Με το πνεύμα αυτό και αφετηρία τά Επαναστατικά γεγονότα τού 1897 στη Κρήτη, στο πλαίσιο τής Κρητικής Πολιτείας συντελούνται διαδοχικές διπλωματικές καί άλλες εσωτερικές μεταβολές πού αναγνωρίζονται (ή και επιβάλλονται από τή διεθνή κοινότητα, δηλαδή τίς * Προστάτιδες Ευρωπαϊκές δυνάμεις*, Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ρωσία) καί την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αυτές οι μεταβολές δέν είναι ασφαλώς χωρίς εμπόδια καί ανατροπές, ούτε χωρίς οπισθοδρομήσεις, όπως π.χ. η ρήξη Ηγεμόνα καί Βενιζέλου,(1905) η σύλληψη από τίς ευρωπαϊκές Δυνάμεις των Κρητών βουλευτών στή Σούδα πού κατευθύνονταν προς το Ελληνικό Κοινοβούλιο, η καταβίβαση της ελληνικής σημαίας από το Φρούριο Φιρκά, ή η παρεμπόδιση εισόδου Κρητών βουλευτών στην Ελληνική Βουλή, από τόν ίδιο τον Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο πού έκρινε ως άκαιρη και παρακινδυνευμένη την υποδοχή τους στην Ελληνική Βουλή. (Μάιος1912)
Οι ακόλουθες πάντως πράξεις στη Κρήτη μετά τα γεγονότα τού 1897 καί στα Βαλκάνια μετά τούς δύο Βαλκανικούς Πολέμους διευκόλυναν και επιτάχυναν τον δρόμο προς την Ένωση, πού διαγραφόταν πλέον ως μονόδρομος.
Β. Ύστερα τά αιματηρά γεγονότα τού Ηρακλείου (25ης Αυγούστου 1898) κατά τά οποία έγιναν πυρπολήσεις και σφαγές 700 περίπου Χριστιανών κατοίκων τής πόλης, αλλά κα 17 Άγγλων, μεταξύ τών οποίων και ο Αγγλος Πρόξενος, οι Δυνάμεις επιβάλλουν δραστικά μέτρα, θέτουν δέ σύντομη προθεσμία για την αποχώρηση τού Τουρκικού Στρατού από Κρήτη. Ως συνέπεια, τον Νοέμβριο 1898 δεν υπήρχε ούτε ένας Τούρκος στρατιώτης στη Νήσο.
Γ. Διορισμός Πρίγκιπα Γεωργίου τής Ελλάδος ως Υπάτου Αρμοστή Κρήτης από τίς Προστάτιδες Δυνάμεις καί παράδοση τής διοίκησης προς τόν πρίγκιπα από τούς 4 Ναυάρχους (9 Δεκεμβρίου 1898)
Δ. Παρά τίς παραινέσεις των Αρχών το ήμισυ τού Τουρκικού Πληθυσμού μεταναστεύει από Κρήτη.
Ε. Οι 4 Δυνάμεις συνεχίζουν να κατέχουν τίς πόλεις με τα στρατεύματά τους, ενώ μοναδικό σύμβολο επικυριαρχίας τού Σουλτάνου αποτελεί τουρκική σημαία από λευκοσίδηρο στο φρούριο τής Σούδας. Η Κρήτη δεν κατέβαλε πλέον φόρο στο Σουλτάνο ούτε διατηρούσε άλλη εξάρτηση από εκείνον
ΣΤ. Συντακτική Συνέλευση (20 Φεβρουαρίου στα Χανιά) καταρτίζει το Συνταγματικό Πολίτευμα τής Νήσου (29 Απριλίου 1899) ενώ σχηματίζεται η πρώτη Κρητική Κυβέρνηση, ακολουθεί δέ καί η σύγκληση τής Βουλής, πού εγκαινιάζει τό νομοθετικό της έργο. Ενώ καταρτίζεται από Ιταλούς οργανωτές τό επίλεκτο Σώμα τής Κρητικής Χωροφυλακής, προχωρεί δέ υποδειγματικά και η οργάνωση καί τών άλλων υπηρεσιών.
Ζ. Ύστερα από το κίνημα τού Θερίσου (10 Μαρτίου 1905) τήν μετάκληση Ευρωπαϊκής Εξεταστικής Επιτροπής (Iανουάριος 1906, σύμφωνα μέ τό αίτημα τού Αρχηγού τού κινήματος Ελευθερίου Βενιζέλου προς τούς Προξένους των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων στά Χανιά, οι Δυνάμεις μέ την ιστορική Διακοίνωσή τους (23ης Ιουλίου 1906) διακηρύσσουν την απόφασή τους
α) νά ευρύνουν τήν αυτονομίαν υπό έννοιαν εθνικωτέραν καί νά βελτιώσουν ηθικήν καί υλικήν τής Κρήτης θέσιν
β) νά επιτρέψουν την οργάνωση κρητικής πολιτοφυλακής κάτω από Ελληνες αξιωματικούς,
γ) να ανακαλέσουν τά διεθνή στρατεύματά τους ευθύς ως αποκατασταθή η τάξης καί
δ) να παραχωρήσουν στόν Βασιλέα τής Ελλάδος τό δικαίωμα νά προτείνει τόν ύπατο αρμοστή τής Κρήτης, όταν η θέσις του ήθελε κενωθή. Αποφάσισαν χορήγηση επί πλέον νέου δανείου καί αναθεώρηση τού Συντάγματος τής Κρητικής Πολιτείας.
Η. Παραίτηση τού Πρίγκιπα Γεωργίου καί διορισμός τού Αλέξανδρου Ζαΐμη ως Ύπατου Αρμοστή, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του τό Σεπτέμβριο του 1906.
Θ. Αποχώρηση τών στρατευμάτων τών τεσσάρων Δυνάμεων από την Κρήτη τον Μάιο 1908
Ι. Κατάργηση από τούς Κρήτες τού καθεστώτος τής αρμοστείας τον Σεπτέμβριο 1908, κήρυξη τής Ένωσης μέ τήν Ελλάδα.
Πρόσκληση πρός τόν Βασιλέα τής Ελλάδας να αναλάβει τή διακυβέρνηση τής Νήσου. Εκλογή προσωρινής Οικουμενικής Κυβέρνησης υπό τον Αντ. Μιχελιδάκη από τή Βουλή καί ειδοποίηση πρόςτόν ευρισκόμενο στήν Ελλάδα αρμοστή να μην επανέλθει.. Οι Δυνάμεις άφησαν τή θέση τού αρμοστή κενή, αλλά τό καθεστώς αναλλοίωτο.
ΙΑ. Παραίτηση Κυβέρνησης (21 Αυγούστου 1909) Διακυβέρνηση από τριμελή Επιτροπή μέχρι τίς Εκλογές Εθνοσυνέλευσης (29 Δεκεμβρίου 1909) Σχηματισμός τριμελούς Κυβερνητικής Επιτροπής από Ελ. Βενιζέλο, Β. Σκουλά καί Σ. Μυλωνογιάννη. Ανάληψη Ελληνικής Κυβέρνησης από Ελ. Βενιζέλο. Διακυβέρνηση Κρήτης μέ σύστημα τριμελών Επιτροπών μέχρι τήν κήρυξη Ελληνο-Τουρκικού Πολέμου. (Οκτώβριο 2012)
ΙΒ. Με την έκρηξη του Πολέμου, ο Πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος αποστέλλει τον Στέφανο Δραγούμη ως Γενικό Διοικητή Κρήτης, ο οποίος αναλαμβάνει τή διοίκηση Κρήτης στό όνομα Έλληνα Βασιλέα, ενώ κατεβάζει τη τουρκική σημαία από φρούριο Σούδας. Ταυτόχρονα οι Κρήτες βουλευτές γίνονται δεκτοί στην Ελληνική Βουλή.
