Το 1824 έγινε η σφαγή του Ελαφονησίου με θύματα 600 γυναικόπαιδα, 150 γέροντες στα σκλαβοπάζαρα της Αιγύπτου και της Ανατολής και 42 πολεμιστών που «έπεσαν» όλοι, αφού από το στενό αβαθή πέρασμα της λιμνοθάλασσας από την παραλία μέχρι το νησί, πέρασε το Πάσχα του 1824 το πολυάριθμο ιππικό των Τούρκων κάνοντας την γενοκτονία με τη σφαγή. Πάνω στο νησάκι υπήρχε η μικρή εκκλησία της Αγίας Ειρήνης την οποία όπως και άλλες εννέα στα Εννιά Χωριά ισοπέδωσαν οι Τουρκοαιγύπτιοι. 
Στη μνήμη τους η Ένωση Ινναχωριανών Αθηνών και Πειραιώς σε συνεργασία με τον Δήμο Κισάμου έχοντας την υποστήριξη της Ιεράς Μητροπόλεως Κισάμου και Σελίνου υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης πραγματοποιεί κάθε χρόνο σειρά εκδηλώσεων με την ονομασία Λαφονήσια.
Οι φετινές εκδηλώσεις κορυφώθηκαν στις 7 το απόγευμα της Κυριακής στην παραλία, αντικριστά της ιστορικής νησίδος που βρίσκεται το άγαλμα με τον άοπλο Κρητικό όπου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη τους. Ακολούθησαν καταθέσεις στεφάνων, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή και ψάλθηκε από όλους ο Εθνικός μας ύμνος.
Για τα θλιβερά ιστορικά γεγονότα που βύθισαν στο πένθος πολλά χωριά της περιοχής, αναφέρθηκε αμέσως μετά λεπτομερώς και με πολύ συγκίνηση ο επί τιμής πρέσβης Βασίλειος Σημαντηράκης, καταγόμενος από τα Σημαντηριανά, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων τα εξής: “Συγκεντρωθήκαμε και πάλι εδώ, 198 χρόνια από την σφαγή του Λαφονησίου το 1824 που κόστισε τη ζωή σε περίπου 600 συγχωριανούς μας, νέους, γέρους, γυναίκες και παιδιά, για να αποτίσουμε τον επιβαλλόμενο φόρο τιμής στους θυσιασθέντες προγόνους μας” για να επισημάνει ότι “η ιστορική μνήμη διατηρειται αναλλοίωτη και οι λαοί που ξεχνούν το παρελθόν δεν έχουν μέλλον”.
Οι φετινές εκδηλώσεις κορυφώθηκαν στις 7 το απόγευμα της Κυριακής στην παραλία, αντικριστά της ιστορικής νησίδος που βρίσκεται το άγαλμα με τον άοπλο Κρητικό όπου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη τους. Ακολούθησαν καταθέσεις στεφάνων, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή και ψάλθηκε από όλους ο Εθνικός μας ύμνος.
Για τα θλιβερά ιστορικά γεγονότα που βύθισαν στο πένθος πολλά χωριά της περιοχής, αναφέρθηκε αμέσως μετά λεπτομερώς και με πολύ συγκίνηση ο επί τιμής πρέσβης Βασίλειος Σημαντηράκης, καταγόμενος από τα Σημαντηριανά, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων τα εξής: “Συγκεντρωθήκαμε και πάλι εδώ, 198 χρόνια από την σφαγή του Λαφονησίου το 1824 που κόστισε τη ζωή σε περίπου 600 συγχωριανούς μας, νέους, γέρους, γυναίκες και παιδιά, για να αποτίσουμε τον επιβαλλόμενο φόρο τιμής στους θυσιασθέντες προγόνους μας” για να επισημάνει ότι “η ιστορική μνήμη διατηρειται αναλλοίωτη και οι λαοί που ξεχνούν το παρελθόν δεν έχουν μέλλον”.
Ο ίδιος συνεχίζοντας σημείωσε: “ Τα γεγονότα της σφαγής είναι γνωστά. Τα στρατεύματα του Αιγυπτίου Ιμπραήμ καθοδηγούμενα από τον Χουσεΐν, προερχόμενοι από τον Κάμπο των Εννιά Χωριών αφού είχαν αποβιβαστεί στο Καστέλι και αφού κατέσφαξαν στον Ξωτικόσπηλιο της Κεραμωτής γύρω στους 300 ντόπιους έφτασαν εδώ που βρισκόμαστε τώρα για να περάσουν στο νησί κατευθυνόμενοι με προδοσία – ας το πούμε και αυτό – στον σπήλιο που βρίσκεται στην άκρη του νησιού για να προβούν σε άγρια σφαγή των αμάχων που είχαν κρυφτεί…”.
