ΚΑΙ ΠΕΤΑΛΩΤΗΣ...ΚΑΙ ΣΩΜΑΡΑΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΥΛΩΝΑΚΗΣ

Το πάρεργο αυτό επάγγελμα εξασκούνταν μόνο στα κεφαλοχώρια, όπου έφερναν από τα γύρω χωριά τα χοντρά αλοϊνά (μπεγίρια και μουλάρια) για καλύκωμα, γιατί οι γάιδαροι σπανίως πεταλωνόταν. Το καλίκωμα (πετάλωμα), που έκανε ο πεταλωτής ήτανε δυο λογιών δηλ. το καινούριο πετάλωμα και το καγιάρι.
Το καινούριο πετάλωμα γινόταν όταν τα πέταλα του ζώου είχαν φαγωθεί με τη χρήση. Στην περίπτωση αυτή ο πεταλωτής έδενε με το χαλιναρόσκοινο το ζώο σε ειδική δέστρα και έπαιρνε με τη σειρά το ένα μετά το άλλο τα πόδια του ζώου και αφού προσάρμοζε το καθένα πάνω στο γόνατο του με μια κυκλική δερμάτινη λουρίδα, αφαιρούσε με τη ντανάλια το φθαρμένο πέταλο. Κατόπιν έκοβε με το συρτάρι (ειδικό δράπανο-νυχοκόφτη) το νύχι, του ζώου, που είχε αναπτυχθεί κι ύστερα εφάρμοζε στο κομμένο νύχι το καινούριο πέταλο και το κάρφωνε με τα ειδικά πεταλόκαρφα, με το χοντρό κεφάλι, με τέτοιο τρόπο, ώστε η μπιμπίκα (αιχμή) του καρφιού να βγαίνει από το πλάι μέσα στο νύχι χωρίς να πειράξει την από μέσα ζωντανή σάρκα του ποδιού του ζώου.
Μετά το κάρφωμα του καινούριου πετάλου τοποθετούνταν το πόδι του ζώου πάνω στο ξύλινο στρογγυλό κουτσούρι και κόβονταν σύρριζα οι εξέχουσες αιχμές των πεταλόκαρφων, τα οποία και ρεβίδερναν (περτσίνωναν). Ύστερα με ειδική ράσπα έξυνε το νύχι στο κάτω μέρος μέχρις ότου νύχι και πέταλο έρθουν στην ίδια επιφάνεια.

Τα καινούρια πέταλα, που χρησιμοποιούνταν στα μουλάρια και στα μικρόσωμα άλογα, ήσαν ολόγεμα, γιατί στα μεγαλόσωμα άλογα χρησιμοποιούνταν πέταλα, που κάλυβαν μόνο γύρου γύρου το άκρο του πέλματος με κενό το μέσο και με δυο κάθετες εξοχές στα άκρα, για να προφυλάσσουν το άλογο από το γλύστριμα, πράμα που πετυχαίνεται στα μουλάρια με τα χοντρά κεφάλια των πεταλόκαρφων.
Μετά το τέλος του πεταλώματος ο πεταλωτής κούρευε καλλιτεχνικά και με κουροψαλίδα τον περτσέ (χαίτη) του μουλαριού, γιατί η χαίτη των αλόγων έμενε πάντα ακούρευτη και με τις μακριές τρίχες να πέφτουν από το ένα πλάι κατά μήκος του λαιμού του αλόγου.
ΠΗΓΗ