ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΙΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ

Γράφει ο παιδίατρος Τσουρουνάκης Νεκτάριος

Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α είναι ένα κοινό βακτήριο. Πολλοί από εμάς φέρουμε στο λαιμό και στο δέρμα μας το βακτήριο χωρίς να εμφανίζουμε συμπτώματα λοίμωξης (φορείς). Ωστόσο, το συγκεκριμένο παθογόνο μπορεί να προκαλέσει σε ορισμένες περιπτώσεις λοίμωξη, ήπια ή και πιο σοβαρή.

Η μετάδοση γίνεται μέσω στενής επαφής με ένα μολυσμένο άτομο μέσω του βήχα και του φτερνίσματος ή από μια πληγή. Κάποιοι άνθρωποι είναι πιθανό να φέρουν τα βακτήρια χωρίς να αισθάνονται αδιαθεσία ή να παρουσιάζουν συμπτώματα κάποιας λοίμωξης και παράλληλα να μπορούν να τα μεταδώσουν. Ο κίνδυνος μετάδοσης όμως είναι πολύ μεγαλύτερος όταν ένα άτομο έχει συμπτώματα.

Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α προκαλεί λοιμώξεις στο δέρμα, τους μαλακούς ιστούς και την αναπνευστική οδό. Είναι υπεύθυνος για λοιμώξεις όπως αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα, οστρακιά και μολυσματικό κηρίο μεταξύ άλλων. Οι λοιμώξεις αυτές σπάνια είναι σοβαρές και τα συμπτώματα υποχωρούν με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Η πλειοψηφία των λοιμώξεων των αμυγδαλών και του φάρυγγα (φαρυγγοαμυγδαλίτιδα) οφείλεται σε ιογενείς λοιμώξεις και δεν χρειάζονται καμία αντιβιοτική θεραπεία. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που η φαρυγγοαμυγδαλίτιδα οφείλεται σε μικρόβιο (το συνηθέστερο είναι ο στρεπτόκοκκος) και τότε το παιδί χρειάζεται να πάρει αντιβίωση.

Οι σοβαρές λοιμώξεις που όμως δεν είναι πολύ συνηθισμένες, προέρχονται από το διεισδυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Αυτές οι λοιμώξεις προκαλούνται όταν τα βακτήρια μεταφερθούν σε ζωτικά όργανα μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν ένα άτομο έχει ανοιχτά τραύματα που επιτρέπουν στα βακτήρια να εισέλθουν στους ιστούς από βλάβες στην αναπνευστική οδό μετά από ιογενές νόσημα ή σε άτομο που έχει μειωμένη ανοσία σε κάποια λοίμωξη λόγω υποκείμενου νοσήματος ή φαρμακευτικής αγωγής.

Διεξάγονται έρευνες λόγω της αύξησης των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α σε παιδιά το τελευταίο διάστημα, οι οποίες έχουν προκαλέσει σοβαρή νόσηση. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι κυκλοφορεί νέο στέλεχος του βακτηρίου. Η αύξηση πιθανότατα σχετίζεται με υψηλή κυκλοφορία του βακτηρίου στην κοινότητα, πιθανόν λόγω του αυξημένου συγχρωτισμού

σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, καθώς και της αύξησης που παρατηρείται στις λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος μετά τη λήξη της πανδημίας -19.

Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς σύμφωνα με τις οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας:

Οι λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο προκαλούν διάφορα συμπτώματα όπως πονόλαιμο, πυρετό, ρίγη και μυϊκούς πόνους. Εάν το παιδί σας εμφανίζει αδιαθεσία, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας. Επίσης όταν:

Τα συμπτώματα του παιδιού δεν παρουσιάζουν βελτίωση

Το παιδί σας τρώει λιγότερο από το κανονικό

Το παιδί σας παρουσιάζει σημάδια αφυδάτωσης

Το μωρό σας είναι κάτω των 3 μηνών και έχει θερμοκρασία 38℃ ή είναι μεγαλύτερο από 3 μηνών και έχει θερμοκρασία 39 ℃ ή υψηλότερη