OI ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΤΟΥ 1913
ΙΓ. Yστερα από τόν Α Βαλκανικό Πόλεμο (μεταξύ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τή μια πλευρά καί τών Βασιλείων Ελλάδας, Μαυροβουνίου, Σερβίας καί Βουλγαρίας από τή άλλη) καί ύστερα από τη Συνθήκη Ειρήνης τού Λονδίνου ( 30 Μαίου 1913) ο Σουλτάνος παραιτείται (άρθρο 4) *... υπέρ των συμμάχων ηγεμόνων, πάντων των ών εκέκτητο επί τής νήσου ταύτης (Κρήτης) κυριαρχικών δικαιωμάτων.* Η Κρήτη επίσης, ρητά εξαιρείται από τίς ρυθμίσεις τού άρθρου 5 τής Συνθήκης αυτής πού παραχωρούσε τό δικαίωμα στις Μεγάλες δυνάμεις νά ρυθμίσουν αργότερα τήν τύχη των νήσων τού Ανατολικού Αιγαίου (τήν παραχώρηση τών οποίων στην Ελλάδα, εξαρτούσαν από την αποχώρηση τών ελληνικών στρατευμάτων από τή Βόρεια Ήπειρο, πράξεις πού πραγματοποιήθηκαν τό 1914.)
ΙΔ. Ύστερα από τον Β' Βαλκανικό Πόλεμο καίτή Συνθήκη τού Βουκουρεστίου (10ης Αυγούστου 1913 (πού υπογράφηκε από Ρουμανία, Ελλάδα, Μαυροβούνιο, Σερβία και Βουλγαρία) η ηττηθείσα Βουλγαρία (άρθρο V) * παραιτείται τυπικώς πάσης αξιώσεως επί τής Κρήτης, παραχωρηθείσης υπό τής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά την συνθήκην τού Λονδίνου εις όλους τούς ηγεμόνας.*
Στις επόμενες μέρες (16 Αυγούστου 1913) με το Σύμφωνο μεταξύ των Πρωθυπουργών Σερβίας, Pachic καί τής Ελλάδας, Βενιζέλου, στο Βελιγράδι καί η Σερβία παραιτήθηκε από κάθε αξίωση επί τής Κρήτης.
IE. Μετά και τή διμερή Συνθήκη τών Αθηνών (14 Νοεμβρίου 1913) μεταξύ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας καί Ελληνικού Βασιλείου, σύμφωνα μέ τήν οποία καί τά δύο Μέρη δεσμεύονται καί πάλι καί επανεπιβεβαιώνουν τούς όρους και δεσμεύσεις τής Συνθήκης Ειρήνης τού Λονδίνου (30ής Μαίου 1913) η Ελλάδα αφού επικυρώνει τίς συνθήκες, κηρύσσει τήν προσάρτηση τής Κρήτης. Τακτοποιεί καί διεθνώς τό ζήτημα μέ αποστολή Διακοίνωσης προς τίς Δυνάμεις ( Νοέμβριος 1913) στήν οποία αναφέρει :* Θεωρεί τάς διομολογήσεις εις τάς υπό τής Ελλάδος προσαρτηθείσας χώρας, ως καταργηθείσας, καθώς καί τά εξ αυτών απορρέοντα δικαιώματα τών ξένων* Μεταξύ τών *χωρών* πού είχαν προσαρτηθεί συγκαταλεγόταν καί η Κρήτη. Η δέ σχετική απάντηση τών Δυνάμεων θεωρήθηκε ως τίτλος κυριαρχίας τής Ελλάδας επί τής Κρήτης. Σύμφωνα μέτήν απαντητική νότα.....¨(αι Δυνάμεις) ... *έλαβον γνώσιν τής διακοινώσεως τής Ελληνικής Κυβερνήσεως*.
Με την ύψωση ευθύς αμέσως (1η Δεκεμβρίου 1913) τής σημαίας στο Φιρκά επισφραγίστηκε και τυπικά η Ένωση τής Κρήτης με την Ελλάδα.
ΙΣΤ. Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο τής ανταλλαγής πληθυσμών πού επέβαλε η Συνθήκη τής Λωζάνης τού 1923, αποχώρησαν τότε καί οι υπόλοιποι Τούρκοι κάτοικοι τής Κρήτης.
ΙΑ. Παραίτηση Κυβέρνησης (21 Αυγούστου 1909) Διακυβέρνηση από τριμελή Επιτροπή μέχρι τίς Εκλογές Εθνοσυνέλευσης (29 Δεκεμβρίου 1909) Σχηματισμός τριμελούς Κυβερνητικής Επιτροπής από Ελ. Βενιζέλο, Β. Σκουλά καί Σ. Μυλωνογιάννη. Ανάληψη Ελληνικής Κυβέρνησης από Ελ. Βενιζέλο. Διακυβέρνηση Κρήτης μέ σύστημα τριμελών Επιτροπών μέχρι τήν κήρυξη Ελληνο-Τουρκικού Πολέμου. (Οκτώβριο 2012)
ΙΒ. Με την έκρηξη του Πολέμου, ο Πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος αποστέλλει τον Στέφανο Δραγούμη ως Γενικό Διοικητή Κρήτης, ο οποίος αναλαμβάνει τή διοίκηση Κρήτης στό όνομα Έλληνα Βασιλέα, ενώ κατεβάζει τη τουρκική σημαία από φρούριο Σούδας. Ταυτόχρονα οι Κρήτες βουλευτές γίνονται δεκτοί στην Ελληνική Βουλή.
ΙΓ. Yστερα από τόν Α Βαλκανικό Πόλεμο (μεταξύ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τή μια πλευρά καί τών Βασιλείων Ελλάδας, Μαυροβουνίου, Σερβίας καί Βουλγαρίας από τή άλλη) καί ύστερα από τη Συνθήκη Ειρήνης τού Λονδίνου ( 30 Μαίου 1913) ο Σουλτάνος παραιτείται (άρθρο 4) *... υπέρ των συμμάχων ηγεμόνων, πάντων των ών εκέκτητο επί τής νήσου ταύτης (Κρήτης) κυριαρχικών δικαιωμάτων.* Η Κρήτη επίσης, ρητά εξαιρείται από τίς ρυθμίσεις τού άρθρου 5 τής Συνθήκης αυτής πού παραχωρούσε τό δικαίωμα στις Μεγάλες δυνάμεις νά ρυθμίσουν αργότερα τήν τύχη των νήσων τού Ανατολικού Αιγαίου (τήν παραχώρηση τών οποίων στην Ελλάδα, εξαρτούσαν από την αποχώρηση τών ελληνικών στρατευμάτων από τή Βόρεια Ήπειρο, πράξεις πού πραγματοποιήθηκαν τό 1914.)
