Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΚΑΤΑΚΗ ΣΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΙΡΗΝΑΙΑ 2018

Χώρος τιμής "Μουσείο" Ειρηναίος Γαλανάκης
Σεβασμιώτατοι, Αιδεσιμώτατοι, κύριοι Δήμαρχοι και λοιποί τοπικοί άρχοντες κυρίες και κύριοι.
Σας ευχαριστώ που μου δίνετε την ευκαιρία με λίγα λόγια να σας παρουσιάσω τον εκθεσιακό χώρο, με προσωπικά αντικείμενα και διάφορα άλλα σπουδαία εκθέματα του αείμνηστου Μητροπολίτη Ειρηναίου, τον οποίο δημιουργήσαμε στην Κίσαμο και ο οποίος είναι συνεχώς σε λειτουργία και σχεδόν καθημερινά επισκέψιμος.
Ο εκθετήριος αυτός χώρος δημιουργήθηκε από την Ένωση Προβολής του έργου του από Κισάμου και Σελίνου Μητροπολίτη Ειρηναίου Γαλανάκη και εγκαινιάστηκε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο το έτος 2009, ως ελάχιστος φόρος τιμής και ευγνωμοσύνης στο πρόσωπο και το διαχρονικό έργο του φωτισμένου Ιεράρχη Ειρηναίου Γαλανάκη, αλλά και ως μία προσπάθεια προβολής και διάδοσης του πολύπλευρου, σύνθετου και αξιόλογου έργου του. Ενός πνευματικού ανθρώπου με ανάστημα, ο οποίος στήριξε, με το λόγο και το έργο του χιλιάδες ανθρώπων.
Η Ένωση προβολής του έργου του μακαριστού Μητροπολίτη Ειρηναίου, στην προσπάθειά της για τη δημιουργία του μουσειακού αυτού χώρου, συνεργάστηκε με τον τοπικό Επίσκοπο Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιο, τον Περιφερειάρχη Κρήτης, άλλους Πολιτειακούς φορείς, την ΑΝΕΚ, ........
.με τους οικείους του αείμνηστου Ειρηναίου και με απλούς ανθρώπους, οι οποίοι παρέδωσαν πολύτιμα προσωπικά αντικείμενα του Γέροντα και σήμερα βρίσκονται στις προθήκες του χώρου αυτού και διηγούνται μια ολόκληρη ιστορία προσφοράς και διακονίας προς τον άνθρωπο.
Πρόθεσή μας είναι να μην μείνει καμία πτυχή της δημιουργικής προσωπικότητας του Σεβασμιώτατου κρυμμένη “υπό το μόδιον”. Στη περιήγησή τους οι επισκέπτες του χώρου αυτού, θα βρουν αποτυπωμένο, κατ’ ανάγκη σε μικρογραφία, το έργο και τη ζωή του ταπεινού Λευίτη, του ξεχωριστού θρησκευτικού ηγέτη, του θεολόγου, του συγγραφέα, του διαπρύσιου κήρυκα του Θείου Λόγου και της αγάπης στον πλησίον και προπαντός του ανθρώπινου Μητροπολίτη Ειρηναίου.
Στόχος και σκοπός του Μουσείου "Ειρηναίος Γαλανάκης" είναι η προβολή και διάδοση του έργου του. Να μπορέσουν, δηλαδή, όσοι το επισκεφτούν, να γίνουν κοινωνοί της ζωής και δράσης ενός σπουδαίου και μεγάλου πνευματικού και κοινωνικού έργου, το οποίο όπως ο ίδιος ο αείμνηστος Επίσκοπος πολλές φορές χαρακτηριστικά έλεγε: "Αυτό το έργο δεν είναι δικό μου, είναι έργο του Θεού!"
Οι επισκέπτες του έχουν πολλά να διδαχθούν από όσα εκτίθενται σε αυτό, τα οποία μαρτυρούν το πολύπλευρο έργο και την πολυσχιδή προσωπικότητά του.
Θέλουμε γονείς και παππούδες, με τα παιδιά και τα εγγόνια τους, να επισκέπτονται το Μουσείο «Ειρηναίος Γαλανάκης», από το οποίο έχουν πολλά να διδαχθούν.
Ενδεικτικά παραθέτω παρακάτω ορισμένα από τα σπουδαιότερα έργα του Μητροπολίτη Ειρηναίου, για τα οποία εκτίθενται διάφορα αντικείμενα και πλούσιο φωτογραφικό υλικό στο Μουσείο.
