Ο ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΕ "ΟΡΙΖΕΙ"

 Του Δημήτρη Ανυφαντάκη, Ιατρού, MSc, PhD – Διευθυντή & Συντονιστή Επιστημονικής Λειτουργίας ΚΥ Κισάμου
Ο Σακχαρώδης  διαβήτης δεν είναι «λίγη παραπάνω ζάχαρη στο αίμα». Είναι μια σιωπηλή αλλά διαχειρίσιμη πρόκληση που αγγίζει εκατομμύρια ανθρώπους.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη (14 Νοεμβρίου), το Κέντρο Υγείας Κισσάμου υπενθυμίζει ότι η ενημέρωση, η πρόληψη και η ομαδική φροντίδα είναι το κλειδί για μια ζωή με ποιότητα, ανεξαρτησία και αυτοέλεγχο.
Σήμερα, περίπου 1 στους 9 ενήλικες παγκοσμίως ζει με διαβήτη — και σχεδόν οι μισοί δεν το γνωρίζουν ακόμη.  Στην Ελλάδα, 1 στους 8 πολίτες πάσχει από διαβήτη και σχεδόν 1 στους 9 έχει προ-διαβήτη.
Μια σταγόνα αίμα αρκεί για να προλάβει χρόνια επιπλοκών.
Η πρόληψη, τελικά, ξεκινά από τη μέτρηση.
________________________________________
Σύγχρονη φροντίδα με βάση την επιστήμη
Οι νέες οδηγίες της American Diabetes Association (ADA 2025) επισημαίνουν ότι η θεραπεία πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες, τον τρόπο ζωής και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς.
Οι αναστολείς SGLT2 και οι αγωνιστές GLP-1 έχουν φέρει επανάσταση στη θεραπεία:
• Οι πρώτοι προστατεύουν καρδιά και νεφρούς, μειώνοντας τον κίνδυνο νοσηλείας ή νεφρικής ανεπάρκειας.
• Οι δεύτεροι, όπως η σεμαγλουτίδη, μειώνουν το σάκχαρο και το βάρος, προστατεύοντας ταυτόχρονα από καρδιαγγειακά συμβάματα (μελέτες SELECT 2023, FLOW 2024).
Η διατροφή, πλούσια σε φυτικές ίνες και καλά λιπαρά, η καθημερινή άσκηση, ακόμη και 10 λεπτά περπάτημα μετά από κάθε γεύμα, η ενυδάτωση και η διαχείριση του άγχους λειτουργούν σαν φυσικά φάρμακα. Η τεχνολογία, με αισθητήρες, εφαρμογές και τηλεϊατρική, φέρνει τον ασθενή πιο κοντά στην ομάδα φροντίδας του.
________________________________________

Η δύναμη του χορού στη ρύθμιση του σακχάρου
Ο χορός δεν είναι απλώς άσκηση• είναι χαρά, κοινωνική σύνδεση και αυτορρύθμιση.
Μελέτες στην Ελλάδα και διεθνώς δείχνουν ότι η τακτική συμμετοχή σε παραδοσιακούς ή ομαδικούς χορούς βελτιώνει τη γλυκαιμική ρύθμιση, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και την ψυχοκοινωνική ευεξία. Στην Κρήτη, όπου ο παραδοσιακός χορός σημαίνει παρέα, ρυθμό και ψυχή, η συμμετοχή σε τέτοιες δραστηριότητες δεν είναι απλώς πολιτισμός• είναι πρόληψη που θεραπεύει το σώμα και το πνεύμα — ένα “κρητικό βήμα” προς την υγεία. Η κίνηση, η μουσική και η κοινότητα λειτουργούν μαζί ως ένα «φάρμακο με ανθρώπινο πρόσωπο» — αυτό ακριβώς που πρεσβεύει η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: φροντίδα που αγκαλιάζει το σώμα, το νου και την ψυχή. (Efthimiou V et al., J Sports Med Phys Fitness, 2017; Murrock CJ et al., J Holist Nurs, 2020.)
________________________________________
Δικαίωμα στην ευεξία — Το μήνυμα του ΠΟΥ και της IDF
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και την International Diabetes Federation (IDF), είναι αφιερωμένη στο θέμα «Diabetes and the Workplace».
Η καμπάνια καλεί τους εργοδότες να διασφαλίσουν υποστηρικτικά και ασφαλή περιβάλλοντα εργασίας για άτομα με διαβήτη. Η πρόσβαση σε υγιεινή διατροφή, δυνατότητες άσκησης, ψυχολογική υποστήριξη και ευελιξία στη διαχείριση της νόσου αποτελούν πλέον δείκτες κοινωνικής υπευθυνότητας.
Γιατί ο χώρος εργασίας πρέπει να είναι χώρος φροντίδας, όχι κρίσης• χώρος ίσων ευκαιριών, χωρίς στίγμα ή προκατάληψη (IDF 2025 Toolkit).
________________________________________
Μήνυμα προς όλους τους εργαζόμενους με διαβήτη
Σε κάθε χώρο υγείας, η αποδοχή και η ενσυναίσθηση δεν είναι πολυτέλεια• είναι προϋπόθεση επαγγελματισμού. Κανένας εργαζόμενος με διαβήτη δεν χρειάζεται λύπηση ή “άδεια συμμετοχής”. Χρειάζεται σεβασμό, ενημέρωση και ίσες ευκαιρίες.
Ο διαβήτης δεν μειώνει την ικανότητα να προσφέρεις, να δημιουργείς, να ηγείσαι.
Αντίθετα, σε διδάσκει πειθαρχία, αυτογνωσία και ανθρωπιά — τις ίδιες αξίες που χρειάζεται κάθε άνθρωπος που υπηρετεί τον συνάνθρωπο.
Γιατί όποιος μαθαίνει να φροντίζει τον εαυτό του με συνέπεια, μπορεί να φροντίσει τον κόσμο με κατανόηση.
Γι’ αυτό, από το Κέντρο Υγείας ως το Υπουργείο, το μήνυμα του ΠΟΥ πρέπει να ακούγεται καθαρά: Υποστήριξη, όχι στίγμα. Ισότητα, όχι προκατάληψη.
________________________________________
Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στην πρώτη γραμμή
Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας έχει καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη μάχη.
Ο οικογενειακός ιατρός, ο νοσηλευτής, ο διατροφολόγος, ο ψυχολόγος και όλη η ομάδα υγείας βλέπουν όχι μόνο το “ζάχαρο”, αλλά τον άνθρωπο στο σύνολό του.
Κάθε μέρα που ένας ασθενής στέκεται δυνατός είναι μια μικρή νίκη — όχι μόνο δική του, αλλά όλων μας.
________________________________________
Θυμηθείτε
✅ Μετρηθείτε — πολλοί ζουν με αδιάγνωστο διαβήτη. Μια σταγόνα αίμα μπορεί να χαρίσει χρόνια ζωής.
✅ Φροντίστε ολόκληρο τον εαυτό σας-Μην εστιάζετε μόνο στο σάκχαρο• προστατέψτε καρδιά και νεφρά.
✅ Ζήστε με γνώση, όχι με φόβο.
Βιβλιογραφικές  αναφορές
1. American Diabetes Association. Standards of Care in Diabetes—2025. Diabetes Care. 2025;48(Suppl 1):S1-S190.
2. Zinman B et al. Empagliflozin, Cardiovascular Outcomes, and Mortality in Type 2 Diabetes (EMPA-REG OUTCOME). N Engl J Med. 2015;373:2117-2128.
3. Wiviott SD et al. Dapagliflozin and Cardiovascular Outcomes in Type 2 Diabetes (DECLARE-TIMI 58). N Engl J Med. 2019;380:347-357.
4. Lincoff AM et al. Semaglutide and Cardiovascular Outcomes in Obesity without Diabetes (SELECT). N Engl J Med. 2023;389:2221-2232.
5. Perkovic V et al. Effects of Semaglutide on Chronic Kidney Disease in Patients with Type 2 Diabetes (FLOW). N Engl J Med. 2024;391:109-121.
6. Efthimiou V et al. Effects of a 3-month exercise training with Greek traditional dancing on functional capacity and glycemic and lipid profile in patients with type 2 diabetes mellitus. J Sports Med Phys Fitness. 2017;57(9):1213-1220.
7. Murrock CJ et al. Dancing and diabetes: psychosocial benefits of group dance interventions. J Holist Nurs. 2020;38(3):265-275.
8. International Diabetes Federation. World Diabetes Day 2025 – Diabetes and the Workplace. Brussels: IDF; 2025.

ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Γράφει ο Γ. Πευκιανάκης*  
Ένα σύνθημα και μια προτροπή που ακούγεται τα τελευταία χρόνια είναι «επιστροφή στην παράδοση». Αυτό φανερώνει έναν προβληματισμό κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου σχετικά με ποιο τρόπο η παράδοση θα συμβάλλει στην προκοπή μας ως άτομα και ως κοινωνία.
Η λέξη παράδοση είναι παράγωγο ουσιαστικό του ρήματος «παραδίδωμι» που σημαίνει δίνω στα χέρια κάποιου, εμπιστεύομαι κάτι σε κάποιον. Είναι δηλαδή η παράδοση μια διαδικασία, μια μεταβίβαση – συνήθως προφορική – με την οποία μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη ήθη, έθιμα, γνώσεις ή δοξασίες και έτσι διαιωνίζονται. Οι πολιτιστικές αξίες του παρελθόντος, που έδωσαν το ιδιαίτερο χρώμα, που διαμόρφωσαν τα διακριτικά στοιχεία του ελληνικού λαού αποτελούν την ελληνική παράδοση. Οι αξίες αυτές εξακολουθούν και σήμερα να αρδεύουν τον πολιτιστικό μας χώρο και να προσθέτουν στο παρόν στοιχεία από τις εθνικές μας ρίζες.
Όμως παράδοση δε σημαίνει οπισθοδρόμηση, ούτε αποσυνδέεται από την πρόοδο, αλλά εξελίσσεται, βιώνοντας τις τρεις διαστάσεις του χρόνου ( παρελθόν – παρόν – μέλλον ) και συνδέεται με την έννοια της συνέχειας των στοιχείων εκείνων που έχουν τη δυνατότητα να επιζήσουν..
Η ελληνική παράδοση είναι τα λαϊκά δημιουργήματα που τα ονομάζουμε λαϊκό πολιτισμό, όπως τα ήθη και έθιμα, δημοτικά τραγούδια, παραμύθια, παραδόσεις, διάφορα κτίσματα, η γλώσσα, το ντύσιμο, οι θρησκευτικές παραδόσεις, αλλά κι ό,τι επιβίωσε από παλιότερες εποχές και συνθέτει το νεοελληνικό ήθος και ύφος ζωής, τον τρόπο που αντιμετωπίζει τη ζωή και τον κόσμο ο νεοέλληνας, όπως η περηφάνεια, η αγωνιστικότητα, η αγάπη για την ελευθερία κ.τ.λ.. 
Ποια η παράδοση στην Κρήτη τις τελευταίες δεκαετίες ; και ιδιαίτερα στη Δυτική.  Πώς κτίσθηκε  μια αντίληψη όλως άσχετη με τον πολιτισμό και την ιστορία  μας.; Τί είναι αυτό το φαινόμενο με τους μαυροπουκαμισάδες σαν μόδα ; Οι παρέες με τις λεγόμενες κούπες . Οι  εμφανίσεις όλως ξένες προς την ομορφιά  και την τέχνη…τραγούδια κάποιων που εξυμνούν την οπλοκατοχή, στίχοι για αντίσταση στον καθωσπρεπισμό και την εξουσία.  Έτσι μέσα σ’ αυτούς τους στίχους και τα τραγούδια  δεν διακρίνεις πια όχι την περηφάνεια της ρίζας αλλά το εύκολο μπράβο της επίδειξης ,την ματαιοδοξία του κατ’ αρχάς κενού και κατ’ επέκταση του επικίνδυνου εγωϊσμού. Επιβλήθηκε ταυτόχρονα – από μια ασήμαντη μειοψηφία- μια σιωπηρή ανοχή και ανομολόγητος φόβος « με τσι κουζουλούς μη τα βάζεις»
Ταυτίστηκε η λεβεντιά με το όπλο και ξεχάστηκε ο περήφανος λόγος που καμαρώνει ο γνήσιος Κρητικός. Λεβεντιά δεν είναι η  απειλή είναι η αξιοπρέπεια, δεν είναι ο φόβος είναι το φως και αυτό το φως της αγάπης και της σοφίας έρχεται πριν από τον Βιτσέντζο Κορνάρο, με μαντινάδες, γεννά τα ριζίτικα, φθάνει στον Βενιζέλο τον Καζαντζάκη τον Θεοδωράκη και ακόμη στον Ειρηναίο.
Μεμονωμένα περιστατικά ολοφάνερης βαρβαρότητας και χυδαιότητας δεν συμβαίνουν μόνο στην Κρήτη-Δυστυχώς το ότι η Κρήτη ξεχωρίζει προβάλλεται  και περισσότερο- Είναι η κορυφή ενός παγόβουνου που απειλεί την συνοχή της κοινωνίας. Όταν η αστυνομία- ευνουχημένη από την πολιτεία- έχει ενημερωθεί και δεν λαμβάνει μέτρα για να αποτρέψει σκηνές τρόμου, όταν πολιτικοί παράγοντες, κάθε βαθμίδας, σιωπούν ή καλύπτουν παραβατικές συμπεριφορές για ψηφοθηρικούς λόγους, όταν η κοινωνία παρακολουθεί βουβή, τότε η ανοχή μετατρέπεται σε συνενοχή.
Η Κρήτη έχει γύρω στα χίλια χωριά –  για πόσα χωριά – περιοχές γίνεται  περισσότερο λόγος; γιατί στην Ανατολική Κρήτη έχομε μια άλλη κουλτούρα; αν και ακόμη και εκεί έχει εισδύσει ο φόβος από την ασυδοσία και την παραβατική συμπεριφορά κάποιων επιλεκτικά ή με ανοχή προστατευομένων.
Στη Κίσσαμο πολλοί διερωτώνται πόσο μοιάζει η σημερινή κοινωνία με εκείνη  του 1960 -90 και πόσο αρνητικά επιδρά ένας νεοπλουτισμός  με άλλαγή συμπεριφοράς;
Η οπλοκατοχή που γενικεύθηκε από παράνομο εμπόριο στις μέρες μας σε αρκετές περιοχές  στην Κρήτη, δεν είναι ένα ζήτημα ασφάλειας. Είναι ένα βαθιά ριζωμένο κοινωνικό πρόβλημα που συνδέεται με την αντίληψη της κακώς νοούμενης «τιμής» και «ανδρείας». Γιατί, όταν η τιμή μετατρέπεται σε αφορμή για φόνο, όταν η ανδρεία γίνεται άλλοθι για βία, τότε μιλάμε για μια κοινωνική παθογένεια που πρέπει να αντιμετωπιστεί με θάρρος και αποφασιστικότητα. Οι βεντέτες δεν είναι ρομαντικές ιστορίες. Είναι κύκλοι αίματος που διαιωνίζονται από γενιά σε γενιά, αφήνοντας πίσω τους νεκρούς, φόβο και διχασμό. Και όσο το κράτος αδρανεί, όσο η κοινωνία σιωπά, τόσο το πρόβλημα γιγαντώνεται. 
Πέρα του ξεκαθαρίσματος λογαριασμών, τον φόνο εκ προμελέτης που γενικά έχει γενικευθεί και περισσότερο από την Κρήτη και στην άλλη Ελλάδα, εμείς εξακολουθούμε να  σκοτωνόμαστε μεταξύ μας από άσκοπους πυροβολισμούς και να μετατρέπομε γάμους και πανηγύρια την επομένη σε κηδείες; 
Οι παλαιότεροι οι μέχρι το 1980 χρήστες των όπλων , ως προεχόμενοι από την πείρα του πολέμου και σεβασμό διέθεταν και εμπειρία για λελογισμένοι χρήση . οι επόμενοι άκαπνοι και άπειροι έγιναν επικίνδυνοι ψευτοεπιδειξίες.
Τώρα συνειρμικά  υπενθυμίζομε: Στις 27 Νοεμβρίου 1990, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Τμήμα Φυσικής) στο Ηράκλειο, ένας μεταπτυχιακός φοιτητής πυροβόλησε και σκότωσε δύο καθηγητές - τον Βασίλης Ξανθόπουλο (ηλικίας ~39) και τον Στέφανο Πνευματικό (ηλικίας ~33. Χρόνια μετά – ως αναφέρεται στις ειδήσεις-, τον Νοέμβριο του 2004 ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης Γ. Βουλγαράκης ανέλαβε πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση της παράνομης οπλοφορίας στην Κρήτη και κάλεσε επιφανείς Κρητικούς να αναλάβουν ρόλο σε κίνημα πολιτών.  Στις 21/7/2005 οργανώθηκε εκδήλωση στα Ανώγεια όπου υπεγράφη «Διακήρυξη κατά της οπλοκατοχής και της οπλοχρησίας» με πρωτοβουλία της Επιτροπής υπό τον Μ. Θεοδωράκη. Γιώργος Βουλγαράκης — τότε Υπουργός Δημόσιας Τάξης (πρωτοβουλία του υπουργείου) Άλλα ονόματα της πνευματικής/πολιτιστικής ζωής που αναφέρονται στις λίστες/συναντήσεις: Γ. Γραμματικάκης, Ι. Καρυστιάνη, Ν. Κούνδουρος (και άλλα τοπικά/πανελλήνια πρόσωπα — οι πλήρεις καταλόγοι εμφανίζονται σε ανακοινώσεις του Υπουργείου). 
Κύριες ενέργειες της Επιτροπής θα ήταν
Διοργάνωση δημόσιων συναντήσεων και περιοδειών σε πόλεις/χωριά της Κρήτης για ευαισθητοποίηση.
Προσπάθεια σύνδεσης των τοπικών εθίμων με σεβασμό αλλά και με περιορισμούς ώστε να μειωθούν οι άσκοποι πυροβολισμοί και τα περιστατικά βίας.
Η θεσμική συνέχεια: Σύμφωνα με δημοσιογραφικές αναλύσεις και μαρτυρίες συμμετεχόντων (πολλοί από τους οποίους μετά αναγνώρισαν ότι η πρωτοβουλία ήταν «δονκιχωτική») καταγράφουν ότι λείψανε συγκεκριμένα, διαρκή μέτρα από την πλευρά του κράτους που να υλοποιούν τα αιτήματα της επιτροπής.
Δεκαετίες μετά όλα δείχνουν το χειρότερο. Η ανοχή και η σιωπή είναι συνενοχή. Η κοινωνία πρέπει να μιλήσει. Το κράτος πρέπει να δράσει. Και οι πολίτες να απαιτήσουν: Όχι άλλες ψευτομαγκιές, που οδηγούν σε έγκλημα. Πίσω από κάθε έγκλημα υπάρχει ένα πλέγμα συνενοχής: πολιτευτές κάθε βαθμίδας που χαϊδεύουν αυτιά για ψήφους, νταήδες που χτίζουν στρατούς υποστηρικτών, μια κοινωνία που σιωπά κι ένα κράτος που κλείνει τα μάτια γιατί το βολεύει. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ - άλλη κορφή του παγόβουνου- νέα Ευρωπαϊκή ξεφτίλα- είναι ένα αλλά όχι μόνο διαχρονικό μέσον παράνομου πλουτισμού «έξυπνων» σαλτιμπάγκων Είναι στρατευμένοι λεχρίτες, που όμως είναι αναγκαίοι για πλειοψηφία αιρετών κάθε εξουσίας.
Ευτυχώς κάθε φορά οι αρμόδιοι σπεύδουν «επί τόπου» και 
τα μέτρα ήδη έχουν ανακοινωθεί: Ενίσχυση της ΕΛ.ΑΣ. με  ειδικούς φρουρούς  και περισσότερες περιπολίες, επιχειρήσεις για κατασχέσεις όπλων και έλεγχοι σε κοινωνικές εκδηλώσεις, πρόθεση αυστηροποίησης ποινών για άσκοπους πυροβολισμούς, συνεργασία με τοπικούς φορείς για ενημέρωση και πρόληψη, μπορεί να ακούγονται σωστά, όμως, η πραγματικότητα δείχνει ότι τα μέτρα είναι πυροσβεστικά και όχι συστηματικά. Οι εξαγγελίες του  Υπουργού καλούνται να εφαρμοσθούν από αστυνομικούς που υπηρετούν στον τόπο τους και όπου διαπλέκονται με πολιτικούς, σόγια , κουμπαριές και κάθε κερδοφόρα δραστηριότητα
Εν πάση περιπτώσει υπενθυμίζομε  πάντα, Όταν μεταξύ παράδοσης και δημιουργίας, συντηρητικότητας και προοδευτικότητας βρεθεί ισορροπία, τότε επέρχεται σταθερότητα, γιατί τότε το παρελθόν επιδρά δημιουργικά στο παρόν. Και η ισορροπία επιτυγχάνεται, όχι με αντιγραφή των παλιών τρόπων, αλλά με δραστηριοποίηση των στοιχείων εκείνων που βοηθούν στην αντιμετώπιση των νέων μορφών της ζωής. Ο νεοέλληνας και όχι μόνο ο κρητικός έχει χρέος να αποκαταστήσει την επαφή του με τις πηγές της νεοελληνικής πνευματικότητας και τις ηθικές αξίες της νέας ελληνικής ζωής.
Το να καλλιεργήσουμε την εθνική μας προσωπικότητα δε σημαίνει όμως ότι θα αρνηθούμε ή θα περιφρονήσουμε τις προσωπικότητες άλλων εθνών. Όλα τα έθνη έχουν κάτι να προσφέρουν στον πολιτισμό. Αλλά και κανένα δεν μπορεί να υπάρξει κλεισμένο στον εαυτό του- εκατομμύρια παραθεριστών και  διαμενόντων- Η αλληλεξάρτηση των λαών εντείνεται κι έτσι αυξάνεται η ανάγκη ειρηνικής συμβίωσης και συνεργασίας τους. Εξάλλου η εθνική μας παράδοση με τα δυο μεγάλα ρεύματά της, τον ανθρωπισμό και το χριστιανισμό, μας κατευθύνει στο ιδανικό της πανανθρώπινης αδελφοσύνης.

Φιλόλογος π. Λυκειάρχης.

ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΤΟ ΜΙΝΩΙΚΟ ΑΝΑΚΤΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΚΥΔΩΝΙΑΣ

 Η Ιστορική, Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης-Περιφερειακή Ενότητα Χανίων σας προσκαλεί στη διάλεξη με θέμα:
«Το Μινωικό Ανακτορικό Κέντρο της Κυδωνίας στην UNESCO»
Πνευματικό Κέντρο Χανίων 
Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2025 στις 19:00
Ομιλήτρια θα είναι η Πρόεδρος της Εταιρείας και  Διευθύντρια των συστηματικών ανασκαφών στον λόφο Καστέλλι 
Δρ. Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη
Η διάλεξη πραγματοποιείται με αφορμή την ένταξη του Μινωικού Ανακτορικού Κέντρου της Κυδωνίας στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, γεγονός ιστορικής σημασίας για την πόλη των Χανίων. 
Είσοδος ελεύθερη

ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΦΑΛΑΣΑΡΝΑΣ

 Στατήρας* Φαλάσαρνας, 330 – 270 π.Χ., με κεφαλή της Δίκτυννας Θεάς** και από την άλλη η τρίαινα με τα αρχικά Φ.Α
**Η Βριτόμαρτη εν ζωή ήταν μια κρητικά κοπέλα από την Γόρτυνα, η οποία εκεί που έπαιζε έπεσε από απροσεξία στη θάλασσα και την έσωσαν με τα δίκτυα τους οι ψαράδες. Αυτή από ευγνωμοσύνη έγινε στο εξής φίλη τους και τους βοηθούσε. 
Ο λόγος που μετά το θάνατο και τη μετάστασή της στους ουρανούς ανακηρύχθηκε θεά προστάτιδα των Ψαράδων, κάτι ως έγινε και με τον Αγ. Νικόλαο. Σύμφωνα με τον Καλλίμαχο, η Βριτόμαρτης έπεσε από το βουνό Δίκτη στα δίκτυα των Ψαράδων, γιατί την κυνηγούσε ο Μίνωας να τη βιάσει.
* Ο Στατήρας ήταν νόμισμα σταθερού βάρους. Πόλεις της Κρήτης όπως η Κυδωνία, η Φαλάσαρνα, εξέδωσαν στατήρες με το βάρους τους να είναι ανάμεσα στα 12,60 έως 11,90 γραμμάρια.