ΙΔ. Ύστερα από τον Β' Βαλκανικό Πόλεμο καίτή Συνθήκη τού Βουκουρεστίου (10ης Αυγούστου 1913 (πού υπογράφηκε από Ρουμανία, Ελλάδα, Μαυροβούνιο, Σερβία και Βουλγαρία) η ηττηθείσα Βουλγαρία (άρθρο V) * παραιτείται τυπικώς πάσης αξιώσεως επί τής Κρήτης, παραχωρηθείσης υπό τής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά την συνθήκην τού Λονδίνου εις όλους τούς ηγεμόνας.*
Στις επόμενες μέρες (16 Αυγούστου 1913) με το Σύμφωνο μεταξύ των Πρωθυπουργών Σερβίας, Pachic καί τής Ελλάδας, Βενιζέλου, στο Βελιγράδι καί η Σερβία παραιτήθηκε από κάθε αξίωση επί τής Κρήτης.
IE. Μετά και τή διμερή Συνθήκη τών Αθηνών (14 Νοεμβρίου 1913) μεταξύ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας καί Ελληνικού Βασιλείου, σύμφωνα μέ τήν οποία καί τά δύο Μέρη δεσμεύονται καί πάλι καί επανεπιβεβαιώνουν τούς όρους και δεσμεύσεις τής Συνθήκης Ειρήνης τού Λονδίνου (30ής Μαίου 1913) η Ελλάδα αφού επικυρώνει τίς συνθήκες, κηρύσσει τήν προσάρτηση τής Κρήτης. Τακτοποιεί καί διεθνώς τό ζήτημα μέ αποστολή Διακοίνωσης προς τίς Δυνάμεις ( Νοέμβριος 1913) στήν οποία αναφέρει :* Θεωρεί τάς διομολογήσεις εις τάς υπό τής Ελλάδος προσαρτηθείσας χώρας, ως καταργηθείσας, καθώς καί τά εξ αυτών απορρέοντα δικαιώματα τών ξένων* Μεταξύ τών *χωρών* πού είχαν προσαρτηθεί συγκαταλεγόταν καί η Κρήτη. Η δέ σχετική απάντηση τών Δυνάμεων θεωρήθηκε ως τίτλος κυριαρχίας τής Ελλάδας επί τής Κρήτης. Σύμφωνα μέτήν απαντητική νότα.....¨(αι Δυνάμεις) ... *έλαβον γνώσιν τής διακοινώσεως τής Ελληνικής Κυβερνήσεως*.
Με την ύψωση ευθύς αμέσως (1η Δεκεμβρίου 1913) τής σημαίας στο Φιρκά επισφραγίστηκε και τυπικά η Ένωση τής Κρήτης με την Ελλάδα.
ΙΣΤ. Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο τής ανταλλαγής πληθυσμών πού επέβαλε η Συνθήκη τής Λωζάνης τού 1923, αποχώρησαν τότε καί οι υπόλοιποι Τούρκοι κάτοικοι τής Κρήτης.
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΥΝ ΤΗ ΚΡΗΤΗ.
Με την ενσωμάτωση τής Κρήτης προσαρτήθηκαν ασφαλώς στην Ελλάδα καί οι πέριξ αυτής νησίδες, ως αναπόσπαστα καί οργανικά μέρη τής φυσικής, διοικητικής, αμυντικής, οικονομικής, πολιτιστικής ζωής τής Μεγαλονήσου και τής ιστορικής της διαδρομής και αρχαιολογικής της κληρονομίας.
Την ακλόνητη και παγιωμένη αυτή διεθνή πραγματικότητα ήρθαν να αμφισβητήσουν απροσδόκητες τουρκικές θέσεις πού απέρριπταν την ελληνικότητα ιδιαίτερα τής Γαύδου. Είχαν μάλιστα επιτύχει να ματαιώσουν συμμαχική άσκηση στά πλαίσια τού ΝΑΤΟ (1996 ΜΙΧΤ 96) επειδή στό σχεδιασμό συμπεριλαμβανόταν καί η Γαύδος. Κατόπιν ήλθαν στα πλαίσια τής *Γαλάζιας Πατρίδας* καί οι νέες τουρκικές αμφισβητήσεις τών ελληνικών νησίδων πού δέν είναι ρητά αναγεγραμμένες στίς διεθνείς Συνθήκες μέ σχετική τουρκική ρητή αναφορά πάλι στή Γαύδο. Στη συνέχεια τό Τουρκο-Λιβυκό μνημόνιο αποκλειστικής ζώνης (Νοέμβριος 2019) στερούσε κυριαρχικά δικαιώματα τόσο τών νησίδων όσο καί αυτής τής Κρήτης.. Στό πλαίσιο δέ τού ΟΗΕ καί σέ απάντηση τών ελληνικών σχετικών αντιδράσεων, ο Λίβυος εκπρόσωπος μέ επιστολή του στό Γενικό Γραμματέα (Ιανουάριος 2020) υποστήριξε ότι η Ελλάδα διαπραγματεύεται θαλάσσιες ζώνες από *πολύ μικρά νησιά* χωρίς νομική σημασία εννοώντας τή Γαύδο, ως *ασήμαντη υπερβολή*, πού δέν πρέπει νά ληφθεί υπόψη στίς μετρήσεις για τά όρια τής ΑΟΖ, πολύ δέ περισσότερο νά μή γίνει δεκτή ως ελληνική αφετηρία μέτρησης τής ελληνικής ΑΟΖ.
Είναι βέβαιο ότι οι λιβυκοί αυτοί ισχυρισμοί θά επαναληφθούν είτε κατά νέα ενδεχομενη απόπειρα διμερούς ελληνο-λιβυκής επαναδιαπραγμάτευσης γιάτήν ΑΟΖ, είτε πολύ περισσότερο μόλις προχωρήσουν οι προγραμματιζόμενες καί αναγγελθείσες ήδη έρευνες γιά άντληση υδατανθράκων στά ΝΔ τής Κρήτης. Στόν χορό τών αντιδράσεων θά προστεθεί ασφαλώς καί η Τουρκία , επειδή εκτός από τίς παραπάνω απόψεις της γιά τά νησιά, η Άγκυρα έχει λάβει παραχωρήσεις αδειών από τήν Τρίπολη γιά διεξαγωγή ερευνών καί εκείνη με την κρατική της Τουρκική Εταιρία Πετρελαίων στήν λιβυκή ΑΟΖ.
Γιάνάμή αιφνιδιαστεί καί πάλι η ελληνική πλευρά ,όπως τό συνηθίζει,(καί στη περίπτωση τού Τουρκο-Λιβυκού μνημονίου). ως μη όφειλε, θά πρέπει νά έχει υπόψη της τά παρακάτω σέ ό,τι αφορά τήν ελληνικότητα καί *κρητικότητα* τών πέριξ τής Κρήτης νησίδων.
Α. Καί γιά τήν περίπτωση τών *κρητικών* νησιών ισχύει η γενική διευθέτηση, σύμφωνα μέ τήν οποία καί μέ βάση τά άρθρα 12 καί 16 τής Συνθήκης τής Λωζάνης, στή τουρκική κυριαρχία περιλαμβάνονταν μόνο η Ίμβρος, η Τένεδος, οι Λαγούσες νήσοι στήν είσοδο τού Ελλησπόντου καί όλα τά νησιά πού βρίσκονταν εντός τριών μιλίων από τίς τουρκικές ακτές καίδέν είχαν εκχωρηθεί ρητά στήν Ελλάδα..Η Τουρκία έχει παραιτηθεί από οποιονδήποτε τίτλο, ή δικαίωμα επί όλων των άλλων ελληνικών νησιών, συμπεριλαμβανομένων ασφαλώς και τών *κρητικών,* Η Τουρκία δέν μπορεί νά προβάλει καμμία αξίωση επί ελληνικών νησιών μακρύτερα από 3 μίλια από τίς ακτές της. Τελεία καί παύλα.
