ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΙΠΑΝΣΗ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

Γράφει ο Κώστας Χαρτζουλάκης
 Η λίπανση της ελιάς συνήθως περιλαμβάνει τα στοιχεία άζωτο (Ν), κάλιο (Κ) και βόριο (Β). Σε σπανιότερες περιπτώσεις μπορεί να απαιτείται η προσθήκη φωσφόρου (Ρ), ασβεστίου (Ca) ή κάποιων ιχνοστοιχείων. Για κάθε 50 κιλά καρπού απομακρύνονται 450 γρ. αζώτου, 100 γρ. φωσφόρου, 500 γρ. καλίου και 200 γρ. ασβεστίου. 
Η ελιά αντιδρά σχεδόν πάντα θετικά στη σωστή λίπανση με άζωτο, αφού ευνοεί τη βλάστηση, την καρπόδεση (Μάρτιο έως Μάϊο), την ανάπτυξη του καρπού (τέλος Ιουλίου- αρχές Αυγούστου) και γενικά την εν γένει ανάπτυξη του φυτού. Η ποσότητα που απαιτείται είναι 500-800 γρ. καθαρού αζώτου ανά φυτό κάθε χρόνο, ανάλογα με το μέγεθος και την παραγωγή των δέντρων.

Το κάλιο αυξάνει την περιεκτικότητα σε λάδι του καρπού και καθιστά το φυτό πιο ανθεκτικό σε μυκητολογικές παθήσεις, την ξηρασία και τον παγετό. Πρέπει να προστίθεται σε ικανοποιητικές ποσότητες κάθε χρόνο το πολύ κάθε δύο χρόνια. Η ποσότητα που απαιτείται είναι 500-1000 γρ. καλίου ανά δέντρο κάθε χρόνο, ανάλογα με το μέγεθος και την παραγωγή των δέντρων. Αν υπάρχει σύστημα άρδευσης, συνιστάται η προσθήκη του καλίου να γίνεται με υδρολίπανση αρχές Αυγούστου (σκλήρυνση του πυρήνα), που εκτός των άλλων συμβάλλει και στη μείωση της παρενιαυτοφορίας.
Το βόριο είναι ένα ιχνοστοιχείο απαραίτητο για την ανάπτυξη και παραγωγή της ελιάς αφού επηρεάζει την νεαρή βλάστηση, την άνθηση αλλά κυρίως την καρπόδεση. Προστίθεται στη βασική λίπανση κάθε 4-5 χρόνια σε ποσότητα 200-500 γρ. ανά δέντρο με μορφή βόρακα, ή με ψεκασμό την περίοδο της άνθησης – καρπόδεσης.
Ο φώσφορος χρησιμοποιείται από την ελιά σε μικρές ποσότητες, που συνήθως είναι διαθέσιμες στο έδαφος και γι’ αυτό πολύ σπάνια παρατηρούνται φαινόμενα έλλειψης φωσφόρου. Προστίθεται μόνο όταν υπάρχει έλλειψη μετά από ανάλυση. Σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την απορρόφηση άλλων στοιχείων αλλά και επιβαρύνει άσκοπα το κόστος παραγωγής.
Γενικές παρατηρήσεις
Η ανάλυση εδάφους και φύλλων είναι η ασφαλέστερη μέθοδος για να εντοπίσουμε προβλήματα θρέψης των ελαιοδέντρων.
Η χρήση σύνθετων λιπασμάτων αυξάνει άσκοπα και υπερβολικά τον φώσφορο στο έδαφος, δημιουργώντας προβλήματα με την πρόσληψη άλλων στοιχείων.
Το κάλιο και το βόριο αποτελούν τα συχνότερα προβλήματα θρέψης της ελιάς στην περιοχή.
Η παρατεταμένη ξηρασία μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων.