ΜΑΘΑΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΜΝΗΜΕΙΟΥ

Πριν από την Χρυσοσκαλίτισσα, στο κόλπο του Στόμιου, ένα Μποφόρ Mk.I με αριθμό Ν1091 της 39 μοίρας της RAF με 4 άτομα πλήρωμα συνετρίβη στις 11/02/1941. 
Το πλήρωμα του αεροπλάνου αποτελούσαν ο F / Lt. Reggie Α Lenton (Πιλότος) Sgt. John H. Langley (ασυρματιστής) Sgt. W. J. Mac Connachie (πυροβολητής) Sgt. Edgar RR Cerely (πλοηγός). Όλοι επέζησαν της συντριβής. Από αυτούς ο Langley, συνελήφθη και πέρασε το υπόλοιπο του πολέμου ως αιχμαλώτων πολέμου. Τα άλλα τρία τελικά δραπέτευσαν προς την Βόρεια Αφρική, επτά μήνες αργότερα. 
Το ιστορικό της συντριβής.
Στις 2 Νοεμβρίου του 1941, το Μπρίστολ Μποφόρ της 39 Μοίρας έψαχνε για εχθρικά πλοία στα νοτιοδυτικά της Κρήτης. Μετά την αποστολή τους επέστρεφαν στη βάση τους στην Αίγυπτο, όταν έπεσαν μέσα από μια βίαιη ηλεκτρική καταιγίδα που είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν και τις τρεις μαγνητικές πυξίδες τους. Με κανένα τρόπο δεν μπορούσαν να βρουν την πορεία τους, έτσι προσπάθησαν με τύχη να κατευθυνθούν για την Αφρική. Όμως τα καύσιμα εξαντλήθηκαν και αποφάσισαν να κάνουν αναγκαστική προσγείωση, αφού πρώτα αποχωρίστηκαν τις βόμβες ο πιλότος έφερε το αεροσκάφος σε μια βραχώδη ακτή της Κρήτης. Όλοι που επέβαιναν στο αεροπλάνο τραυματίστηκαν ελαφριά και το βράδυ κρύφτηκαν στους γύρω λόφους. Την επομένη ξεκίνησαν για την ενδοχώρα, κατά τύχη συνάντησαν ένα ντόπιο ταχυδρόμο ο οποίος μετά από μια μακρά και εξαντλητική πεζοπορία, τους έφερε σε ένα χωριό του οποίου οι κάτοικοι τους έκρυψαν με μεγάλο κίνδυνο για τον εαυτό τους. Μετά από καιρό η βρετανική υπηρεσία SOE τους συμβούλευσε να μετακινηθούν προς την νότια ακτή, για να φύγουν για Αφρική. Στην πορεία αυτή δεν τους ακολούθησε ο ασυρματιστής Langley που διάλεξε άλλη οδό με αποτέλεσμα να συλληφθεί μετά από τέσσερις ημέρες από τους Γερμανούς. 

Μετά από αυτό οι Γερμανοί είχαν ανακαλύψει σχεδόν πού ήταν, και οι Εγγλέζοι αποφάσισαν να διασκορπιστούν ώστε να μην συλληφθούν. Ένας από αυτούς ο Cerely αποφάσισε να πάει προς τα βόρεια, προς τον Αποκόρωνα, στο χωριό Κεφαλάς όπου ήξερε ένα στρατιώτη που είχε μια βάρκα με κουπιά κρυμμένη εκεί. Μετά από μια μακρά πορεία, και καθοδηγούμενος από κρητικούς βοσκούς, έφτασαν στον Κεφαλά. Τον Μάρτιο του 1942 πέντε άνδρες ετοίμασαν την βάρκα ελπίζοντας να φτάσουν σε άλλα νησιά ή στην Τουρκία. Όμως μετά από τρεις ημέρες επίπονης κωπηλασίας, μια μεγάλη καταιγίδα τους οδήγησε στην ξηρά. Τελικά με την βοήθεια ενός ακόμα κρητικού τους βρήκε η SOE που τους οδήγησε σε ένα μικρό κόλπο, στα νότια και από εκεί με επιτυχία με ένα καΐκι, στην Bardia της Λιβύης στα τέλη του Μαΐου 1942. 

Στο σημείο που κατέπεσε το αεροπλάνο ο Δάσκαλος Μανώλης Κοχυλάκης έστησε ένα μικρό μνημείο. Μάλιστα στο σημείο αυτό σκόρπισαν και τις στάχτες του Αγγλου πιλότου Reggie Α Lenton μετά τον θάνατο του σαν τελευταία επιθυμία του
Πηγές:
Περιοδικά: Αεροπλάνο Μηνιαία Ιουνίου 1987. No.170
Βιβλία: Οι Ένοπλες Ρόβερς. Μποφόρ και Beaufighters πάνω από τη Μεσόγειο.
από τον Roy C Nesbit
Σχετικά με Cerely www.my-crete-site.co.uk/raf.htm
και ένα μεγάλο ευχαριστώ στο Μανώλη Μπαρτάνη