Γεννήθηκε στον Πλάτανο Κισάμου το 1896 και έζησε μέχρι το 1981. Ιδρυτής του Αρχαιολογικού Μουσείου και της Βιβλιοθήκης. Σημαντικός καλλιτέχνης της Κισσάμου αποτύπωσε με τα δικά του μάτια την ιστορία του τόπου μας. Από τα πιο γνωστά του έργα είναι η «Μάχη της Κρήτης».
Στο Καστέλλι Κισάμου είχε τοποθετηθεί το 1ο Ελληνικό Σύνταγμα Πεζικού, η δύναμη του οποίου ανερχόταν σε 1.000 περίπου νεοσύλλεκτους του κέντρου εκπαίδευσης Ναυπλίου, που είχαν διοχετευθεί στην Κρήτη στα τέλη Απριλίου. Οι άνδρες αυτοί, από τους οποίους οι 400 ήταν άοπλοι και οι υπόλοιποι διέθεταν ελάχιστα πυρομαχικά, είχαν οργανωθεί σε δυο τάγματα και ένα λόχο πυροβόλων υπό τον συνταγματάρχη Ιπποκράτη Παπαδημητρόπουλο, συνεπικουρούμενο από μια μικρή ομάδα Νεοζηλανδών, υπό τον ταγματάρχη Μπέντιγκ. Αποστολή τους ήταν η άμυνα της περιοχής εναντίον αερομεταφερόμενων δυνάμεων και η απόκρουση θαλάσσιας απόβασης στον κόλπο της Κισάμου. Τα δυο τάγματα ήταν αναπτυγμένα ανατολικά και δυτικά του Καστελλιανού κάμπου ενισχυμένα με ουλαμό πολυβόλων το κάθε ένα. Στις 8 το πρωί οι πρώτοι αλεξιπτωτιστές ρίχθηκαν στον κάμπο, ένα τέταρτο πριν πέσουν στο Μάλεμε. Ήταν μια δύναμη 80 ανδρών του 2ου τάγματος εφόδου του γερμανικού στρατού, ενισχυμένη με βαρύ οπλισμό. Αποστολή της ήταν να προβεί σε αναγνώριση της περιοχής και να καλύψει από δυσμάς, εάν χρειαστεί, την κύρια επιθετική προσπάθεια που είχε στόχο το αεροδρόμιο του Μάλεμε.... Αμέσως μόλις προσεδαφίστηκαν οι Γερμανοί, συγκεντρώθηκαν και άρχισαν να βάλλουν κατά των θέσεων του 1ου τάγματος που ήταν υπό τις διαταγές του Γιώργου Σκορδίλη. Αφού έγινε η πρώτη επίθεση περίπου 200 Καστελιανοί έσπευσαν για βοήθεια. Μια ομάδα Καστελιανών όρμησε στο Αγρονομείο της πόλης και πήρε 30 γράδες που ήταν αποθηκευμένοι...
«Ο πατέρας μου ξετρύπωσε ένα μακρύ Μάνλιχερ που δεν το είχε παραδώσει επί Μεταξά. Ήθελε να πάει ο ίδιος να πολεμήσει. Μόνο όταν του είπα οτι έπρεπε να πάω στην υπηρεσία μου άοπλος, μου το έδωσε. Στις τσέπες του σακακιού μου έβαλα 20-25 σφαίρες, που δεν ήμουν και σίγουρος αν ήταν και καλές». Εν τω μεταξύ, η γερμανική δύναμη που είχε εγκλωβιστεί ανάμεσα σε δυο πυρά, ως το μεσημέρι είχε εκμηδενιστεί. Περίπου 50 αλεξιπτωτιστές σκοτώθηκαν, ανάμεσα σε αυτούς και ο υπολοχαγός ....
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος αποτέλεσε τη μεγαλύτερη πολεμική αναμέτρηση της Ιστορίας, συνιστώντας μια σύγκρουση τεράστιας εμβέλειας σε γεωγραφική κλίμακα αλλά και ως προς τον συνολικό αριθμό των θυμάτων που προκάλεσε. Mια σημαντική πτυχή του πολέμου αυτού στο ευρωπαϊκό μέτωπο υπήρξε αναμφίβολα η Μάχη της Κρήτης (Μάιος 1941).
