Γράφει ο Μιχάλης Ανδριανάκης
Όπως είναι γνωστό από τις πηγές και τις παλιότερες απεικονίσεις των χρόνων της Βενετοκρατίας, στο λιμάνι των Χανίων κτίστηκαν δυο συγκροτήματα νεωρίων, από τα οποία το δυτικό περιελάμβανε δεκαεπτά. Από αυτά για διάφορους λόγους κατέρρευσαν στα χρόνια της Τουρκοκρατίας τα εννέα και σώθηκαν το δυτικότερο (γνωστό ως Μεγάλο Αρσενάλι, τώρα ΚΑΜ) και τα επτά, συνεχόμενα ανατολικότερα. Οι διαστάσεις των νεωρίων ήταν περίπου 49 μήκος επί 9 πλάτος. Αρχικά δεν υπήρχε δρόμος μπροστά από τα νεώρια, αφού έμπαινε μέσα η θάλασσα, προκειμένου να μπορούν να τραβούν μέσα τα πλοία και να επισκευάζονται. Το προς τη θάλασσα μέρος λοιπόν των νεωρίων είχε κατασκαφεί, ώστε να έχει αρκετό βάθος για να χωρούν τα πλοία. Αυτό συμβαίνει και σήμερα με τα νεώρια της Βενετίας, όπου πολλά από από αυτά διατηρούν την αρχική τους μορφή ακόμη. Στη θέση όπου υπήρχαν τα νεώρια, δημιουργήθηκε ένας ελέυθερος χώρος, που χρησιμοποιήθηκε για διάφορες εμπορικές-αποθηκευτικές ανάγκες του λιμανιού. Στο πλήθος των φωτογραφιών που σώζονται (η παλιά πόλη των Χανιών είναι μια από τις πιο φωτογραφημένες πόλεις), φαίνονται τα κατά καιρούς κτίσματα και η χρήση του χώρου, πριν από την οικοδόμηση του Τελωνείου. Τα νεώρια χρησιμοποιούνταν "ως στρατιωτικαί αποθήκαι και σταύλοι του ιππικού" (Γεώργιος Σταυράκης, "Στατιστική του πληθυσμού της Κρήτης", Αθήνησι 1890, σελ.169), αφού μπαζώθηκε το βόρειο τμήμα τους και κτίστηκε τοίχος προς την πλευρά της θάλασσας.
Στην πρώτη φωτογραφία φαίνεται ένα πολύ μακρόστενο κτήριο, παράλληλο με το νεώριο, κατασκευασμένο πρόχειρα, πιθανώς για αποθηκευτική χρήση.
Στην δεύτερη .....
Όπως είναι γνωστό από τις πηγές και τις παλιότερες απεικονίσεις των χρόνων της Βενετοκρατίας, στο λιμάνι των Χανίων κτίστηκαν δυο συγκροτήματα νεωρίων, από τα οποία το δυτικό περιελάμβανε δεκαεπτά. Από αυτά για διάφορους λόγους κατέρρευσαν στα χρόνια της Τουρκοκρατίας τα εννέα και σώθηκαν το δυτικότερο (γνωστό ως Μεγάλο Αρσενάλι, τώρα ΚΑΜ) και τα επτά, συνεχόμενα ανατολικότερα. Οι διαστάσεις των νεωρίων ήταν περίπου 49 μήκος επί 9 πλάτος. Αρχικά δεν υπήρχε δρόμος μπροστά από τα νεώρια, αφού έμπαινε μέσα η θάλασσα, προκειμένου να μπορούν να τραβούν μέσα τα πλοία και να επισκευάζονται. Το προς τη θάλασσα μέρος λοιπόν των νεωρίων είχε κατασκαφεί, ώστε να έχει αρκετό βάθος για να χωρούν τα πλοία. Αυτό συμβαίνει και σήμερα με τα νεώρια της Βενετίας, όπου πολλά από από αυτά διατηρούν την αρχική τους μορφή ακόμη. Στη θέση όπου υπήρχαν τα νεώρια, δημιουργήθηκε ένας ελέυθερος χώρος, που χρησιμοποιήθηκε για διάφορες εμπορικές-αποθηκευτικές ανάγκες του λιμανιού. Στο πλήθος των φωτογραφιών που σώζονται (η παλιά πόλη των Χανιών είναι μια από τις πιο φωτογραφημένες πόλεις), φαίνονται τα κατά καιρούς κτίσματα και η χρήση του χώρου, πριν από την οικοδόμηση του Τελωνείου. Τα νεώρια χρησιμοποιούνταν "ως στρατιωτικαί αποθήκαι και σταύλοι του ιππικού" (Γεώργιος Σταυράκης, "Στατιστική του πληθυσμού της Κρήτης", Αθήνησι 1890, σελ.169), αφού μπαζώθηκε το βόρειο τμήμα τους και κτίστηκε τοίχος προς την πλευρά της θάλασσας.
Στην πρώτη φωτογραφία φαίνεται ένα πολύ μακρόστενο κτήριο, παράλληλο με το νεώριο, κατασκευασμένο πρόχειρα, πιθανώς για αποθηκευτική χρήση.
Στην δεύτερη .....