TΑ 15 ΚΑΣΤΕΛΛΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΤΟΥ 1630

ΚΑΣΤΕΛΙ ΚΙΣΑΜΟΥ

ΚΑΣΤΕΛΛΙ:  Κατά την εξαιρετική φιλόλογο, συγγραφέα  και ερευνήτρια της ελληνικής γλώσσας  κ. Τζιροπούλου Ευσταθία, στο προαναφερθέν μνημειώδες επιστημονικό της πόνημα για το οποίο, στην εισαγωγή του, εκφράζουν τον  θαυμασμό τους κορυφαίοι άνθρωποι των γραμμάτων, στη σελ. 287 αναφέρεται: 

ΚΑΣΤΕΛΙ ΣΕΛΙΝΟΥ

"Castellum: αλλοιωμένη προφορά του castrum όπερ εκ του castro=>κεάζω (αρχ. ελλην. ρίζα του "Κάστρο, Καστέλλι") ή κόσσω (σχίζω) εννοιολ. κτίσμα... castrat (γαλλική) castrato (ιταλ.) σημ. εκτομίας, εκ του ελλην. κεάζω - κόσσω –>άρα καστέλι είναι το αποσχισμένο. Ελληνικής λοιπόν προέλευσης, αντιδάνεια εκ της Λατινικής: Κάστρο - Καστέλλι = απομεμακρυσμένο. Όπως από το τέμνω –> τέμενος"... (Κώστας Ντουντουλάκης)

Οι Ενετοί διαίρεσαν την Κρήτη σε τέσσερα διαμερίσματα: Χάνδακα, Ρεθύμνου, Χανιών και Σητείας, και το κάθε διαμέρισμα ήταν χωρισμένο σε καστελλανίες, και κάθε καστελλανία είχε και τα καστέλια της.

ΚΑΣΤΕΛΙ ΜΙΡΑΜΠΕΛΛΟΥ

Από τα ανατολικά η Καστελλανία της Σητείας είχε ένα Καστέλι το 

1. Castello di Gerapetro (Ιεράπετρας)

Το διαμέρισμα του Χάνδακα είχε 8 Καστέλια, 

1. Castel Malvesin (Μαλεβίζι) 

2. Castel Temene (Τέμενος), 

3. Castel Nuovo (Καινούργιο Καστέλι), 

4. Castellο Priotissa (Πυργιώτισσας), 

5. Castel Βonifatio (Μονοφατσίου), 

6. Castel Belveder (Μπελβεντέρε), 

7. Castello Pediada (Πεδιάδας), 

8. Castel  Mirabello (Μεραμπέλου)

Το διαμέρισμα του Ρεθύμνου είχε ένα Καστέλι

1. Castello Milopotamo (Μυλοποτάμου)

Το διαμέρισμα των Χανίων είχε πέντε Καστέλια

1. Castello Αpicrona (Αποκόρωνα)

2. Castello Chissamo (Kισάμου)

3. Castello Selino (Σελίνου)

4. Castel Franco (Φραγκοκάστελο)

5. Castel della Canea (Χανίων)

Το 1630 η Κρήτη είχε 15 καστέλια και 1155 χωριά. Τα περισσότερα απο τα χωριά αυτά υπάρχουν και σήμερα ελάχιστα έχουν εξαφανιστεί απο τον χάρτη και ορισμένα άλλαξαν όνομα.