ΣΤΑ (Γερμανικά Luftlandeschlacht um Kreta) ονομάζεται η επιχείρηση κατάληψης της Κρήτης από τους Γερμανούς κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και συγκεκριμένα από το πρωί της 20ής Μαΐου 1941, όταν ξεκίνησε η αεροπορική έφοδος των Γερμανών με συνθηματικό όνομα «Unternehmen Merkur» (Επιχείρηση Ερμής) εναντίον του νησιού, ως την 1η Ιουνίου.
Με την επιχείρηση αυτή οι Γερμανοί κατάφεραν να καταλάβουν το νησί από τις αγγλοελληνικές συμμαχικές δυνάμεις, ωστόσο αυτή τους η επιτυχία κόστισε τόσο πολύ ώστε να μην επιχειρήσουν ξανά άλλη αεροπορική έφοδο της ίδιας κλίμακας κατά την διάρκεια του πόλεμου.
Οι βρετανικές δυνάμεις ανέλαβαν την κατοχή της Κρήτης από την περίοδο της Ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα την 28η Οκτωβρίου 1940.
Στην πραγματικότητα, στην αρχή της μάχης οι σύμμαχοι είχαν το πλεονέκτημα της αριθμητικής ανωτερότητας και της ναυτικής υπεροχής. Οι Γερμανοί είχαν αεροπορική υπεροχή και μεγαλύτερη κινητικότητα, κάτι που τους επέτρεπε να συγκεντρώνουν τις δυνάμεις τους πιο αποτελεσματικά.
Η Μάχη της Κρήτης το 1941, εκτός της σημασίας που κατέχει στην ελληνική ιστορία, ξεχωρίζει και για κάποιες παγκόσμιες πρωτιές.
Συγκεκριμένα, τότε παρατηρείται για πρώτη φορά:
1) εισβολή με τη χρήση σχεδόν αποκλειστικά αερομεταφερόμενων δυνάμεων,
2) σχεδόν πλήρης γνώση των σχεδίων εισβολής από τους αμυνόμενους μέσω των υποκλοπών των γερμανικών ασύρματων επικοινωνιών και
3) τόσο μεγάλης έκτασης συμμετοχή απλών πολιτών (τουλάχιστον στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο).
Ο Τσόρτσιλ σημείωνε στα απομνημονεύματά του: «Σε κανένα άλλο σημείο του πολέμου δεν ήταν οι υπηρεσίες μας τόσο πλήρως και με ακρίβεια πληροφορημένες».
Ετσι δινόταν η μοναδική ευκαιρία στους Συμμάχους να ανακόψουν την προέλαση του Αξονα και να αποδεκατίσουν τους αλεξιπτωτιστές που αποτελούσαν απειλή τόσο για τη Βρετανία όσο και για τις συμμαχικές βάσεις της Μεσογείου.
Ωστόσο η γενναιότητα των αμυνομένων και η γνώση των γερμανικών σχεδίων δεν αποδείχθηκαν αρκετές για να κρίνουν το αποτέλεσμα της μάχης.
Οι μεγάλες ελλείψεις σε υλικό, η κατάρρευση των επικοινωνιών, η έλλειψη συντονισμού ανάμεσα στις μονάδες των αμυνομένων και κάποια τακτικά λάθη της ηγεσίας οδήγησαν τελικά στην ήττα.
Με δεδομένη όμως την κυριαρχία της γερμανικής αεροπορίας και το μέγεθος του νησιού δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ακόμα και σε περίπτωση συμμαχικής νίκης το νησί θα μπορούσε να κρατηθεί σε βάθος χρόνου (εξάλλου η ιταλική απόβαση στο Λασίθι στις 28 Μαΐου δεν αντιμετώπισε καμία ουσιαστική αντίσταση).
Η πρωτιά των αλεξιπτωτιστών απέφερε μια πύρρειο νίκη και οδήγησε τους Γερμανούς στην απόφαση να μην ξαναχρησιμοποιήσουν αλεξιπτωτιστές για ενέργεια αντίστοιχης κλίμακας.
Αντίθετα οι Σύμμαχοι αποφάσισαν να οργανώσουν δικές τους δυνάμεις αλεξιπτωτιστών, τις οποίες και χρησιμοποίησαν με σχετική επιτυχία τα επόμενα χρόνια. Αυτή ίσως ήταν τελικά η μεγαλύτερη ωφέλεια των Συμμάχων από τη Μάχη της Κρήτης.
