίμα! Τι μικρότης! Ο άνθρωπος, ο Πολιτικός πού ελευθέρωσε και ανάστησε τη σύγχρονη Ελλάδα δεν έπρεπε να περάσει ούτε πεθαμένος από την πρωτεύουσά της.
Τόσο τυφλώνουν πολλές φορές τα κομματικά και πάθη που οδηγούν σε εθνικές συμφορές. Να μην περάσει λοιπόν ούτε πεθαμένος από την Ελλάδα ο Μεγάλος Βενιζέλος. Και βρέθηκε η λύση: Η σορός του Βενιζέλου να μεταφερθεί από το Παρίσι στον Τάραντα της Ιταλίας κι από κει με ελληνικό καράβι στην Κρήτη…
Μια ιστορία ντροπής γι τα πολιτικά πράγματα της χώρας μας την εποχή εκείνη.
Ωστόσο κι η Αθήνα πένθησε και θρήνησε το θάνατο του Βενιζέλου. Όλες τις ώρες εκείνες πού συζητούντο τα της ταφής του, το σπίτι του στην Αθήνα (οδ. Κηφισίας), ήταν τόπος προσκυνήματος και δακρύων. Οι πόρτες του και τα παράθυρα κατάκλειστα και πενθισμένα, οι αυλές του όμως και οι κήποι του γεμάτοι από λουλούδια και λαμπάδες πού τα έφερναν εκείνοι πού τον αγαπούσαν και τον θαύμαζαν. Λαμπάδες και ανθοδέσμες που τις συνόδευαν κλάματα και μοιρολόγια από όλα τα στρώματα του Ελληνικού λαού. Ξεχώριζαν ωστόσο τα κλάματα των Μικρασιατών, (τότε πρόσφυγες), που μαζί με τον Βενιζέλο, έκλαιγαν για την χαμένη Σμύρνη…
Μέσα στο πλήθος των προσκυνητών στο σπίτι του Βενιζέλου και ’γώ τότε φτωχός φοιτητής της Κρήτης, μαζί με άλλους Κρήτες πήγαμε στην πόρτα του ένα μάτσο λουλούδια και θρηνήσαμε μέσα μας το Βενιζελικό Ύμνο:
«Βενιζέλε μας πατέρα της Ελλάδας,
Βενιζέλε μας πατέρα της φυλής…».
Αυτά τα λίγα λουλούδια, τότε, το Μάρτη του 1936.
Και τώρα, 70 χρόνια από τότε, με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος», ένα μνημόσυνο ευγνωμοσύνης γι’ αυτά πού πρόσφερες στο έθνος μας και τ’ άφησες κληρονομιά και παρακαταθήκη για την Ελλάδα και τον απανταχού Ελληνισμό.
Ο Κισάμου & Σελίνου Ειρηναίος

ΑΞΕΧΑΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ

Η πόρτα του Θεού… 

"Αλλοδαπός" νέος άνθρωπος, 20-25 χρονών, ανασήκωσε λίγο το αμαξάκι του παιδιού του για να περάσει το χαμηλό σκαλοπάτι της Μητρόπολης, (εξώπορτα), κι ύστερα οδηγώντας το έφτασε μπροστά μου, που εκείνη την ημέρα στεκόμουν στην αυλή της. Πίσω του ακολουθούσε μια νέα γυναίκα και μέσα στο καροτσάκι, πλαγιασμένο ένα μωρό παιδάκι 3 ή 4 μηνών. Με τα σπασμένα ελληνικά του, ο αλλοδαπός, μπόρεσε να μου πει την ιστορία και το πρόβλημα του.
Είμαι από την ....., (δεν είπε το θρήσκευμα του), είχα ένα φίλο εδώ στην Κίσαμο, που μου έγραψε να έλθω για να δουλέψω στις ελιές. Ώσπου να έλθω όμως, εκείνος έφυγε από την Κίσαμο και δεν ξέρω που είναι. Έτσι δυο νύχτες τώρα, εγώ, η γυναίκα μου και το παιδί μας, κοιμηθήκαμε έξω στο δρόμο, γιατί δεν είχαμε χρήματα να πάμε σε ξενοδοχείο. Και κάποιος μας έδειξε το δρόμο να έλθομε εδώ στη Μητρόπολη…