Ούτε η μεταγενέστερη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων τού 1947 έχει μεταβάλει οτιδήποτε στη δυτικά τής Τουρκίας θαλάσσια περιοχή, εκτός από τή μεταβίβαση τής Δωδεκανήσου στήν Ελλάδα από την Ιταλία. Η Συνθήκη Ειρήνης άλλωστε τού 1947 δέν αφορά τή Τουρκία, αλλά έχει συνομολογηθεί μεταξύ τών Συμμάχων και τής Ιταλίας μόνο. Οι προβλέψεις τής Λωζάνης έχουν μείνει αμετάβλητες.
Β. Και τα δύο Συντάγματα τής Κρητικής Πολιτείας τού 1899 καί 1907 αντίστοιχα , αναφέρονται ρητά στις περιβάλλουσες τή Κρήτη νησίδες ως αναπόσπαστο μέρος τού κρητικού εδάφους και τής κρητικής πολιτειακής τάξης, αναφέροντας ακριβώς στα αντίστοιχα άρθρα 1α καί 17γ και των δύο Συνταγμάτων:
¨* Η νήσος Κρήτη μετά τών παρακειμένων αυτή νησιδίων, αποτελεί εντελώς αυτόνομον Πολιτείαν κατά τούς αποφασισθέντας υπό τών τεσσάρων Μεγάλων Δυνάμεων όρους...*
*Ουδέν επί τών παρακειμένων νησίδων εμπράγματον δικαίωμα αποκτάται άνευ αδείας τής Κυβερνήσεως κατά τή μεταβίβαση δέ τοιούτων δικαιωμάτων, η Πολιτεία έχει δικαίωμα προτιμήσεως.* Ούτε η μορφή, ούτε το περιεχόμενο, ούτε μέρος τού περιεχομένου τών κρητικών Συνταγμάτων αμφισβητήθηκε από τίς Μεγάλες Δυνάμεις ή την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Συνεπώς με την Ένωση ενσωματώθηκαν και οι νησίδες στην Ελληνική Επικράτεια. Η Κρήτη ενώθηκε ως Ολον καί όχι ως Μέρος.
Γ. Τόσο τά κατοικημένα νησιά όσο καίτά ακατοίκητα αποτελούσαν και αποτελούν μέρη τού κρατικού, πολιτειακού και αυτοδιοικητικού συστήματος τής Κρήτης. Η νήσος Γραμβούσα π.χ. από πλευράς αυτοδιοικητικής ανήκε στό Δήμο Μεσογείων παλαιότερα, η στη κοινότητα Γραμβούσας αργότερα, ή στο Δήμο Κισάμου στή συνέχεια, οι δέ κρατικές υπηρεσίες του Νομού Χανίων είχαν καί έχουν αρμοδιότητα καί ευθύνη γιά τή νήσο αυτή (Γραμβούσα) και τίς άλλες πέριξ τού νομού. Η Γαύδος εξάλλου ανήκε στο Δήμο Σφακίων κατά τή περίοδο τής Οθωμανικής περιόδου. Κατά τήν απογραφή τού 1881 σύμφωνα μέ τή *ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ * του Νικόλαου Σταυράκη (ΑΘΗΝΗΣΙ 1890) η Γαύδος είχε 417 Χριστιανούς κατοίκους καί κανένα Μουσουλμάνο. Με τή τελευταία (2021) απογραφή εμφανίζει 142 κατοίκους οι οποίοι ασφαλώς υπερδιπλασιάζονται κατά τή θερινή περίοδο. Πάντως ούτε *ασήμαντη* ούτε *μικρή* είναι ούτε και *έρημη* είναι η Γαύδος αλλά ιδιαίτερα τούς θερινούς μήνες μέ ζωηρή τουριστική κίνηση, μέ δικό της Δήμο καί οργάνωση. Τελευταία δέ υποδέχεται καί περιθάλπει μεγάλους αριθμούς λαθρομεταναστών από τα λιβυκά παράλια.
Δ. Ολα τά νησιά γύρω από τή Κρήτη διαχρονικά είναι άρρηκτα δεμένα μέτήν οικονομική ζωή τής Κρήτης (κτηνοτροφική, αλιευτική παραγωγή καί τελευταία μέ σημαντική τουριστική επισκεψιμότητα. Η Τουρκική Διοίκηση μάλιστα υπενοικίαζε κρατική γή ,τούς λεγόμενους * μουκατάδες* σέ ιδιώτες χριστιανούς καί Τούρκους. Όπως είχε αναφερθεί, κατά τή περίοδο 1860-1870, είχε δημιουργηθεί μεγάλη διαμάχη σχετικά μέ την κατάσταση στή νήσο Δία, γιά τή διεκδίκηση τού οποίου, ισχυρός Τούρκος του Χάνδακα προσέφυγε διαμαρτυρόμενος στή Κωνσταντινούπολη, μέ αίτημα τήν ακύρωση τού μουκατά, πού η Διοικηση τού Ηρακλείου είχε παραχωρήσει σέ άλλο Τούρκο στό νησί Δία.
E. Οι νησίδες συνδέονται επίσης με τήν ασφάλεια καί άμυνα τής Κρήτης (άς θυμηθούμε τό ρόλο των νησιών Θοδωρού και Δίας στήν κατάκτηση τών αντίστοιχων φρουρίων Χανίων καί Χάνδακα, από τούς Τούρκους κατά τό 1645 καί 1669 καίτή διατήρηση τών νησιών Γραμβούσας, Σούδας καί Σπιναλόγκας από τούς Ενετούς πολλά χρόνια μετά τή τουρκική κατάκτηση. Καθώς καί τό καταλυτικό ρόλο τής νησίδας Γραμβούσας κατά τήν Μεγάλη Επανάσταση τού 1821. Για την ασφαλή δέ ναυσιπλοΐα πρός καί από Κρήτη η Οθωμανική Διοίκηση εγκατέστησε τή περίοδο 1880, φάρους στά νησιά από τήν Γαλλική Εταιρία Φάρων. Ο μεγαλύτερος ψηλότερος σέ ύψωμα 325 μέτρων από αυτούς, ήταν ο φάρος τής Γαύδου, περιστροφικός, ορατός από 42 μίλια, θεωρούμενος ως ο μεγαλύτερος τής Μεσογείου. Ο φάρος αυτός βομβαρδίστηκε τό 1940 από τούς Γερμανούς καί καταστράφηκε.
