ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ ΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ

Την Πέμπτη 2 και την Παρασκευή 3 Ιουνίου ξεκινάνε οι Πανελλαδικές Εξετάσεις για τα ΕΠΑΛ και ΓΕΛ αντίστοιχα. Με την ΕΒΕ να είναι «πρωταγωνιστής» και τη δεύτερη χρονιά εφαρμογής της, δύο νέες αλλαγές περιμένουν τους πάνω από 100.000 φετινούς υποψήφιους που θα ριχτούν στη «μάχη» των Πανελλαδικών Εξετάσεων διεκδικώντας μία θέση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αφού:
• για πρώτη φορά φέτος τα αποτελέσματα των βάσεων αναμένεται να ανακοινωθούν πριν τον 15 Αύγουστο , καθώς τα αγωνίσματα αλλά και οι προκαταρκτικές εξετάσεις για Στρατιωτικές και Αστυνομικές Σχολές που καθυστερούσαν τη διαδικασία, πραγματοποιήθηκαν νωρίτερα από τις προηγούμενες χρονιές, και 
• αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των μορίων με το κάθε τμήμα να έχει ορίσει δικό του συντελεστή βαρύτητας για καθένα από τα τέσσερα μαθήματα των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Έτσι, οι υποψήφιοι θα συγκεντρώσουν διαφορετικό αριθμό μορίων για κάθε τμήμα ΑΕΙ γεγονός που καθιστά την όποια πρόβλεψη για την πορεία των φετινών βάσεων εισαγωγής ανά τμήμα να είναι σχεδόν απαγορευτική αφού η σύγκριση με τις αντίστοιχες περσινές θα είναι πολύ δύσκολη υπόθεση.
Ο αριθμός των φετινών εισακτέων ανά Πανεπιστημιακή σχολή/τμήμα ανακοινώθηκε από το ΥΠΑΙΘ  στις 15-5-2022 ( ΥΑ  Φ.253.1/55071/Α5 - ΦΕΚ Β’ 2370/15.5.2022) και είναι συνολικά μειωμένος κατά 9.021 σε σχέση με το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος (68.394 έναντι των 77.415 του 2021-22). Η μείωση αφορά: α) κυρίως  χαμηλόβαθμα τα προηγούμενα χρόνια τμήματα περιφερειακών Πανεπιστημίων που πέρσι, λόγω της ΕΒΕ (Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής), δεν συμπληρώθηκαν οι θέσεις, και β) δευτερευόντως συγκεκριμένες σχολές κεντρικών ΑΕΙ(ΠΑΔΑ, ΕΚΠΑ και Πανεπιστήμιο Πατρών). Οι περιζήτητες Ιατρικές και Νομικές σχολές καθώς και τα τμήματα Πληροφορικής διατηρούν τον αριθμό εισακτέων. Υπενθυμίζεται ότι από τις 77.415 προσφερόμενες θέσεις του 2021 καλύφθηκαν μόνο οι 60.070 με τις περίπου 17.000 κενές θέσεις να αφορούν τμήματα περιφερειακών Πανεπιστημίων με χαμηλές βάσεις τα προηγούμενα χρόνια. Για τα τμήματα αυτά η μείωση των θέσεων δεν αναμένεται να αποτελέσει παράγοντα ανοδικής τάσης στις βάσεις εισαγωγής τους, σε αντίθεση με τα τμήματα των κεντρικών ΑΕΙ στις οποίες υπήρξε μείωση των διαθέσιμων θέσεων.
Πέρα από τη σωστή προετοιμασία των υποψηφίων, δύο επιπλέον παράγοντες που θα έχουν καθοριστικό ρόλο στην έκβαση της «μάχης» αυτής είναι:
• η αντιμετώπιση του άγχους και 
• η σωστή διαχείριση του χρόνου
κατά τη διάρκεια της 3ωρης γραπτής εξέτασης ανά μάθημα. Στη συνέχεια, παραθέτουμε μερικές υποδείξεις – οδηγίες που θα φανούν χρήσιμες για την ορθή διαχείριση των παραγόντων αυτών από τους υποψηφίους. 
