Η ΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ

Αντίθετες Αρείου Πάγου - ζητήματα με γενικότερο ενδιαφέρον. 

Το ΙΝΚΑ παραπονείται και εδώ, για τις δυσκολίες και την ανακύκλιση που εισέρχεται στα δικαστήρια με την αντιθετότητα των αποφάσεων του Α.Π. υπ' αριθ. 1219/2001 Α.Π. και στην μεταγενέστερη υπ' αριθ. 662/2010 Α.Π..

            Με βάση τα όσα μπορούμε να γνωρίζουμε και τα παράπονα πουέχουμε δεχθεί:

          Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 562 του Κ.Πολ.Δ., o Αρειος Πάγος εξετάζει αυτεπάγγελτα, ύστερα όμως από πρόταση του εισηγητή αρεοπαγίτη που έχει περιληφθεί στην έγγραφη εισήγησή του, λόγο αναίρεσης από εκείνους που αναφέρονται μεταξύ των άλλων και στον αριθμό 1 του άρθρου 559 όπου κατά λέξη, αναφέρεται ότι: Αν παραβιάστηκε κανόνας του ουσιαστικού δικαίου, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί κανόνες δικαιοπραξιών, αδιάφορο αν πρόκειται για νόμο ή έθιμο ελληνικό ή ξένο, εσωτερικού ή διεθνούς δικαίου. Η παράβαση των διδαγμάτων της κοινής πείρας αποτελεί λόγο αναίρεσης μόνο αν τα διδάγματα αυτά αφορούν την ερμηνεία κανόνων δικαίου ή την υπαγωγή των πραγματικών γεγονότων σ αυτούς.

Σύμφωνα με τις διατάξεις .....

. των άρθρων 563 § 2 του ΚΠολΔ και 23 § 2 εδ. γ και δ του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων (ν. 1.756/1995), όπως το δεύτερο τροποποιήθηκε με το άρθρο 16 § 1 του ν. 2.331/1995, προκύπτει ότι στην πλήρη Ολομέλεια του Αρείου Πάγου υπάγονται: α) αιτήσεις αναίρεσης υπέρ του νόμου, και β) αιτήσεις αναίρεσης που παραπέμπονται σε αυτή για εκδίκαση με κοινό πρακτικό του Προέδρου και του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου ή με ομόφωνη απόφαση του δικάζοντος τμήματος ή με απόφαση της Τακτικής Ολομέλειας (ΑΠ 11/1999 Α' Τακτική Ολομέλεια), η δε παραπομπή μπορεί να γίνει για όλους ή ορισμένους μόνο λόγους αναίρεσης, αν σε κάθε περίπτωση κριθεί ότι δημιουργούνται ζητήματα με γενικότερο ενδιαφέρον και ότι τούτο είναι αναγκαίο για την ενότητα της νομολογίας. Το τμήμα που δικάζει είναι υποχρεωμένο να παραπέμψει την εκδίκαση της υπόθεσης στην ολομέλεια, αν η απόφασή του για την αίτηση αναίρεσης, αναιρετική ή απορριπτική, λαμβάνεται με πλειοψηφία μιας ψήφου, ή αν αρνείται να εφαρμόσει νόμο ως αντισυνταγματικό. Αν η παραπομπή στην ολομέλεια γίνεται με πρακτικό του προέδρου και του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ορίζει συγχρόνως δικάσιμο της ολομέλειας τηρώντας τις διατάξεις των παρ. 3και 4 του άρθρου 568.

          Ακολούθως προβάλουμε, πάλι με όσα γνωρίζουμε, την κατά την άποψή μας, μη τήρηση των ανωτέρω προβλεπομένων από τον εισηγητή, για την έκδοση της δεύτερης 662/2010 αντίθετης προς την 1219/2001 απόφαση του Α.Π..

1. Η υπ' αριθ. 1219/2001 απόφαση του Α.Π. εκδόθηκε επί συλλογικής αγωγής που είχε ασκήσει η Ένωση Καταναλωτών Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ. κατά τράπεζας. Υπέρ της τράπεζας είχε παρέμβει στη δίκη και είχε καταστεί διάδικος και η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΡΑΠΕΖΩΝ. Η απόφαση αυτή θεωρεί, παράνομες και καταχρηστικές τις επιβαρύνσεις που επιβάλει η τράπεζα σε λογαριασμούς καταθέσεων και καταγράφει ως καταχρηστικούς και μία σειρά γενικών όρων συναλλαγών ΓΟΣ («ψιλά γράμματα») που χρησιμοποιούν σήμερα οι τράπεζες στις συμβάσεις πιστωτικών καρτών.

Είναι δε τέτοιο το πλήθος των παρανομιών και των καταχρηστικών όρων που διαπιστώνονται, ώστε ανατρέπονται όλα τα σημερινά δεδομένα στον τομέα πιστωτικών καρτών.