ΣΤ. Οι νησίδες πού περιβάλλουν τή Κρήτη, τέλος ανήκουν στήν ελληνική καί χριστιανική κληρονομία, διατηρούν αρχαίες ονομασίες εκκλησίες καί άλλα ίχνη τής ελληνοχριστιανικής ιστορίας και παράδοσης. Η Γαύδος, ήταν η αρχαία Κλαύδη, κατά τόν Απόστολο Παύλο πού ναυάγησε εκεί πλέοντας προς Ρώμη, καί όπου στάθμευσαν καί οι 99 Πατέρες. Έχουν επισημανθεί Μινωικά, αρχαιοελληνικά καί ρωμαϊκά ευρήματα. Κατά δέ τή Βυζαντινή περίοδο είχε Επισκοπή, (υπάρχει και η παλαιά εκκλησία τού Αη Γιώργη) πού σημαίνει καί αρκετό πληθυσμό. Ο Καλλίμαχος, Αλεξανδρινός ποιητής (γύρω στό 300π.χ.) αναφέρει ότι πρόκειται για την Ωγυγία τού Ομήρου όπου κατοικούσε η νύφη Καλυψώ, πού κράτησε τον Οδυσσέα γιά 7 χρόνια και στό τέλος τού έδωσε ξύλα από κέδρους γιά να σκαρώσει τό πλοίο του καί νά φύγει. Καί σύμφωνα μέ τή μετάφραση Καζαντζάκη- Κακριδή:
*Ψηλά εκεί δέντρα φυτρώναν,
σκλήθρες, λεύκες καί έλατοι, πού ανέβαιναν στά ουράνια.
Κι ευθύς ως του 'δειξε πού φύτρωναν τά θεριεμένα δέντρα η Καλυψώ η θεά, η πανέμνοστη,
στο σπήλιο της γυρνούσε. Κι αυτός τά δέντρα επήρε κι έκοβε.*
Κατά τόν 20ό αιώνα η Γαύδος συνδέεται καί μέ τίς πολιτικές περιπέτειες τής χώρας, οπότε γίνεται τόπος εξορίας πολιτικών κρατουμένων τής δικτατορίας Μεταξά, μεταξύ τών οποίων καί ο Μάρκος Βαφειάδης, Στρατηγός μετέπειτα τού Δημοκρατικού Στρατού και ο Μήτσος Παρτσαλίδης, ηγετικό στέλεχος τού ΚΚΕ. Ένα από τα τραγούδια πού έλεγαν οι πολιτικοί κρατούμενοι στη Γαύδο ήταν:
*H θάλασσα γύρω μάς ζώνει
σαν αλυσίδα φοβερή
φρουρός ακοίμητος φυλάει
μέρα καί νύχτα τό νησί.
Μας στείλανε οι πλουτοκράτες
στού Λιβυκού την ερημιά
γιατί ζητήσαμε τό δίκιο
καί τού Λαού τή Λευτεριά.
Ύστερα από τόσα πολυποίκιλα καθαρά τεκμήρια ελληνικότητας, μέσα από τή μακραίωνη διαδρομή από τό βάθος τού Μύθου της προϊστορίας, τής παλαιότερης καί νεότερης αλλά και σύγχρονης ελληνικής περιπέτειας, ποια αλήθεια αμφιβολία μπορεί νά αμφισβητεί τή ελληνική ταυτότητα της Γαύδου, αυτής τής εθνικής ακριτικής έπαλξης στο Μεσογειακό Νότο, πού αποτελεί και το απώτατο εδαφικό νησιωτικό όριο και της Ευρώπης στο νοτιοανατολικό μεσογειακό χώρο;
Με την ενσωμάτωση τής Κρήτης προσαρτήθηκαν ασφαλώς στην Ελλάδα καί οι πέριξ αυτής νησίδες, ως αναπόσπαστα καί οργανικά μέρη τής φυσικής, διοικητικής, αμυντικής, οικονομικής, πολιτιστικής ζωής τής Μεγαλονήσου και τής ιστορικής της διαδρομής και αρχαιολογικής της κληρονομίας.
Την ακλόνητη και παγιωμένη αυτή διεθνή πραγματικότητα ήρθαν να αμφισβητήσουν απροσδόκητες τουρκικές θέσεις πού απέρριπταν την ελληνικότητα ιδιαίτερα τής Γαύδου. Είχαν μάλιστα επιτύχει να ματαιώσουν συμμαχική άσκηση στά πλαίσια τού ΝΑΤΟ (1996 ΜΙΧΤ 96) επειδή στό σχεδιασμό συμπεριλαμβανόταν καί η Γαύδος. Κατόπιν ήλθαν στα πλαίσια τής *Γαλάζιας Πατρίδας* καί οι νέες τουρκικές αμφισβητήσεις τών ελληνικών νησίδων πού δέν είναι ρητά αναγεγραμμένες στίς διεθνείς Συνθήκες μέ σχετική τουρκική ρητή αναφορά πάλι στή Γαύδο. Στη συνέχεια τό Τουρκο-Λιβυκό μνημόνιο αποκλειστικής ζώνης (Νοέμβριος 2019) στερούσε κυριαρχικά δικαιώματα τόσο τών νησίδων όσο καί αυτής τής Κρήτης.. Στό πλαίσιο δέ τού ΟΗΕ καί σέ απάντηση τών ελληνικών σχετικών αντιδράσεων, ο Λίβυος εκπρόσωπος μέ επιστολή του στό Γενικό Γραμματέα (Ιανουάριος 2020) υποστήριξε ότι η Ελλάδα διαπραγματεύεται θαλάσσιες ζώνες από *πολύ μικρά νησιά* χωρίς νομική σημασία εννοώντας τή Γαύδο, ως *ασήμαντη υπερβολή*, πού δέν πρέπει νά ληφθεί υπόψη στίς μετρήσεις για τά όρια τής ΑΟΖ, πολύ δέ περισσότερο νά μή γίνει δεκτή ως ελληνική αφετηρία μέτρησης τής ελληνικής ΑΟΖ.
Είναι βέβαιο ότι οι λιβυκοί αυτοί ισχυρισμοί θά επαναληφθούν είτε κατά νέα ενδεχομενη απόπειρα διμερούς ελληνο-λιβυκής επαναδιαπραγμάτευσης γιάτήν ΑΟΖ, είτε πολύ περισσότερο μόλις προχωρήσουν οι προγραμματιζόμενες καί αναγγελθείσες ήδη έρευνες γιά άντληση υδατανθράκων στά ΝΔ τής Κρήτης. Στόν χορό τών αντιδράσεων θά προστεθεί ασφαλώς καί η Τουρκία , επειδή εκτός από τίς παραπάνω απόψεις της γιά τά νησιά, η Άγκυρα έχει λάβει παραχωρήσεις αδειών από τήν Τρίπολη γιά διεξαγωγή ερευνών καί εκείνη με την κρατική της Τουρκική Εταιρία Πετρελαίων στήν λιβυκή ΑΟΖ.
Γιάνάμή αιφνιδιαστεί καί πάλι η ελληνική πλευρά ,όπως τό συνηθίζει,(καί στη περίπτωση τού Τουρκο-Λιβυκού μνημονίου). ως μη όφειλε, θά πρέπει νά έχει υπόψη της τά παρακάτω σέ ό,τι αφορά τήν ελληνικότητα καί *κρητικότητα* τών πέριξ τής Κρήτης νησίδων.
Α. Καί γιά τήν περίπτωση τών *κρητικών* νησιών ισχύει η γενική διευθέτηση, σύμφωνα μέ τήν οποία καί μέ βάση τά άρθρα 12 καί 16 τής Συνθήκης τής Λωζάνης, στή τουρκική κυριαρχία περιλαμβάνονταν μόνο η Ίμβρος, η Τένεδος, οι Λαγούσες νήσοι στήν είσοδο τού Ελλησπόντου καί όλα τά νησιά πού βρίσκονταν εντός τριών μιλίων από τίς τουρκικές ακτές καίδέν είχαν εκχωρηθεί ρητά στήν Ελλάδα..Η Τουρκία έχει παραιτηθεί από οποιονδήποτε τίτλο, ή δικαίωμα επί όλων των άλλων ελληνικών νησιών, συμπεριλαμβανομένων ασφαλώς και τών *κρητικών,* Η Τουρκία δέν μπορεί νά προβάλει καμμία αξίωση επί ελληνικών νησιών μακρύτερα από 3 μίλια από τίς ακτές της. Τελεία καί παύλα.
