ΣΕΙΡΗΝΙΑ..ΣΤΑ ΚΟΤΣΙΑΝΑ.

Μελέτη της Καλιάνα Σβανά
Όλοι μας γνωρίζουμε μύθους και ιστορίες για Σειρήνες και  γοργόνες, οι οποίες ξεκίνησαν να εμφανίζονται από την εποχή του Ομήρου μέχρι σήμερα. Σε αυτή την εργασία μελετούμε τις Σειρήνες της Κρήτης. Σήμερα ξέρουμε ότι οι Σειρήνες οι οποίες εμφανίζονται κατά καιρούς σε διάφορες ιστορίες παλιών ναυτικών είναι τα Σειρήνια, μια τάξη θηλαστικών η οποία σήμερα έχει τέσσερα είδη και φυσικά ένα μεγάλο αρχείο απολιθωμάτων. Σε αυτή την εργασία για πρώτη φορά στον ελληνικό χώρο, έγινε σε τέτοιο επίπεδο, μια προσπάθεια εμπλουτισμού αυτού του αρχείου με απολιθώματα Σειρηνίων τα οποία βρέθηκαν στην Κρήτη.

Στο νομό Χανίων υπάρχουν δύο χαρακτηριστικά συστήματα νεογενών λεκανών  με  ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην παρούσα μελέτη. Στην βορειοδυτική Κρήτη  μπορούμε να παρατηρήσουμε μια διαδοχή λεκανών όπως αυτή των λεκανών: Πλάτανος, Καστέλλι και Βουκολιές (Μάλεμε) (Frydas and Keupp 1996; Kontopoulos et al. 1996). Σε αυτές τις λεκάνες ....
.......συναντούμε κυρίως πελαγικά και ημιπελαγικά ιζήματα στα κεντρικά τους τμήματα τα οποία αναμιγνύονται κάθετα και οριζοντίως με νηριτικές αποθέσεις (Frydas and Keupp 1996). Η στρωμάτωση εκτείνεται από το Τορτόνιο μέχρι το Πλακέντιο (Frydas and Keupp 1996) και αυτή η περίοδος χαρακτηρίζεται από ένα εντατικό, εκτατικό τεκτονισμό ολόκληρης της Μεσογείου (Orszag-Sperber et al.1989).
Στα όρια των νομών Χανίων και Ρεθύμνης βρίσκεται ένα άλλο σύστημα λεκανών, αυτό των Καλύβων και στο  οποίο διακρίνουμε τη υπολεκάνη  των  Αρμένων. Το συγκεκριμένο σύστημα λεκανών κυριαρχείται από την ομάδα σχηματισμών Βρύσες (Τορτόνιο–Μεσσήνιο) και την ομάδα Τεφέλιο (Μέσο  Μειόκαινο-Τορτόνιο). Η  ομάδα  σχηματισμών  Βρύσσες  αντιπροσωπεύεται  από  λιμναία, ελώδη, θαλάσσια περιβάλλοντα απόθεσης και η ομάδα σχηματισμών Τεφέλιο από κοραλλιογενή, ρηχά – θαλάσσια περιβάλλοντα απόθεσης.
Τα Σειρήνια εμφανίστηκαν πριν περίπου 50 εκ.χρ.
 Ένα μεγάλο τμήμα του νησιού της Κρήτης είναι καλυμμένο με Νεογενή ιζήματα, τα περισσότερα από τα οποία είναι θαλάσσιας προέλευσης. Σε αυτά τα ιζήματα, κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριάντα χρόνων, βρέθηκαν έντεκα θέσεις με απολιθώματα Σειρηνίων. Όπως θα αναλύσουμε και παρακάτω στις  θέσεις  αυτές  ανήκουν  όσες  ήδη  αναφέρονται  στη  βιβλιογραφία  όπως: η  αναφορά  για  οστά Σειρηνίων θέση στα Κοτσιανά (Symeonidis et al. 1973), οι ήδη μελετημένες θέσεις Τύμπανα και Κεφάλα στη περιοχή Αχλάδια Σητείας (Marcopoulou-Diacantoni et al. 2004), η θέση Γδόχια στην Ιεράπετρα (Marcopoulou-Diacantoni 2001) και Μούχλι Λάκκο Χανίων (Marcopoulou-Diacantoni et al. 2004), η αναφορά για πλευρό Σειρηνίου στο δρόμο από Βασιλική προς Λέντα στην περιοχή των Ματάλων στην τομή LFA1 (Koeger 2004), η αναφορά για οστά Σειρηνίου στο Φίλιππο Ηρακλείου (προσ. επικ. με  Δρ. Ευτέρπη Κοσκερίδου Λέκτορας Γεωλογικού Τμήματος Παν. Αθηνών). Οι υπόλοιπες θέσεις που αναφέρουμε παρακάτω είναι αυτές  που βρέθηκαν  πρόσφατα και οι οποίες μελετήθηκαν στην παρούσα εργασία. Αυτές οι θέσεις  είναι: ο Στύλος και τα Κοτσιανά  (νέες πολλαπλές θέσεις) στα Χανιά, ο Πανασσός και ο Αμπελούζζος στο Ηράκλειο και ο Τρυπητός στη Σητεία.