ΑΠΟΨΗ

Ο πραγματικός λόγος που ξαφνικά η Μέρκελ νοιάζεται για τους πρόσφυγες
Του Μιχάλη Γιαννεσκή

 Η αναπάντεχη στροφή της μεταναστευτικής πολιτικής της Μέρκελ, από τον Ιούλιο που έκανε τη μικρή παλαιστίνια Reem να κλάψει με την απειλή της απέλασης της οικογένειάς της, μέχρι το ξαφνικό άνοιγμα των συνόρων της Γερμανίας για τους πρόσφυγες το Σεπτέμβριο, δεν οφείλεται σε ευαισθητοποίηση της Γερμανίδας καγκελάριου για την ανθρωπιστική κρίση που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες. Οφείλεται στην αναγνώριση ότι ο σημαντικός αριθμός προσφύγων που κάθε μέρα φτάνει στη Γερμανία ενισχύει την οικονομία της χώρας.
Οι εκτιμήσεις της συμβολής των προσφύγων στη γερμανική οικονομία δεν προέρχονται από υποστηρικτές των εκατοντάδων χιλιάδων κατατρεγμένων Σύριων και άλλων, αλλά από επιστημονικές έρευνες και από το διεθνές κατεστημένο. Η Deutsche Bank, σύμβουλοι επενδύσεων σαν τον Oxford Economics, το Der Spiegel, οι Financial Times και το Washington Post άρχισαν να δημοσιεύουν σχεδόν καθημερινά αναβαθμισμένες εκτιμήσεις για το πόσο οι πρόσφυγες θα ενισχύσουν τη γερμανική, αλλά και την ευρωπαϊκή, οικονομία.
Οι εν λόγω εκτιμήσεις δείχνουν ότι λόγω μόνο της φετινής εισροής 800.000 προσφύγων, το ΑΕΠ της Γερμανίας θα αυξηθεί κατά 2.3 δις. δολάρια. Όμως ο αριθμός μεταναστών που είναι αναγκαίος για να διατηρηθεί η γερμανική οικονομία στο σημερινό επίπεδο είναι πολύ μεγαλύτερος. Όπως ο Γερμανός αντικαγκελάριος Γκάμπριελ δήλωσε πρόσφατα, η Γερμανία μπορεί να απορροφήσει ετησίως τουλάχιστον μισό εκατομμύριο πρόσφυγες για αρκετά χρόνια. Διότι η μείωση του εργατικού της δυναμικού (συμπεριλαμβανομένων των ανέργων) θα φτάσει τα 9 εκατομμύρια μέχρι το 2030.

