ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΑ ΜΠΙΛΙΛΙΑΝΑ

Mετά την εκκλησία των Παμμέγιστων Ταξιαρχών στην Σκαλίδη που ήταν μπακάλικο επί τουρκοκρατίας, άλλη μια ιστορία εκκλησίας που ήταν σταύλος έχουμε στην γειτονιά μας. 
Πρόκειται για τον Άγιο Νικόλαο το μικρό εκκλησάκι πίσω απο την Βαρδαντώνη στα δυτικά της πόλης, δίπλα στο σπίτι του Κοντογιάννη.
Το οικόπεδο ήταν όπως και τα περισσότερα στα χέρια Τουρκοκρητικών που είχαν μετατρέψει στην πάροδο του χρόνου τους ναούς σε στάβλους, ουρητήρια και μικρομάγαζα. Γενικά η πόλη της Κισάμου όπως φαίνεται και απο τις απογραφές του 1834 ήταν μια πόλη μόνο για Μουσουλμάνους. Τότε δεν ζούσε ούτε ένας Χριστιανός (έτσι φαίνεται απο την απογραφή) στην πόλη που ήταν τσιφλίκι Μωαμεθανών, και σε κάθε επανάσταση κλεινόντουσαν στο κάστρο.
Το συγκεκριμένο λοιπόν οικόπεδο άνηκε στον Χουσεΐν Χατζηκηράκη και στην γυναίκα του Σαμψέτ Λιλοπούλου, οι οποίοι το 1899 βλέποντας την κατάσταση που διαμορφωνόταν στην Κρήτη πούλησαν το οικόπεδο τους μαζί με τον στάβλο (Άγιο Νικόλαο) στον Φίλιππα Κορωνιωτάκη απο τις Λουσακιές. Μάλιστα όπως λέει ένας απο τους απογόνους του Φίλιππα, ο Γιώργος Βερυκάκης, η συμφωνία ήταν έτοιμη να χαλάσει εξαιτίας της κακίας της Τουρκάλας που ήθελε παραπάνω χρήματα όταν έμαθε οτι ο Φίλιππας Κορωνιωτάκης είχε σκοπό να ξαναφτιάξει την εκκλησία. Ο γέρος κρητικός μην μπορώντας να κάνει και αλλιώς της έδωσε κάτι παραπάνω και μετά απο τις υπογραφές της είπε κατά λέξη: 
"Άκουσε μωρή Λιλοπούλα σούδωκα παραπάνω αλλά κάτεχε το, εκκλησία ήτανε εκκλησία θα γίνει".
Ο Φίλιππας Κορωνιωτάκης λοιπόν έκανε δώρο την εκκλησία του Αγίου Νικολάου στους Χριστιανούς.