"Η εικόνα του νεαρού ανδρογύνου με το μωρό παιδάκι ήταν εύγλωττη και συγκινητική. Θύμιζε το Θείο Βρέφος τής Βηθλεέμ με τη Μαρία και τον Ιωσήφ, που δεν είχαν κι αυτοί κατάλυμα να περάσουν τη νύχτα.
Κάποιος ιερωμένος πήρε εντολή μου να συνοδεύσει το ανδρόγυνο σ' ένα διπλανό ξενώνα, ώσπου να βρεθεί δωμάτιο, κι ο πατέρας αφήνοντας την πόρτα της Μητρόπολης μουρμούρισε στη συνοδό του: Αυτή η πόρτα είναι η πόρτα του Θεού. Και πήγε να κοιμηθεί με τη γυναίκα και το μωρό του σε κάποια στέγη…
Θεέ μου, Θεέ μου! Η ταπεινή μας Μητρόπολη λοιπόν Κισάμου και Σελίνου, είναι κι αυτή σαν όλες τις Μητροπόλεις, σαν όλες τις Ενορίες, σαν όλα τα Μοναστήρια, σαν όλα τα φιλανθρωπικά χριστιανικά σπίτια, μια Πόρτα του Θεου.
Ολόκληρη η Αγία Εκκλησία του Χριστού Σου είναι πόρτα της Αγάπης και της Ευσπλαχνίας Σου. Κι όταν όλες οι πόρτες του κόσμου ανοίγουν με ωράριο, ή δεν ανοίγουν ποτέ γιε τους "ελαχίστους Αδελφούς" Σου, η δική Σου πόρτα είναι πάντα ανοιχτή. Όλο το 24/ωρο. Όλο το χρόνο. Και στους αιώνες των αιώνων…
Χριστέ μου, Χριστέ μου! Πως να μη κλάψω γράφοντας την συγκινητική αυτή ιστορία; Πως να μη κλάψω όταν στοχάζομαι πώς σ' αυτή την Αγία Πόρτα της Εκκλησίας Σου μ' έβαλες κι εμένα πορτιέρη, να την ανοίγω όταν Σε φέρνουν βρέφος στο κατώφλι της. Όταν περνά "Αλλοδαπός", Ξένος, Άστεγος, Γυμνός, Πεινασμένος, και δεν έχεις "πού την κεφαλήν κλίνη".(Ματθ. 8,20)
Κράτησε με, Κύριε, άγρυπνο φρουρό στην Πόρτα του Ελέους και της Ευσπλαχνίας Σου.
Κι όσοι μου δίνουν τα κλειδιά… ν' ανοίγω την πόρτα Σου, να Σε καλωσορίζω, ευλόγησε τους Κύριε, και γράψε το όνομά των στο Βιβλίο της δικής Σου Αιωνιότητας.
"Κύριε, εισάκουσον της προσευχής μου,
εισάκουσον μου εν τη δικαιοσύνη Σου…"
                             Κίσαμος, 19  Ὀκτωβρίου 2001
                           † Ὁ Κισάμου & Σελίνου Εἰρηναῖος

ΕΚΔΗΜΟΚΡΑΤΙΣΜΟΣ (άγνωστα κείμενα του Ειρηναίου)

Το κυρίαρχο σύνθημα που ακούγεται στις μέρες μας είναι «Εκδημοκρατισμός»…
Εκδημοκρατισμός της Παιδείας … Εκδημοκρατισμός του σχολείου .. Εκδημοκρατισμός της οικονομίας, Εκδημοκρατισμός του στρατού, της Αστυνομίας… Εκδημοκρατισμός της οικογένειας, στη γυναίκα κλπ…
Εκδημοκρατισμός της παιδείας σημαίνει τάχα να καταργήσομε την γλώσσα μας την Ιστορία μας και κάθε παιδαγωγική αρχή; Εκδημοκρατισμός της οικονομίας σημαίνει να αφήσομε τους αγρούς, τις τέχνες και να τρέξομε στον κρατικό κορβανά, υπάλληλοι, αργόμισθοι, απεργοί κλπ για να βουλιάξομε στα χρέη; 
Εκδημοκρατισμός στον στρατό σημαίνει να καταργήσομε την έννοια του πατριωτισμού και της πειθαρχίας; Εκδημοκρατισμός στην οικογένεια σημαίνει ελεύθερος έρωτας, αμβλώσεις, υπογεννητικότητα και μαρασμός του έθνους;
Εάν όλοι οι εκδημοκρατισμοί σημαίνουν όλα αυτά σε μια αποσύνθεση ανθρώπων και πραγμάτων και καταστρέψουν κάθε τι το ΕΛΛΗΝΙΚΟ τότε τι σχέση μπορεί να έχει με την δημοκρατία;
Η ουσιαστική και βαθύτερη Δημοκρατία έρχεται με δημοκρατικές δημοκοπίες. Η Δημοκρατική αγωγή ενός ανθρώπου ή ενός λαού χρειάζεται μια υποδομή που δεν δίδουν οι φθηνοί εκδημοκρατισμοί. Την δίδουν η αληθινή παιδεία, η πνευματική καλλιέργεια, η άσκηση της αρετής, ο σεβασμός του άλλου η συναίσθηση της ευθύνης κλπ 
Ένα όμως είναι σίγουρο πως τα έθνη και οι λαοί που έχουν δυναμισμό και σφρίγος υλικό και ηθικό, τα έθνη αυτά θα κρατηθούν και θα επιζήσουνε.
Να βελτιώσουμε λοιπόν την Δημοκρατία μας και να την κάνομε βαθύτερη αλλά υπό τον όρο να περισώσουμε την ΕΛΛΑΔΑ και τον ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ και να είναι η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ!
Ιανουάριος 1987
Ειρηναίος Μητροπολίτης Κισάμου & Σελίνου