1. Ξεκινάτε τις απαντήσεις από τα ερωτήματα που γνωρίζετε καλύτερα.
Μόλις παραλάβετε τα θέματα, τα κάνετε μια γρήγορη ανάγνωση και ξεκινάτε τις απαντήσεις από τα ερωτήματα που γνωρίζετε καλύτερα. Αρκετοί μαθητές μόλις πάρουν τα θέματα, κοιτάζουν κατευθείαν το τελευταίο θέμα. Θεωρούν ότι εάν μπορούν να το χειριστούν, τότε θα γράψουν καλά! Αν όμως θεωρηθεί δύσκολο, τότε προφανώς απογοητευμένοι, προσπαθούν να γράψουν με άγχος και κατεστραμμένη ψυχολογία, καθώς συνειδητοποιούν ότι δεν πρόκειται να γράψουν τόσο καλά όσο πίστευαν. Παράλληλα χάνουν την αυτοσυγκέντρωσή τους. Αρκετά συνήθης είναι επίσης η μαρτυρία υποψηφίων : «…ήξερα το ερώτημα Xαλλά δεν πρόλαβα να το γράψω διότι προσπαθούσα να λύσω το θέμαY…».Ο κανόνας είναι απλός:
• Γνωρίζετε κάποιο ερώτημα; Το απαντάτε.
• Δεν το γνωρίζετε; Κρατάτε κάποιες σημειώσεις στο πρόχειρο (βλ. παρακάτω σχετικά με τη διαχείριση του πρόχειρου) και προχωράτε στο επόμενο.
Η διαδικασία επαναλαμβάνεται σε κάθε ερώτημα διαδοχικά ξεκινώντας από το πρώτο θέμα και καταλήγοντας στο τελευταίο. Όταν εξαντλήσετε τη σειρά των θεμάτων, ακολουθείστε την ίδια τακτική, επιλέγοντας κάθε φορά να ασχοληθείτε με αυτό που θεωρείτε πιο βατό από τα ερωτήματα που απέμειναν. Με την παραπάνω τεχνική έχετε επιτύχει 
• καλύτερη ψυχολογία για τη συνέχεια αφού θα έχετε ήδη αντιμετωπίσει επιτυχώς αρκετά ερωτήματα, άρα και συγκεντρώσει ήδη μία σεβαστή βαθμολογία, και 
• σωστότερη διαχείριση χρόνου 
2. Διαβάζετε κάθε θέμα ανάπτυξης/επίλυσης προσεκτικά και αργά, ώστε να κατανοήσετε πλήρως τι ζητείται.
Καλό θα είναι , αφού κρατήσετε κάποιες σχετικές σημειώσεις στο πρόχειρο, να ελέγξετε πάλι τα ζητούμενα του θέματος. Αποτελούν όντως μέρος της σωστής απάντησης, ή είναι απαντήσεις εκτός θέματος που αρχικά σας φάνηκαν σωστές; Με τον τρόπο αυτό αποφεύγετε το δυσάρεστο γεγονός να έχετε γράψει ολόκληρες σελίδες, και να διαπιστώσετε ότι δεν έχουν σχέση με το θέμα οπότε πρέπει να τις σβήσετε, ξεκινώντας πάλι από την αρχή, με περισσότερο άγχος αυτή τη φορά και πίεση λόγω σαφώς λιγότερου διαθέσιμου χρόνου.
3. Προσοχή στις ερωτήσεις Σωστού-Λάθους.