Μετά και την ανακάλυψη του ιερού της Δήμητρας μάλλον μια απο τις όμορφες αυτές κοπελιές που ειναι χαραγμένες πάνω στα νομίσματα της Φαλάσαρνας ενδέχεται να ειναι και η Δήμητρα.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΗΣ ΣΤΕΛΛΑΣ ΧΑΙΡΕΤΗ "ΤΗΣ ΛΕΝΗΣ Η Μ(i)ΛΙΑ"

 Το Σάββατο 15 Νοεμβρίου 2025, στις 17:00, στο χώρο του βιβλιοπωλείου Littleland – Ξυπολιτάκη (Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου, Κίσσαμος) θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου «Της Λένης η μ(i)λιά» της Στέλλας Χαιρέτη.
Τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου θα διατεθούν για τις ανάγκες του Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Κισάμου, στηρίζοντας έμπρακτα το έργο του σχολείου.

 

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΑΝΩ ΣΤΟΝ ΠΟΝΟ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ

Οι Αρχαίοι Έλληνες τον ανθρώπινο πόνο που είτε κακή μοίρα επεφύλαξε, ή αστοχία, ή ανοησία των ανθρώπων έφερε, τον έκαναν ποίηση και μέσα απο το αρχαίο δράμα, κυρίως την τραγωδία, εδίδασκαν το λαό μέσα στα αρχαία θέατρα.....μοναδικά σε όλο τον κόσμο..
Σήμερα η σύγχρονη τηλεδημοσιογραφία, τον ανθρώπινο πόνο, την ανθρώπινη  αθλιότητα χωρίς περίσκεψη και χωρίς "αιδώ" τα κάνει θέαμα και τα παραδίδει κοινή  τροφή στο λαό......
Στην πρόσφατη τραγωδία του τόπου μας η δυστυχισμένη μητέρα προσπαθεί μέσα στο σπίτι της να μαζέψει τα ράκη της ηθικά και υλικά μοιρολογώντας για να πάει να θάψει τη δολοφονημένη κόρη της.
Εκεί ορμά μέσα στο σπίτι της ο νεαρός ρεπόρτερ, χωρίς ενσυναίσθηση και διακόπτοντας το μοιρολόι της κάτσοντας το ματσούκι τη ρωτά:
"Πώς αισθάνεστε(!) τώρα που. ..και συνεχίζει ανοήτως τις ερωτήσεις κι εκείνη η έρμη να απαντά καθισμένη στην καρέκλα....  !!!!!  να σημειωθεί ότι είχε και το κουράγιο να  του προτείνει ένα καφέ.. .. ..
Σε κηδεία επιφανούς οικογενείας, ρεπόρτερ και δημοσιογράφοι παρουσίαζαν με κάθε λεπτομέρεια τους πενθούντες και κυρίως εστίαζαν το φακό (έτσι για να μη μπορεί ο άλλος να κλάψει, να ξεφωνήσει.) στα άδεια καθίσματα των επισήμων με τα ταμπελάκια, ενώπιον του κεκοιμημένου....  ενώ στην κηδεία πάει ο άλλος να στρογγυλοκάτσει.
Και επανερχόμενοι στα τοπικά μας, το πάντων δεινότατον: ανόητος δημοσιογραφίσκος, παριστάνοντας τον τιμητή για τους Κρητικούς μετά βεβαιότητας έλεγε στα κανάλια τι οι μαθητές στα σχολεία της Κισάμου οπλοφορούν. Εμείς θα περιμένομε να μας κατονομάσει τα σχολεία, και τον αριθμό μαθητών.
Τέλος αφού του συστήσομε να μελετήσει την Ιστορία της παιδείας της Κισάμου, τον παραδίδομε στην κοινή κρίση.

Ευτυχία Δεσποτάκη

ΕΝΑΡΞΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ ΩΔΕΙΟΥ ΙΜΚΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΠΛΑΤΑΝΙΑ

Το Ωδείο της Ιεράς Μητροπόλεως Κισάμου και Σελίνου, αναγνωρισμένο από το Κράτος, στελεχωμένο με έμπειρους καθηγητές και υπό την ευθύνη και διεύθυνση καταξιωμένου Καλλιτεχνικού Διευθυντή, παρέχοντας Πτυχία αναγνωρισμένα, κατόπιν προσκλήσεως της Δημοτικής Αρχής του Δήμου Πλατανιά είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει την ίδρυση Παραρτήματος εντός των ορίων του Δήμου Πλατανιά. 
Αρχικά θα λειτουργήσουν Σχολές Παραδοσιακής Μουσικής και συγκεκριμένα  Τμήματα εκμάθησης: Βιολιού, Μαντολίνου, Λαούτου, Λύρας, Μπουζουκιού και Μπουλγαρί. Σε μελλοντικό χρόνο και, εφ΄όσον εκδηλωθεί ενδιαφέρον, θα προστεθούν επιπλέον Σχολές και Τμήματα. 
Ο χώρος που θα λαμβάνουν χώρα τα μαθήματα θα ανακοινωθεί, σε δεύτερο χρόνο, κατόπιν της ολοκλήρωσης των εγγραφών, λαμβάνοντας υπόψη και την προτίμηση των εγγεγραμμένων μαθητών, μαθητριών.

Πληροφορίες - Εγγραφές:
Γραμματεία Τσατσαρωνάκειου Πολιτιστικού Πολύκεντρου ΙΜΚΣ
κ. Αριστοτέλης Ξανθουδάκης
τηλ. 28220-24184, email: tsatsaronakio@imks.gr
(καθημερινά από  14.00μ.μ. έως 21.00μ.μ.)

ΜΑΣ ΛΕΙΠΕΙ Η ΠΑΙΔΕΙΑ.....

 Έρχεται ο Χρυσοτέτοιος και μας λέει ότι δεν ανέχεται πλέον παραβατικές συμπεριφορές και ότι θα αλλάξει τα πάντα που ξέραμε γύρω από την οπλοκατοχή και την οπλοχρησία στην Κρήτη... 
- Απαγόρευσε μάλιστα τις παράνομες μπαλωτιές που έτσι και αλλιώς παράνομες είναι εδώ και χρόνια.. από τοτες που φύγανε οι Γερμανοί ...και κατόπιν μας τσουβαλιαζει ομαδικώς ..."μετά τις ακρίδες του ΟΠΕΚΕΠΕ ήρθαν και οι δολοφόνοι για να τρομοκρατήσουν τους πολίτες" 
Ναι βρε Χρυσοτέτοιε καινούργιες καταστάσεις και σχεδόν όλοι μας είμαστε το ίδιο εδώ κάτω στην Κρήτη...αλλά για αν μην γίνουμε και οι αποδέλοιποι καλό είναι να φτιάξετε κανένα σχολείο στα ορεινά, να φτιάξετε και το λύκειο στην Κίσαμο, που το έχετε ρίξει και μας κοροϊδεύετε εδώ και 6-7 χρόνια, να φτιάξετε παιδικούς σταθμούς να χωράνε όλα τα παιδιά, να στελεχώσετε με δασκάλους τα σχολεία που τα περισσότερα έχουν τεράστιες ελλείψεις.. ώστε τα παιδιά να μπορούνε εύκολα να έχουν πρόσβαση στα γράμματα και να μην τα εγκαταλείπουν επειδη εσείς δεν τηρείται τα απαραίτητα..... και να αναγκάζονται από τις δικές σας αστοχίες να γίνουν "κυνηγοί" του εύκολου χρήματος ..
Άντε ...

ΟΛΩΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΣ... Η ΜΟΙΡΑ ΜΑΣ Η ΜΕΤΑΠΡΑΤΙΚΗ