Ούτε η μεταγενέστερη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων τού 1947 έχει μεταβάλει οτιδήποτε στη δυτικά τής Τουρκίας θαλάσσια περιοχή, εκτός από τή μεταβίβαση τής Δωδεκανήσου στήν Ελλάδα από την Ιταλία. Η Συνθήκη Ειρήνης άλλωστε τού 1947 δέν αφορά τή Τουρκία, αλλά έχει συνομολογηθεί μεταξύ τών Συμμάχων και τής Ιταλίας μόνο. Οι προβλέψεις τής Λωζάνης έχουν μείνει αμετάβλητες.
Β. Και τα δύο Συντάγματα τής Κρητικής Πολιτείας τού 1899 καί 1907 αντίστοιχα , αναφέρονται ρητά στις περιβάλλουσες τή Κρήτη νησίδες ως αναπόσπαστο μέρος τού κρητικού εδάφους και τής κρητικής πολιτειακής τάξης, αναφέροντας ακριβώς στα αντίστοιχα άρθρα 1α καί 17γ και των δύο Συνταγμάτων:
¨* Η νήσος Κρήτη μετά τών παρακειμένων αυτή νησιδίων, αποτελεί εντελώς αυτόνομον Πολιτείαν κατά τούς αποφασισθέντας υπό τών τεσσάρων Μεγάλων Δυνάμεων όρους...*
*Ουδέν επί τών παρακειμένων νησίδων εμπράγματον δικαίωμα αποκτάται άνευ αδείας τής Κυβερνήσεως κατά τή μεταβίβαση δέ τοιούτων δικαιωμάτων, η Πολιτεία έχει δικαίωμα προτιμήσεως.* Ούτε η μορφή, ούτε το περιεχόμενο, ούτε μέρος τού περιεχομένου τών κρητικών Συνταγμάτων αμφισβητήθηκε από τίς Μεγάλες Δυνάμεις ή την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Συνεπώς με την Ένωση ενσωματώθηκαν και οι νησίδες στην Ελληνική Επικράτεια. Η Κρήτη ενώθηκε ως Ολον καί όχι ως Μέρος.
Γ. Τόσο τά κατοικημένα νησιά όσο καίτά ακατοίκητα αποτελούσαν και αποτελούν μέρη τού κρατικού, πολιτειακού και αυτοδιοικητικού συστήματος τής Κρήτης. Η νήσος Γραμβούσα π.χ. από πλευράς αυτοδιοικητικής ανήκε στό Δήμο Μεσογείων παλαιότερα, η στη κοινότητα Γραμβούσας αργότερα, ή στο Δήμο Κισάμου στή συνέχεια, οι δέ κρατικές υπηρεσίες του Νομού Χανίων είχαν καί έχουν αρμοδιότητα καί ευθύνη γιά τή νήσο αυτή (Γραμβούσα) και τίς άλλες πέριξ τού νομού. Η Γαύδος εξάλλου ανήκε στο Δήμο Σφακίων κατά τή περίοδο τής Οθωμανικής περιόδου. Κατά τήν απογραφή τού 1881 σύμφωνα μέ τή *ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ * του Νικόλαου Σταυράκη (ΑΘΗΝΗΣΙ 1890) η Γαύδος είχε 417 Χριστιανούς κατοίκους καί κανένα Μουσουλμάνο. Με τή τελευταία (2021) απογραφή εμφανίζει 142 κατοίκους οι οποίοι ασφαλώς υπερδιπλασιάζονται κατά τή θερινή περίοδο. Πάντως ούτε *ασήμαντη* ούτε *μικρή* είναι ούτε και *έρημη* είναι η Γαύδος αλλά ιδιαίτερα τούς θερινούς μήνες μέ ζωηρή τουριστική κίνηση, μέ δικό της Δήμο καί οργάνωση. Τελευταία δέ υποδέχεται καί περιθάλπει μεγάλους αριθμούς λαθρομεταναστών από τα λιβυκά παράλια.
Δ. Ολα τά νησιά γύρω από τή Κρήτη διαχρονικά είναι άρρηκτα δεμένα μέτήν οικονομική ζωή τής Κρήτης (κτηνοτροφική, αλιευτική παραγωγή καί τελευταία μέ σημαντική τουριστική επισκεψιμότητα. Η Τουρκική Διοίκηση μάλιστα υπενοικίαζε κρατική γή ,τούς λεγόμενους * μουκατάδες* σέ ιδιώτες χριστιανούς καί Τούρκους. Όπως είχε αναφερθεί, κατά τή περίοδο 1860-1870, είχε δημιουργηθεί μεγάλη διαμάχη σχετικά μέ την κατάσταση στή νήσο Δία, γιά τή διεκδίκηση τού οποίου, ισχυρός Τούρκος του Χάνδακα προσέφυγε διαμαρτυρόμενος στή Κωνσταντινούπολη, μέ αίτημα τήν ακύρωση τού μουκατά, πού η Διοικηση τού Ηρακλείου είχε παραχωρήσει σέ άλλο Τούρκο στό νησί Δία.
E. Οι νησίδες συνδέονται επίσης με τήν ασφάλεια καί άμυνα τής Κρήτης (άς θυμηθούμε τό ρόλο των νησιών Θοδωρού και Δίας στήν κατάκτηση τών αντίστοιχων φρουρίων Χανίων καί Χάνδακα, από τούς Τούρκους κατά τό 1645 καί 1669 καίτή διατήρηση τών νησιών Γραμβούσας, Σούδας καί Σπιναλόγκας από τούς Ενετούς πολλά χρόνια μετά τή τουρκική κατάκτηση. Καθώς καί τό καταλυτικό ρόλο τής νησίδας Γραμβούσας κατά τήν Μεγάλη Επανάσταση τού 1821. Για την ασφαλή δέ ναυσιπλοΐα πρός καί από Κρήτη η Οθωμανική Διοίκηση εγκατέστησε τή περίοδο 1880, φάρους στά νησιά από τήν Γαλλική Εταιρία Φάρων. Ο μεγαλύτερος ψηλότερος σέ ύψωμα 325 μέτρων από αυτούς, ήταν ο φάρος τής Γαύδου, περιστροφικός, ορατός από 42 μίλια, θεωρούμενος ως ο μεγαλύτερος τής Μεσογείου. Ο φάρος αυτός βομβαρδίστηκε τό 1940 από τούς Γερμανούς καί καταστράφηκε.
