ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

 Π. 
Παλαίκαστρο: Περίπου εκατό χιλιόμετρα από τον Άγιο Νικόλαο προς ανατολάς. Η τελευταία κωμόπολη προτού φθάσετε στις παραλίες, στα αρχαία παράλια (Πετσοφάς, Δραγμός, Ίτανος, Zάκρος κτλ). Στην πλατεία φάτε νοστιμιές κάτω από την τέντα της μεγάλης ταβέρνας. 
Παλαιόχωρα: Από Χανιά φτάνεις Ταυρωνίτη προς δυσμάς, στρίβεις νότια προς Βουκολιές, Κάνδανο και σε 77 χλμ. από την αφετηρία (τα Χανιά, το ξέχασες κιόλας;) φτάνεις στην Παλαιόχωρα. Απέναντι το Σχιστονήσι, μπροστά σου η παραλία, δίπλα σου η παρέα σου, νά ήδη, νομίζουμε,η αρχή μιας υπέροχης φιλίας.(σημ: Louis, Ι think this is the beginning of a beautiful friendship! το λέει ο Χάμφρι Μπόγκαρτ στον γάλλο αστυνομικό επιθεωρητή Λουί, όταν φεύγει η Ινγκριντ Μπέργκμαν στην ομίχλη του μαροκινού αεροδρομίου, στο φιλμ Casablanca, αγεωγράφητε!). 
Πρέβελη: Μονή και φαράγγι μικρό και κολπίσκος πανέμορφος όπου καταλήγει ποταμάκι. Προ δεκαετίας κιόλας το λυμαίνονταν διάφοροι δηλωμένοι (ενδυματολογικώς και συμπεριφορικώς) freaks. Τα φρικιά τότε προσπαθούσαν να κάνουν κάτι σαν χίπικη αναβίωση, αλλά κατέστρεφαν το περιβάλλον σκορπίζοντας πλαστικά μπουκάλια, γυάλινα μπουκάλια, σακούλες και διάφορες χάρτινες συσκευασίες προϊόντων κτλ. Επρόκειτο δηλαδή για μια παρεξήγηση της φυσικής ζωής με την αυτοϊκανοποίηση τους. Αξίζει τον κόπο να ανέβει κάποιος το ποταμάκι ανάποδα, όσο αντέχει.  Χαμηλά φοινικόδεντρα, φυτά που μαζεύουν φίδια και ποντίκια, λιμνούλες σχηματισμένες μέσα στα βράχια, και μια ηρεμία του χώρου θα σας συνοδεύει μαζί με τη σκιά των άλλων δέντρων. Αν τα δέχεστε ως περιγραφή της αρεσκείας σας βρείτε companieros και βουρ! Μην ξεχάσετε το μοναστήρι, όπου υπάρχει οδική πρόσβαση. Αναζητείστε τις σφαίρες που βαθουλώσανε τα τοιχία της εκκλησιάς από διάφορες μάχες με τα γερμανικά στρατά κατοχής. Ο χώρος θα σας θυμίσει κινηματογραφικές εικόνες, όχι αδίκως, εφόσον .........
..... εκεί έχουν γυριστεί φιλμς. Για την παραλία στην απόληξη του φαραγγιού μην πάρετε καμμιά κότα για παρέα, γιατί θα σας κάτσει τη γόβα στιλέτο κατακούτελα. Διαλέξτε κορίτσι κρι-κρι, έχει ακόμη η μεγαλόνησος μερικά εναπομείναντα. Αν είστε κορίτσι και πρέπει να βρείτε αγόρι για Πρέβελη, διαλέξτε δυο-τρία: θα αφαιρείτε κι από ένα σε κάθε εγκατάλειψη. Αν όλα τα αγοράκια αξιωθούν να φθάσουν στον τερματισμό, θα τα χρειασθείτε ή θα σας χρειασθούν για προστασία κατά την  υπαίθρια  διανυκτέρευση σας.


Ρ. 
Ρέθυμνο: Συμπιεσμένο και πνιγμένο ανάμεσα στον Όλυμπο και στον Κίσσαβο, δηλαδή στο Ηράκλειο και στα Χανιά. Διατηρεί βέβαια τη δική του χάρη, ιδίως η alte staat του με τις μεσαιωνικές γειτονιές του. Έ, κι αν ακούτε κάτι για πιστολίδι τις νύχτες στα μπαράκια, μην το πάρετε κι αψήφιστα! Μπορεί να σας τη φυτέψει κανένας κρητόμαγκας. Υπάρχει το Πανεπιστήμιο που δίνει ζωή και το χειμώνα, αλλά και κάνει την καθημερινότητα πιο ενδιαφέρουσα. Από Αρμένους προς Πρέβελη (πρβλ. λέξη!), αλλά κι από Σέλια στον Πλακιά (να πάτε και να κατασκηνώσετε). Ενδιαφέρουσα η συμμετρική σχεδόν συνύπαρξη φαραγγιών: το φαράγγι του Κοτσυφού (απόληξη Πλακιάς) απ’ τη μια και το φαράγγι το Κουρταλιώτικο (απόληξη Πρέβελη) από την άλλη. Στα νότια παράλια και η Άγια Γαλήνη συμπληρώνει στον κόλπο της Μεσσαράς τα νότια φυσικά κάλλη του Νομού Ρεθύμνης. Ανώγεια και  Αρκάδι τα ορεινά σκαλώματα στο όρος Ίδη. 