Το πρωί της 20ής Μαίου, μετά από σφοδρό βομβαρδισμό και πολυβολισμό από αεροσκάφη της Λουφτβάφφε, άρχισε η κατά κύματα ρίψη των αλεξιπτωτιστών και η προσγείωση ανεμοπλάνων στην δυτική Κρήτη. Οι ελληνοβρετανικές δυνάμεις αμέσως άρχισαν την εκτόξευση αντιαεροπορικών πυρών, ενώ οι μονάδες πεζικού προσέβαλαν με δραστικά πυρά τους αλεξιπτωτιστές στον αέρα και στο έδαφος.
Ξημερώματα της 20ης Μαΐου 19416.30 Π.Μ.¨,.
Η επιχείρηση κατάληψης της Κρήτης με την κωδική ονομασία «Unternehmen Merkur» δηλαδή «Επιχείρηση ΕΡΜΗΣ» έχει ξεκινήσει. Οι αεροπομπές των Γερμανών που καλύπτουν τον κρητικό ουρανό, με στόχο να αποβιβάσουν γερμανικές δυνάμεις και πολεμικό υλικό σε ολόκληρο το νησί, αποκλειστικά και μόνο από αέρος, δίνει το σύνθημα να ξεκινήσει η Μάχη της Κρήτης.
Οι σταθμοί επιτήρησης αναφέρουν πως σμήνη αεροσκαφών προσεγγίζουν το νησί. Μέσα σε λίγα λεπτά, βομβαρδιστικά και καταδιωκτικά του 8ου Αεροπορικού Γερμανικού Σώματος, σκεπάζουν τον ουρανό της Σούδας ώστε να πλήξουν την Νεοζηλανδική Μεραρχία. Παράλληλα, μία δεύτερη επίθεση έχει στόχο το αεροδρόμιο του Μάλεμε, ενώ η πόλη των Χανίων δέχεται σφοδρό πλήγμα με κτίρια να ισοπεδώνονται φλεγόμενα και άμαχο πληθυσμό να χάνει τη ζωή του. Ήταν δε τόση η σφοδρότητα της επίθεσης, ώστε τα καταδιωκτικά αεροπλάνα έφταναν μέχρι την ύπαιθρο και θέριζαν από ανθρώπους μέχρι πρόβατα. Στις 7.30 το πρωί, πέντε βαρέα βομβαρδιστικά έριξαν δεκάδες βόμβες των χιλίων κιλών στις παραθαλάσσιες περιοχές του Ταυρωνίτη και του Πλατανιά στα Χανιά.
Στα επόμενα λεπτά, τα γερμανικά βομβαρδιστικά και καταδιωκτικά αποχωρούν και δίνουν τη θέση τους σε σμήνη αεροπλάνων Γιούνκερ 52, καθώς και σε ανεμοπλάνα, τα οποία τραβούν ανά ζεύγη γερμανικά αεροπλάνα.
Τι ακριβώς όμως συνέβη εκείνη τη μέρα; Της 20ης Μαίου του 1941
►20 Μαίου 6.15 π.μ.
Όπως κάθε μέρα, τα γερμανικά αεροσκάφη προσεγγίζουν το αεροδρόμιο Μάλεμε και τα Χανιά. Επί περίπου μία ώρα βομβαρδίζουν στόχους - κυρίως αεράμυνας και θέσεις βαρέων όπλων. Η πρωινή επιχείρηση φαντάζει υπόθεση ρουτίνας για τους υπερασπιστές της Κρήτης που έχουν συνηθίσει σε τέτοιου είδους αεροπορικές επιδρομές των Γερμανών.
►20 Μαίου 8.00 π.μ.
Νέο κύμα σφοδρών προπαρασκευαστικών βομβαρδισμών στη Σούδα και στο Μάλεμε αιφνιδιάζει τις συμμαχικές δυνάμεις. Στην επιχείρηση αυτήν παίρνουν μέρος και «Στούκας». Στόχος και πάλι οι θέσεις αντιαεροπορικών όπλων και θέσεις βαρέων όπλων των συμμαχικών δυνάμεων. Την ίδια ώρα 72 Γερμανοί αλεξιπτωτιστές πέφτουν στον κάμπο Κισσάμου με στόχο να καταλάβουν το λιμάνι στο Καστέλι.«Ουρανίτες» ονόμασε τους αλεξιπτωτιστές ο απλός Κρητικός λαός, γιατί η λέξη αλεξιπτωτιστής του ήταν άγνωστη.