Ο Α.Π. με την άνω απόφασή του, συμπεραίνουμε ότι κρίνει και πως, το ανώτατο όριο των εξωτραπεζικών επιτοκίων, αυτό το ανώτατο δηλαδή δικαιοπρακτικό επιτόκιο (6%) με το οποίο κάποιος ιδιώτης μπορεί να δανείσει χρήματα, δεσμεύει και τις τράπεζες, και αναφέρει συγκεκριμένα:

«Εξάλλου τα εξωτραπεζικά επιτόκια, παρά τον περιορισμό τους, στις εξωτραπεζικές συναλλαγές, δεν παύουν να έχουν γενικότερη κοινωνικοοικονομική σημασία και ν` αφορούν και τις τραπεζικές συμβατικές σχέσεις. Ο κοινωνικός και οικονομικός σκοπός του δικαιώματος στην ελεύθερη διαμόρφωση των τραπεζικών επιτοκίων είναι η συμπίεσή τους κάτω από τα όρια των εξωτραπεζικών».

Επομένως, εάν κρίνουμε ορθά, η απόφαση αυτή του Α.Π., που εκδόθηκε επί συλλογικής αγωγής του Ν. 2251/1994, είναι εφαρμοστέα σε όλες τις περιπτώσεις και στα πάσης φύσεως επιτόκια δανεισμού, ή πιστωτικών καρτών.

2. Έκδοση της με αριθμό 662/2010 απόφασης του Α. Π. αφού δέχτηκε την Αίτηση Αναίρεσης.

Η απόφαση, κατά τ' άλλα και κατ αρχήν υπήρξε καταπέλτης, κρίνοντας ως παράνομους πλήθος από όρους που έθεταν οι τράπεζες. Παρόλα αυτά η δεύτερη αυτή απόφαση εδώ, στο σκεπτικό της ανέφερε κατά λέξη:

«Κατά συνέπεια οι μετά την απελευθέρωση των επιτοκίων (ΠΔ/ΤΕ 1087/1987 κ.λ.π.) συναπτόμενες συμφωνίες τραπεζικών επιτοκίων, στις οποίες συνομολογείται επιτόκιο που τυχόν υπερβαίνει το εκάστοτε οριζόμενο για τα εξωτραπεζικά επιτόκια ανώτατο όριο (δικαιοπρακτικό), δεν είναι αθέμιτες για το λόγο αυτό».

Με βάση τα ανωτέρω, η λογική και η νομιμότητα της άνω απόφασης 1219/2001 του Α.Π. καθώς και των δεκάδων ανάλογων αποφάσεων άλλων δικαστηρίων της χώρας, που ακύρωσαν διαταγές πληρωμής, που περιείχαν τόκους με επιτόκιο, πάνω από το εξωτραπεζικό, ταράχτηκε αδικαιολόγητα & αορίστως παρά & το μεγαλύτερο κόστος χρήματος του εξωτραπεζικού δανειστή, καθώς και το μικρό κόστος του τραπεζικού δανεισμού καταθετικού και λογιστικού χρήματος, με την έκδοση της 662/2010 του Α. Π. αφού δέχτηκε την Αίτηση Αναίρεσης, αντί να παραπέμψει στην Ολομέλεια.

Σε συνέχεια του αυτού συλλογισμού: Ενώ λοιπόν έπρεπε ως εκ της προϋπάρχουσας αντίθετης κρίσης της 1219/2001 ο εισηγητής στην δεύτερη 662/2010 απόφαση, να ζητήσει παραπομπή στην ολομέλεια του Α. Π., όπως ανωτέρω ορίζεται στη παράγραφο 4 του άρθρου 562 του Κ.Πολ.Δ., δεν το έπραξε.

Επειδή σύμφωνα με τα γνωστά σε εμάς, το σκεπτικό των αποφάσεων του Α.Π. μπορούν να αποτελούν ισχυρισμό κάθε φορά σε ανάλογη δίκη, και κατά την ανέλεγκτο κρίση του το αρμόδιο δικαστήριο, να κρίνει άλλοτε με βάση το σκεπτικό της πρώτης, και άλλοτε με το σκεπτικό της δεύτερης, που όμως είναι διαμετρικά αντίθετα, αναδύεται η ανάγκη ενιαίας κρίσης για το θέμα αυτό από την Ολομέλεια για την αποτροπή και της κυκλικής απασχόλησης της δικαιοσύνης.

Εφ όσον δεν σφάλουμε στα ανωτέρω και τον συλλογισμό μας, ζητούμε η  προβλεπόμενη ενέργεια αυτή, για οποιονδήποτε λόγο και αν παραλείφθηκε, να ικανοποιηθεί και η Ολομέλεια να αποφανθεί με ενιαία κρίση.

Γιαννης Αννουσάκης