ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΦΩΤΟ

 ΚΑΣΤΕΛΙ ΚΙΣΑΜΟΥ 1870.
Η μικρή περιτειχισμένη, παραθαλάσσια κωμόπολη, πρωτεύουσα της επαρχίας Κισάμου, του Giuseppe Berinda*. Το Καστέλι, στη θέση της αρχαίας Κισάμου, έδρας της ομώνυμης παλαιοχριστιανικής επισκοπής, υπήρξε τα χρόνια της Βενετοκρατίας έδρα της "Καστελανίας" Κισάμου, και αργότερα του ομώνυμου Τουρκικού "καζά". Στη φωτογραφία φαίνονται οι δυο οχυρωματικοί περίβολοι, ο παλιότερος από τους οποίους διασώζει βυζαντινή φάση. Η πόλη αναπτύσσεται και εκτός των τειχών στα νοτιοανατολικά.
Μιχάλης Ανδριανάκης

*Ο Ιταλός φωτογράφος , που είχε εγκατασταθεί στα Χανιά το 1865, έχει εκδώσει ένα λεύκωμα με φωτογραφίες Κρήτης (δεκαετία 1870)
Η αλήθεια είναι βέβαια οτι αυτή η φώτο είναι προ του 1865 μιας και δεν φαίνεται καθόλου ο Άγιος Σπυρίδωνας που η ντόπια ιστορία τον θέλει να θεμελιώνεται αρχές του 1865. Η φώτο που είναι σε καλή ανάλυση και εφόσον την μεγεθύνετε θα δείτε τους δυο παράλληλους δρόμους (σημερινή Σκαλίδη και Παπαγιαννάκη με τον Μιχαήλ Αρχάγγελο να υπάρχει νότια του διοικητηρίου (μουσείου) που και αυτό φαίνεται σε καλή κατάσταση.
Τέλος αξιοπερίεργο είναι οτι αν η φώτο ήταν του 1865 και μετά θα έπρεπε να υπήρχε ο μιναρές αλλά όπως βλέπουμε δεν υπάρχει τέτοιος εκτός κι αν κτίστηκε και αυτός μετά. Πάντως σε φωτογραφία του 1900 υπάρχει.