ΓΡΑΠΤΑ ΕΙΡΗΝΑΙΟΥ ΜΕΡΟΣ 1ο

Στό θάνατο τοῦ Ἐλευθερίου Βενιζέλου

Ἤ­μουν τό­τε, τό 1936, φοι­τη­τής Θε­ο­λο­γί­ας στό Πα­νε­πι­στή­μιο Ἀ­θη­νῶν.

Στά μέ­σα Μαρ­τί­ου 1936 ἦλ­θε ἡ εἴ­δη­ση ὁ Ἐ­λευ­θέ­ριος Βε­νι­ζέ­λος πού ζοῦ­σε στό Πα­ρί­σι προ­σε­βλή­θη ἀ­πό σο­βα­ρή καρ­δια­κή προ­σβο­λή κι ὅ­λες οἱ Ἑλ­λη­νι­κές ἐ­φη­με­ρί­δες σχο­λί­α­ζαν τό γε­γο­νός. Μιά Πα­νελ­λή­νια συγ­κί­νη­ση ἁ­πλώ­θη­κε στήν Ἑλ­λά­δα γιά τό Με­γά­λο Ἕλ­λη­να Πο­λι­τι­κό. Ὅ­λοι πε­ρι­μέ­να­με μέ ἀ­γω­νί­α τίς κα­θη­με­ρι­νές εἰ­δή­σεις ἀ­πό τό Πα­ρί­σι.

Καί ξαφ­νι­κά, στίς 18 Μαρ­τί­ου ἦρ­θε τό θλι­βε­ρό γε­γο­νός:

Ὁ Βε­νι­ζέ­λος πέ­θα­νε. Καί ὁ παγ­κό­σμιος τῦ­πος, ἰ­δι­αί­τε­ρα βέ­βαι­α στήν Ἑλ­λά­δα, σχο­λί­α­ζε τόν Ἄν­δρα καί τό ἔρ­γο του μέ συγ­κι­νη­τι­κά σχό­λια.

Καί ὡ­στό­σο προ­κύ­πτει τό θέ­μα τῆς τα­φῆς του. Ποῦ ἀλ­λοῦ βέ­βαι­α πα­ρά στήν Κρή­τη πού τόν γέν­νη­σε καί τόν ἀ­νέ­δει­ξε με­γά­λο Ἀ­γω­νι­στή καί Πα­τρι­ώ­τη;

Ἡ τα­φή του στήν Κρή­τη, ἀλ­λά ἡ σο­ρός του θά περ­νοῦ­σε ἀ­πό τήν Ἑλ­λά­δα; Ὄ­χι,  εἶ­παν τά κομ­μα­τι­κά πά­θη τῆς ἐ­πο­χῆς. Ὄ­χι, δι­ό­τι τό πέ­ρα­σμα τοῦ Βε­νι­ζέ­λου ἀ­πό τήν Ἀ­θή­να, ἔ­στω καί πε­θα­μέ­νου, θά προ­κα­λοῦ­σε κοι­νω­νι­κή ἀ­να­στά­τω­ση.

Τί κρί­μα! Τί μι­κρό­της! Ὁ ἄν­θρω­πος, ὁ Πο­λι­τι­κός πού ἐ­λευ­θέ­ρω­σε καί ἀ­νέ­στη­σε τή σύγ­χρο­νη Ἑλ­λά­δα δέν ἔ­πρε­πε νά πε­ρά­σει οὔ­τε πε­θα­μέ­νος ἀ­πό τήν πρω­τεύ­ου­σά της.

Τό­σο τυ­φλώ­νουν πολ­λές φο­ρές τά κομ­μα­τι­κά καί πά­θη πού ὁ­δη­γοῦν σέ ἐ­θνι­κές συμ­φο­ρές.