►20 Μαίου 8.15 π.μ.
Μέσα από τους πυκνούς καπνούς των βομβών στο Μάλεμε εμφανίζονται τα πρώτα 50 ανεμοπλάνα που προσγειώνονται το ένα μετά το άλλο στην κοίτη του ποταμού Ταυρωνίτη δίπλα στο αεροδρόμιο, προσφέροντας έτσι κάλυψη στους άνδρες που μεταφέρουν. Οι προσγειώσεις δεν είναι πάντα επιτυχημένες καθώς αρκετά συντρίβονται ή δέχονται πυρά.
►20 Μαίου 8.30 π.μ.
Ενώ ήδη 400 Γερμανοί επιχειρούν να προσγειωθούν με ανεμοπλάνα, ο ουρανός γεμίζει από μεταγωγικά Junkers-52. Οι άνδρες του γερμανικού Συντάγματος Εφόδου πέφτουν με τα αλεξίπτωτά τους στο αεροδρόμιο και στην ευρύτερη περιοχή αλλά και στο Ακρωτήρι, όπου βρίσκεται η διοίκηση των συμμαχικών δυνάμεων. Πολλοί, πριν προλάβουν να πατήσουν στη γη, είναι ήδη νεκροί από τα πυρά .Η ρίψη των αλεξιπτωτιστών ξεκίνησε, τα ανεμοπλάνα απελευθερώνονται ενώ ταυτόχρονα προσγειώνονται στη Χερσόνησο Ακρωτηρίου, στην περιοχή της Σούδας, νότια και δυτικά των Χανίων, μεταλλικά κιβώτια που περιέχουν οπλισμό, εφόδια, υγειονομικό υλικό, πολυβόλα, όλμους, μοτοσικλέτες και γερμανικά πολεμικά οχήματα.
Ο υποστράτηγος Φρέιμπεργκ από το στρατηγείο του στην πλαγιά του Αγίου Ματθαίου, με πανοραμική θέα στην πόλη των Χανίων, την έκταση του βόρειου παραλιακού μετώπου και τον ορεινό ορίζοντα του νομού, δίνει εντολή να οργανωθεί η άμυνα των ελληνοβρετανικών δυνάμεων. Άμεσα ξεκίνησε μία σφοδρή μάχη, με στόχο ν’ αποδυναμωθεί η απόβαση από αέρος, αλλά και να μπορέσουν Έλληνες, Βρετανοί και Νεοζηλανδοί να κρατήσουν τα στρατηγικά σημεία, όπως Λιμάνι, Στρατιωτικό Νοσοκομείο στο Ακρωτήρι, την κοιλάδα του Καστελιού και τα υψώματα της Χερσονήσου Ροδοπού τα οποία υποστήριζαν τμήματα της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων.
►20 Μαίου 9.15 π.μ.
Περίπου 1.900 Γερμανοί βρίσκονται ήδη στην Κρήτη και επιχειρούν να καταλάβουν θέσεις. Συγκρούονται ήδη με στρατιώτες αλλά και πολίτες που έσπευσαν εθελοντικά να υπερασπιστούν τον τόπο τους σχεδόν άοπλοι. Οι Γερμανοί, παρά τις μεγάλες απώλειες, συνεχίζουν με πείσμα να μάχονται για να καταλάβουν το αεροδρόμιο, το ύψωμα 107, τη γέφυρα του Ταυρωνίτη, τον Γαλατά.
►20 Μαίου 9.30 π.μ.
Στο Μάλεμε η ομάδα Κομήτης, υπό τον Υποστράτηγο Μάιντλ, κατέλαβε την γέφυρα του ποταμού Ταυρωνίτη και το στρατόπεδο της ΡΑΦ, αλλά δεν μπόρεσε να καταλάβει το αεροδρόμιο.Γρήγορα εκτιμάει την κατάσταση και δίνει καθοριστικές εντολές για την κατάληψη του υψώματος 107, που αποτελεί κλειδί στον έλεγχο του αεροδρομίου. Την ίδια ώρα στην Κίσσαμο οι Γερμανοί μάχονται με τις ελληνικές δυνάμεις, που σχεδόν άοπλες υπερασπίζονται την περιοχή.
