ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

Ο Όμηρος αποκαλούσε την Αρχαία Κρήτη ως «Εκατόμπολιν» αναφέροντας ότι είχε εκατό (100) πόλεις. Μετά την εποχή του Ομήρου η αριθμητική αυτή αναφορά είναι πλέον περισσότερο συμβολική, αφού οι αρχαίες κρητικές πόλεις, που έως τώρα έχουν βρεθεί και αναγνωρισθεί, είναι τουλάχιστον πάνω από εκατόν πενήντα (150) ή και περισσότερες, σε γνωστές, αλλά και άγνωστες θέσεις και τοποθεσίες της σύγχρονης Κρήτης. Όμως δεν είναι γνωστός ο ακριβής αριθμός ούτε των πόλεων, ούτε είναι γνωστό το αρχαίο όνομα, σε άλλες γίνονται επιστημονικές υποθέσεις και σε άλλες αγνοείται εντελώς. Παράλληλα, υπάρχουν πολλά γνωστά ονόματα, που όμως δεν μπορούν να ταυτιστούν με καμιά από τις γνωστές θέσεις. Για τις περισσότερες πόλεις υπάρχει πληθώρα αναφορών και πηγών από την αρχαιότητα ως σήμερα, ενώ σε άλλες υπάρχουν ελάχιστες ή και καθόλου αναφορές. Μια απο αυτές τις άγνωστες πόλεις είναι και η Ελαία. 
- Ο Πλίνιος 4,12,57 και 58, αναφέρει ότι είναι κάπου στην Κρήτη, δεν λέει ακριβώς που. Σήμερα κάποιοι σύγχρονοι μελετητές (Βασιλάκης) την προσδιορίζουν στην Γραμβούσα Κισάμου!!!. Όχι το νησί αλλά την περιοχή που αρχίζει απο τον Τράχηλα και φτάνει ως και την Καλυβιανή και το ακρωτήρι της. 
Το παράλογο βέβαια της υπόθεσης είναι οτι ενώ έχουν εντοπιστεί μινωικές και Ελληνιστικές θέσεις στην περιοχή της Γραμβούσας, είναι κηρυγμένος ο χώρος πάνω απο το λιμάνι αρχαιολογικός, δεν υπάρχει καμιά αναφορά για το όνομα, ούτε αυτό ούτε κάποιο άλλο, και όλοι ονομάζουμε την ακρόπολη αυτής της περιοχής Σελλί. 
Πάντως η περιοχή της Γραμβούσας θεωρείτε σαφώς αρχαιότερη απο την περιοχή του Κισαμίτικου κάμπου και δεν έχει να κάνει με τα Ελληνορωμαικά κατάλοιπα της πόλης. Ο χρόνος θα δείξει....