Της Αποστολάκη Ελευθερίας από το 'Α συνέδριο για την Κίσαμο.
Τα χρόνια μετά την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα αποτελούν μια περίοδο της Ιστορίας της Εκπαίδευσης με ιδιαίτερο ενδιαφέρον που όμως, ειδικά όσον αφορά την Κίσαμο, ελάχιστα έχει διερευνηθεί. Ενώ μάλιστα κατά τη διακυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου η παιδεία προτάσσεται ως κύριος πυλώνας για την περαιτέρω πορεία και οικονομική ανάπτυξη του τόπου, εύλογα δε μένει ανεπηρέαστη από τα ακραία πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα, που ταλανίζουν το νεοσύστατο κράτος και προκαλούν συχνά σε αυτό έντονους εσωτερικούς τριγμούς. Οι αλλεπάλληλες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα επιχειρηθούν, με τελευταία αυτή του 1929, στοχεύουν δυναμικά πλέον στη θεμελίωση ενός αστικού σχολείου σύμφωνα με τις αρχές του φιλελευθερισμού, αντανακλώντας παράλληλα έντονες κοινωνικές διεκδικήσεις αλλά και πολιτικές αντιδράσεις.
Η ανακοίνωση επικεντρώνεται στην παρουσίαση της λειτουργίας των σχολείων ενός μικρού χωριού της Κισάμου, την Ποταμίδα, τα οποία ιδρύθηκαν την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας και συνέχισαν να λειτουργούν σχεδόν παράλληλα ως τις αρχές του 20ου αιώνα, με απώτερο στόχο την ανάδειξη, υπό το πρίσμα της μικροϊστορίας, αδιερεύνητων πτυχών της κατάστασης που επικρατούσε στην εκπαίδευση της ευρύτερης περιοχής αλλά και του ρόλου που διαδραμάτισε η παιδεία σε μια περίοδο κρίσης και έντονης πολιτικοκοινωνικής αστάθειας. Για τον σκοπό αυτό αξιοποιήθηκαν, ως ιδιότυπο κάτοπτρο, κυρίως τα αρχεία των δυο σχολείων του συγκεκριμένου χωριού, του Παρθεναγωγείου (1914-1925) και του Δημοτικού (1914-1930). Τα στατιστικά δεδομένα που προέκυψαν αναφορικά με τη φοίτηση αγοριών και κοριτσιών, την επίδοση, τη γεωγραφική και κοινωνική τους προέλευση προσεγγίζονται κριτικά, αφού συγκρίνονται με αντίστοιχα στοιχεία από γειτονικά σχολεία και επιχειρείται η ερμηνεία τους σύμφωνα με σχετικές πηγές αλλά και προφορικές μαρτυρίες.
Αν και τα αποτελέσματα, που προκύπτουν από την επεξεργασία των παραπάνω δεδομένων, περιορίζονται στο μικροεπίπεδο της Ιστορίας, εντούτοις διαφαίνονται ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εκπαίδευσης της Κισάμου, καθώς στα συγκεκριμένα σχολικά αρχεία αντικατοπτρίζεται η κουλτούρα μιας αγροτικής κοινωνίας σε εξέλιξη, που όχι μόνο επηρεάζεται αλλά και αλληλεπιδρά με το υπάρχον πολιτικό πλαίσιο.
Τα χρόνια μετά την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα αποτελούν μια περίοδο της Ιστορίας της Εκπαίδευσης με ιδιαίτερο ενδιαφέρον που όμως, ειδικά όσον αφορά την Κίσαμο, ελάχιστα έχει διερευνηθεί. Ενώ μάλιστα κατά τη διακυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου η παιδεία προτάσσεται ως κύριος πυλώνας για την περαιτέρω πορεία και οικονομική ανάπτυξη του τόπου, εύλογα δε μένει ανεπηρέαστη από τα ακραία πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα, που ταλανίζουν το νεοσύστατο κράτος και προκαλούν συχνά σε αυτό έντονους εσωτερικούς τριγμούς. Οι αλλεπάλληλες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα επιχειρηθούν, με τελευταία αυτή του 1929, στοχεύουν δυναμικά πλέον στη θεμελίωση ενός αστικού σχολείου σύμφωνα με τις αρχές του φιλελευθερισμού, αντανακλώντας παράλληλα έντονες κοινωνικές διεκδικήσεις αλλά και πολιτικές αντιδράσεις.
Η ανακοίνωση επικεντρώνεται στην παρουσίαση της λειτουργίας των σχολείων ενός μικρού χωριού της Κισάμου, την Ποταμίδα, τα οποία ιδρύθηκαν την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας και συνέχισαν να λειτουργούν σχεδόν παράλληλα ως τις αρχές του 20ου αιώνα, με απώτερο στόχο την ανάδειξη, υπό το πρίσμα της μικροϊστορίας, αδιερεύνητων πτυχών της κατάστασης που επικρατούσε στην εκπαίδευση της ευρύτερης περιοχής αλλά και του ρόλου που διαδραμάτισε η παιδεία σε μια περίοδο κρίσης και έντονης πολιτικοκοινωνικής αστάθειας. Για τον σκοπό αυτό αξιοποιήθηκαν, ως ιδιότυπο κάτοπτρο, κυρίως τα αρχεία των δυο σχολείων του συγκεκριμένου χωριού, του Παρθεναγωγείου (1914-1925) και του Δημοτικού (1914-1930). Τα στατιστικά δεδομένα που προέκυψαν αναφορικά με τη φοίτηση αγοριών και κοριτσιών, την επίδοση, τη γεωγραφική και κοινωνική τους προέλευση προσεγγίζονται κριτικά, αφού συγκρίνονται με αντίστοιχα στοιχεία από γειτονικά σχολεία και επιχειρείται η ερμηνεία τους σύμφωνα με σχετικές πηγές αλλά και προφορικές μαρτυρίες.
Αν και τα αποτελέσματα, που προκύπτουν από την επεξεργασία των παραπάνω δεδομένων, περιορίζονται στο μικροεπίπεδο της Ιστορίας, εντούτοις διαφαίνονται ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εκπαίδευσης της Κισάμου, καθώς στα συγκεκριμένα σχολικά αρχεία αντικατοπτρίζεται η κουλτούρα μιας αγροτικής κοινωνίας σε εξέλιξη, που όχι μόνο επηρεάζεται αλλά και αλληλεπιδρά με το υπάρχον πολιτικό πλαίσιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.