1) Οικοτροφεία Αρρένων - Θηλέων
Από τα πρώτα του έργα, μετά την ενθρόνιση του στο Καστέλλι, ήταν η δημιουργία Οικοτροφείων για μαθητές και μαθήτριες των Γυμνασίων. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησε η δημιουργία παρόμοιων Οικοτροφείων στο Κολυμπάρι, στις Βουκολιές, στην Κάντανο και στην Παλαιόχωρα. Αργότερα ίδρυσε Οικοτροφείο και για φοιτητές και στην Αθήνα. Από τα Ιδρύματα αυτά αποφοίτησαν άνθρωποι που καταξιώθηκαν, πρόσφεραν και προσφέρουν πάρα πολλά στο κοινό καλό και στον τόπο.
2) Σύλλογοι Γυναικών
Ίδρυσε τους Συλλόγους Κυριών και Δεσποινίδων και δραστηριοποίησε κάθε χωριό, να διοργανώνει εκδηλώσεις, συναντήσεις, ομιλίες, γιορτές, καθώς και πολλές άλλες δραστηριότητες, οι οποίες σκοπό έχουν να αναβαθμίσουν τη θέση της γυναίκας στην ύπαιθρο και παράλληλα να διατηρήσουν τα όμορφα ήθη και έθιμα των Επαρχιών μας.
3) Οικοκυρική σχολή
Μάζεψε κοπέλες ιδίως από το ανατολικό Σέλινο και τα Εννιά Χωριά, όπου εκείνη την εποχή δεν υπήρχε ούτε ηλεκτρικό ρεύμα και ούτε καν δρόμος, για να μπορέσουν να μεταφερθούν σε διάφορα σχολεία. Σκοπός του, η μάθηση και η δημιουργία μιας χριστιανικής οικογένειας με τις σωστές βάσεις, από την «πετσέτα στο τραπέζι έως και την κουβέρτα στο κρεβάτι» η μάθηση διαφόρων χορών και η διδασκαλία της ιστορίας της Ελλάδος αλλά και του Πολιτισμού μας.
4) Άγιος Οικουμένιος
Ο Ειρηναίος προκειμένου να ανεγείρει έναν μικρό Ναό μέσα στους χώρους της Μητρόπολης, εμπνέεται την ιδέα της οικουμενικότητας. Ξεκινά την ανέγερση το 1960, με τη συμπαράσταση και τη συμμετοχή πολλών παιδιών από διαφορετικά μέρη του κόσμου. Όπως την απεικονίζει ο Αγιογράφος κ. Νίκος Γιαννακάκης, δείχνει να κρατά την εκκλησία στα χέρια του και με τη χάρη του Χριστού την οδηγεί σε σωστό δρόμο.
5) Υπαίθριες ομιλίες
Θέλοντας να μεταδώσει Πίστη και Πολιτισμό, προχωράει σε κινήσεις ταπεινές και χριστιανικές, οργανώνοντας ομιλίες από διάφορα παραθαλάσσια μέρη έως και τις ψηλές Μαδάρες, όπου τελούσε υπαίθριες Λειτουργίες, ομιλίες και διάφορες άλλες εκδηλώσεις. Με αυτόν τον τρόπο του δίνεται η ευκαιρία να συναντήσει και να συνομιλήσει από βοσκούς στον Ψηλορείτη έως και ψαράδες στα παραθαλάσσια μέρη των Επαρχιών μας.
6) Σχολές Κωφαλάλων & Φιλαρμονικής
Α) Ο Ειρηναίος δεν ασχολήθηκε μόνο με ανθρώπους που από την φύση τους είχαν διάφορα χαρίσματα και ικανότητες, αλλά και με ανθρώπους που γεννήθηκαν με ιδιαιτερότητα και διαφορετικότητα και μέσω εκπαιδευμένων δασκάλων και καθηγητών, φρόντισε να ενταχθούν στο σύνολο μιας πολιτισμένης Κοινωνίας. Δεν άφησε στο περιθώριο ανθρώπους με διάφορα προβλήματα, αλλά πάσχισε για ένα καλύτερο μέλλον και γι’ αυτούς.
Β) Το 1961 εμπνεύστηκε την δημιουργία της Φιλαρμονικής μπάντας, που ελάχιστες πόλεις σε όλη την Κρήτη είχαν την τύχη να έχουν. Σκοπός του ήταν, την 28η Οκτωβρίου και την 25η Μαρτίου, στις εθνικές αυτές επετείους, αλλά και σε διάφορες άλλες εκδηλώσεις, να ξυπνά τον Λαό των Επαρχιών και να θυμίζει το χρέος όλων έναντι των προγόνων μας για τις θυσίες τους, για την Ελευθερία και την Δημοκρατία.