Rex: Πολύκεντρο και πολυπαινεμένο στην καρδιά του Αϊ-Νικόλα, στολίδι αληθινό και μεταμοντέρνο (προσπαθεί πάντως!). Προεκλογικό δομημένο επιχείρημα που ασφαλώς πείθει. Κατά τ’ άλλα ως προς την χρηστική εξέλιξη του είχαμε σημειώσει κάποτε: ό,τι Rex, ας κατεβάσει! Τώρα έγινε κινηματογραφική αίθουσα, γίνονται εκεί εκδηλώσεις λόγου -ή παράλογου- και δίδονται και θεατρικές παραστάσεις (δεν γνωρίζετε την Ερασιτεχνική Θεατρική Ομάδα της πόλης;)


 Σ. 
Σαμαριά: Στα φυσικά θαύματα της Κρήτης κατατάσσεται πρώτο αδιαφιλονίκητα. Μην αποφασίσετε να το κατεβείτε αν έστω και ένα από τα κάτωθι items ή αισθητικά (;) μπιχλιμπίδια σας είναι απαραίτητα ή σας έλκουν κάπως:  Σαγιοναρίτσα, νυχάκι βαμμένο, ρόλεξ -μαϊμού ή γορίλλας-, αντιηλιακή προστασία με δείκτη 8, τσαντάκι νεσεσέρ, σορτς από λίκρα, χαλάουα στις γάμπες και κερί στο σαγόνι (κατσίκα είστε;), κιλοτάκι ΧL (θα βρίσκει ο προφυλακτήρας σας στην κατωφέρεια), στηθόδεσμο ν.4 (όλα τα φράγκα σας σε σιλικόνες τα τρώτε;), λακ sunsilk ή άλλη, γκόμενος με τριχωτό σβέρκο, ο γυναικολόγος σας, ο μικρός αδελφός της φίλης σας, ο γιός της κουμπάρας σας που είναι αδελφή ( είστε η νονά του, το ξεχάσατε;) και άλλα όπως είναι η γόβα στιλέτο, διάφορα τηλεοπτικά σαπουνοπλυντήρια συνειδητότητας, η εκπομπή Έλα όπως είσαι κλπ. Αν λοιπόν σας γοητεύει κάτι από όλα αυτά τότε να το ανεβείτε το φαράγγι, να μην το κατεβείτε, διότι ο φίλος μου ο Γ.Α περιώνυμος σκιτσογράφος διαλέγει τα θύματα του από τις quasi φελλινικές φάτσες που καταφθάνουν στην Χώρα από το Canyon... 
Σβούρος: Έφηβος ξεσαλωμένος αλητάμπουρας εποχούμενος πειραγμένου παπακίου 50 cc που σπάει καρύδια στη βιάση του να προλάβει να σβουρίσει -σαν τη σβούρα -σ’ όλη την επαρχιακή πόλη που του συμπιέζει τις ορμόνες. Βασικά όμως ένα είναι το θέμα που τον απασχολεί: ο επαγγελματικός προσανατολισμός του, δηλαδή κάτι που το κατέχει καλά και το παίζει στα δάχτυλα. 
Σπιναλόνγκα:(Spina Longa). Για λεπρούς (πιο chic: χανσενικούς!) του παρελθόντος και για καραβάκια του παρόντος! Το μέλλον  το μάθαμε στις 9 Ιουλίου 1994 -το πρωί-, στην ημερίδα που διοργάνωσε η Νομαρχία Λασιθίου. Την αφίσα της ημερίδας φιλοτέχνησε αφιλοκερδώς ο ίδιος αρχιτέκτων που είχε συνθέσει  άλλωστε κι εκείνη την εξαιρετικά γεωμετρική, την χρωματικά ευαίσθητη -με την ντοστογιεφσκική δυναμική - αφίσα της ημερίδας περί Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, που είχε πάλι διοργανώσει η Νομαρχία Λασιθίου. Εκλογές έρχονται, ας τα θυμόμαστε τα του παρελθόντος. Η επωδός πάντα η ίδια: ένα το χελιδόνι κι η Άνοιξη ακριβή! Υ.Γ. Στον πρώην Νομάρχη Λασιθίου και νυν Ηρακλείου η ιδέα για τη σπιναλόνγκειο ημερίδα εγεννήθη όταν επιπλήττοντας σχεδόν-πώς αλλιώς!- γερμανός τις κυβερνητικοαναπτυξιακόν στέλεχος είπε: ¨Εκετε Σπιναλόνγκα και το έκετε ανεκμετάλλεπτο; Αιντώς, αν είζασταν, Αργκείοι! Πάντως ο τότε κρητογερμανικός έρωτας ήταν τύπου coup de foudre! Η ημερίδα έγινε! 