►20 Μαίου 10.00 π.μ.
Ανατολικότερα, στην περιοχή της Αγυιάς, διεξήχθησαν σφοδροί αγώνες ,με το 6ο Ελληνικό Σύνταγμα Πεζικού, που κατείχε τα υψώματα νότια του χωριού Γαλατά και βρέθηκε μέσα στην ζώνη προσγείωσης του όγκου των Γερμανών αλεξιπτωτιστών της ομάδας Άρης, να δέχεται αλλεπάλληλες επιθέσεις. Ο διοικητής, ο υποδιοικητής, ένας διοικητής λόχου και πολλοί διμοιρίτες του Συντάγματος ήταν μεταξύ των πρώτων νεκρών. Ο άνισος αγώνας υποχρέωσε το Σύνταγμα σε σύμπτυξη προς τον Γαλατά. Οι Γερμανοί παρά τις σοβαρές απώλειες κατάφεραν να σταθεροποιηθούν στην περιοχή των φυλακών της Αγυιάς, όπου μια αντεπίθεση από ένα Νεοζηλανδικό τάγμα το βράδυ καθηλώθηκε. Σε αντίθεση με τους Γερμανούς, που αν και έχουν τεράστιες απώλειες κάνουν σωστές εκτιμήσεις και έχουν σχέδιο, οι συμμαχικές δυνάμεις λειτουργούν σπασμωδικά τόσο από λάθος εκτιμήσεις όσο και από το γεγονός ότι οι επικοινωνίες είναι προβληματικές. Το κυριότερο ίσως πρόβλημα είναι ότι το συμμαχικό επιτελείο στην Κρήτη, αν και είχε καλή πληροφόρηση από τις προηγούμενες ημέρες, επιμένει στη θεωρία ότι οι Γερμανοί θα επιχειρήσουν απόβαση από τη θάλασσα.
►20 Μαίου 04.00 μ.μ.
Τις απογευματινές ώρες 161 μεταφορικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν ρίψη αλεξιπτωτιστών και στρατιωτικού υλικού στην περιοχή του Ρεθύμνου. Ένα τμήμα αλεξιπτωτιστών, αφού κατέλαβε τα χωριά Περιβόλια και Καστελάκια, κινήθηκε προς το Ρέθυμνο, αποκρούστηκε όμως από το Τάγμα Οπλιτών Χωροφυλακής με σημαντικές απώλειες και για τις δύο πλευρές. Έλληνες και Αυστραλοί απέκρουσαν με επιτυχία την επίθεση σε ένα λόφο δυτικά του αεροδρομίου του Ρεθύμνου συλλαμβάνοντας μάλιστα 80 αιχμαλώτους. Παρά τις σοβαρές απώλειες τους, που ανήλθαν στο ένα τρίτο της δύναμής τους, οι Γερμανών κατάφεραν να καταλάβουν το χωριό Αμπελάκια και έναν λόφο ανατολικά του αεροδρομίου.
Στον Τομέα Ηρακλείου η επίθεση της ομάδας Ωρίων ξεκίνησε στις 15:00, με την πόλη του Ηρακλείου να δέχεται για μία ώρα σφοδρό βομβαρδισμό που της προκάλεσε σοβαρές καταστροφές. Η ρίψη των αλεξιπτωτιστών έγινε στις 16:00 χωρίς όμως να έχουν αεροπορική υποστήριξη γεγονός που ήταν αποφασιστικής σημασίας για την τύχη των γερμανικών τμημάτων. Το τάγμα αλεξιπτωτιστών που είχε ως στόχο την κατάληψη του αεροδρομίου εξοντώθηκε από Βρετανικές και Αυστραλιανές δυνάμεις, ενώ δύο τάγματα αλεξιπτωτιστών (μειωμένης δύναμης) υποχρεώθηκαν σε αμυντική στάση από τις προσβολές που δέχτηκαν από τολμηρούς ένοπλους πολίτες, χωροφύλακες και οπλίτες του 7ου Ελληνικού Συντάγματος Πεζικού
►20 Μαίου 06.00 μ.μ.
