ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΤΖΑΝΑΚΑΚΗΣ 1913-1944

Η Μαλάθυρος συνδέθηκε ηρωικά και τραγικά με τη μεγάλη θυσία της εθνικής αντίστασης. Εξήντα δύο Μαλαθυριανοί έπεσαν θύματα της απαίσιας θηριωδίας των θύννων. Ανάμεσά τους και ο Στυλιανός Τζανακάκης. Παραμονή του Αϊ Γιάννη του Ρηγολόγου 29 Αυγούστου 1944.
Ο αξιόλογος καλλιτέχνης του λαγούτου ετοιμάζεται για το Σέλινο, την Παλιόχωρα. Θα έπαιζε στο πανηγύρι του Αϊ Γιαννιού στον Ασφεντιλέ με το Μαριάνο.
Ήταν πρωί ακόμα μα η απόσταση μεγάλη. Δρόμοι και μέσα συγκοινωνίας υποτυπώδη.
 - Σιάξε μου αλουσιά να λουστώ, παράγγειλε στη γυναίκα του.
Μα οι Γερμανοί αθόρυβα και ξαφνικά είχανε κυκλώσει όλο το χωριό. Εξ άλλου δεν ήταν η πρώτη φορά. Η μάνα του η Μαρία τους αντιλήφτηκε. Έσπευσε και ειδοποίησε δυο άμεσους γείτονες και τελευταία πήγε στο γιο της...
Ήταν σε αφανές σημείο μακριά. Όμως οι Γερμανοί τους είχαν δει με τα κιάλια.
 Κοντά του και η τετράχρονη τότε κορούλα του Ευαγγελία.. Εκείνος καθάριζε μια ελιά κατά τη συνήθεια της εποχής εν όψει της ελαιοπαραγωγής. Δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει το καθάρισμά της. Οι Γερμανοί έφτασαν βιαστικοί και άγριοι. Βίαια τράβηξαν μαζί τους τον ήρωά μας αδιαφορώντας για τα κλάματα της μικρής Ευαγγελίας.
 - Μην κλαίεις, της λέει. Θα(ν’) έρθει να σε πάρει η μάνα σου.
Πράγματι, η μητέρα της η Μαρία έγκυος 4 μηνών το γένος Τζανάκη, από τους Αχλαδιάκες Σέλινου, την άκουσε.
 - Έρχομαι! Μην κλαίεις.
Κανείς δεν είχε υποψιαστεί τη μεγάλη συμφορά που θα ακολουθούσε σε λίγες ώρες. Κι άλλη φορά τους είχαν πιάσει, τους είχαν πάει στην Αγιά, μα σε λίγες μέρες τους άφησαν ελεύθερους.
Μάζεψαν όλους τους άντρες σε δυο πατητήρια του χωριού. Εκεί άρχισαν επίμονα ανακρίσεις. Ήθελαν να μάθουν αν κρύβονται και περιθάλπονται Εγγλέζοι στο χωριό τους. Είχαν κάποιες πληροφορίες. Όλοι βέβαια οι τραγικοί μάρτυρες της Μαλαθύρου ήξεραν την ύπαρξή τους.
Γνώριζαν και για τον ασύρματο που ήταν ψηλά στο “κρυγιό νερό” κρυμμένος.
Κανείς όμως δε μαρτύρησε. Κανείς δεν άνοιξε το στόμα του να πει το ελάχιστο. Κι οι ώρες περνούσαν άκαρπες για τους Γερμανούς.
Κι όταν πια απελπίστηκαν πως δε μπορούν να τους αποσπάσουν ούτε ίχνος πληροφορίας κι όταν τελείως απογοητεύτηκαν, τους έβαλαν σε φάλαγγα κατ' άνδρα, και τους οδήγησαν στον τόπο της εκτέλεσης στο φαράγγι.
Πήγαιναν ένας Γερμανός κι ένας Έλληνας εναλλάξ. Οι βάρβαροι καταχτητές παρά την ασύγκριτη υπεροπλία τους, είχαν και το φόβο της αντίδρασης. Το Φαράγγι χαμηλά, χρειάστηκε μισή ώρα για να φτάσουν. Ύστερα εκατοντάδες πυροβολισμοί ακούστηκαν από το χωριό.
Ο ήλιος έδυε στην απέναντι ολοπράσινη πλαγιά θλιμμένος κι ολομάτωτος. Και κρύφτηκε γρήγορα μπροστά στο φρικτό ανοσιούργημα. Θεωρήσαμε απαραίτητο, πολύ περιληπτικά να αναφερθούμε στην αντιστασιακή προσφορά και το τραγικό τέλος του καλλιτέχνη μας.
Αλλ’ ας έρθουμε στην καλλιτεχνική φύση του ήρωα του γραφτού μας και της αντίστασης. Νωρίς φάνηκε η μουσική κλίση του. Πολύ μικρός έμαθε μόνος του θιαμπόλι. Ορεξάτα έπαιζε ώρες και ώρες.
Νωρίς απόκτησε λαγούτο που το αγάπησε πολύ.
Κι ο τρανός Κουτσουρέλης αναφερόμενος τότε στον Τζανακάκη, όχι μόνο τον παραδεχόταν, αλλά έλεγε πως μόνο εκείνον φοβάται (Ηρακλής Κουμάκης).
Πολλές σχέσεις είχε με το Γιώργη Κουτσουρέλη.
Άπειρες φορές τραγουδούσε στο λαγούτο του, τραγουδιστής τέλειος.
Έπαιζε ώρες και μέρες πολλές συνέχεια και αφιλοκερδώς στο χωριό του.
Έτσι για να διασκεδάσει τους φίλους του και τους χωριανούς του. Τέσσερις μέρες συνέχεια στη Μαλάθυρο σε αρραβώνα. Τέσσερις μέρες συνέχεια στα Τοπόλια σε πανηγύρι.
Η γεωργική ασχολία γι' αυτόν ήταν σε δεύτερη μοίρα. Τα μαλώματα της μάνας του τον άφηναν αδιάφορο. Φύση καλλιτεχνική πέρα για πέρα. Αν και νέος, αρκετούς οδήγησε στους μουσικούς δρόμους και μερικοί έμαθαν απ’ αυτόν λαγούτο..ο Μανώλης Πατεράκης.
Πόσο θα προσέφερε στην όμορφη παράδοσή μας αν το νήμα της ζωής του δεν κοβότανε απότομα και άδικα στα τριανταένα του χρόνια.
Μεγάλα ονόματα του βιολιού αντάμωσαν μαζί του στην τέχνη του πενταγράμμου.
-Μαύρος, Μαριάνος, Χάρχαλης, Γιαννενάκης, Μιχ. Πατεράκης από τα Περβολάκια, Νικολακάκης από τα Τοπόλια, κ.α.