Τετάρτη 5 Δεκεμβρίου 2012

Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΠΡΕΒΕΛΗ

 Γράφει ο Μιχάλης Ανδριανάκης
Η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, πιο γνωστή σαν Μονή Πρέβελη (Πίσω Μοναστήρι), από το όνομα της οικογένειας των κτητόρων, είναι μια από τις τελευταίες, που κτίστηκαν στην Κρήτη, λίγα χρόνια πριν από την κατάληψή της από τους Τούρκους. Είναι μεγάλη η προσφορά της στους αγώνες των κρητικών εναντίον των Τούρκων, αλλά και πρόσφατα κέντρο αντίστασης κατά των Γερμανών και διαφυγής προς τη Μέση Ανατολή (βλέπε Μ.Ανδριανάκη, "Ιερά Μονή Πρέβελη", Ρέθυμνο 1998). Τα προηγούμενα χρόνια, σε στενή συνεργασία με τη μονή η 28η (αρχικά 13η) ΕΒΑ πραγματοποίησε εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης του μνημείου και συντήρησης των σημαντικών σε ποιότητα και αριθμό εικόνων και κειμηλίων της, που δείχνουν ότι, παρά την απομόνωσή της, υπήρξε ένα πολύ σημαντικό καλλιτεχνικό κέντρο στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, όταν πολλοί υποστήριξαν ότι η καλλιτεχνική παραγωγή στο νησί είχε υποβαθμιστεί πλήρως. Ανάμεσα στις εικόνες το "παλλάδιο" της Μονής, η λατρευτική του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, σωζόταν σε πλήρη αφάνεια από τη μακροχρόνια έκθεση στη λατρεία με τους καπνούς από τα κεριά και το λιβάνι. Η συντήρησή της από το συντηρητή Απόστολο Θεοδωρακόπουλο με την επίβλεψή μου, ανέδειξε ένα πολύ σημαντικό έργο της όψιμης Κρητικής Σχολής στις αρχές του 17ου αιώνα, που αντιγράφει ένα εξαίρετο Παλαιολόγειο πρότυπο, χαμένο σήμερα.

*Η εικόνα του Θεολόγου πριν και μετά τη συντήρηση. Πρόκειται για έργο ενός πολύ ικανού ζωγράφου του πρώτου μισού του 17ου αιώνα, που αντιγράφει εξαίρετο παλαιολόγειο πρότυπο. Ο εικονογραφικός τύπος διαφέρει από το συνηθισμένο, αφού ο ευαγγελιστής γράφει το ευαγγέλιο του σε ειλητό, αντί για κώδικα. Στο ειλητό χαμηλά εικονίζεται το οικόσημο της οικογένειας των Καλλεργών πάνω σε δικέφαλο αετό. Το κάτω μέρος της εικόνας είναι σε πρόσθετο ξύλο. Το πίσω μέρος της κεφαλής, ο αετός με το μελανοδοχείο και το από στιλβωτό χρυσό φόντο στο τμήμα αυτό, αποτελούν επισκευές των μέσων του 18ου αιώνα, που αποδίδω στον πολύ ικανό τοπικό ζωγράφο Μιχαήλ Πρέβελη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.