7) Ορθόδοξη Ακαδημίας Κρήτης
Ο Ειρηναίος και ο μαθητής του Αλέξανδρος Παπαδερός, συνεργάστηκαν εντατικά κατά τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1960, προκειμένου να ετοιμασθεί η Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης, ως ιδέα και τρόπος δράσης, ταυτόχρονα δε να εξασφαλιστούν οι αναγκαίοι πόροι για τη δημιουργία και λειτουργία της. Η Ιερά Μονή Γωνιάς διέθεσε έκταση 60 στρεμμάτων, η οποία χαρακτηρίστηκε με Νόμο ως τόπος εξαίρετου φυσικού κάλλους. Η Ευαγγελική Εκκλησία της Γερμανίας θέλησε να συνδράμει στον Κρητικό λαό, - δείγμα μετάνοιας και καταλλαγής απέναντι σ' έναν τόπο έντονα δεμένο με την Μάχη της Κρήτης και την Αντίσταση και με τις βαρύτατες θυσίες του για την ελευθερία και την αξιοπρέπειά του. Το έργο ανέγερσης στηρίχθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου, τις τοπικές Αρχές και τους ανθρώπους της περιοχής. Από την Πολιτεία αναγνωρίστηκε ως θρησκευτικό κοινωφελές καθίδρυμα. Εγκαινιάστηκε το 1968 με την συμμετοχή όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, άλλων χριστιανικών Δογμάτων και Οργανισμών, των
Πανεπιστημίων της χώρας και πλήθους λαού της Κρήτης. Στην τότε, καταναγκαστική ατμόσφαιρα του μονολόγου η Εκκλησία, δια της Ορθοδόξου Ακαδημίας, αντέταξε τον διάλογο. Σε αυτό το χώρο διοργανώνονται παγκόσμια συνεδρία και μέσω αυτών προβάλλονται ο πολιτισμός και η ιστορία της χώρας σε ανθρώπους με υψηλή μόρφωση ανά τον κόσμο και με παγκόσμια ακτινοβολία.
8) Αγγειοπλαστική & Ξυλογλυπτική Σχολή
Ίδρυσε την Αγγειοπλαστική σχολή στα Νοχιά Κισάμου, σε συνεργασία με τον παπά Γιώργη Αποστολάκη, και την Ξυλογλυπτική Σχολή στο Καστέλλι, σε συνεργασία με τον αείμνηστο Βιολάκη Κωνσταντίνο, με σκοπό να τις παρακολουθήσουν παιδιά, με καλλιτεχνικό χάρισμα από τις δύο Επαρχίες και πέρα από επάγγελμα να καταφέρουν να μεταλαμπαδεύσουν τις αρχαίες τέχνες, που από την εποχή του Μίνωα οι Κρήτες είχαν σαν κύριο επάγγελμα.
9) Εκκλησία Γερμανίας
Το 1976 ευρισκόμενος στην Γερμανία εγκαινιάζει την εκκλησία με την παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχου Δημητρίου. Εκεί γίνεται και η αναγνώριση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη Γερμανία με την υπογραφή του Προέδρου της Γερμανικής Δημοκρατίας. Καθημερινά επισκέπτεται ως Επίσκοπος όλες τις πόλεις της κεντρικής Ευρώπης έχοντας πρώτιστο μέλημά του την ανάδειξη της Πίστης και του Πολιτισμού όχι μόνο σε Έλληνες αλλά και σε Ευρωπαίους.
10) Ευρωμεσογειακό Κέντρο Νεότητας
Ακολουθεί, μετά την επάνοδο του στην Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου την ίδια πορεία όπως τον Άγιο Οίκουμένιο. Κατασκευάζεται με προσωπική εργασία παιδιών απ’ όλο τον κόσμο. Σκοπός του η ένωση των παιδιών από διάφορες χώρες, η συνεργασία ανεξαρτήτου φυλής και η ομαδικότητα. Όπως και η Ακαδημία, το Ευρωμεσογειακό Κέντρο Νεότητας δημιουργήθηκε στο πιο ωραίο φυσικό τοπίο της επαρχίας. Στο χώρο αυτό διοργανώνονται θεατρικές
παραστάσεις, συναυλίες, τοπικά παραδοσιακά έθιμα, που διατηρούν και αναδεικνύουν τον πολιτισμό και την εθνική μας κληρονομιά.