Ο συνταγματάρχης Andrew, που υπερασπίζεται με ένα τάγμα τον λόφο 107, στο Μάλεμε, ενημερώνει τους ανωτέρους του ότι προτίθεται να εγκαταλείψει τη θέση του. Οι ενισχύσεις που του υπόσχονται καθυστερούν να φτάσουν και λόγω έλλειψης επικοινωνιών ο στρατηγικός λόφος μένει ακάλυπτος σε λίγες ώρες.
►20 Μαίου μεσάνυχτα
Οι Γερμανοί επιτελείς στην Αθήνα βρίσκονται μπροστά σε μια απογοητευτική κατάσταση. Οι δυνάμεις των αλεξιπτωτιστών στην Κρήτη είναι διάσπαρτες, οι απώλειες είναι 1.800 άνδρες και φοβούνται ότι θα αποδεκατιστούν με μία μόνο αντεπίθεση, που όμως δεν έγινε ποτέ.
►21 Μαίου 07.00 π.μ.-05.00 μ.μ.
Οι Γερμανοί διαπιστώνουν ότι μπορούν να προσγειώνονται στο Μάλεμε, αν και ο διάδρομος προσγείωσης είναι στην εμβέλεια των συμμαχικών πυροβόλων. Λίγες ώρες αργότερα αλεξιπτωτιστές έχουν τον πλήρη έλεγχο του λόφου 107. Στις 5 το απόγευμα μέσα σε καταιγισμό συμμαχικών πυρών τα γερμανικά μεταγωγικά αρχίζουν να προσγειώνονται με αλπινιστές διπλασιάζοντας τις δυνάμεις τους. Είναι η αρχή του τέλους.
►27 -31 Μαίου
Οι συμμαχικές δυνάμεις αρχίζουν την εκκένωση της Κρήτης καθώς οι Γερμανοί είναι έτοιμοι να καταλάβουν το λιμάνι της Σούδας
Ως εκ τούτου, την 30η Μαΐου 1941 ο υποστράτηγος Λιναρδάκης στο Ηράκλειο, πέρασε την είσοδο του 43ου Συντάγματος Πεζικού για να συναντήσει τον διοικητή των Γερμανικών δυνάμεων ώστε να υπογραφεί μεταξύ τους η πράξη της ανακωχής. Είχε προηγηθεί η συνάντηση του Ταγματάρχη Τσαγκαράκη ο οποίος ζήτησε από τον Γερμανό συνταγματάρχη Μπρόγερ ανακωχή η οποία όμως δεν έγινε αποδεκτή. Ο ταγματάρχης Τσαγκαράκης ζήτησε τουλάχιστον να πάψουν οι βομβαρδισμοί και οι επιθέσεις στα χωριά μιας και ο στρατός δεν ήταν σε θέση να μάχεται. Ο Μπρόγερ του ζήτησε την άνευ όρων παράδοση.
Έτσι, μετά από 10 ημέρες η Μάχη της Κρήτης έληξε με επικράτηση των Γερμανών που όμως είχαν δεχτεί τέτοιο πλήγμα και απώλειες ώστε μέχρι και τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ουδέποτε επιχείρησαν παρόμοιο εγχείρημα και ο Χίτλερ με διαταγή του μετέτρεψε τις μονάδες των αλεξιπτωτιστών σε μονάδες κανονικού στρατού.
Οι αλεξιπτωτιστές που έπεσαν στην Κρήτη βρέθηκαν μπροστά σε ένα πρωτόφαντο κύμα λαϊκού ξεσηκωμού. Η φλογισμένη ψυχή των υψηλών πολιτισμικών αξιών των Κρητικών έλιωσε το ατσάλι της ναζιστικής αλαζονείας.
Επικεφαλής των γερμανικών δυνάμεων ήταν ο πτέραρχος Κουρτ Στούντεντ, 51 ετών, βετεράνος πιλότος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου με 1.190 αεροπλάνα στη διάθεσή του και 29.000 αλεξιπτωτιστές και πεζικάριους. Οι Ιταλοί προσέφεραν 3.000 στρατιώτες στο σχέδιο. Όσοι Έλληνες, Βρετανοί, Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί στρατιωτικοί βρισκόταν στο νησί ήταν υπό το γενικό πρόσταγμα του 52χρονου Νεοζηλανδού στρατηγού Μπέρναρντ Φράιμπεργκ, επίσης βετεράνος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι ελλιπώς εξοπλισμένοι υπερασπιστές της Κρήτης ήταν περίπου 40.000 – μα στο πλευρό τους βρέθηκαν χιλιάδες ακόμα άμαχοι κάτοικοι του νησιού, κάτι που δεν είχαν προβλέψει οι επικεφαλής των ναζιστικών δυνάμεων. Η Μάχη της Κρήτης ολοκληρώθηκε την 1η του Ιούνη του 1941.
