Όπως περίπου ειπώθηκαν στη εορτή του Λυκείου Κισάμου
Αγαπητοί μαθητές, θα μου επιτρέψετε να μοιραστώ μερικές σκέψεις περί της έννοιας της ελευθερίας, μιας αξίας συνυφασμένης με τους αγώνες του έθνους μας. Θα μπορούσε ίσως κανείς συστηματοποιημένα να ορίσει την ελευθερία ως δύο διαφορετικά είδη: Την ελευθερία του ασκητή, και την ελευθερία του κοσμικού ανθρώπου. Η ελευθερία του ασκητή, ή αλλιώς η ελευθερία του Καζαντζάκη, αν θέλετε, έχει να κάνει περισσότερο με την ευτυχία στην αταραξία και τη γαλήνη που έχει βρει ένας ασκητής ή ένας φιλόσοφος και αυτό σχετίζεται π.χ. με τη γνωστή φράση του Καζαντζάκη «Δεν ελπίζω (δεν επιθυμώ) τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι λεύτερος». Αντίθετα, υπάρχει και η ελευθερία του κοσμικού ανθρώπου και με αυτό εννοείται η ευτυχία που επιτυγχάνεται με την ικανοποίηση διάφορων αναγκών και επιθυμιών μας (φιλοδοξίες, υλικά αγαθά,...) μέσα στην κοινωνία. Το μοίρασμα αυτής της ελευθερίας δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση, και πάντα υπάρχουν ανταγωνισμοί.
Το ελληνικό έθνος, ήδη από τον πέμπτο π.Χ αιώνα, έχει πρωτοπορήσει και δοκιμάσει ένα διαφορετικό είδος πολιτεύματος, τη Δημοκρατία, σε μια προσπάθεια να μοιραστεί δικαιότερα η ελευθερία μεταξύ των ανθρώπων. Όπως μπορεί κανείς ίσως να αντιληφθεί, στα πυραμιδικά ολιγαρχικά πολιτεύματα που ίσχυαν έως τότε, η κοσμική ελευθερία μοιραζόταν ανισομερώς. Διότι, οι λίγοι που βρίσκονται ψηλά στην κοινωνική πυραμίδα απολαμβάνουν υψηλά επίπεδα ελευθερίας, αντίθετα με τους πολλούς που βρίσκονται χαμηλά στην πυραμίδα, οι οποίοι και έχουν χαμηλά επίπεδα ελευθερίας. Βεβαίως, μπορεί κανείς πιθανόν να εκφέρει αντίλογο και να ισχυριστεί ότι ακόμα και σε ολιγαρχικά πολιτεύματα ένας φωτισμένος ηγέτης μπορεί πιθανόν να αυξήσει τελικά τη συνολική ελευθερία.
Το ελληνικό έθνος ήταν πάντα ιδιαίτερο ευαίσθητο στην αξία της ελευθερίας, την οποία την έχει κατακτήσει με πολλούς αγώνες και με πολύ αίμα. (Επίσης, το ελληνικό έθνος έχει υπηρετήσει το πρώτο είδος ελευθερίας του ασκητή με την ιδιαίτερη σχέση του με τη φιλοσοφία και τη χριστιανική αρετή). Και φτάνοντας στις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, πρέπει να τονιστεί η ιδιαίτερη σχέση που έχει το χρήμα με την ελευθερία, διότι όπως μπορεί κανείς εύκολα να φανταστεί το ένα μπορεί να επηρεάσει καθοριστικά τα επίπεδα του άλλου. Κατά συνέπεια, υπάρχουν ιδιαίτερες σύγχρονες προκλήσεις σχετικά με το δίκαιο μοίρασμα του χρήματος και της ελευθερίας.
Με αυτές τις λίγες σκέψεις, χαιρετίζω την σημερινή εορτή και θα επιθυμούσα όλοι να κάνουν τις δικές τους σχετικές σκέψεις και κάθε τμήμα του σχολείου να παραδώσει μια μικρή έκθεση σχετική με την έννοια της ελευθερίας, θεωρούμενης υπό αυτών των δύο μορφών, του ασκητή-φιλοσόφου και του κοσμικού ανθρώπου. Σας ευχαριστώ.
Ο διευθυντής, Γεώργιος Ψαράκης
Το ελληνικό έθνος, ήδη από τον πέμπτο π.Χ αιώνα, έχει πρωτοπορήσει και δοκιμάσει ένα διαφορετικό είδος πολιτεύματος, τη Δημοκρατία, σε μια προσπάθεια να μοιραστεί δικαιότερα η ελευθερία μεταξύ των ανθρώπων. Όπως μπορεί κανείς ίσως να αντιληφθεί, στα πυραμιδικά ολιγαρχικά πολιτεύματα που ίσχυαν έως τότε, η κοσμική ελευθερία μοιραζόταν ανισομερώς. Διότι, οι λίγοι που βρίσκονται ψηλά στην κοινωνική πυραμίδα απολαμβάνουν υψηλά επίπεδα ελευθερίας, αντίθετα με τους πολλούς που βρίσκονται χαμηλά στην πυραμίδα, οι οποίοι και έχουν χαμηλά επίπεδα ελευθερίας. Βεβαίως, μπορεί κανείς πιθανόν να εκφέρει αντίλογο και να ισχυριστεί ότι ακόμα και σε ολιγαρχικά πολιτεύματα ένας φωτισμένος ηγέτης μπορεί πιθανόν να αυξήσει τελικά τη συνολική ελευθερία.
Το ελληνικό έθνος ήταν πάντα ιδιαίτερο ευαίσθητο στην αξία της ελευθερίας, την οποία την έχει κατακτήσει με πολλούς αγώνες και με πολύ αίμα. (Επίσης, το ελληνικό έθνος έχει υπηρετήσει το πρώτο είδος ελευθερίας του ασκητή με την ιδιαίτερη σχέση του με τη φιλοσοφία και τη χριστιανική αρετή). Και φτάνοντας στις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, πρέπει να τονιστεί η ιδιαίτερη σχέση που έχει το χρήμα με την ελευθερία, διότι όπως μπορεί κανείς εύκολα να φανταστεί το ένα μπορεί να επηρεάσει καθοριστικά τα επίπεδα του άλλου. Κατά συνέπεια, υπάρχουν ιδιαίτερες σύγχρονες προκλήσεις σχετικά με το δίκαιο μοίρασμα του χρήματος και της ελευθερίας.
Με αυτές τις λίγες σκέψεις, χαιρετίζω την σημερινή εορτή και θα επιθυμούσα όλοι να κάνουν τις δικές τους σχετικές σκέψεις και κάθε τμήμα του σχολείου να παραδώσει μια μικρή έκθεση σχετική με την έννοια της ελευθερίας, θεωρούμενης υπό αυτών των δύο μορφών, του ασκητή-φιλοσόφου και του κοσμικού ανθρώπου. Σας ευχαριστώ.
Ο διευθυντής, Γεώργιος Ψαράκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.