Νά μήν πε­ρά­σει λοι­πόν οὔ­τε πε­θα­μέ­νος ἀ­πό τήν Ἑλ­λά­δα ὁ Με­γά­λος Βε­νι­ζέ­λος. Καί βρέ­θη­κε ἡ λύ­ση: Ἡ σο­ρός τοῦ Βε­νι­ζέ­λου νά με­τα­φερ­θεῖ ἀ­πό τό Πα­ρί­σι στόν Τά­ραν­τα τῆς Ἰ­τα­λί­ας κι ἀ­πό κεῖ μέ Ἑλ­λη­νι­κό κα­ρά­βι στήν Κρή­τη…

Μιά ἱ­στο­ρί­α ντρο­πῆς γιά τά πο­λι­τι­κά πράγ­μα­τα τῆς χώ­ρας μας τήν ἐ­πο­χή ἐ­κεί­νη.

Ὡ­στό­σο κι ἡ Ἀ­θή­να ἐ­πέν­θη­σε καί θρή­νη­σε τό θά­να­το τοῦ Βε­νι­ζέ­λου. Ὅ­λες τίς ὧ­ρες ἐ­κεῖ­νες πού συ­νε­ζη­τοῦν­το τά τῆς τα­φῆς του, τό σπί­τι του στήν Ἀ­θή­να (ὁδ. Κη­φι­σί­ας), ἦ­ταν τό­πος προ­σκυ­νή­μα­τος καί δα­κρύ­ων. Οἱ πόρ­τες του καί τά πα­ρά­θυ­ρα κα­τά­κλει­στα καί πεν­θι­σμέ­να, οἱ αὐ­λές του ὅ­μως καί οἱ κῆ­ποι του γε­μά­τοι ἀ­πό λου­λού­δια καί λαμ­πά­δες πού τά ἔ­φερ­ναν ἐ­κεῖ­νοι πού τόν ἀ­γα­ποῦ­σαν καί τόν θαύ­μα­ζαν. Λαμ­πά­δες καί ἀν­θο­δέ­σμες πού τίς συ­νό­δευ­αν κλά­μα­τα καί μοι­ρο­λό­για ἀ­πό ὅ­λα τά στρώ­μα­τα τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ λα­οῦ. Ξε­χώ­ρι­ζαν ὡ­στό­σο τά κλά­μα­τα τῶν Μι­κρα­σια­τῶν, (τό­τε πρό­σφυ­γες), πού μα­ζί μέ τόν Βε­νι­ζέ­λο, ἔ­κλαι­γαν γιά τήν χα­μέ­νη Σμύρ­νη…

Μέ­σα στό πλῆ­θος τῶν προ­σκυ­νη­τῶν στό σπί­τι τοῦ Βε­νι­ζέ­λου καί ’­γώ τό­τε φτω­χός φοι­τη­τής τῆς Κρή­της, μα­ζί μέ ἄλ­λους Κρῆ­τες πή­γα­με στήν πόρ­τα του ἕ­να μά­τσο λου­λού­δια καί θρη­νή­σα­με μέ­σα μας το Βε­νι­ζε­λι­κό Ὕ­μνο:

«Βε­νι­ζέ­λε μας πα­τέ­ρα τῆς Ἑλ­λά­δας,

Βε­νι­ζέ­λε μας πα­τέ­ρα τῆς φυ­λῆς…»

Αὐ­τά τά λί­γα λου­λού­δια, τό­τε, τό Μάρ­τη τοῦ 1936.

Καί τώ­ρα, 70 χρό­νια ἀ­πό τό­τε, μέ τό Ἐ­θνι­κό Ἵ­δρυ­μα Ἐ­ρευ­νῶν καί Με­λε­τῶν «Ἐ­λευ­θέ­ριος Βε­νι­ζέ­λος», ἕ­να μνη­μό­συ­νο εὐ­γνω­μο­σύ­νης γι’ αὐ­τά πού πρό­σφε­ρες στό ἔ­θνος μας καί τ’ ἄ­φη­σες κλη­ρο­νο­μιά καί πα­ρα­κα­τα­θή­κη γιά τήν Ἑλ­λά­δα καί τόν ἁ­παν­τα­χοῦ Ἑλ­λη­νι­σμό.

Ὁ Κι­σά­μου & Σε­λί­νου Εἰ­ρη­ναῖ­ος

Πρό­ε­δρος τοῦ Ἐ­θνι­κοῦ Ἱ­δρύ­μα­τος

Ἐ­ρευ­νῶν καί Με­λε­τῶν «Ἐ­λευ­θέ­ριος Βε­νι­ζέ­λος»