Συχνά σε ερωτήσεις που σας φαίνονται γνωστές - εύκολες δε δίνετε την απαραίτητη προσοχή και απαντάτε σχεδόν απερίσκεπτα και γρήγορα. Έτσι όμως ξεφεύγουν ορισμένες λεπτομέρειες της ερώτησης. Μία λέξη που λείπει ή άλλαξε, ίσως να διαφοροποιεί όλο το πνεύμα της ερώτησης. Κάτι τέτοιο συμβαίνει πολύ συχνά σε ερωτήσεις Σωστού-Λάθους.
4. Χρησιμοποιείστε σωστά το πρόχειρο (τελευταίες σελίδες του τετραδίου).
Εάν είσαστε σίγουροι για την απάντηση σε κάποιο θέμα απαντάτε κατ' ευθείαν στο καθαρό. Αν όχι, χρησιμοποιείστε το πρόχειρο καταγράφοντας τις σκέψεις σας για να ελέγξετε τη χρησιμότητά τους για την επίλυση του ερωτήματος. Έτσι στην έκθεση καταγράφετε λέξεις κλειδιά καθώς και επιγραμματικά τα επιχειρήματα που θα χρησιμοποιήσετε αλλά και τη σειρά με την οποία θα τα παρουσιάσετε, ενώ στα μαθηματικά γράφετε τους τύπους που ενδεχομένως να σας οδηγήσουν στο ζητούμενο. Προφανώς και δεν καταγράφετε ολόκληρη τη λύση του ερωτήματος στο πρόχειρο διότι τότε θα έχετε σπαταλήσει πολύτιμο χρόνο.
5. Προσέξτε την εμφάνιση του γραπτού σας.
Αν και δεν υπάρχουν μονάδες για την εμφάνιση του γραπτού, εντούτοις υπάρχει μια υποσυνείδητη επιρροή για τους βαθμολογητές όταν μέσα στο «χάος» βρεθούν να αξιολογήσουν ένα «προσεγμένο» γραπτό. Σε αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο και η απόκλιση στις μονάδες του γραπτού μεταξύ των δύο βαθμολογητών. Τα τετράδια απαντήσεων αποτελούνται από 16 σελίδες οι οποίες είναι υπεραρκετές. Δεν χρειάζεται να προσπαθείτε να κάνετε οικονομία, αξιοποιώντας όλο το χώρο της κάθε σελίδας γράφοντας ακόμα και έξω από τα περιθώρια ή στριμώχνοντας τις λέξεις ώστε να χωρέσουν σε μια γραμμή.
6. Δεν έχει σημασία η σειρά απάντησης των ερωτημάτων.
Δεν χρειάζεται να γράφετε τις απαντήσεις με τη σειρά. Μπορείτε να ξεκινήσετε από το "Θέμα 1γ" , να συνεχίσετε στο "Θέμα 4β" και μετά να επιστρέψετε  στο "Θέμα 1α". Έτσι αν υπάρχει κενό μνήμης και δε θυμάστε άμεσα κάποιο ερώτημα προχωρήστε σε επόμενο και επανέλθετε όταν το θυμηθείτε. Στα υπολογιστικά θέματα των θετικών μαθημάτων αν το αποτέλεσμα κάποιου ερωτήματος Ε1 -που δε γνωρίζετε ή δεν θυμάστε άμεσα- θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση κάποιου επόμενου ερωτήματος Ε2 του ίδιου θέματος, θεωρείστε δεδομένο το αποτέλεσμα του Ε1 και προχωρήστε στην επίλυση του ερωτήματος Ε2 αναφέροντας «…βάσει του αποτελέσματος του ερωτήματος Ε1 θα έχουμε….».Στη συνέχεια και αφού το θυμηθείτε ή  έχετε πλέον χρόνο στη διάθεσή σας για να το προσπαθήσετε μπορείτε πάλι να επανέλθετε στο ερώτημα Ε2. 
7. Αφήνετε 3-4 κενές σειρές ανάμεσα στα ερωτήματα που απαντάτε.