Γράφει ο Μανώλης Κουφάκης
Θυμάμαι τον εαυτό μου στην πρώτη μου νεότητα να εντυπωσιάζεται από την εισβολή της τεχνολογίας στη ζωή της επαρχίας όπου ζούσα, και τη συνακόλουθη αλλαγή επί τα βελτίω της ζωής μας. Περισσότερα αυτοκίνητα, οικιακές συσκευές που έλυναν πρακτικά προβλήματα, κάποια πρώτα αεροπορικά ταξίδια και αργότερα η τηλεόραση, μου έδειχναν ότι, χωρίς αμφιβολία, η πορεία μας προς το μέλλον σαν άτομα, σαν κοινωνία, σαν χώρα περνάει μέσα από την τεχνολογία.
Κάπως έτσι στο νεανικό μου μυαλό -χωρίς σκέψη, απλά θεωρώντας το νομοτελειακό- μου δημιουργήθηκε η πεποίθηση ότι κάποια στιγμή, όσο θα δυναμώνει η χώρα μου, θα φθάσει να κατασκευάζει οικιακές συσκευές και τηλεοράσεις και αυτοκίνητα και αεροπλάνα. Δηλαδή να παράγει.
Τι ρομαντική αφέλεια! Στα χρόνια που ακολούθησαν είδα τις θνησιγενείς προσπάθειες της OPEL και της NISSAN να παράγουν αυτοκίνητα στην Ελλάδα, είδα την αγωνιώδη (αλλά χωρίς αίσιο τέλος) προσπάθεια της ελληνικής εταιρείας NAMCO με το θρυλικό και πολύ επιτυχημένο Pony, να κρατηθεί στη ζωή, είδα πάμπολλες ελληνικές βιομηχανίες να μετακομίζουν στη Βουλγαρία, Ρουμανία και αλλού, είδα τις ιστορικές βιομηχανίες Izola και Pitsos να παράγουν σήμερα όχι στην Ελλάδα, αλλά η πρώτη στην Πολωνία και η δεύτερη στην Τουρκία.
Γιατί όλα αυτά (και άλλα παρόμοια βεβαίως);  Τι συμβαίνει με ‘μας και αποστρεφόμαστε την παραγωγική διαδικασία που μπορεί να δημιουργήσει μια στέρεα οικονομική βάση για τη χώρα; Γιατί διώξαμε τις βιομηχανίες από την Ελλάδα και στη συνέχεια γίναμε αντιπρόσωποι των προϊόντων τους στον τόπο μας; Γιατί προτιμήσαμε να γίνουμε μεταπράτες και εκπρόσωποι ξένων συμφερόντων αντί παραγωγοί; Έχει σχέση αυτό με το πώς βλέπουμε τους εαυτούς μας σε σχέση με τους ξένους; Ήταν αυτό πάντα έτσι; 
Όχι, δεν ήταν πάντα έτσι, λέει ο καθηγητής Χρήστος Γιανναράς στη σχετική μελέτη του, την οποία περιλαμβάνει στο πολύ αξιόλογο βιβλίο του «Πολιτιστική Διπλωματία», εκδόσεις Ίκαρος, 2003: « Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας οι Έλληνες έμποροι και ναυτικοί διέπρεπαν στις αγορές των μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων και στη ναυτιλία της Μεσογείου, της Μαύρης Θάλασσας, της Μέσης Ανατολής. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ασκούσε ευρύτατη και δυναμική διεθνή πολιτική, συχνά επί ίσοις όροις με τις μεγάλες Ευρωπαϊκές Δυνάμεις. Ελληνικές παροικίες ανθούσαν στις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, Έλληνες λόγιοι εκαλούντο ως σύμβουλοι σε ανακτορικές Αυλές ή τους τιμούσαν επιστημονικές ακαδημίες και πανεπιστήμια της Ευρώπης. …Τα θέατρα των Ελλήνων της Σμύρνης, της Τραπεζούντας, της Οδυσσού συναγωνίζονταν την όπερα του Παρισιού και της Βιέννης. Αυτός ο πολύπτυχος, οργανικός και αβίαστος εξευρωπαϊσμός δεν έθιγε στο παραμικρό την ελληνικότητα του φρονήματος, της παιδείας, των λαϊκών παραδόσεων, της εκκλησιαστικής πνευματικότητας, των κοινωνικών και κοινοτικών θεσμών. Ο κοσμοπολιτισμός ήταν η φυσική ανάσα και απλοχωριά του Ελληνισμού όσο οι Έλληνες πίστευαν όχι στην αρχαία των προγόνων τους αλλά στη ζωντανή δική τους πολιτιστική ιδιαιτερότητα και δυναμική».
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα και το πνεύμα που διαμόρφωναν τα παραπάνω, ερχόταν σαν φυσικό ο Ρήγας Φεραίος να οραματιστεί την απελευθέρωση των Ελλήνων και όλων των υπόδουλων λαών της Βαλκανικής από την Οθωμανική κυριαρχία. Τη δημιουργία μιας ελεύθερης, δημοκρατικής και δίκαιης πολιτείας, όπου οι πολίτες, ανεξάρτητα από θρησκεία ή καταγωγή, θα είχαν ίσα δικαιώματα.
Ο Ρήγας Φεραίος, στο όραμά του για μια ελεύθερη και ενωμένη βαλκανική πολιτεία, είχε «ονειρευτεί» ως πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη. Τη θεωρούσε φυσικό κέντρο, όχι μόνο για τους Έλληνες, αλλά για όλους τους λαούς της Βαλκανικής, λόγω: της ιστορικής και πολιτιστικής της κληρονομιάς (Βυζάντιο – Ρωμανία), της γεωγραφικής της θέσης, στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, και του συμβολισμού της ως πόλης που ένωνε θρησκείες και λαούς. Δεν την έβλεπε απλώς ως έδρα ενός ελληνικού βασιλείου, αλλά ως πρωτεύουσα μιας δημοκρατικής ομοσπονδίας λαών.
Μιλώντας για το ίδιο θέμα ο Οδυσσέας Ελύτης λέει: «Να μπορούσαν και τη σημασία των λαών να την μετράνε [τα οργανωμένα κράτη] όχι από το πόσα κεφάλια διαθέτουνε για μακέλεμα, όπως συμβαίνει στις μέρες μας, αλλά απ’ το πόση ευγένεια παράγουν, ακόμα και κάτω από τις πιο δυσμενείς και βάναυσες συνθήκες, όπως ο δικός μας ο λαός στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όπου το παραμικρό κεντητό πουκάμισο, το πιο φτηνό βαρκάκι, το πιο ταπεινό εκκλησάκι, το τέμπλο, το κιούπι, το χράμι, όλα τους αποπνέανε μιάν αρχοντιά κατά τι ανώτερη των Λουδοβίκων. Τι σταμάτησε αυτά τα κινήματα ψυχής που αξιώθηκαν κι έφτασαν ως τις κοινότητες; Ποιος καπάκωσε μια τέτοιου είδους αρετή, που μπορούσε μια μέρα να μας οδηγήσει σ’ ένα ιδιότυπο, κομμένο στα μέτρα της χώρας πολίτευμα;»
Αυτά φαίνεται να χάθηκαν αμέσως μετά την Επανάσταση, με την ίδρυση του νέου Ελληνικού κράτους. Η οργανωτική του δομή, οι πολιτικές και κοινωνικές του λειτουργίες συγκροτήθηκαν με τη συνειδητή επιδίωξη, όχι να είναι πρωτίστως ελληνικό, αλλά ένα συνεπές αντίγραφο των πεφωτισμένων κρατών της Ευρώπης. Τη θεωρητική υποστήριξη της προοπτικής αυτής του νέου Ελληνικού κράτους την είχε προετοιμάσει ο Αδαμάντιος Κοραής, την ενστερνίστηκαν οι περισσότεροι Έλληνες λόγιοι του 18ου και 19ου αιώνα, την υιοθέτησε ο Καποδίστριας, την προώθησε τα μέγιστα η Βαυαροκρατία και την σκυτάλη πήραν έκτοτε οι Έλληνες πολιτικοί μέχρι σήμερα. «Έτσι, ο μιμητικός εξευρωπαϊσμός της χώρας αποτέλεσε από την πρώτη στιγμή την επίσημη κρατική ιδεολογία και πρακτική.», γράφει ο Χρ. Γιανναράς. Η εξέλιξη αυτή είχε δύο πολύ σημαντικές -δυστυχώς αρνητικές- συνέπειες για το νέο Ελληνικό κράτος και τους Νεοέλληνες: Όταν μια ολόκληρη κρατική δομή αποβλέπει όχι πρωτίστως στην εξυπηρέτηση των αναγκών της κοινωνίας της, αλλά στη μίμηση άλλων ιδεών και καταστάσεων που συμβαίνουν αλλού, τότε είναι βέβαιον ότι, όσο πετυχημένα κι αν το κάνει, πάντοτε θα υπολείπεται του αυθεντικού πρωτοτύπου και ο μόνος ρόλος που της μένει είναι αυτός του μεταπράτη• ρόλος που την καταδικάζει σε μόνιμη υπανάπτυξη, ιστορική καθυστέρηση και αβάσταχτο αίσθημα μειονεξίας. Αφ’ ετέρου, αυτό ακριβώς το βασανιστικό αίσθημα μειονεξίας που γεννά ο μεταπρατισμός, και που μας κατατρύχει τόσο ως ατομικό όσο και ως συλλογικό βίωμα, ζητά μια «καθ’ υπερβολήν αναπλήρωση». Και αυτή τη βρήκαμε με την καταφυγή στην καύχηση για το αρχαίο κλασικό παρελθόν της χώρας μας και τα κατορθώματα των απώτερων ενδόξων προγόνων μας.
Εδώ, είμαι σίγουρος, θα εντοπίζετε μια αντίφαση που αντικατοπτρίζει την αντιφατική φύση του Νεοέλληνα και του νέου Ελληνικού κράτους: Από τη μία προβάλλουμε την «ελληνικότητά» αξιώνοντας σεβασμό και από την άλλη καταβάλλουμε αγωνιώδη προσπάθεια να μιμηθούμε τους Ευρωπαίους και να αποβάλουμε κάθε τι το ελληνικό!  
Η σύγχυση αυτή στο μυαλό και τα αισθήματά μας, η οποία συνεχίζει να υπάρχει και στις μέρες μας, φαίνεται να προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από τη θέση που πήραμε για τη σχέση του νεότερου Ελληνισμού με τον βυζαντινό και μεταβυζαντινό Ελληνισμό. Τόσον ο Κοραής, οι ιδέες του οποίου επικράτησαν, όσον βέβαια και οι Βαυαροί, είχαν άγνοια και έτρεφαν απροκάλυπτη περιφρόνηση για το βυζαντινό και μεταβυζαντινό παρελθόν, δηλαδή για οτιδήποτε το ελληνικό στην εποχή τους. Αυτή η σχολή σκέψης επικράτησε και ήταν μάλλον αναπόφευκτο και οι πολιτικοί μας, μέχρι και στις μέρες μας, να σκέφτονται κατά τον ίδιο τρόπο. Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τσάτσος, σε συνέντευξή του σε μεγάλη Γαλλική εφημερίδα, καυχιόταν ότι πνευματική του πατρίδα ήταν η Χαϊδελβέργη και το Παρίσι. Λίγο αργότερα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, επίσης ως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας δήλωνε σε δημόσιο λόγο του ότι «εμείς οι Έλληνες ήμασταν για αιώνες σκλάβοι: πρώτα στους Ρωμαίους, ύστερα στους Βυζαντινούς και μετά στους Τούρκους»! 
Κάναμε λοιπόν ένα τεράστιο ιστορικό, νοητικό και ψυχολογικό άλμα παραγραφής είκοσι πέντε αιώνων, για να αντλήσουμε τον αυτοσεβασμό μας και να απαιτήσουμε τον σεβασμό των άλλων από την αρχαία, την κλασική Ελλάδα. Ένα άλμα είκοσι πέντε αιώνων που μας αποδυνάμωσε, μας απογύμνωσε από την «ελληνικότητά» μας και που, ως φαίνεται, αποδεικνύεται ως ένα άλμα στο κενό. Αυτόν τον άνευρο και ανούσιο μεταπρατικό χαρακτήρα και την επίκληση της αρχαίας Ελλάδας από τον Νεοέλληνα, σχολίαζε σαρκαστικά ο ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης με τη φράση: «Είμαστε όλοι μας φιλέλληνες»!   

*Δρ. Μηχανικός
π. Δ/ντής ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε.

Η ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΗΣ....

 

Η καθαριότητα στον δήμο Κισάμου ειναι στα καλύτερα της.. ποτέ δε ήταν καλύτερα, είπε χθες ο δήμαρχος Κισάμου στο Δ.Σ Κισάμου, μάλιστα απευθυνόμενος προς την αντιπολίτευση είπε οτι στην δική τους θητεία τα πραγματα ήταν πολύ χειρότερα... και οτι η δημοτική αρχή δεν μπορεί να κυνηγάει τον καθένα που ρίχνει τα σκουπίδια του ανεξέλεγκτα σε ποτάμια και δημιουργεί χωματερές.
Δήμαρχε μου ένας λόγος που εκλεχθήκατε ήταν και αυτός... το να μην μπορείτε να ελέγξετε τους δημότες σημαίνει δυο πράγματα ... είτε ξέρουν οτι ανέχεστε τετοια φαινόμενα, είτε δεν σας υπολογίζουν αφού ξέρουν οτι δεν θα τιμωρηθούν. Τι άλλο;
Ο Δήμος Κισάμου έκανε τεράστιο αγώνα και ειδικά η νέα ομάδα που αποκτήσατε πριν τις τελευταίες εκλογές, μετά και τη αναγκαστική σας στροφή στα της οικολογίας, θα έπρεπε να ήταν παράδειγμα προς μίμηση. Θα έπρεπε να άστραφτε.
 Αντίθετα παλεύεται να διαχειριστείτε τα αυτονόητα και εχετε δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα στην καθημερινότητα μας. 
Αν οι πολίτες ειναι ευχαριστημένοι με την καθαρότητα και την καλή αποκομιδή των απορριμμάτων ιδιαίτερα στην ενδοχώρα αυτό σίγουρα αποτελεί τεράστια έκπληξη σε όλους.... (25 μέρες χαλασμένα όλα τα απορριμματοφόρα του δήμου).
Μόνο η απειλή (που πιστεύω εκεί να μείνει) που σας έγινε απο την αντιπολίτευση (κ. Παρτσαλάκη)  .. οτι λίαν συννόμως θα καλέσουν το υγειονομικό δείχνει πόσο εχετε αφήσει την καθαρότητα στον αυτόματο πιλότο.
Υ.Σ Λογικά πάμε καλύτερα απο το 1970 αλλά δεν πάμε καλά για τις ανάγκες του 2025

ΤΟ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟ ΠΟΥ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΤΗΝ ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΨΗ || Εκπαιδευτικές Επισκέψεις κάθε Τέταρτη