ΣΤ. Οι νησίδες πού περιβάλλουν τή Κρήτη, τέλος ανήκουν στήν ελληνική καί χριστιανική κληρονομία, διατηρούν αρχαίες ονομασίες εκκλησίες καί άλλα ίχνη τής ελληνοχριστιανικής ιστορίας και παράδοσης. Η Γαύδος, ήταν η αρχαία Κλαύδη, κατά τόν Απόστολο Παύλο πού ναυάγησε εκεί πλέοντας προς Ρώμη, καί όπου στάθμευσαν καί οι 99 Πατέρες. Έχουν επισημανθεί Μινωικά, αρχαιοελληνικά καί ρωμαϊκά ευρήματα. Κατά δέ τή Βυζαντινή περίοδο είχε Επισκοπή, (υπάρχει και η παλαιά εκκλησία τού Αη Γιώργη) πού σημαίνει καί αρκετό πληθυσμό. Ο Καλλίμαχος, Αλεξανδρινός ποιητής (γύρω στό 300π.χ.) αναφέρει ότι πρόκειται για την Ωγυγία τού Ομήρου όπου κατοικούσε η νύφη Καλυψώ, πού κράτησε τον Οδυσσέα γιά 7 χρόνια και στό τέλος τού έδωσε ξύλα από κέδρους γιά να σκαρώσει τό πλοίο του καί νά φύγει. Καί σύμφωνα μέ τή μετάφραση Καζαντζάκη- Κακριδή:
*Ψηλά εκεί δέντρα φυτρώναν,
σκλήθρες, λεύκες καί έλατοι, πού ανέβαιναν στά ουράνια.
Κι ευθύς ως του 'δειξε πού φύτρωναν τά θεριεμένα δέντρα η Καλυψώ η θεά, η πανέμνοστη,
στο σπήλιο της γυρνούσε. Κι αυτός τά δέντρα επήρε κι έκοβε.*
Κατά τόν 20ό αιώνα η Γαύδος συνδέεται καί μέ τίς πολιτικές περιπέτειες τής χώρας, οπότε γίνεται τόπος εξορίας πολιτικών κρατουμένων τής δικτατορίας Μεταξά, μεταξύ τών οποίων καί ο Μάρκος Βαφειάδης, Στρατηγός μετέπειτα τού Δημοκρατικού Στρατού και ο Μήτσος Παρτσαλίδης, ηγετικό στέλεχος τού ΚΚΕ. Ένα από τα τραγούδια πού έλεγαν οι πολιτικοί κρατούμενοι στη Γαύδο ήταν:
*H θάλασσα γύρω μάς ζώνει
σαν αλυσίδα φοβερή
φρουρός ακοίμητος φυλάει
μέρα καί νύχτα τό νησί.
Μας στείλανε οι πλουτοκράτες
στού Λιβυκού την ερημιά
γιατί ζητήσαμε τό δίκιο
καί τού Λαού τή Λευτεριά.
Ύστερα από τόσα πολυποίκιλα καθαρά τεκμήρια ελληνικότητας, μέσα από τή μακραίωνη διαδρομή από τό βάθος τού Μύθου της προϊστορίας, τής παλαιότερης καί νεότερης αλλά και σύγχρονης ελληνικής περιπέτειας, ποια αλήθεια αμφιβολία μπορεί νά αμφισβητεί τή ελληνική ταυτότητα της Γαύδου, αυτής τής εθνικής ακριτικής έπαλξης στο Μεσογειακό Νότο, πού αποτελεί και το απώτατο εδαφικό νησιωτικό όριο και της Ευρώπης στο νοτιοανατολικό μεσογειακό χώρο;
%20(1)%CE%97%CE%BB%CE%B3.png)
Η ΚΡΗΤΗ, Η ΕΠΟΧΗ, Ο ΧΩΡΟΣ
111 χρόνια ύστερα από τήν Ενωση, ασφαλώς η Κρήτη θα συνεχίσει να τροφοδοτεί τον εθνικό κορμό μέτό δυναμισμό της, τή δημιουργικότητά της καί την εθελοθυσία της, όπως το απέδειξε μέ τή συμμετοχή της στο Μακεδονικό, στο Βαλκανικό ή στο Μικρασιατικό Μέτωπο, πριν και αμέσως μετά την Ένωση καί μέ τή παραγωγή καί καθολική πρόοδό της στις ακόλουθες ειρηνικές περιόδους. Πρέπει όμως αμοιβαία και τό Ελληνικό Κράτος να εξασφαλίζει
α) τούς απαραίτητους ποιοτικούς όρους ζωής στη Κρήτη, ιδιαίτερα σέ ευαίσθητες περιοχές, όπως η Γαύδος πού χρειάζεται γιατρούς, δασκάλους καί μάλλον περισσότερους λιμενικούς σήμερα. Θα πρέπει γενικότερα να θωρακιστεί και νά προστατευτεί η Ελευθερία, τά συμφέροντα, η Άμυνα και η Ειρήνη όλης τής Χώρας ασφαλώς, αλλά ιδιαίτερα τής Κρήτης πού βρίσκεται στή συγκεκριμένη διακεκαυμένη ζώνη κατά το συγκεκριμένο κρίσιμο χρονικό διάστημα. Πρέπει νά προστατευθούν τα εδαφικά, θαλάσσια καί υποθαλάσσια ελληνικά δικαιώματα κυρίως νότια τής Κρήτης τό Πολεμικό Ναυτικό διαπιστώνοντας τίς αυξημένες ανάγκες άμυνας λόγω των αναταράξεων στήν Ανατολική Μεσόγειο προγραμματίζει ήδη τή λειτουργία νέου ναυστάθμου στή Σούδα.
β). Θα πρέπει επίσης νά βρεθεί τρόπος, με τή συνεργασία καί φιλικών χωρών, όπως η Αίγυπτος, για τη σύναψη συμφωνίας οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μέ τη Λιβύη (παρά τό τουρκο-λιβυκό Σύμφωνο, καί παρά τό εσωτερικό πρόβλημα αυτής τής γειτονικής χώρας. Ο Λιβυκός λαός παραμένει πάντα φιλελληνικός, ανεξάρτητα από τή πληθωρική τουρκική *εισβολή* τόσο στήν Δυτική όσο και στην Ανατολική Λιβύη. Αν κάποτε εξομαλυνθούν πραγματικά και όχι επιφανειακά οι σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας- Λιβύης, τότε θα μπορούσαν να συμφωνήσουν και για τή ανάκληση τού Τουρκολιβυκού Συμφώνου ή παραπομπή του στό Διεθνές Δικαστήριο.) Με την εν τω μεταξύ πάντως ενδεχόμενη σύναψη συμφωνίας ΑΟΖ μέ τή Λιβύη στις νοτιοδυτικές θαλάσσιες ζώνες, εν όψη μάλιστα και προσεχών πετρελαϊκών ερευνών, θα αποφευχθούν οι διμερείς τριβές και οι αναμίξεις τρίτων στο νότιο θαλάσσιο κρητικό χώρο
γ) Τά μεγάλα δημόσια έργα (όπως οδικά, λιμενικά, αεροδρόμια) στη Κρήτη θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τους καί το γεωπολιτικό κριτήριο. Όταν εγκαινιάστηκε η Εγνατία οδός στη Βόρεια Ελλάδα, είχε γίνει γνωστό ότι μέ τίς βόρειες κάθετες πού είχαν κατευθυνθεί προς τίς συνοριακές αλβανικές, σκοπιανές και βουλγαρικές μεθοριακές γραμμές, είχαν ληφθεί υπόψη τόσο εμπορικές-μεταφορικές ανάγκες, όσο καί ανάγκες άμυνας καί ασφάλειας. Παρόμοια μέριμνα δεν έχει αναληφθεί στη περίπτωση τού ΒΟΑΚ, ο οποίος δεν προβλέπει κάθετες μέσω των κρητικών μάλιστα ορεινών όγκων προς Νότο καί προς λιμενικούς όρμους τού Νότου. Ούτε και μέ λιμενικές μονάδες της βόρειας ακτής φαίνεται νά συνδέεται ο βόρειος άξονας πλην ίσως τής Σούδας. Διασύνδεση όμως μέ λιμένες όπως τού Καβονησίου τής Κισάμου στά δυτικά και τής Σητείας στά ανατολικά, διασφαλίζουν συνδυασμό ζωτικών ιστορικών στρατηγικών διαδρομών, διαχρονικής προτεραιότητας καί χρησιμότητας όπως, "Η στρατηγική διαδρομή Κύθηρα Αντικύθηρα Πελοπόννησο, Ηπειρωτική Ελλάδα στα Δυτικά καί το σύμπλεγμα Κάσος, Κάρπαθος, Δωδεκάνησα στα Ανατολικά, όπου και σήμερα δεν λείπουν τά γνωστά παίγνια μέ τους γείτονες. Δεν υπάρχει αμφιβολία πώς η προάσπιση τής εθνικής κυριαρχίας καί η απόλυτη εκπλήρωση τών προσδοκιών καί πόθων από τήν Ένωση, τήν επέτειο τής οποίας γιορτάζουμε σήμερα, προϋποθέτει αέναο αγώνα, εγρήγορση καί σθένος, αρετές πού διέθεταν ακριβώς όσοι αγωνίστηκαν καί θυσιάστηκαν για τό όραμα τής Ένωσης, πού έγινε πραγματικότητα έστω και μέ ενός καί πλέον αιώνα καθυστέρηση, στη περίπτωση τής Κρήτης.