Το παιδί σας φαίνεται πολύ κουρασμένο ή ευερέθιστο

Οι γενικοί κανόνες περιορισμού της εξάπλωσης των λοιμώξεων είναι πάντα επίκαιροι:

Η καλή υγιεινή των χεριών και η τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας είναι σημαντική για να σταματήσει η εξάπλωση του παθογόνου. Μαθαίνοντας στο παιδί σας πώς να πλένει σωστά τα χέρια του με σαπούνι και ζεστό νερό για 20 τουλάχιστον δευτερόλεπτα, να χρησιμοποιεί χαρτομάντιλο για τον βήχα και το φτάρνισμα και να μένει μακριά από τους άλλους όταν αισθάνεται αδιαθεσία, μειώνετε τον κίνδυνο μετάδοσης και νόσησης από λοιμώξεις.

trept est: ένας καινούργιος πανικός για τους γονείς

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ο παιδίατρος είναι σε θέση αφού εξετάσει το παιδί και πάρει ένα λεπτομερές ιστορικό να αποφασίσει αν πρόκειται για ιογενή ή μικροβιακή φαρυγγοαμυγδαλίτιδα. Σε κάποιες περιπτώσεις όταν είναι λιγότερο σίγουρος, τότε ίσως χρειαστεί τη βοήθεια γρήγορων εργαστηριακών εξετάσεων όπως είναι το strept test ή και άλλες εξετάσεις.

Τι ανιχνεύει το strept test; Το τεστ αυτό ανιχνεύει το αντιγόνο του στρεπτόκοκκου, δηλαδή την παρουσία στην περιοχή του ίδιου του μικροβίου.

Τι σημαίνει θετικό strept test; Σημαίνει ότι ο στρεπτόκοκκος βρίσκεται στην περιοχή των αμυγδαλών και του φάρυγγα. Αυτό δεν σημαίνει κατά ανάγκη ότι και το παιδί πάσχει από στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα. Μπορεί απλά το παιδί να είναι φορέας του μικροβίου. Μελέτες έχουν δείξει ότι ποσοστό περίπου των 20 % των υγειών παιδιών (ανάλογα με τη μελέτη και την ηλικιακή ομάδα) που δεν παρουσιάζει κανένα σύμπτωμα απολύτως, είναι φορείς του στρεπτοκόκκου. Υπάρχει δηλαδή το μικρόβιο στην περιοχή χωρίς όμως να προκαλεί νόσο. Το παιδί σε μια τέτοια περίπτωση δεν χρειάζεται θεραπεία και φυσικά αν το υποβάλετε σε strept test θα είναι πιθανότατα θετικό. Ο παιδίατρος θα μπορούσε να σκεφτεί να χορηγήσει αντιβίωση σε ένα παιδί – φορέα, αν το παιδί παρουσιάζει στο ιστορικό του υποτροπιάζουσες στρεπτοκοκκικές φαρυγγοαμυγδαλίτιδες, σε μια προσπάθεια να εκριζώσει το μικρόβιο.

Τι σημαίνει αρνητικό strept test; Όταν το τεστ είναι αρνητικό δεν σημαίνει ότι το παιδί μας δεν έχει στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα. Οπότε σε αυτή την περίπτωση αν ο παιδίατρος έχει ισχυρή υποψία ότι το παιδί πάσχει από στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα τότε θα ζητήσει να γίνει καλλιέργεια επιχρίσματος από την περιοχή και ταυτόχρονα θα ξεκινήσει αντιβίωση.

Συμπερασματικά: το strept test από μόνο του δεν μπορεί να μας πει αν το παιδί έχει ή δεν έχει στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα. Ένας έμπειρος κλινικός παιδίατρος δεν θα ζητήσει συχνά να υποβληθεί το παιδί σε strept test. Το strept test είναι ένα εργαλείο που θα αποφασίσει να το χρησιμοποιήσει σε περίπτωση που δεν αισθάνεται ασφαλής για τη κλινική του διάγνωση. Και πάλι όμως, πρέπει να έχετε στο μυαλό σας τις περιπτώσεις των ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων αλλά και των θετικών αποτελεσμάτων που δεν υποδηλώνουν νόσο αλλά απλή φορεία.