Η Τerraverde ή αλλιώς Πράσινη γη ,ανοίγει τις πόρτες της στα σχολεία προσκαλώντας μαθητές/-ριες και εκπαιδευτικούς να γνωρίσουν από κοντά ένα χώρο όπου η αλληλεγγύη, η αποδοχή της διαφορετικότητας και η συνεργασία έξω από τους ανταγωνιστικούς όρους της αγοράς εργασίας, μπορούν να αποτελέσουν εφαλτήριο για τη δημιουργία μιας πιο συμπεριληπτικής κοινωνίας . 
Στην Τerraverde άτομα με και χωρίς αναπηρία, κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο χώρο της εργασίας και της συνεργασίας με άλλους όρους , αποδεικνύοντας στην πράξη ότι η ισότητα και η κοινωνική συμπερίληψη δεν είναι απλώς έννοιες αλλά μια έμπρακτη προσπάθεια για τη κοινωνική αλλαγή. 
Η επίσκεψη των μαθητών στον χώρο μας με την στήριξη της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ν. Χανίων αποτελεί μία ευκαιρία βιωματικής μάθησης, που ενισχύει την κοινωνική ευαισθητοποίηση και καλλιεργεί το πνεύμα αλληλεγγύης. 
Προγραμματισμός 
Οι επισκέψεις θα πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη 10:30-11:30 και μόνο μετά από τηλεφωνική συνεννόηση! Τηλέφωνο επικοινωνίας : 6979277881 & 6982339208 ή στο email: terraverdexania@gmail.com 
___________________________________
Τα Εκπαιδευτικά προγράμματα 
1. Πόσα ξέρεις για τις μέλισσες; 
Ο μελισσοκόμος Γιάννης Αποστολάκης μάς φέρνει σε επαφή με τη ζωή της μέλισσας και του μελισσιού μέσα από τη προσωπική του εμπειρία, τον εξοπλισμό του, βιβλία και εικόνες. Τα παιδιά μπορούν να δοκιμάσουν τον εξοπλισμό, να κάνουν ερωτήσεις αλλά και να φτιάξουν στο τέλος ένα δικό τους μελισσοκέρι. 
2. Από το δέντρο στο πιάτο μου! 
Ξέρουμε άραγε πώς είναι το δέντρο του κακάο ή πώς φτάνει η ζάχαρη μέχρι τα γλυκά μας; Πόσο δύσκολο είναι να μαζέψεις τα κάσιους ή πώς φτιάχνεται το ταχίνι; Τι από αυτά που τρώμε έχει κάνει το πιο μεγάλο ταξίδι για να φτάσει στο πιάτο μας και τι φυτρώνει δίπλα μας; Μέσα από παιχνίδια, ερωτήσεις, ταινιάκια μικρού μήκους μαθαίνουμε μαζί την προέλευση και το ταξίδι της τροφής μας και προβληματιζόμαστε πάνω στο τρόπο που φτάνει μέχρι το πιάτο μας ! 
3. Τα μαθηματικά του μπακάλικου! 
Μπορούμε να υπολογίσουμε χωρίς ζυγαριά το διαφορετικό βάρος που έχουν τα τρόφιμα; Μπορούμε να βάλουμε ένα κιλό φακή με το μάτι; Τι είναι το απόβαρο και πώς το υπολογίζουμε; Τι είναι πιο βαρύ; Ένα λίτρο λάδι ή ένα λίτρο νερό και γιατί; Μέσα από τις καθημερινές δραστηριότητες ενός μπακάλικου μαθαίνουμε να υπολογίζουμε βιωματικά, να συγκρίνουμε και να παρατηρούμε τα διαφορετικά βάρη, πυκνότητες, ποσότητες των τροφίμων και όχι μόνο, φέρνοντας αυτές τις έννοιες λίγο πιο κοντά στον πραγματικό κόσμο και την καθημερινή ζωή . 
4. Μικρές λιχουδιές 
Μαζί με την φίλη και μέλος του συνεταιρισμού μας Ελένη Ντουντουνάκη, φτιάχνουμε μικρά υγιεινά γλυκάκια με υλικά που έχουμε στο μαγαζί , συζητώντας και μαθαίνοντας ταυτόχρονα τη προέλευση τους 
________________________________
Στόχοι 
Στόχοι των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους μαθητές, τις μαθήτριες και τους εκπαιδευτικούς είναι να έρθουν βιωματικά σε επαφή με: 
• την ιδέα του συνεργατισμού
• του δίκαιου εμπορίου
• την εργασιακή και κοινωνική συμπερίληψη 
• τον κύκλο και το ταξίδι της τροφής
• τη διαδικασία παραγωγής και επεξεργασίας της τροφής
• την ιδέα αλλά και τη πράξη του zerowaste, της ελαχιστοποίησης του οικολογικού αποτυπώματος μέσα από την μείωση χρήσης του πλαστικού αλλά και την επαναχρησιμοποίηση των συσκευασιών στη καθημερινότητα. 
Μεθοδολογία 
Ανάλογα με το πρόγραμμα που θα επιλεχθεί κάθε φορά αλλά και την ηλικία των συμμετεχόντων θα χρησιμοποιηθεί διαφορετική παιδαγωγική μεθοδολογία. Μερικά από τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσουμε είναι η αφήγηση, το θεατρικό παιχνίδι, η επίλυση προβλημάτων, η συνέντευξη. 
Κόστος 
Η συμμετοχή στα προγράμματα είναι χωρίς οικονομικό αντίτιμο. 

Ηλικίες 

Τα προγράμματα απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με τις ανάλογες προσαρμογές ανάλογα την τάξη. 
Αριθμός συμμετεχόντων
Το κάθε πρόγραμμα μπορούν να παρακολουθούν 15- 20 μαθήτριες /μαθητές τη φορά. 
Αν το τμήμα έχει παραπάνω άτομα, μπορεί να γίνει συνεννόηση για να χωριστούν σε δύο υποομάδες. 
Προγραμματισμός 
Οι επισκέψεις θα πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη 10:30-11:30 και μόνο μετά από τηλεφωνική συνεννόηση! Τηλέφωνο επικοινωνίας : 6979277881 & 6982339208 ή στο email: terraverdexania@gmail.com 
Εμψυχώτριες προγραμμάτων: 
Μαρία Θεοδοσιάδου Ουλούνταγ- Ειδική παιδαγωγός- θεατροπαιδαγωγός
ΓεωργιάναΨυχάλη, Παιδαγωγός 
Τα εργαστήρια συνεμψυχώνουν οι εργαζόμενοι του υποκαταστήματος .

ΕΤΣΙ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡΝΑ Η ΩΡΑ

8.800€ αν άκουσα καλά σήμερα στο δημοτικό συμβούλιο στοίχησαν τα ξύλινα πασαλάκια μαζί με ένα διάδρομο και 5-6 καρέκλες συν το σκοινί στον δήμο μας η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου.
Θα τρίζουν τα κόκκαλα του συνχωρεμένου Σχετάκη που ονειρευόταν μια ανάπλαση αντάξια του ονόματος της πόλης.
Μάλιστα η δημοτική μας αρχή υπερασπιζόμενη το έργο αυτό υποστήριξε ότι την καταστροφή αυτή την προξένησαν δημότες και δεν βλέπει πουθενά να υπάρχει κριτική προς αυτούς...
Αγαπητή μου δημοτική αρχή εμείς θα σας ψηφίζουμε έως ότου εσείς βαρεθείτε να είσαστε στο κουμάντο, που θα πάει κάποτε θα μάθετε να διοικείται, να εκτελείτε και προπαντώς να προφυλάσσετε την περιουσία μας.
Σαφώς την χάλασαν κάποια ατίθασα παλιόπαιδα αλλά δεν είδα πουθενά να κάνετε εσείς μια καταγγελία επί του θέματος, δεν είδα πουθενά να κάνετε μήνυση επι αγνώστων αφού καταστράφηκε δημοτική περιουσία...και φυσικά δεν είδα πουθενά εδώ και ένα μήνα που είναι ξαπλωμένα κατάχαμα τα πασαλάκια να σας κόφτει να πάτε τουλάχιστον να τα μαζέψετε ώστε να μην τα βλέπουν οι τουρίστες, οι δημότες και αυτοί που αγαπούν την πόλη.
Με απλά λόγια όπως φαίνεται, δεν σας ενδιαφέρει η πόλη γιατί αν θα σας ενδιέφερε δεν θα κάνατε και τέτοια έργα που προκαλούν μειδίαμα και κακά σχόλια.
Δεν έχετε ούτε την δύναμη, ούτε όπως βλέπω και ιδέες να κάνετε κάτι σωστό αλλά ούτε μπορείτε να παραδεχτείτε ότι ήταν μια βλακεία αυτό που σας πρότειναν κάποιοι επιφανείς οικολόγοι της περιοχής μας που όμως δεν ζουν εδώ αλλά απολαμβάνουν τα της οικολογίας στα Χανιά.
Τέλος αν θέλετε τους πολίτες να μην προβαίνουν σε τέτοιους βανδαλισμούς ας κάνετε ένα έργο αντάξιο της ιστορίας της πόλης και όχι πασαλάκια για να μεταδένουμε κατσικάκια.
Σε λιγότερο από χρόνο ένα υπερξενοδοχειο θα είναι έτοιμο δίπλα μας να δεχτεί κόσμο..η πόλη είναι άραγε έτοιμη ή θα μείνουμε με τα πασαλάκια τα σπασμένα πεζοδρόμια, τις λακούβες και τον ανύπαρκτο φωτισμό;
Πως σκέφτεστε την ανάπτυξη εδώ και 7 χρόνια που είσαστε στα πράγματα ..με πασαλάκια και σκοινί;
Σοβαρευτείτε αλλιώς ..θα σας ψηφίζουμε έως ότου μάθετε και θα μάθετε που θα πάει;

Η ΚΡΗΤΗ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΕΒΕΝΤΙΑ ΤΗΣ, ΤΗΝ ΕΝΤΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΦΙΛΟΤΙΜΟ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ

Έκκληση απευθύνει η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης για τις τραγικές καταστάσεις που δημιουργήθηκαν σε Βορίζια και Έλος. Μάλιστα η έκκληση αυτή θα διαβαστεί και σε όλες τις εκκλησίες που θα λειτουργήσουν αυτήν την Κυριακή 

Ἡ Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης ἐκφράζει τή θλίψη Της καί διερωτᾶται, ἐν μέσῳ ἑνός κοινωνικοῦ περιβάλλοντος βιαιοτήτων καί ἐκδηλώσεων ἐπιθετικότητας καί μίσους, ποῦ ὁδηγούμαστε; Ποιός εἶναι ὁ λόγος τῆς παρουσίας μιᾶς τέτοιας καταστάσεως στή Μεγαλόνησο, πού διακρίνεται γιά τή λεβεντιά καί τό ἦθος, τήν ἐντιμότητα καί τήν ἐργατικότητα, τήν τιμιότητα καί τό φιλότιμο τῶν ἀνθρώπων της; Αὐτό πού βλέπουμε σήμερα δέν εἶναι ἡ Κρήτη τῶν αἰώνων, δέν εἶναι ἡ Κρήτη πού μᾶς ἀξίζει. Μοιραζόμαστε μαζί μέ ὅλους, τόν προβληματισμό καί τήν ἀγωνία μας καί σᾶς προσκαλοῦμε σέ μιά συνετή καί ὑπεύθυνη ἀντιμετώπιση τῶν προβλημάτων τῆς ἐγκληματικότητας καί τῆς ὠμῆς βίας στό νησί μας. Ἡ Τοπική Ἐκκλησία καλεῖ σέ εἰρήνη καί καταλλαγή καί ἀπευθύνει παράκληση ἀναθεώρησης στάσης, ἐπιλογῶν καί ἀξιολόγησης τῶν πραγμάτων σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη Πίστη καί Παράδοση, ἀντί νά ὁδηγούμαστε σέ βίαιες καί ἐγκληματικές ἐνέργειες, πού καλλιεργοῦν ἕνα κλίμα, τό ὁποῖο προκαλεῖ μεγαλύτερα οἰκογενειακά καί κοινωνικά προβλήματα. Σᾶς προτρέπουμε νά προσευχηθοῦμε ὅλοι μαζί γιά νά ἐπικρατήσει στήν καρδιά, τή ζωή καί τήν κοινωνία μας ἡ εἰρήνη καί ἡ σύνεση, μέ τίς πρεσβεῖες τῶν Ἁγίων τῆς Κρήτης καί τοῦ σήμερα ἑορταζομένου Ἁγίου Νεκταρίου, γιά τήν πνευματική μας προκοπή καί πρόοδο. Μέ τίς σκέψεις αὐτές, οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν τήν ἔκφραση τῆς ποιμαντικῆς μας εὐθύνης, καλοῦμε ὅλους σέ συμπόρευση καί ἑνότητα, αὐτοκριτική, αὐτοσυγκράτηση καί μετάνοια, σᾶς εὐλογοῦμε πατρικά καί σᾶς εὐχόμαστε νά πορεύεσθε στόν ἀγῶνα τῆς ζωῆς, εἰρηνικά, μέ ὑπομονή καί ἀκράδαντη πίστη στόν Τριαδικό Θεό μας.

 Ἀπό τήν Ἱερά Ἐπαρχιακή Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης

ΕΚΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΛΛΟΓΟ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΝ.ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΥΡΓΟΥ ΣΤΟ ΧΡΩΜΟΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΙΣΙΟ

     Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών της ενορίας Αγίου Γεωργίου Πύργου «Η Δημιουργία», διοργανώνει ημερήσια εκδρομή τη Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2025. 
Αναχώρηση από τη γέφυρα Πύργου 8:00 πμ.
Στάση στις Βρύσες για καφέ. 
Επίσκεψης στο πολεμικό μουσείο στο χωριό Χρωμοναστήρι, ξενάγηση.
Προσκύνημα στο μοναστήρι  Αγίου Παϊσίου.
Μεσημέρι φαγητό Πλακιάς.
Επιστροφή. 
Τιμή εισιτηρίου: 20 ευρώ .  
Είσοδος στο μουσείο: 3€, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι & άνω των 65 ετών: 2 € 
Δηλώσεις συμμετοχής & πληροφορίες στο τηλέφωνο: 6942671053 
Εκ του Συλλόγου.

ΣΥΜΒΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΑΝΝΟΥΣΑΚΕΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΗΣ ΚΙΣΑΜΟΥ

Σήμερα παραγωγοί και βιοτέχνες της περιοχής της Κισάμου επισκεφθήκαν το Αννουσάκειο θεραπευτήριο και παρέδωσαν στον διευθυντή του ιδρύματος, πάτερ Αρετάκη, ένα συμβολικό ποσό στη μνήμη του Αποστόλη Αλεξάκη Τ. ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΣΥΝΚΑ που πρόσφατα έφυγε από τη ζωή. Οι παραγωγοί της περιοχής καθημερνά βρίσκονται δίπλα στο ίδρυμα προφέροντας συχνά την βοήθεια τους αναγνωρίζοντας έτσι το σπουδαίο έργο που κανει το Αννουσάκειο.

ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΩΝ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΚΕΔΕ 6-8/11/2025

 

Δύο χρόνια μετά τις τελευταίες τοπικές εκλογές οξύνεται η πολιτική εξαπάτησης για τον ρόλο των δήμων με νέες φιέστες και μεταρρυθμίσεις. Επιδιώκεται με αυτό τον τρόπο να κρυφτεί ότι τα αιματοβαμμένα πλεονάσματα και του φετινού κρατικού προϋπολογισμού χτίστηκαν πάνω στη φτώχεια, την φορολεηλασία και την ανασφάλεια του λαού μας για να δοθούν στους έχοντες και κατέχοντες και όχι για τις λαϊκές ανάγκες. 
Αυτό το μοντέλο ανάπτυξης που ανάγει σε εθνικό στόχο το κέρδος των λίγων και έχει τη σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όλων των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων, μας είναι γνωστό και καμία δημοτική αρχή δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν ήξερε. 
Αντίθετα  οι πλειοψηφίες σε ΚΕΔΕ – ΕΝΠΕ έχουν σοβαρό μερίδιο ευθύνης γιατί είναι οι βολικοί συνομιλητές της εκάστοτε κυβέρνησης, χειροκροτητές όλων των αντιλαϊκών επιλογών, γιατί είναι οι κήρυκες μιας «αυτοδιοίκησης» που επιδιώκει να λειτουργήσει ως το αμορτισέρ που θα απορροφάει τους κραδασμούς της λαϊκής κατακραυγής. Το κοινό ψήφισμα του συνεδρίου της ΚΕΔΕ το 2024 που στηρίχτηκε από τις δυνάμεις της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε το πράσινο φως στην κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής. Οι επί μέρους διαφωνίες δεν έχουν να κάνουν με την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του λαού, αλλά με το ποιός θα γίνει «χαλίφης» στη θέση του «χαλίφη». 
• Το αφήγημα της αποκέντρωσης, των «ισχυρών», «αποτελεσματικών» και «υπεύθυνων» δήμων ξεθώριασε και δεν μπορεί να κρύψει την πραγματικότητα ότι η πορεία των μεγάλων αναδιαρθρώσεων έφερε δήμους που δεν κοστίζουν στο κεντρικό κράτος με εργαζόμενους κακοπληρωμένους, εκτεθειμένους σε ατυχήματα-δυστυχήματα και εργασιακή ομηρία, την ένταση της τοπικής φορολογίας για τα λαϊκά στρώματα, δημόσιες δομές και υπηρεσίες που παραδίδονται λάφυρο στους ιδιώτες, υποδομές που δεν συντηρούνται και καταρρέουν. 
• Η «κοσμογονία» της «πράσινης ανάπτυξης» έφερε πράσινους φόρους και υγειονομικά εγκλήματα σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων, σκανδαλώδεις «διευκολύνσεις» για τους μεγάλους ομίλους που κάνουν μπίζνες με την ενέργεια, το περιβάλλον, τα απορρίμματα και τους φυσικούς πόρους.
• Το «θαύμα» της τουριστικής ανάπτυξης έφερε εργαζόμενους λάστιχο, εμπορευματοποίηση ελεύθερων χώρων και εκτίναξε το κόστος της λαϊκής στέγης.
• Στην ίδια γραμμή, το επόμενο διάστημα θα κληθούμε να βάλουμε πλάτη για την πολεμική οικονομία της ΕΕ που θα εμπλέξει το λαό και τη νεολαία μας σε επικίνδυνους σχεδιασμούς και θα στερήσει ακόμα περισσότερους κρίσιμους πόρους από τις καθημερινές ανάγκες του. 
Μπαίνει πιο επιτακτικά το κύριο ερώτημα που πρέπει να απαντήσει σήμερα κάθε δήμαρχος και κάθε δημοτικός σύμβουλος: 
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΙ ΔΗΜΟΙ ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ; Για τους πολλούς και τις σύγχρονες ανάγκες τους ή για τους λίγους και τη δίψα τους για κέρδη; 
Οι περιγραφές περισσεύουν, τα παζάρια για τα ψίχουλα δεν απαντούν στα μεγάλα διλήμματα. Οι εκλεγμένοι με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» δεν βάζουμε πλάτη σε αυτή την πολιτική, σε αυτόν τον δρόμο ανάπτυξης. Σήμερα η τεχνολογία και η επιστήμη μας δίνουν τις δυνατότητες για να καλυφθούν όλες οι σύγχρονες ανάγκες. Απευθυνόμαστε στον λαό μας και διεκδικούμε στηριγμένοι στη δύναμη του οργανωμένου εργατικού-λαϊκού κινήματος, κόντρα σε πειθαρχικές διώξεις. 
Επενδύοντας σε αυτόν τον ελπιδοφόρο δρόμο καταθέτουμε και στο φετινό Συνέδριο της ΚΕΔΕ ολοκληρωμένο πλαίσιο διεκδικήσεων από την κυβέρνηση. 
Για την οικονομική ασφυξία των δήμων δεν φταίει το «κακό το ριζικό μας». Ο λαός μας έχει πληρώσει το 95% των φόρων, την ίδια στιγμή που δισεκατομμύρια ευρώ χαρίζονται στο μεγάλο κεφάλαιο. Η κρατική χρηματοδότηση στους δήμους έχει μειωθεί κατά 60% σε σχέση με το 2009 και δεν καταβάλλονται ούτε οι θεσμοθετημένοι πόροι. Είναι πια άμεσα αναγκαίο να καταργηθεί κάθε ανταποδοτικότητα στους δήμους. 
Απαιτούμε: 
• Να αποδοθούν στους δήμους το σύνολο των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων που έχουν θεσμοθετηθεί με τον ν.3852/2010 και να επιστραφούν οι παρακρατηθέντες πόροι και τέλη, να καταργηθεί το μνημονιακό πλαφόν στην χρηματοδότηση των ΟΤΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό.
• Έκτακτα να δοθούν τρεις δόσεις ΣΑΤΑ για τις άμεσες ανάγκες των δήμων.
• Να θεσμοθετηθεί ειδική ΚΑΠ για την κάλυψη της μισθοδοσίας στο ύψος των πραγματικών αναγκών των δήμων για στελέχωση με προσωπικό. 
• Κατάργηση του τέλους ταφής που έχει επιβαρύνει υπέρογκα τους προϋπολογισμούς των δήμων.
• Να θεσμοθετηθεί μηδενικό τιμολόγιο από τους παρόχους ενέργειας για τους δήμους, τα νομικά πρόσωπα κοινωφελούς χαρακτήρα και τις Δημοτικές Εταιρείες Ύδρευσης. Να απαλλαγούν οι δήμοι από το ΦΠΑ για τις συναλλαγές τους. 
• Διαγραφή του ανεξόφλητου υπολοίπου των δανείων των ΟΤΑ από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων κατόπιν σχετικής νομοθετικής ρύθμισης. 
• Ουσιαστική αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης για την πολιτική προστασία, φορολογώντας το μεγάλο κεφάλαιο.
• Να δοθεί έκτακτη γενναία χρηματοδότηση για την αποκατάσταση της δημοτικής οδοποϊίας που έχει μετατραπεί σε βομβαρδισμένο τοπίο από τη διέλευση των δικτύων των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Η προνομιακή νομοθεσία έχει προκαλέσει άκρως επικίνδυνες συνθήκες για πεζούς και οχήματα. 
• Κρατική χρηματοδότηση για τους φορείς και τα σωματεία που οργανώνουν αναγκαίες δραστηριότητες στον Πολιτισμό και τον μαζικό αθλητισμό. 
• Έκτακτη χρηματοδότηση των τοπικών δομών για την προστασία των αδέσποτων ζώων και δημιουργία δημόσιου δωρεάν δικτύου περίθαλψης, φροντίδας και εκπαίδευσης, με περιφερειακά και δημοτικά κτηνιατρεία και κλινικές.
Οι εργαζόμενοι στους δήμους δεν είναι αναλώσιμοι. Οι δήμοι αποτελούν πλέον ένα μωσαϊκό εργασιακών σχέσεων, με εργαζόμενους εξαντλημένους από την εντατικοποίηση και την παράταση του εργάσιμου βίου. Επικρατούν συνθήκες εργασιακής ομηρίας και ανασφάλεια, αυξημένα εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα. Η έλλειψη μόνιμου προσωπικού ανοίγει το δρόμο για την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών και τις συμβάσεις με εταιρείες που πληρώνουμε πανάκριβα για στοιχειώδεις παροχές. 
Απαιτούμε: 
• Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού σύμφωνα με τις ανάγκες των δήμων, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων. 
• Σύνταξη στα 60 για τους άνδρες και στα 55 για τις γυναίκες, με 5 χρόνια νωρίτερα για τα βαρέα και ανθυγιεινά. Λέμε όχι στο απαίσχυντο ιδεολόγημα περί αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης. 
• Κατάργηση της διάταξης του ν. Βορίδη και ανάκληση όλων των διώξεων.
• Όχι στην εκχώρηση των αρμοδιοτήτων της πολεοδομίας στο Κτηματολόγιο. Λειτουργία των ΥΔΟΜ με ευθύνη του κεντρικού κράτους. Η διαχείριση των υποθέσεων και οι διαδικασίες να γίνονται λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της κάθε περιοχής.  Άμεσα, νέες και επαρκείς σε αριθμό προσλήψεις μηχανικών ΠΕ και ΤΕ, όλων των ειδικοτήτων καθώς και του λοιπού αναγκαίου προσωπικού όλων των εμπλεκομένων κλάδων, με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας.
Το τεχνικό πρόγραμμα κάθε δήμου απαιτείται να υπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες. Δημοτικές υποδομές, σχολικά κτίρια και κτίρια που στεγάζουν βρεφονηπιακούς σταθμούς χρόνια τώρα δε συντηρούνται με βάση τις ανάγκες με αποτέλεσμα να προκαλούνται φθορές και ατυχήματα. Σε μια σεισμογενή περιοχή όπως η χώρα μας δεν έχουν γίνει ουσιαστικοί δευτεροβάθμιοι και τριτοβάθμιοι έλεγχοι και παρεμβάσεις θωράκισης. 
Απαιτούμε: 
• Ουσιαστικό ολοκληρωμένο πρόγραμμα τεχνικών έργων με χρηματοδότηση από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, χωρίς ΣΔΙΤ και συμβάσεις παραχώρησης, για να συντηρηθούν υποδομές (δημοτικά και σχολικά κτίρια, οδικό δίκτυο κ.ά.), για να φτιαχτούν νέα σχολικά κτίρια και υποδομές προσχολικής και ειδικής αγωγής που θα είναι φιλικά σε ΑμΕΑ, υποδομές αθλητισμού και πολιτισμού με βάση τις σύγχρονες τεχνολογικές και επιστημονικές δυνατότητες.
• Άμεση νομοθέτηση για την νομιμοποίηση/τακτοποίηση και κτηματογράφηση όλης της δημόσιας περιουσίας χωρίς όρους και προϋποθέσεις.
• Αξιοποίηση κάθε ελεύθερου χώρου ως κοινόχρηστου για πράσινο και λαϊκές υποδομές, χωρίς ανταποδοτικότητα . 
Η διαχείριση των απορριμμάτων και του περιβάλλοντος συνολικά δεν είναι λάφυρο για τους ιδιώτες. Οι δήμοι νομιμοποίησαν τη μπίζνα της «πράσινης ανάπτυξης», τις «αμαρτωλές» αγορές των «σπιτιών ανακύκλωσης», στήριξαν Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια τα οποία αντανακλούν το σχεδιασμού του κεφαλαίου στο χώρο, άνοιξαν τις πύλες για την ιδιωτικοποίηση ελεύθερων χώρων και δασικών οικοσυστημάτων. Τώρα καλούνται να βάλουν πλάτη για τη δημιουργία μονάδων καρκινογόνας καύσης. 
Απαιτούμε: 
• Απόσυρση του κυβερνητικού σχεδίου για τις 6 μονάδες καρκινογόνας καύσης απορριμμάτων, των Περιφερειακών και Εθνικού Σχεδιασμού για τα Απορρίμματα.  Με βάση τα σημερινά δεδομένα, ιεραρχούμε ένα μείγμα μεθόδων και τεχνικών στην επεξεργασία των απορριμμάτων με επίκεντρο την ουσιαστική ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή ανακυκλώσιμων υλικών και βιοαποβλήτων και με δραστικό περιορισμό της υγειονομικής ταφής. Να αποσυρθούν τα ισχύοντα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) και τα νέα να εκπονηθούν με βάση τους άξονες του παραπάνω πλαισίου.
• Να κλείσει το αίσχος του ΧΥΤΑ Φυλής, να αποκατασταθεί περιβαλλοντικά η περιοχή, να ενισχυθεί η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και να δοθεί στη δημοσιότητα η επιδημιολογική μελέτη που έχει πραγματοποιηθεί. Να μην έχουμε άλλα τέτοια εγκλήματα σε όλη τη χώρα. Διαχείριση των απορριμμάτων με γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες, με σεβασμό στο περιβάλλον, τη δημόσια υγεία, τους φυσικούς πόρους και όχι με κριτήριο την επιχειρηματική κερδοφορία.
• Να μην συγχωνευθούν οι ΔΕΥΑ και να δοθεί έκτακτη οικονομική ενίσχυση για την αύξηση του ενεργειακού κόστους. Να καταργηθεί η ρήτρα αναπροσαρμογής και να ενταχθούν οι Δ.Ε.Υ.Α. στους δικαιούχους μειωμένου ΕΤΜΕΑΡ. Κατάργηση της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εδραιώνει την επιχειρηματική λειτουργία στο νερό. Φτηνό, ελεγμένο, ποιοτικό νερό για τον λαό. 
• Δημόσια, δωρεάν και αξιόπιστα μέσα μαζικής μετακίνησης που θα συμβάλλουν στον περιορισμό χρήσης ιδιωτικών οχημάτων που επιβαρύνουν το κυκλοφοριακό χάος. Ανάπτυξη ολοκληρωμένων συγκοινωνιακών μελετών.
• Να εκπονηθεί ολοκληρωμένος, ουσιαστικός, επιστημονικός σχεδιασμός συνδυαστικής αποτίμησης για το σύνολο των κινδύνων, φυσικών και τεχνολογικών, με κριτήριο την προστασία του λαού και του περιβάλλοντος, με ευθύνη και χρηματοδότηση του κράτους.
Τα οξυμένα κοινωνικά προβλήματα θα εντείνονται σε ένα σύστημα που σαπίζει. Ο στόχος της «κοινωνικής συνοχής» σημαίνει ζωή με επιδόματα, ανακύκλωση της ανεργίας, απαιτεί τη σιωπή της νεολαίας και του λαού μας, δεν θέλει και δεν μπορεί να χτυπήσει τις αιτίες που γεννούν τα προβλήματα που ταλανίζουν τη μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία. Πρέπει τώρα να ενισχυθούν οι κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων που λειτουργούν με λιγοστό προσωπικό, στη λογική της διαχείρισης των συνεπειών και της αύξησης της καταστολής. Δεν είναι τυχαία αναβαθμισμένος ο ρόλος  της δημοτικής αστυνομίας και η διεύρυνση της ηλεκτρονικής παρακολούθησης. 
Διεκδικούμε: 
• Πλήρη κάλυψη της χρηματοδότησης όλων των κοινωνικών δομών από τον κρατικό προϋπολογισμό μετά την λήξη των προγραμμάτων ΕΣΠΑ και μονιμοποίηση των εργαζόμενων σε αυτές.
• Οργάνωση παροχής ολοκληρωμένου διατροφικού προγράμματος σε όλα τα σχολεία με την αξιοποίηση των υποδομών σε κυλικεία και πρόσληψη ειδικού προσωπικού με ευθύνη του υπουργείου παιδείας.
• Ενίσχυση με προσωπικό των κοινωνικών δομών για τη φτώχεια, την τοξικοεξάρτηση, την ενδοοικογενειακή βία, τη στήριξη των εφήβων, των ΑμεΑ και της γ ηλικίας στο πλαίσιο ενός ενιαίου ολοκληρωμένου συστήματος του δημόσιου συστήματος υγείας και πρόνοιας, το οποίο θα μελετά και θα σχεδιάζει την πρόληψη και την κάλυψη έγκαιρα των πραγματικών αναγκών σε όλη τη επικράτεια και υπό την αιγίδα του οποίου θα λειτουργούν όλες οι τοπικές δομές. 
• Πρόγραμμα λαϊκής, ασφαλούς, σύγχρονης κατοικίας για τα νέα ζευγάρια. Εξασφάλιση δωρεάν στέγης για κάθε νέο δημοτικό υπάλληλο, εκπαιδευτικό και υγειονομικό που υπηρετεί μακριά από τον τόπο καταγωγής του με προτεραιότητα την ηπειρωτική και νησιωτική χώρα. Ολοκληρωμένο πρόγραμμα απαλλοτριώσεων και για την εξασφάλιση νέων εργατικών κατοικιών. 
Η ελπίδα βρίσκεται στη συμπαράταξη με το οργανωμένο κίνημα, στο δρόμο του αγώνα και της διεκδίκησης για όλα αυτά που μας αξίζουν και μας στερούν, μέχρι τα όνειρα να πάρουν εκδίκηση. 
Νοέμβρης 2025
ΟΙ ΕΚΛΕΓΜΕΝΟΙ ΜΕ ΤΗ «ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ» 

ΙΕΡΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ ΣΤΟ ΒΟΥΛΓΑΡΩ

«…τον εσχάτοις χρόνοις φανέντα, αρετής φίλον γνήσιον,
Νεκτάριον, τιμήσωμεν πιστοί, ως ένθεον θεράποντα Χριστού…»
Η Ενορία Βουλγάρω Κισάμου στις 8 και 9 Νοεμβρίου εορτάζει τον Πολιούχο και Προστάτη της, Άγιο Νεκτάριο του οποίου φιλοξενεί τεμάχιο του Ιερού Λειψάνου του, που αποτελεί αέναο πηγή αγιασμού. Καλούνται οι ευσεβείς χριστιανοί να συνεορτάσουν μαζί μας, να ασπαστούν τα Ιερά του Λείψανα και να αποκομίσουν την χάρη και ευλογία του.
Πρόγραμμα Εορτής
Σάββατο 8 Νοεμβρίου 2025
6:00 μ.μ. Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός μετά Αρτοκλασίας και Ευλογίας του νέου ελαιοκάρπου και ελαιολάδου.
8:00 μ.μ. Ιερά Παράκληση.
Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2025
7:30 π.μ. Όρθρος και Θεία Λειτουργία.
* Μετά το πέρας του Εσπερινού, όπως και μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας θα υπάρχουν παραδοσιακά κεράσματα για όλους προσφορά των κατοίκων του χωριού.
Εκ της Ενορίας Βουλγάρω

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΙΒΟΥ Κ10 - Κ12 - Κ14

 Με την συμμετοχή 49 μικρών αθλητών και αθλητριών η ομάδα της Θύελλας κατέκτησε 6 χρυσά, 5 ασημένια και 5 χάλκινα μετάλλια ,στην αναπτυξιακή ημερίδα στίβου για τις κατηγορίες Κ12-Κ10-Κ8 η οποία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 1 Νοεμβρίου στο Εθνικό Στάδιο Χανίων και συμμετείχαν πάνω από 150 παιδιά στα αγωνίσματα των 50μ., 600μ,στο μήκος και στο μπαλάκι.
Χρυσό μετάλλιο κατέκτησαν η Ορέλσα Κάτσα στο μπαλάκι Κ12 με βολή στα 35.50μ., ο Κωνσταντίνος Κουκουράκης στο μήκος Κ10 με άλμα στα 4.10μ., ο Γιάννης Βεστάκης στα 600μ.Κ10 με χρόνο 2.15.00, ο Χρήστος Γιαννακάκης στο μπαλάκι Κ10 με επίδοση 19.50μ., η Ανδριάνα Καραμούτσα στο μπαλάκι Κ10 με βολή στα 14.80μ. και η Μαρία Βεστάκη στα 50μ Κ8 με χρόνο 9.04.
Ασημένιο μετάλλιο κατέκτησαν η Βούλα Μπαριωτάκη στο μήκος Κ12 με άλμα στα 4.45 μέτρα, η Μαρία Φελεσάκη στα 600μ. Κ10 με χρόνο 2.22.43, η Δανάη Παπακωνσταντίνου στα 50μ. Κ10 με χρόνο 8.27, η Μαρία Σημαντηράκη στο μπαλάκι Κ10 με βολή στα 13.55μ και ο Κωνσταντίνος Δελάκης στο μπαλάκι Κ12 με επίδοση 20.40μ.
Χάλκινο μετάλλιο κατέκτησαν η Βασιλική Γοναλάκη στο μπαλάκι Κ12 με βολή στα 23.95μ., η Αντουένα Μέτα στο μήκος Κ12 με άλμα στα 4.35μ., ο Μάξιμος Φαντάκης στο μήκος Κ12 με επίδοση στα 3.90μ., ο Γιάννης Χατζάκης στο μήκος Κ10 με άλμα στα 3.55μ. και ο Λευτέρης Χαιρετάκης στο μπαλάκι Κ10 με βολή στα 19.10μ.
Για την ομάδα της Θύελλας συμμετείχαν: Αλέσια Πρέια μήκος Κ12,Νικηφόρος Νικολακάκης μπαλάκι Κ12, Άλεξ Βιεζουριάν μήκος Κ12, Στέλλα Μπατιστάκη μήκος Κ12, Νόρα Κουλέπη 50μ. Κ10, Τζόελ Τσόκα μήκος Κ12, Μανώλης Γοναλάκης μπαλάκι Κ10, Κωνσταντίνος Ξηρουχάκης μπαλάκι Κ10, Άγγελος Ζουριδάκης μπαλάκι Κ10, Γιάννης Κοντοπυράκης μήκος Κ10, Δημήτρης Ξηρουχάκης μπαλάκι Κ10, Αλεξάνδρα Καραμούτσα μπαλάκι Κ12, Λυδία Κορναράκη μήκος Κ10, Αντωνία Τζωρτζάκη 600μ Κ10, Ελένη Καρτάκη 50μ.Κ12, Ελιόνα Τσούκα 50μ.Κ12 Ευαγγελία Φαντάκη 50μ. Κ10, Γιάννης Ψαράκης 50μ. Κ12,Αντώνης Τριανταφυλλάκης 50μ. Κ8, Σαββίνα Αθανασάκη 50μ. Κ8, Άρια Λουκάκη 50μ. Κ8, Αλεξάνδρα Σοφουλάκη 50μ.Κ8, Αγγελική Μπατιστάκη 50μ.Κ8, Κορίνα Αλυγιζάκη 50μ. Κ8, Μαρία Αλυγιζάκη μπαλάκι Κ12, Δέσποινα Σταθάκη 50μ.Κ10, Δημήτρης Χατζάκης 50μ. Κ8, Ευφροσύνη Χρυσοχεράκη 50μ. Κ8, Γλυκερία Τζωρτζάκη 50μ. Κ8, Δανάη Λαγουδάκη μήκος Κ10, Αχιλλέας Δημητράντζος μπαλάκι Κ10, Γιάννης Λιγοψυχάκης μπαλάκι Κ10μ. και Γιώργος Μαργαριτάκης μπαλάκι Κ10.