11) Ερυθρός Σταυρός (Παράρτημα Κισάμου)
Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός είναι ο μεγαλύτερος, μη κυβερνητικός οργανισμός, στην Ελλάδα, με το σύνθετο έργο του να βασίζεται στην εθελοντική δράση και την άμεση ανταπόκριση των πολιτών. Κινητοποιείται στοχεύοντας πάντα στην ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου, σε περιόδους πόλεμου, αλλά και ειρήνης, στηρίζοντας τραυματίες, ασθενείς, πρόσφυγες, ηλικιωμένους ανθρώπους με οικονομικές δυσκολίες και άτομα από κάθε ευάλωτη ομάδα του πληθυσμού. Η δράση του εχει συνδεθεί με την επαγρύπνηση, την αλληλεγγύη και την φιλαλληλία. Αυτό ήταν και το όραμα του Ειρηναίου, σε έναν τόπο με δυσκολίες, σε μία εποχή που η ιατρική περίθαλψη υστερούσε, με ευθύνη βέβαια της Πολιτείας. Μεριμνά για την εκπαίδευση ατόμων από ειδικούς, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ένα μέρος ψυχολογικής και πρακτικής βοήθειας για τον συνάνθρωπο.
12) Ίδρυμα Ελευθέριος Βενιζέλος
Η ιδέα έρχεται στο χωρίο Μύλοι Κισάμου και ανακοινώνεται εκεί για πρώτη φορά στον λαογράφο Γιάννη Σκουλούδη, για τη δημιουργία ενός Ιδρύματος στο οποίο θα προβάλλεται η προσωπικότητα και το έργο του μεγάλου Εθνάρχη. Την ιδέα αυτή δεν την έχουν εμπνευστεί ούτε οι βουλευτές, ούτε οι πρωθυπουργοί της Ελλάδος. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ήταν ο άνθρωπος που έκανε την Ελλάδα των δύο Ηπείρων και των πέντε θαλασσών. Ιστορική μορφή του τόπου μας. Σκοπός του Ειρηναίου είναι με το Ίδρυμα αυτό να θυμηθούν οι μεγάλοι και να μάθουν οι μικροί, την πορεία και την ιστορία του έθνους μιας και την καθοριστική σημασία στην διαδρομή αυτή, της προσωπικότητας και του κύρους του Ελευθ. Βενιζέλου.
Αναφέρω επίσης επιγραμματικά και άλλα Ιδρύματα - δράσεις του αειμνήστου Γέροντα Μητροπολίτη μας, που λόγω χρόνου, δεν μπορώ να αναφερθώ εκτενέστερα: Τυπογραφείο, Κέντρο Αγροτικής Ανάπτυξης, Αννουσάκειο Θεραπευτήριο, Τεχνικές Σχολές ΟΑΕΔ, Τυροκομείο στο Σέλινο, Ωδείο της Ι.Μ.Κ.Σ.
Επίσης η κατασκευή του νέου Μητροπολιτικού Ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, στην Κίσαμο, η ανακαίνιση των Ιερών Μονών και Χρυσοσκαλιτίσσης Κισάμου, η δημιουργία των Πνευματικών Κέντρων Αγ. Σπυρίδωνος και Ευαγ. Θεοτόκου Κισάμου και των ενοριών Σπηλιάς, Έλους, Καλουδιανών και Ροδοβανίου Σελίνου.
Καθιέρωσε ακόμα διάφορες Εορτές - Τελετές, όπως Μνήμη Βυζαντίου (μνημόσυνο Κ. Παλαιολόγου και σχετική ομιλία στην Κίσαμο), Γιορτή Βασιλόπιτας (σε διάφορες ενορίες, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, στο ενοριακά Κέντρα Κισάμου, Γιορτές Γραμβούσας, Εσπερινός της Αγάπης (Πάσχα, I. Μ. Γωνιάς, Κάντανος, Βουκολιές, Βουλγάρω κ.α.), Γιορτή Κάστανου (στο 'Ελος-Στροβλές-Ρογδιά), Ευλογία των καρπών της γης (1η Κυριακή Αυγούστου, στη Ροτόντα Επισκοπής Κισάμου), Νυκτερινές Λειτουργίες Χριστουγέννων (Λειτουργίες της Ειρήνης, σπήλαια Αγίας Σοφίας Τοπολίων και Μαραθοκεφάλας Σπηλιάς).