Στα μεταγενέστερα χρόνια υπογραμμίζει ο κ. Σημαντηράκης και συγκεκριμένα “ το 1962, με πρωτοβουλία Ένωσης Εννιαχωριανών Αττικής και με την ένθερμη συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Κισάμου και Σελίνου καθώς επίσης και της τότε Κοινότητας Βάθης ή Κούνενι επισημοποιήθηκε η τελετή εις μνήμη των θυμάτων και ακόμα με δωρεάν του αείμνηστου συντοπίτη μας δικηγόρου Στέλιου Φαλδαμή από τα Παπαδιανά στήθηκε ο ανδριάντας που βλέπουμε. Έτσι, λοιπόν, ο τόπος μαρτυρίας των συγχωριανών μας το 1824 έγινε τόπος συγκέντρωσης χιλιάδων επισκεπτών Ελλήνων και ξένων που έρχονται για να απολαύσουν το φυσικό κάλλος της παράκτιας περιοχής και του μικρού νησιού. Αυτό είναι σήμερα το τουριστικό Λαφονήσι που “σκεπάζει” απειλητικά το ιστορικό Λαφονήσι που γιορτάζουμε εμείς οι λίγοι σήμερα”.
Στη συνέχεια της ομιλίας του ο κ. Σημαντηράκης άφησε αιχμές για τους Δήμους Κισάμου και Καντάνου – Σελίνου τονίζοντας πως “ η διαχείριση του τουριστικού Λαφονησιού μέχρι σήμερα γίνεται χωρίς κανένα σχέδιο αξιοποίησης. Σε ανάμνηση αυτής της σφαγής, της ιστορίας και της λατρείας αλλά και της ομορφιάς του τόπου εγκαταστάθηκε μια μνημειακή πλάκα με την ακροστιχίδα του Λαφονησιού. Είναι, όμως ανάγκη να τοποθετηθεί επί πλέον μια με σύντομη ιστορική αναγραφή σε 2 με 3 γλώσσες ώστε να πληροφορούνται οι επισκέπτες την ιστορία του νησιού. Θα είναι μια ολοκληρωμένη πράξη τιμής στη μνήμη των σφαγιασθέντων κατοίκων από τα χωριά μας”.
Γιάννης και Ηλίας Κάκανος
Στα μεταγενέστερα χρόνια υπογραμμίζει ο κ. Σημαντηράκης και συγκεκριμένα “ το 1962, με πρωτοβουλία Ένωσης Εννιαχωριανών Αττικής και με την ένθερμη συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Κισάμου και Σελίνου καθώς επίσης και της τότε Κοινότητας Βάθης ή Κούνενι επισημοποιήθηκε η τελετή εις μνήμη των θυμάτων και ακόμα με δωρεάν του αείμνηστου συντοπίτη μας δικηγόρου Στέλιου Φαλδαμή από τα Παπαδιανά στήθηκε ο ανδριάντας που βλέπουμε. Έτσι, λοιπόν, ο τόπος μαρτυρίας των συγχωριανών μας το 1824 έγινε τόπος συγκέντρωσης χιλιάδων επισκεπτών Ελλήνων και ξένων που έρχονται για να απολαύσουν το φυσικό κάλλος της παράκτιας περιοχής και του μικρού νησιού. Αυτό είναι σήμερα το τουριστικό Λαφονήσι που “σκεπάζει” απειλητικά το ιστορικό Λαφονήσι που γιορτάζουμε εμείς οι λίγοι σήμερα”.
Στη συνέχεια της ομιλίας του ο κ. Σημαντηράκης άφησε αιχμές για τους Δήμους Κισάμου και Καντάνου – Σελίνου τονίζοντας πως “ η διαχείριση του τουριστικού Λαφονησιού μέχρι σήμερα γίνεται χωρίς κανένα σχέδιο αξιοποίησης. Σε ανάμνηση αυτής της σφαγής, της ιστορίας και της λατρείας αλλά και της ομορφιάς του τόπου εγκαταστάθηκε μια μνημειακή πλάκα με την ακροστιχίδα του Λαφονησιού. Είναι, όμως ανάγκη να τοποθετηθεί επί πλέον μια με σύντομη ιστορική αναγραφή σε 2 με 3 γλώσσες ώστε να πληροφορούνται οι επισκέπτες την ιστορία του νησιού. Θα είναι μια ολοκληρωμένη πράξη τιμής στη μνήμη των σφαγιασθέντων κατοίκων από τα χωριά μας”.
Γιάννης και Ηλίας Κάκανος