Όμως ο κύριος μοχλός ανάπτυξης των ...
..περισσοτέρων οικονομιών είναι η αύξηση του εργαζόμενου πληθυσμού. Ενόσω ο αριθμός των Γερμανών που είναι σε ηλικία εργασίας μειώνεται, η αναλογία συνταξιούχων προς εργαζομένους αυξάνεται. Συνεπώς οι φορολογικές εισπράξεις μειώνονται, τα ασφαλιστικά ταμεία αδειάζουν, και η κατανάλωση και η παραγωγή πέφτουν. Ο καθηγητής Lutz Schneider, του πανεπιστημίου του Coburg στη Βαυαρία, συμπέρανε ότι κάθε μείωση του αριθμού μεταναστών δημιουργεί δυσεπίλυτα προβλήματα για τη γερμανική οικονομία. Αυτά τα προβλήματα επιδεινώνονται συνέχεια καθότι ο αριθμός μεταναστών από την ΕΕ ελαττώνεται συνεχώς, αυξάνοντας την ανάγκη για μετανάστες από χώρες εκτός της ΕΕ.
Συνεπώς είναι αναμενόμενο να ανησυχεί ιδιαίτερα η γερμανική ηγεσία, η οποία δεν έχει ξεχάσει την σημαντική μεταπολεμική ανάπτυξη (το «οικονομικό θαύμα» της Γερμανίας) στην οποία συνέβαλλε τα μέγιστα η μετανάστευση που άρχισε τη δεκαετία του 1950, με ένα συνεχώς αυξανόμενο αριθμό μεταναστών που έφτασε τα 4 εκατομμύρια μέσα σε 20 χρόνια.
Όπως προαναφέρθηκε, ο αντικαγκελάριος Γκάμπριελ αποβλέπει σε ένα τουλάχιστον παρόμοιο, αν όχι μεγαλύτερο, αριθμό  νέων μεταναστών στη Γερμανία τα επόμενα χρόνια. Μόνο από την επιπρόσθετη κατανάλωση που θα προσέφερε μία τέτοια αύξηση του πληθυσμού, το ΑΕΠ της Γερμανίας θα ανέβαινε, αναλογικά με τις προηγούμενες εκτιμήσεις, κατά ένα εντυπωσιακό ποσοστό 3-4%.
Η υποστήριξή που δείχνουν πρόσφατα οι Γερμανοί ηγέτες για τους πρόσφυγες δεν είναι λοιπόν ανιδιοτελής. Τελευταία η Άνγκελα Μέρκελ κάνει προσπάθειες ώστε οι θετικές επιπτώσεις των προσφύγων για τη Γερμανία να προβληθούν και τα αρνητικά σχόλια για τους πρόσφυγες να περιοριστούν. Όπως στην πρόσφατη συνάντησή της στον ΟΗΕ με τον Μαρκ Ζούκενμπεργκ, τον επικεφαλής του Facebook, όταν ένα ανοιχτό μικρόφωνο την έπιασε να του ζητάει να κανονίσει τη διαγραφή αρνητικών σχολίων για τους πρόσφυγες από τη γερμανόφωνη έκδοση του Facebook. 
Επιπλέον, η Γερμανία δεν αποτελεί εξαίρεση, καθώς παρόμοια, και ραγδαία, πτωτική τάση παρατηρείται στον εργαζόμενο πληθυσμό πολλών δυτικών χωρών. Ο ΟΗΕ έχει υπολογίσει ότι για να διατηρηθεί η αναλογία των εργαζομένων προς συνταξιούχους στις ανεπτυγμένες χώρες, ο αριθμός των μεταναστών θα πρέπει να αυξηθεί 7-8 φορές.
Παράλληλα, η αντιμετώπιση των προσφύγων εντείνει τη διαμάχη μεταξύ της νεοφιλελεύθερης δεξιάς που, αντιπροσωπεύοντας τα συμφέροντα του κεφαλαίου, επιζητεί την αναπλήρωση του εργατικού δυναμικού, και της φασιστικής ακροδεξιάς που βλέπει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες ως απειλή. Προς μεγάλη τους απογοήτευση, οι Γερμανοί ακροδεξιοί και φασίστες βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με μία κατάσταση που για αυτούς αποτελεί οξύμωρο: ενώ η γερμανική Φολκσβάγκεν κατάφερε να υποβαθμίσει το κύρος της βιομηχανίας της χώρας τους με κουτοπόνηρες ρυθμίσεις των ρύπων των αυτοκινήτων, η εισροή των μεταναστών αναμένεται να αναβαθμίσει την οικονομία της Γερμανίας.
Ο πόλεμος στη Συρία και στο Ιράκ μπορεί να έχει τραγικές συνέπειες για τους κατοίκους αυτών των χωρών, αλλά ωφελεί την Ευρώπη, παρέχοντάς το εργατικό δυναμικό που η «γηραιά» ήπειρος έχει άμεση ανάγκη. Και ο πραγματικός λόγος για την πρόσφατη αλλαγή της στάσης της Μέρκελ προς τους μετανάστες είναι καθαρά ιδιοτελής και διόλου ανθρωπιστικός: στοχεύει μόνο στην επιβίωση της γερμανικής οικονομίας. Η «νονά» της Ευρώπης δεν έγινε ξαφνικά μεγαλόκαρδη.