Πρωτοστάτησε, σε συνεργασία με τον δημοσιογράφο Δημήτρη Κακαβελάκη, σε ένα Ειρηνιστικό κίνημα για την Ανακήρυξη του ακρωτηρίου Σπάθας σε «Ακρωτήρι ειρήνης», καθώς επίσης και για την Ίδρυση Κέντρου Μελετών Προβλημάτων Ειρήνης και την καθιέρωση «Θείας Λειτουργίας της ειρήνης» τη νύχτα των Χριστουγέννων στα Σπήλαια Τοπολίων και Μαραθοκεφάλας Σπηλιάς Κισαμου
Μέρος του Πολιτισμού που δημιούργησε και προσέφερε στις Επαρχίες μας είναι και το συγγραφικό του έργο, με την κυκλοφορία του Περιοδικού «Χριστός και Κόσμος» από 1/9/1960, μηνιαίο 16/σέλιδο περιοδικό της Επισκοπής Κισάμου και Σελίνου. Περιλαμβάνει άρθρα Χριστιανικής Κατηχήσεως και Ζωής. Οι δυο
τελευταίες σελίδες του περιοδικού, αρχικά ήταν αφιερωμένες στα «Παγκόσμια Χριστιανικά Νέα» και στο «Χρονικό της Μητροπόλεως» και από τις σελίδες αυτές μπορεί κανείς να αντλήσει πάμπολλες πληροφορίες για γενικότερα εκκλησιαστικά τοπικά γεγονότα από το 1960 έως σήμερα. Επίσης συνέγραψε περισσότερα από 39 βιβλία ποικίλου θρησκευτικού και πνευματικού περιεχομένου, τα περισσότερα των οποίων έχουν ήδη επανεκδοθεί.
Τέλος στις κοινωφελείς δράσεις του Μητροπολίτη Ειρηναίου, πρέπει να αναφέρομε και την δημιουργία της ΑΝΕΚ (Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία Κρήτης, 1967), της ΕΤΑΝΑΠ (Εταιρεία Αναπτύξεως Αποκορώνου, 1978), της Εταιρείας Αναπτύξεως Σελίνου - Σέλινο Α.Ε., της ΑΝΕΝ (Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία Νότου), του Κοινωφελούς Πνευματικού Ιδρύματος «Αγία Σοφία» Αποκορώνου και άλλα.
Τελειώνοντας πρέπει να αναφερθεί νομίζω ότι κάθε Αύγουστο στον προαύλειο χώρο του Μουσείου, σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου, έχομε πραγματοποιήσει τιμητικές εκδηλώσεις για διάφορες προσωπικότητες της Εκκλησίας και του πνεύματος, όπως, για τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρο, τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας κ.κ. Αναστάσιο, τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ.κ. Ειρηναίο, την μητέρα όλων των παιδιών των Οικοτροφείων Καστελλίου κ. Ασπασία Μανούσακα, τον κ. Ιωάννη Αναστασάκη, Θεολόγο, τον κ. Δημήτριο Κακαβελάκη, Δημοσιογράφο και συνεργάτη του Μητροπολίτη Ειρηναίου στην προσπάθειά του να μετονομαστεί το Ακρωτήρι Σπάθας σε ακρωτήρι Ειρήνης, τον Αιδεσιμολογιώτατο π. Ευτύχιο Παπαδερό, τον κ. Σκαλίδη Ελευθέριο Αντιπρύτανη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τον κ. Απόστολο Κυριτσάκη, καθηγητή ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, τον κ. Νικόλαο Κατσαλιάκη, γιατρό-καρδιολόγο, τους μεγάλους δωρητές και ευεργέτες της Μητρόπολης Κισάμου και Σελίνου Νικόλαο Τσατσαρωνάκη, Παναγιώτα Φαλδαμή και Στρατηγό Βενιζέλο Σκαλίδη. Και ελπίζομε ότι θά συνεχίσομε και στο μέλλον με παρόμοιες εκδηλώσεις.
Έχομε επανεκδόσει έξι βιβλία του Μητροπολίτη Ειρηναίου σε δεκαεπτά χιλιάδες τεμάχια συνολικά, τα οποία διαθέσαμε δωρεάν σε σχολεία, διάφορες εκδηλώσεις και επισκέπτες του Μουσείου.
Μνημονεύω επίσης τους αδελφούς Γεώργιο και Νικόλαο Μπουλταδάκη εξ Αμερικής, με καταγωγή απο τον Καμπανό Σελίνου, για την χρηματοδότηση επανέκδοσης πρόσφατα του περίφημου βιβλίου του αείμνηστου Ειρηναίου «Ο Χριστός σημάδεψε την Κρήτη».
Τέλος, θέλω να ευχαριστήσω όλους όσοι με οποιονδήποτε τρόπο συνδράμουν και συμπαραστέκονται στο έργο και στις προσπάθειές μας, στην «Ένωση Προβολής του έργου του αείμνηστου Μητροπολίτη Ειρηναίου Γαλανάκη».
Σας ευχαριστώ πολύ που με ακούσατε!!!