ΣΤΟΝ ΝΕΡΟΜΥΛΟ ΤΗΣ ΚΕΡΑΣ

 Ο νερόμυλος είναι μια από τις αρχαιότερες µηχανές που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος πριν χιλιάδες χρόνια. Από την Νεολιθική εποχή ( 7η χιλ. π.Χ.) υπάρχουν ευρήµατα µυλόλιθων και τριπτήρων από κρυσταλλικά πετρώματα, µε τα οποία άλεθαν οι άνθρωποι σιτάρι. Με την πάροδο των χρόνων ο µύλος εξελίσσεται, όπως αποδεικνύει άλλωστε και η αρχαιολογική σκαπάνη. Η παλαιότερη γραπτή µαρτυρία που έχουµε για την ύπαρξη νερόµυλου, είναι από τον Στράβωνα, ο οποίος περιγράφοντας τα ανάκτορα του βασιλιά του Πόντου Μιθριδάτη ΣΤ΄ του Ευπάτορα στα Κάβειρα, αναφέρει «[...] εν δε τοις Καβείροις τα βασίλεια Μιθριδάτου κατεσκευάσατο και ο υδραλέτης[...]». Εκεί τον βρήκαν το 64 π.Χ. οι Ρωµαίοι κατακτητές.

Στην Κίσαμο χάρη στις προσπάθειες της Νεκταρίας Λαινάκης αλλά και παλαιότερα της Μαρίας Κουφάκη έχουν βρεθεί ως και σήμερα 44 νερόμυλοι. Φυσικά υπήρχαν και υπάρχουν άλλοι τόσοι που είτε έχουν καταστραφεί ή οι βάτοι τους κρύβουν επιμελώς.
Ενδιαφέρουσα η περιήγηση - ξενάγηση χθες στους νερόμυλος της Κεράς, των Κοτσιανών και της Ποταμίδας, και αυτό οφείλεται στους έμπειρους και γνώστες των μύλων κ. Γιώργο Γεννίτσαρη και Στέφανο Νομικό, αρχιτέκτονες μηχανικούς.
Για την ιστορία ο Μύλος της Κεράς είχε 2 ιδιοκτήτες  Χαιρετάκης και Τζόντος και ο Μύλος των Κοτσιανών ήταν κάποιου Φαντάκη.