ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ

Διαβάζοντας το βιβλίο του Ιωάννη Τσουχλαράκη "ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ," μύθος, ιστορία, παράδοση, βλέπω οτι στη ζωντανή χορευτική κληρονομιά της Κρήτης περιλαμβάνονται είκοσι τέσσερις, περίπου, παραδοσιακοί χοροί. Μέχρι πριν μερικά, μόλις, χρόνια οι περισσότεροι από αυτούς ήταν περιορισμένης διάδοσης. Γνωστοί σε όλη την Κρήτη ήταν μόνο: η σούστα, ο σιγανός, ο μαλεβιζώτης, ο χανιώτικος (συρτός) και το πεντοζάλι. Να σημειωθεί, πάντως, ότι και οι χοροί αυτοί (πλην του σιγανού) μέχρι το Μεσοπόλεμο δεν ήταν παγκρήτιας εμβέλειας. Πιο συγκεκριμένα, η σούστα ήταν γνωστή στο νομό Ρεθύμνου, ο μαλεβιζώτης στο νομό Ηρακλείου και ο χανιώτικος και το πεντοζάλι στο νομό Χανίων. Μόνο ο σιγανός ήταν γνωστός, σε παραλλαγές, στους νομούς Ρεθύμνου και Ηρακλείου.
Ο χανιώτικος συρτός είναι χορός του νομού Χανίων. Η πρωταρχική μορφή του εντοπίζεται στην επαρχία Κισάμου. Ανήκει στην κατηγορία των συρτών χορών. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι τις τελευταίες δεκαετίες ακούγεται περισσότερο ως χανιώτικος συρτός. Χορεύεται από άνδρες και γυναίκες σε κύκλο. Το μουσικό μέτρο του είναι 5/8, τα βήματα του 11 και η λαβή από τις παλάμες στο ύψος των ώμων....δεν μπορεί να μην έλθει στην θύμηση μου οι δυο μεγάλοι κισσαμίτες χορευτές Γιαννενής και Αλεξανδρής. Ταλίμια και φιγούρες που δεν "ξέκοβαν" από τον αυστηρό ιεροτελεστικό τρόπο του κισαμίτικου συρτού,γράφει στην σελίδα του η Κισσαμίτικη Μουσική και Κουλτούρα. Αποτελούσαν παράδειγμα προς μίμηση για τους νεωτέρους και επίδοξους χορευτές της περιοχής. Μάλιστα, δεν ήταν λίγες οι φορές που ο Νικολής και ο Γιάννης, χόρευαν μαζί, μαγεύοντας στην κυριολεξία τον κόσμο που τους καμάρωνε. Στητό κορμί και ευλύγιστος, ο Νικολής Γιαννενής ήταν μοναδικός! Ποτέ δεν έκανε το "περίσσιο", το "φάλτσο", το "άχρονο" στον χορό του. Όλα ήταν άψογα συνδυασμένα, συν τον καταπληκτικό του αυτοσχεδιασμό.