Κυριάκος Ροδουσάκης.
111 χρόνια ύστερα από τήν Ενωση, ασφαλώς η Κρήτη θα συνεχίσει να τροφοδοτεί τον εθνικό κορμό μέτό δυναμισμό της, τή δημιουργικότητά της καί την εθελοθυσία της, όπως το απέδειξε μέ τή συμμετοχή της στο Μακεδονικό, στο Βαλκανικό ή στο Μικρασιατικό Μέτωπο, πριν και αμέσως μετά την Ένωση καί μέ τή παραγωγή καί καθολική πρόοδό της στις ακόλουθες ειρηνικές περιόδους. Πρέπει όμως αμοιβαία και τό Ελληνικό Κράτος να εξασφαλίζει
α) τούς απαραίτητους ποιοτικούς όρους ζωής στη Κρήτη, ιδιαίτερα σέ ευαίσθητες περιοχές, όπως η Γαύδος πού χρειάζεται γιατρούς, δασκάλους καί μάλλον περισσότερους λιμενικούς σήμερα. Θα πρέπει γενικότερα να θωρακιστεί και νά προστατευτεί η Ελευθερία, τά συμφέροντα, η Άμυνα και η Ειρήνη όλης τής Χώρας ασφαλώς, αλλά ιδιαίτερα τής Κρήτης πού βρίσκεται στή συγκεκριμένη διακεκαυμένη ζώνη κατά το συγκεκριμένο κρίσιμο χρονικό διάστημα. Πρέπει νά προστατευθούν τα εδαφικά, θαλάσσια καί υποθαλάσσια ελληνικά δικαιώματα κυρίως νότια τής Κρήτης τό Πολεμικό Ναυτικό διαπιστώνοντας τίς αυξημένες ανάγκες άμυνας λόγω των αναταράξεων στήν Ανατολική Μεσόγειο προγραμματίζει ήδη τή λειτουργία νέου ναυστάθμου στή Σούδα.
β). Θα πρέπει επίσης νά βρεθεί τρόπος, με τή συνεργασία καί φιλικών χωρών, όπως η Αίγυπτος, για τη σύναψη συμφωνίας οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μέ τη Λιβύη (παρά τό τουρκο-λιβυκό Σύμφωνο, καί παρά τό εσωτερικό πρόβλημα αυτής τής γειτονικής χώρας. Ο Λιβυκός λαός παραμένει πάντα φιλελληνικός, ανεξάρτητα από τή πληθωρική τουρκική *εισβολή* τόσο στήν Δυτική όσο και στην Ανατολική Λιβύη. Αν κάποτε εξομαλυνθούν πραγματικά και όχι επιφανειακά οι σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας- Λιβύης, τότε θα μπορούσαν να συμφωνήσουν και για τή ανάκληση τού Τουρκολιβυκού Συμφώνου ή παραπομπή του στό Διεθνές Δικαστήριο.) Με την εν τω μεταξύ πάντως ενδεχόμενη σύναψη συμφωνίας ΑΟΖ μέ τή Λιβύη στις νοτιοδυτικές θαλάσσιες ζώνες, εν όψη μάλιστα και προσεχών πετρελαϊκών ερευνών, θα αποφευχθούν οι διμερείς τριβές και οι αναμίξεις τρίτων στο νότιο θαλάσσιο κρητικό χώρο
γ) Τά μεγάλα δημόσια έργα (όπως οδικά, λιμενικά, αεροδρόμια) στη Κρήτη θα πρέπει επίσης να λαμβάνουν υπόψη τους καί το γεωπολιτικό κριτήριο. Όταν εγκαινιάστηκε η Εγνατία οδός στη Βόρεια Ελλάδα, είχε γίνει γνωστό ότι μέ τίς βόρειες κάθετες πού είχαν κατευθυνθεί προς τίς συνοριακές αλβανικές, σκοπιανές και βουλγαρικές μεθοριακές γραμμές, είχαν ληφθεί υπόψη τόσο εμπορικές-μεταφορικές ανάγκες, όσο καί ανάγκες άμυνας καί ασφάλειας. Παρόμοια μέριμνα δεν έχει αναληφθεί στη περίπτωση τού ΒΟΑΚ, ο οποίος δεν προβλέπει κάθετες μέσω των κρητικών μάλιστα ορεινών όγκων προς Νότο καί προς λιμενικούς όρμους τού Νότου. Ούτε και μέ λιμενικές μονάδες της βόρειας ακτής φαίνεται νά συνδέεται ο βόρειος άξονας πλην ίσως τής Σούδας. Διασύνδεση όμως μέ λιμένες όπως τού Καβονησίου τής Κισάμου στά δυτικά και τής Σητείας στά ανατολικά, διασφαλίζουν συνδυασμό ζωτικών ιστορικών στρατηγικών διαδρομών, διαχρονικής προτεραιότητας καί χρησιμότητας όπως, "Η στρατηγική διαδρομή Κύθηρα Αντικύθηρα Πελοπόννησο, Ηπειρωτική Ελλάδα στα Δυτικά καί το σύμπλεγμα Κάσος, Κάρπαθος, Δωδεκάνησα στα Ανατολικά, όπου και σήμερα δεν λείπουν τά γνωστά παίγνια μέ τους γείτονες. Δεν υπάρχει αμφιβολία πώς η προάσπιση τής εθνικής κυριαρχίας καί η απόλυτη εκπλήρωση τών προσδοκιών καί πόθων από τήν Ένωση, τήν επέτειο τής οποίας γιορτάζουμε σήμερα, προϋποθέτει αέναο αγώνα, εγρήγορση καί σθένος, αρετές πού διέθεταν ακριβώς όσοι αγωνίστηκαν καί θυσιάστηκαν για τό όραμα τής Ένωσης, πού έγινε πραγματικότητα έστω και μέ ενός καί πλέον αιώνα καθυστέρηση, στη περίπτωση τής Κρήτης.
Κυριάκος Ροδουσάκης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.