ΜΕ ΤΟ ΒΙΟΛΙ ΚΑΙ ΤΟ ΛΑΟΥΤΟ

Του Βασίλη Πατεράκη

Με αυτά τα όργανα μάθαμε την γνήσια κρητική μουσική. Με αυτά τα όργανα χορέψαμε τους περήφανους κρητικούς χορούς στα νιάτα μας. Πολλές φορές ανατρέχει ο λογισμός μου στα παλαϊικά γλέντια, στους απλούς-γνήσιους γλεντιστάδες. Μα πού είναι όλα αυτά σήμερα; Τα πάντα έχουν πάρει μια περίεργη τροπή και ναι, ευθυνόμαστε κι εμείς. Δεν είναι φταίξιμο μονάχα των νέων παιδιών. Αυτά, έτσι μάθανε, έτσι ζούνε και σήμερα. Πας σήμερα σε ένα γλέντι στα Χανιά, βλέπεις να καταναλώνονται κούτες με ουίσκι και μπύρες. Που είναι ο μαρουβάς, η τσικουδιά; Γυρνάς την πόλη από άκρη σ'άκρη και παντού βλέπεις κολλημένες τις αφίσες του λυράρη που θα παίξει στο τάδε μαγαζί. Λυράρης! Φίρμα μεγάλη. Και να πεις ότι ξέρει τι παίζει...Μα μπά!. Μια φορά δεν υπήρχε λύρα, μα έλα μου ντέ που έτσι το αποφάσισαν κάποιοι καλά κατέχοντες τις θέσεις και θεώρησαν πώς η Κρήτη πρέπει να πρεσβεύεται μουσικά μόνο από την λύρα. Άλλο που δεν ήθελαν μερικοί δοξαραίοι και να που σήμερα μας έχουν πάρει τα αυτιά με την ατεχνία

τους, την κακοφωνιά τους, την ασχετοσύνη τους. Να'ναι καλά εκεί στον παράδεισο ο Ναύτης κι ο Κουνέλης που δούλεψαν σκληρά για να μην χαθεί από τον κόσμο τούτο το βιολί, το γλυκόηχο αυτό όργανο, ο βασιλιάς των οργάνων! Ο περήφανος συρτός, το επαναστατικό πεντοζάλι είναι χοροί που υπαγορεύτηκαν πάνω στο βιολί, πρωτοπαίχθηκαν πάνω στο βιολί. Δεν λέω πρός Θεού να μην τα παίζει η λύρα όλα αυτά. Αλλά μην τα κάνουμε όλα σαλάτα για τις τοπικιστικές σκοπιμότητες μερικών-μερικών. Τα τελευταία χρόνια ξεπετιούνται κάμποσα Χανιωτάκια με όρεξη και διάθεση να συνεχίσουν την παμπάλαια μουσική παράδοση των Χανίων, αλλά τα πολεμούνε. Ναι. Τα πολεμούνε όλοι αυτοί που τόσα χρόνια είχαν βρει την βολή τους και γυρνούσανε την Κρήτη παριστάνοντας τις φίρμες. Τρυπώσανε στις τηλεοράσεις αυτοί οι κύριοι, τρυπώσανε γενικά σε όλα τα ΜΜΕ, ακόμα και στο διαδίκτυο με μοναδικό σκοπό να χτυπήσουνε το βιολί, να τσαλοπατήσουν την Χανιώτικη μουσική έκφραση. Μα δεν καταλαβαίνουν ότι το κακό δεν το κάνουν μόνο στην Χανιώτικη μουσική παράδοση, αλλά γενικά στην Κρητική; Μην κρυβόμαστε όμως πίσω από το δάχτυλό μας. Δεν φταίνε μόνο αυτοί. Φταίνε και αρκετοί ντόπιοι Χανιώτες που είτε για λόγους προσωπικής προβολής, είτε για άλλους διαφόρους λόγους, άφησαν την μουσική μας να γίνει έρμαιο των λυράρηδων και των μουσικολόγων της κακιάς ώρας. Και σήμερα, μερικοί από αυτούς παριστάνουν τους μορφωμένους λόγιους, τους λαογράφους, που με "δανεικές" γνώσεις κάνουνε τους καμπόσους, γυρίζουν τις εκδηλώσεις σε όλο τον νομό μας, έχοντας πραγματικό έρωτα όχι για το έργο που επιτελούν, αλλά για την δόξα, την κάμερα και το μικρόφωνο. Και με το αζημίωτο όλα αυτά βέβαια. Και αυτοί που πρέπει πραγματικά να ακουστούν, δεν ακούγονται. Ίσως γιατί φοβούνται ότι αυτά που θα πούνε, θα χαρακτηριστούν ως ρομαντικά. Αφήστε που μερικοί "λαογράφοι" ήδη

αρχίζουν και διεκδικούν....τις πατρότητες των πηγών τους. Ναι, τα έχω λοιπόν και με αυτούς, τους δικούς μας τους κατεχάρηδες.
Τα νέα παιδιά είναι το μέλλον μας. Μα να περπατάνε στον ίσιο δρόμο και αλλάργο από προκλήσεις που δεν ταιριάζουν με τα ήθη μας. Μακριά από τις φίρμες και τους εγωισμούς. Να ρωτάνε όταν δεν ξέρουν κάτι, δεν είναι ντροπή. Και πάνω απ'όλα να σέβονται τον κόσμο και την μουσική παράδοση που υπηρετούν. Διότι, άλλο πράγμα η παράδοση, κι άλλο οι παράδες. Και κάποια μέρα, που ξέρετε, μπορεί να βρεθούμε και να μιλάμε για τον νέο Χάρχαλη, τον νέο Κουνέλη, τον νέο Κουτσουρέλη και να καμαρώνουμε. Γιατί κακά τα ψέματα, αυτό λείπει σήμερα από την μουσική μας. Το ήθος αυτών των ανθρώπων.
ΠΗΓΗ