ΑΠΛΑ ΔΕΝ ΓΟΥΣΤΑΡΟΥΝ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΛΕΟΝ...

 Τι να γράψω...αλλά και πως θα τα γράψω θα αλλάξει κάτι;
Δύο εκδηλώσεις μεγάλου ενδιαφέροντος μάλιστα και οι δύο αφορούν τον δήμο Κισάμου πρώτιστα γιατί τον καθιστούν προορισμό και οι δύο εκδηλώσεις τιμούν πρωτίστως την Κίσαμο και την κατατάσσουν στους καλύτερους τουριστικούς  προορισμούς ...αν όχι της χώρας της Κρήτης..
Δυστυχώς για άλλη μια φορά με την δημοτική μας αρχή κάνει να μην το καταλαβαίνεις... 
Ένας παραβρέθηκε στην εκδήλωση παρουσίαση για τον Ιερό ναό της Δήμητρας στην αρχαία Φαλάσαρνα, ο αρμοδιος αντιδήμαρχος κ Μακράκης και κανένας άλλος. Την Τετάρτη εκδήλωση στον " Κήπο" για τους Κομολίθους της Ποταμίδας και εκείνη την ημέρα βρήκε ο πρόεδρος του Δ.Σ του Δήμου Κισάμου να βάλει δημοτικό συμβούλιο.

Βρε δήμαρχε μπας και σε σαμποτάρουν οι ίδιοι οι δικοί σου; 
Μάλλον θα ξεπετάξετε το δημοτικό συμβούλιο ( τέτοια αγάπη που έχετε για την πόλη και τα προβλήματα της σε 15 λεπτά) και μετά θα πεταχτείτε έστω και αργοπορημένοι για να δώσετε το παρόν.
Τέτοια αγάπη έχετε και το δείχνετε...α ξέχασα έχετε και λογοδοσία μετά μάλλον δεν θα προλάβετε εκτός κι αν πάρετε τηλέφωνο να ανάβουν την εκδήλωση στα Χανιά....χαχαχχαχα 
Και η εκδήλωση στα Χανιά τελεί υπό την αιγίδα σας.
Πως τα καταφέραμε απορώ...με σας....
Υ.Σ Μήπως η αντιπολίτευση πάει στα Χανιά και αφήσει την συμπολίτευσης να λύσει τα προβλήματα ..να έτσι και αλλιώς αυτή αποφασίζει τι και πως δεν θα κάνει ..

Υ.ΣΙΙ Η ώρα της συνεδρίασης του δημοτικού συμβουλίου βάση ανακοίνωσης του δήμου τροποποιήθηκε λόγω της εκδήλωσης «οι ΚΟΜΟΛΙΘΟΙ της ΠΟΤΑΜΙΔΑΣ» που λαμβάνει χώρα την 8:00 μ.μ. της ιδίας ημέρας με τη συνεδρίαση και θα ξεκινήσει στις 6.30μ.μ

Με απλά λόγια μέσα σε μιάμιση ώρα θα κουβεντιάσουν τα θέματα και θα πάνε στα Χανιά για να παραστούν την εκδήλωση.... θα τους γράψει η τροχαία απο το τρέξιμο.

Λυπηρό να μην βρίσκεται μια άλλη μέρα για ενα συμβούλιο.... κ. πρόεδρε, ή μήπως το κάνετε επίτηδες; 

ΕΧΟΥΝ ΚΑΙ ΛΟΓΟΔΟΣΙΑ ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ

Θέματα ημερήσιας Διάταξης Ειδικής συνεδρίασης Λογοδοσίας Δημοτικής Αρχής Κισάμου.
Αξιότιμες κυρίες, αξιότιμοι κύριοι, σας ενημερώνουμε ότι στην Ειδική  συνεδρίαση Λογοδοσίας της Δημοτικής Αρχής για το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου  2025, που θα λάβει χώρα την Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2025, και ώρα 6:30 μ.μ. στην  αίθουσα συνεδριάσεων της Τοπικής Κοινότητας Δραπανιά, θα συζητηθούν τα ακόλουθα θέματα:  
1. Ενημέρωση για τη μελέτη ανάπλασης του παραλιακού μετώπου από Δημοτικό Στάδιο 
Κισσάμου έως Θεοχαράκειο – Πυργιανό ποταμό (Ν. Ψαράκης). 
2. Ενημέρωση για θέματα ηλεκτροφωτισμού της πόλης της Κισσάμου (Μ. 
Θεοδωρογλάκης). 
3. Ενημέρωση για ενέργειες αντιμετώπισης προβλημάτων Δημοτικού Σταδίου Κισσάμου 
(Γ. Φραγκιουδάκης). 
Επισημαίνεται ότι βάσει της Υ.Α.2804/2025 (ΦΕΚ.109/Β/21-01-2025) ισχύουν τα 
κάτωθι: 
1. Η διάρκεια του ερωτήματος δεν μπορεί χρονικά να ξεπερνά τα πέντε (5) λεπτά.  
2. Το αρμόδιο όργανο απαντά στο ερώτημα εντός επτά (7) λεπτών. 
3. Ο ερωτών έχει τη δυνατότητα δευτερολογίας για δύο (2) λεπτά, και το αρμόδιο 
όργανο παράσχει τις απαραίτητες διευκρινίσεις για πέντε (5) λεπτά. 
4. .Ο Δήμαρχος, μετά την απάντηση του αρμοδίου οργάνου, έχει στη διάθεσή του 
επιπλέον τρία (3) λεπτά και στην πρωτολογία και στη δευτερολογία. 
Με εκτίμηση 
Νεκτάριος Ζουριδάκης 
Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου 
 

ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΣΗ/ Η ΣΙΩΠΗΛΗ ΦΛΟΓΑ ΤΟΥ ΟΙΣΟΦΑΓΟΥ

Μία από τις πιο συχνές παθήσεις που αντιμετωπίζονται στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας – με σοβαρές συνέπειες αν παραμεληθεί.
*Το παρόν συντάχθηκε από τον Συντονιστή Επιστημονικής Λειτουργίας Διευθυντή του ΚΥ Κισσάμου, Δρ Δημήτρη Ανυφαντάκη, MSc, PhD

Τι είναι η ΓΟΠ;
Η Γαστρο-οισοφαγική Παλινδρόμηση (ΓΟΠ) είναι μια χρόνια διαταραχή κατά την οποία το όξινο περιεχόμενο του στομάχου επιστρέφει προς τον οισοφάγο, λόγω δυσλειτουργίας του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα.
Εκτιμάται ότι επηρεάζει έως και το 20% των ενηλίκων στις ανεπτυγμένες χώρες [Maret-Ouda et al., JAMA, 2020].
Αν και συχνά θεωρείται «αθώα», η χρόνια και ανεξέλεγκτη ΓΟΠ μπορεί να προκαλέσει:

• χρόνια οισοφαγίτιδα,
• στένωση του οισοφάγου,
• ή ακόμη και οισοφάγο Barrett, μια προκαρκινική κατάσταση.
Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα;
• Καύσος (καούρα) πίσω από το στέρνο, κυρίως μετά τα γεύματα ή όταν ξαπλώνετε
• Ξινίλες, πικρή γεύση στο στόμα ή νυχτερινή αναγωγή οξέος
• Πόνος ή δυσφορία στην κατάποση (οδυνοφαγία, δυσφαγία)
• Αίσθημα “κόμπου” στον λαιμό ή βραχνάδα, ιδίως το πρωί
• Χρόνιος, ξηρός βήχας χωρίς προφανή αιτία
• Νυχτερινός βήχας ή κρίσεις άσθματος που επιμένουν παρά τη θεραπεία
• Καύσος στο λαιμό ή αίσθηση επιστροφής φαγητού μετά το φαγητό
Πότε πρέπει να ανησυχήσω
Αν εμφανίζονται συμπτώματα συναγερμού (Red Flags), όπως:
• Δυσκολία ή πόνος στην κατάποση
• Απώλεια βάρους, αναιμία ή αιματέμεση
• Μέλαινα (μαύρα κόπρανα)
• Επιμονή συμπτωμάτων παρά τη θεραπεία
τότε απαιτείται άμεση αξιολόγηση από γιατρό και γαστροσκόπηση
 [ACG Clinical Guidelines 2022, NICE NG1 2023].
Αντιμετώπιση: Ξεκινά από την καθημερινότητα
Η μη φαρμακευτική παρέμβαση αποτελεί την πρώτη γραμμή στην ΠΦΥ:
1. Μην ξαπλώνετε για 2–3 ώρες μετά το φαγητό
2. Τρώτε μικρά και συχνά γεύματα
3. Ανασηκώστε το προσκέφαλο του κρεβατιού 15–20 εκ.
4. Περιορίστε καφέ, αλκοόλ, σοκολάτα, μέντα, ντομάτες, τηγανητά
5. Αποφύγετε αναψυκτικά και όξινα ροφήματα
6. Διακόψτε το κάπνισμα
7. Διατηρήστε υγιές βάρος
8. Αποφύγετε σφιχτά ρούχα στη μέση
9. Επιλέξτε ήπια σωματική δραστηριότητα μετά τα γεύματα
10. Κρατήστε ημερολόγιο τροφών και συμπτωμάτων
Φάρμακα: Όχι πάντα και όχι για πάντα
Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPIs) είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικοί στην επούλωση της οισοφαγίτιδας.
Όμως, η μακροχρόνια χρήση χωρίς ένδειξη δεν συνιστάται, καθώς μπορεί να προκαλέσει:
• Δυσαπορρόφηση μαγνησίου, ασβεστίου και βιταμίνης B12
• Αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης και καταγμάτων
• Νεφρική βλάβη ή λοιμώξεις (π.χ. C. difficile, πνευμονία)
• Πιθανή συσχέτιση με άνοια σε μελέτες παρατήρησης
Η θεραπεία πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να επανεκτιμάται κάθε 8–12 εβδομάδες [NICE, 2023].
Πότε χρειάζεται γαστροσκόπηση;
• Επιμονή των συμπτωμάτων παρά την αγωγή
• Απώλεια βάρους, αναιμία ή δυσκολία κατάποσης
• Ηλικία >50 ετών με νέα συμπτώματα
• Ιστορικό οισοφαγίτιδας, Barrett ή καρκίνου οισοφάγου στην οικογένεια
 Ο ρόλος της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας
Ο ρόλος του Κέντρου Υγείας Κισσάμου
Το Κέντρο Υγείας είναι εδώ όχι μόνο για να θεραπεύει, αλλά για να προλαμβάνει, πριν το πρόβλημα χτυπήσει την πόρτα.. Μέσα από ενημέρωση, συμβουλευτική και προληπτικό έλεγχο, βοηθά τους ασθενείς να αναγνωρίζουν έγκαιρα τα σημάδια της ΓΟΠ και να λάβουν σωστή καθοδήγηση από τον ιατρό τους. Η πρώιμη διάγνωση και παρέμβαση προλαμβάνει επιπλοκές, βελτιώνει την καθημερινότητα και προστατεύει την υγεία του οισοφάγου. Γιατί στην ΠΦΥ, η πρόληψη είναι πάντα η καλύτερη θεραπεία.
Θυμήσου:
Η ΓΟΠ είναι συχνή αλλά όχι αθώα. Αν μείνει χωρίς αντιμετώπιση, μπορεί να οδηγήσει σε:
• Οισοφαγίτιδα
• Στένωση οισοφάγου
• Οισοφάγο Barrett (προκαρκινική κατάσταση)
Η σωστή πρόληψη, διατροφή και παρακολούθηση κάνουν τη διαφορά.
 Ενδεικτική βιβλιογραφία
1. Katz PO, Gerson LB, Vela MF. Am J Gastroenterol. 2022.
2. Maret-Ouda J, Markar SR, Lagergren J. JAMA. 2020;324(24):2536–2547.
3. NICE Guideline [NG1]: Gastro-oesophageal reflux in adults, 2023.
4. Spechler SJ, Souza RF. N Engl J Med. 2014; 371:756–765.
5. American College of Gastroenterology Clinical Guidelines, 2022.
6. Lazarus B et al. JAMA Intern Med. 2016;176(2):238–246.
7. Eom CS et al. JAMA Intern Med. 2011;171(13):1189–1198