ΟΜΟΡΦΕΣ ΓΩΝΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΛΙΟΥ ΚΑΣΤΕΛΛΙΟΥ

Γράφει η Ευτυχία Δεσποτάκη
Μέσα στο  παλιό Καστέλι μπορούμε να κάνομε ένα όμορφο περίπατο απογευματινό ή πρωινό, όλες τις εποχές. Να παρατηρήσουμε γύρω μας και να φανταστούμε την κωμόπολη, στο χρόνο, και τα έστω και ελάχιστα σημάδια καλά ή κακά που άλλοι έχουν αφήσει στο πέρασμα τους. Κρητικοί, Ενετοί, Τούρκοι, Γερμανοί. Έτσι σαν βρεθείς στην πλατεία Ειρηναίου (το Δημαρχείο) και τραβήξεις το δρόμο προς τα δυτικά, την Εφέδρων πολεμιστών του 1941 σε οδηγεί στην παλιά αγορά, το παλιό τσαρσί όπως το έλεγαν. Ένας μονόδρομος με ήπια κυκλοφορία. Περπατώντας αργά, συναντάς σπίτια όμορφα με κήπους της δεκαετίας του 60, ζωντανά. Πρώτη στάση το Δυτικό Ρωμαϊκό κοιμητήριο της Κισάμου όπου σηματοδοτεί, ο μόλις ανασκαμμένος τάφος και κατάλληλα διαμορφωμένος για παρατήρηση. Σημαντικά ευρήματα της περιοχής εκτίθενται στο Μουσείο της κωμόπολης.

Φωτο 1 Η πύλη στις αρχές του
περασμένου αιώνα

Προχωρώντας και αφού περάσουμε το ξενοδοχείο «Μπικάκη», από τα πρώτα τουριστικά καταλύματα του τόπου και στρίψουμε το στενό δρόμο δεξιά περνώντας από παλιές δίπατες κατοικίες με καγκελωτά μπαλκόνια θα βρεθούμε σε μια όμορφη τοποθεσία, με θέα τη θάλασσα, πολλές καλαμιές και μια όμορφη βρύση, τη γνωστή «του παπά η βρύση». Γύρω κατάσπαρτοι πολλοί κρίνοι, που αν είναι αρχές της άνοιξης το τοπίο είναι ιδιαίτερα στολισμένο με τα κάτασπρα χωνιά τους. Γυρίζομε πίσω στο δρόμο και συνεχίζουμε. Παρατηρώντας δεξιά και αριστερά κάποιες καμάρες, μια μισοκατεστραμμένη πύλη περιβόλου και δίπατα σπίτια στο εσωτερικό του περιβόλου, η φαντασία μας μας γυρίζει στην τουρκοκρατία. Ήδη βρισκόμαστε στην αρχή της οδού Καμπούρη με το πλακόστρωτο και το στενό του Χριστού –Άγιου Σπυρίδωνα. Ένα στενό επίσης πλακόστρωτο με παλιά ανακατασκευασμένα σπίτια. Μια στάση στην αυλή της εκκλησίας κτίσμα του 19ου αιώνα, η πέτρινη σύνθεση, η βορεινή σκάλα διέξοδος προς τη θάλασσα, ένα κεράκι στο ναό θα μας ξεκουράσει.
Συνεχίζοντας τον πλακόστρωτο δρόμο με παλιά σπίτια δεξιά αριστερά φτάνομε στην όμορφη βρύση με τον πλάτανο, βενετσιάνικο κτίσμα, τη βρύση του Μαρή.
Τελειώνοντας η οδός  Καμπούρη μας έχει φέρει στην πλατεία Τζανακάκη σήμερα. Το τελευταίο σπίτι της Καμπούρη παλαιό δεξιά είναι προορισμένο για Βυζαντινό μουσείο από ευγενή δωρητή προς τη Μητρόπολη της Κισάμου Παλιότερα αυτός ο δρόμος θα μας έβαζε στην ανατολική Πύλη(φώτο1) του Βενετσιάνικου κάστρου και του τούρκικου Καλέ.(κατεστραμμένη)
Απέναντι μας, δυτικά ένα Βενετσιάνικο κτίριο, παλαιό διοικητήριο της πόλης που σήμερα στεγάζει το Αρχαολογικό μας Μουσείο.
Αριστερά προς τα νότια η εκκλησία του Μιχαήλ Αρχαγγέλου του 19ου αιώνα.

Φώτο 2 Ο μιναρές πριν τον ρίξουν για τις
πέτρες του και το μολύβι του

Δυτικά πρέπει να φανταστούμε ένα μιναρέ (φώτο 2), ο οποίος καταστράφηκε. Τέλος βόρεια η λωρίδα της θάλασσας, δίνει διέξοδο στο νου και την ψυχή. Πάλαι ποτέ η πλατεία απαλλαγμένη από παρκαρίσματα και άκομψα παραπήγματα είχε γύρω-γύρω, δεντροστοιχίες από σκιερές μουριές και μαρμάρινα καθίσματα (μαρτυρία παλαιοτέρων). Ωστόσο μέσα σε αυτό το σημερινό στρίμωγμα εδώ μπορούμε να απολαύσουμε καφέ, παγωτό, σουβλάκι, λουκουμάδες κρέπες και ό,τι άλλο επιθυμούμε. Το μικρό συντριβάνι το αφανές μνημείο υπέρ των πεσόντων, στριμωγμένα είναι μια όαση. Εδώ συγκεντρώνονται όλοι. Είναι το forum της μικρής μας πόλης, εδώ συνομιλούν, αγορεύουν, κάτι σαν την εκκλησία του δήμου, εδώ επιλύονται όλα.
Φεύγομε και κατηφορίζομε το δρόμο αριστερά προς τα δυτικά. Εδώ βαδίζομε πλάι στα σπαράγματα!!!!! του Βενετσιάνικου κάστρου.

Φώτο 3 Η δυτική πύλη που οδηγούσαν
τα σκαλάκια προς το Τελωνείο

Στο τέλος του αριστερά μια μικρή σκάλα θα μας ανεβάσει μέσα στο κάστρο, σε μια γωνιά του κάπως καθαρισμένη και διατηρημένη εκεί κάτω από τις πολεμίστρες του αξίζει μια φωτογραφία (Φώτο 3). Ξανακατεβαίνομε και συνεχίζομε στην παραλία, ή γυρίζομε πίσω και πάμε μια βόλτα στην οδό Σκαλίδη με τα δεντράκια της, τα σούπερ και τα μίνι-μάρκετς, τα ψαράδικα της, τα λίγα καταστήματα τουριστικά, τα κομμωτήρια της, τα ταξιδιωτικά γραφεία της, το βιβλιοπωλείο της, τη βιβλιοθήκη του φιλολογικού συλλόγου, τα καφέ της και τα καφενεία της, τους φούρνους της και τα πολλά άλλα που μας υπόσχεται στο μέλλον.