Μετά από την απάντηση κάθε ερωτήματος αφήνετε 3-4 κενές γραμμές αφού έτσι 
• θα μπορείτε εύκολα να βρείτε τα ερωτήματα που έχετε ήδη απαντήσει και, αν σας έχει μείνει χρόνος, να τα ελέγξετε, και κυρίως 
• θα έχετε διαθέσιμο - αξιοποιήσιμο χώρο να συμπληρώσετε κάποια παραπομπή για το σημείο συνέχειας επίλυσης/συμπλήρωσης/διόρθωσης κάποιου ημιτελούς ερωτήματος σε μη συνεχόμενο σημείο του γραπτού σας. Έτσι , αν για παράδειγμα αφού απαντήσατε το "θέμα 3β", θυμηθήκατε κάτι που θέλετε να συμπληρώσετε στο "θέμα 2α" δεν χρειάζεται να προσπαθήσετε να στριμώξετε τις προτάσεις που θυμηθήκατε με μικρά γράμματα σε μία σειρά. Επιστρέψτε στο τέλος στο "Θέμα 2α" και αξιοποιήστε τις 3-4 κενές γραμμές που αφήσατε γράφοντας κάποια παραπομπή όπως "συνεχίζεται μετά το θέμα 3β" ή κάτι παρόμοιο. Μετά το θέμα 2α ξεκινήστε καινούργια παράγραφο και σημειώστε ότι πρόκειται για τη 'Συνέχεια του ερωτήματος 2α'.
8. Μην αφήνετε αναπάντητα ερωτήματα.
Στα ερωτήματα για τα οποία έχετε κάποιες ιδέες, αλλά δεν είσαστε σίγουροι εάν αυτές οι ιδέες είναι σωστές γράψτε τις αφού, εάν αποτελούν μέρος της απάντησης, είναι πιθανό να προσφέρουν τις μονάδες που τους αναλογούν. Έτσι δε θα μείνετε με το παράπονο, ότι ενώ αυτό που είχατε δοκιμάσει στο πρόχειρο ήταν τελικά σωστό.
9. Εκμεταλλευτείτε όλο το διαθέσιμο χρόνο
Σε περίπτωση που ολοκληρώσατε το γραπτό πριν τη λήξη του χρόνου, ξαναδιαβάστε τις απαντήσεις σας. Ενδέχεται να χρειαστεί να γράψετε κάτι που σας έχει διαφύγει ή  να προβείτε σε κάποια διόρθωση. Παραδίδετε το γραπτό μόνο όταν είστε σίγουροι ότι δεν έχετε κάτι να προσθέσετε/διορθώσετε. 
Αφού αποχωρήσετε από την αίθουσα οργανώνετε το επόμενό σας μάθημα χωρίς να κάνετε αρνητικές σκέψεις σε περίπτωση που δεν τα καταφέρατε αρκετά καλά. Κάθε μάθημα είναι μια ξεχωριστή οντότητα που ποσοστιαία συμμετέχει σχεδόν το ίδιο στα συνολικά σας μόρια. Είναι πολύ σύνηθες το γεγονός παιδιά να επιτυγχάνουν σε κάποια από τις βασικές τους επιλογές έχοντας γράψει χαμηλό βαθμό σε κάποιο από τα εξεταζόμενα μαθήματα. 
Και μην ξεχνάτε ότι 
οι πανελλήνιες είναι απλά μία δοκιμασία στη μεγάλη διαδρομή της ζωής σας. Σε αυτή τη διαδρομή οι δοκιμασίες αλλά και οι ευκαιρίες θα είναι πολλές
Σας εύχομαι από καρδιάς να είστε πάνω απ' όλα καλά, ήρεμοι και δυνατοί στην πρώτη σας δοκιμασία.
Καλή επιτυχία!
Νεκτάριος Ζουριδάκης 
Διευθυντής ΕΠΑΛ Κισάμου- Μητροπολίτης Ειρηναίος Γαλανάκης.