1817 ΟΤΑΝ Η ΠΑΝΟΥΚΛΑ ΘΕΡΙΣΕ ΤΗΝ ΚΙΣΑΜΟ

Τεράστιες πληροφορίες μπορείς να αποκομίσεις διαβάζοντας τους διάφορους περιηγητές που επισκέφτηκαν την Κρήτη κατά την περίοδο που ήταν Τουρκοκρατούμενη. Με ή χωρίς σουλτανικά φιρμάνια γύρισαν το νησί και μας δίνουν σήμερα μέσω των βιβλίων τους, πλήθος πληροφοριών, ιστορικών, αρχαιολογικών, ιατρικών, βοτανολογικών, γεωλογικών, θρησκειολογικών, εθνογραφικών, λαογραφικών κλπ. που αποτελεί την καλύτερη πηγή για την Ιστορία και τον Πολιτισμό μας.
Ένας απο αυτούς και ο Αυστριακός Franz W. Sieber, 1789-1844 που επισκέφτηκε την Κρήτη και τα Χανιά τον Ιανουάριο του 1817. Στον χρόνο που έκαστε στο νησί είδε πολλά ...εκτός απο την Κίσαμο. Είναι η περίοδος που στην Κίσαμο υπάρχει έξαρση της πανούκλας* και για τον λόγο αυτό ο πρόξενος της Αυστρίας στα Χανιά του απαγόρευσε να πλησιάσει την περιοχή.
Χαρακτηριστικά γράφει οτι υπήρχε απαγόρευση των χωρικών να εισέλθουν στην πόλη των Χανίων ιδιαίτερα όταν προερχόταν απο περιοχές της Κισάμου**. 20 και πλέον άτομα πέθαιναν καθημερινά στα χωριά της Κισάμου που είχε δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα και φόβο εξάπλωσης όπως είχε γίνει και το 1646. Παρά την απαγόρευση του είχε τεράστια περιέργεια να δει λίγο και απο Κίσαμο οπότε έκανε μια μικρή βόλτα ως και το όρος Τίτυρος** * για να δει τον κόλπο της Κισάμου. (Τίτυρος βρίσκεται στην χερσόνησο του Ροδωπού), αλλά δεν μπήκε δε κανένα σπίτι ούτε έφαγε ούτε ήπιε νερό στα μέρη αυτά.

Φυσικά κάνει μια μικρή αναφορά για τον πτώση της νήσου Γραμβούσα και την προδοσία του Λούκα ντε λα Τζόκα που την παρέδωσε στους Τούρκους για πολλές χιλιάδες δουκάτα..και οτι μετά την προδοσία ο Τζόκα μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έζησε τα υπόλοιπα χρόνια τους σαν ο "Λόρδος της Γραμβούσας".

*Το 1834 όταν ο Pashley έφτασε στην Κίσαμο, διοικητής του φρουρίου στο Καστέλι ήταν Αλβανός, που του εκμυστηρεύτηκε οτι απο τους 740 περίπου Αλβανούς της πόλης όταν πολιορκήθηκαν απο τους χριστιανούς, οι 670 πέθαναν απο πανούκλα.... μάλλον αυτό είχε γίνει τον χειμώνα του 1816-17...και 17 χρόνια μετά το είπαν και στον άλλο περιηγητή που πέρασε απο την πόλη μας. 

** Τα χωριά της Κισάμου έχασαν μέσα σε λίγα χρόνια 1817-1819 τον μισό τους πληθυσμό. 

***τίτυρος=μεγάλος τράγος, άραγε υπάρχει ακόμα αυτή η ονομασία σε κάποιο λόφο στα Ροδωπού;