Αυτό όμως που δεν γνώριζαν οι Γερμανοί ανώτατοι αξιωματικοί ήταν η δύναμη του αντιπάλου, καταφεύγοντας μόνο σε υποθέσεις και εκτιμήσεις. Η μεγάλη σε ένταση μάχη της γερμανικής αεροπορίας εναντίον του αγγλικού στόλου της Μεσογείου, η μάχη των ορεινών καταδρομέων και των αλεξιπτωτιστών εναντίον του Φρουρίου Κρήτη μόλις άρχιζε.
Ο Lindley Frazer, Σκοτσέζος αναλυτής, στην υπηρεσία του γερμανικού ΒBC, ανέφερε την 21η Μαΐου στην υπηρεσία πληροφοριών Λονδίνου μεταξύ άλλων: «Η σημασία της επίθεσης στην Κρήτη ξεπερνάει τον πραγματικό στόχο των επιτιθέμενων. Μια κατάκτηση του νησιού από τα γερμανικά στρατεύματα θα ήταν ένα βαρύ χτύπημα για τις βρετανικές στρατιωτικές δυνάμεις στη Μέση Ανατολή και θα παρουσίαζε μια επιτυχία προκαλώντας αίσθηση για τις γερμανικές μεθόδους πολέμου. Εκτός τούτου θα ήταν η ψυχολογική εντύπωση στη Μέση Ανατολή σημαντική».
Ο απολογισμός της Μάχης ήταν απροσδόκητος για τη Γερμανία και είχε σημαντικό αντίκτυπο στο μέλλον του πολέμου, αφού αποφασίστηκε να μην πραγματοποιηθεί ξανά αεραποβατική επιχείρηση τέτοιου μεγέθους: 3.986 νεκρούς και αγνοούμενους, 2.140περίπου τραυματίες, 350 αεροπλάνα οι απώλειες σύμφωνα με τα γερμανικά στοιχεία – σύμφωνα με τους Συμμάχους, όμως, οι γερμανικές απώλειες ξεπέρασαν τις 16.000. Στους Συμμάχους η Μάχη κόστισε περίπου σε 3.500 ζωές, 1.900 τραυματίες και 17.500 αιχμάλωτους.
Μετά την κατάληψη της Κρήτης στο Νομό Λασιθίου αποβιβάστηκε ένα Σύνταγμα Ιταλών και σε λίγες μέρες έφθασε η Μεραρχία της Σιένας που απλώθηκε σ’ όλο το Νομό, καθώς και στα Δωδεκάνησα. Στην υπόλοιπη Κρήτη απλώθηκαν οι Γερμανοί.
Η λέξη “αντίσταση” για πρώτη φορά παίρνει σάρκα και οστά, σε αυτή τη Μάχη. Μετά τη Μάχη της Κρήτης ο πόλεμος είναι πόλεμος λαϊκής αντίστασης σε μεγάλο βαθμό, άρνησης του ναζισμού και ναζιστικής σκληρότητας κατά των λαών που τολμούν να σηκώσουν κεφάλι.
Τα 110 μαρτυρικά χωριά της Κρήτης στην Κατοχή μαρτυρούν τη σφαγή των ναζί Γερμανών κατά του άμαχου πληθυσμού. Δεν μπορούσαν να ανεχθούν τους 6.000 νεκρούς αλεξιπτωτιστές και την Αντίσταση. Γι' αυτόν τον μεγαλειώδη αγώνα για την ελευθερία, η ιαπωνική εφημερίδα «Χρόνος» την ίδια περίοδο προτείνει να δημιουργηθεί «ένα έκτακτον "Τάγμα των Ιπποτών Κρητών" διά να τιμηθή με ειδικό παράσημο κάθε πολίτης, κάθε στρατιώτης, κάθε αξιωματικός που έλαβε μέρος στην παραδοξοτέραν και ενδοξοτέραν μάχην της Ιστορίας, την Μάχην της Κρήτης».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.