Σφακιά: Από διασταύρωση για Βρύσες και κατηφορίζοντας περνάτε από Ασκύφου. Εκεί σταματάτε για μια ρακή, διότι ακολουθεί κι άλλη κατάβαση κι αν είστε εποχούμενος σε δίτροχο θα νομίζετε ότι πετάτε, εφόσον θα βλέπετε τα αετόπουλα και τα γεράκια να πετάνε χαμηλότερα από σας! Σημείωση προς αφελείς: Στ’ Ασκύφου, είναι ένας δημοσιοσχετίστας καφετζής  που σας πιάνει με το καλό, κερνάει μια ρακή, εσείς παραγγέλνετε δεύτερη ή και τρίτη, η ρακή ανοίγει την όρεξη, σας φέρνει και γίδα βραστή- δεν ρωτάτε πόσο έχει-  και στο λογαριασμό τραβάτε τα χαρτονομίσματα σας από το πορτοφόλι με κάτι ξυνισμένα μούτρα, που θα ήθελα να τα έβλεπα από μια μεριά! Δεν θα σας συμβούλευα εκτός από χιλιαρικάκια να τραβήξετε ο,τιδήποτε άλλο-έστω και τα μαλλιά σας: θα σας προλάβουν από αλλού. Οι καρέκλες εκεί είναι με πλάτη στον τοίχο, όπως ούτε καν στο Γουέστ! Φθάνοντας στα Σφακιά (βλ. λέξη) είναι όμορφα, εκεί στη Χώρα. Πιάνουν τα καραβάκια με τους Ιndiana Jones της Σαμαριάς από Αγια-Ρουμέλη, και μπορείτε να τους χαρείτε από μπαλκονάκι καφενέ πίνοντας την νεοελληνικήν, άμα και μερακλίδικην  φραπεδιάν. 
Σητεία: Ούτε 300km από τα Χανιά! Έμβλημα ο Πελεκάνος, φραπέ στο Φοίνικα πριν από τη Δύση, τάβλι προμεσημβρινό παιγμένο με πάθος, δακτυλική ευλυγισία και λεκτική ευγλωττία, εκεί στα καφενεία που προηγούνται της Λέσχης Αεροπορίας. Δάσκαλος  στο τάβλι ο κύριος Φωκίων. Φαγητό μεσημεριανό δεν μπορείτε πλέον στης Χαρούλας, δίπλα στη Λέσχη, διότι έκλεισε. Χάσατε! Μέσα στο μαγαζί μπαίνοντας αριστερά θα βρίσκατε μιαν απροσδόκητη attraction: παλαιά φωτογραφία της εθνικής Βουγιούκλως μελαχροινής ακόμη που διαφημίζει κατιτίς! Στο αυτοκίνητο ακούτε οπωσδήποτε Μelody 88,8FΜ, καθώς κατευθύνεστε προς Ερημούπολη, και απολαμβάνετε την εξαίρετη παραλία- επίτευγμα του πρώην και νυν Δημάρχου- στολίδι φυσικό και αδιαφιλονίκητο της πόλης του Βιτσέντζου μας. Βράδυ χωρίς παρακμιακό μαθαίνω Di Settia και Ποσειδώνιο Status δεν λογίζεται Εν Σητεία. Βέβαια, υπάρχει και το Πλανητάριο, αλλά, αν δεν νιώθετε καλά στο πετσί σας, ως νιάτο και ως εύχαρις και λυγερόκορμος χορευτής, μην μπείτε στον κόπο να πάτε εκεί: εκτός βέβαια κι αν σας το επιβάλει το δροσερό κεράσι που έχει κλέψει τα μυαλά σας- ποια μυαλά σας, στην ηλικία σας, γεροχούφταλε! Για μαζέψου μην έχουμε έκτακτο καρδιακό επεισόδιο! Από τα γύρω χωριά μαζεύονται και ντεμέκ  καλλιτέχνες για high night life : αναγνωρίστε τους, δεν είναι δύσκολο. Don’t miss: Το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης.  Ηommage εδώ στην Μεταξία Τσιποπούλου, μια ιδιόρρυθμη αρχαιολόγο ερευνήτρια που κάνει Αρχαιολογία για την ψυχή της, με την ψυχή της, σε μια Κρήτη που έχει ανάγκη από τέτοιους επιστήμονες ως κανόνα και όχι ως δακτυλοδεικτούμενη εξαίρεση! Υπάρχουν κι άλλοι αρχαιολόγοι στη Σητεία, που μπήκαν μετά από πολύ αυστηρές εξετάσεις (επί χούντας) στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Κι αυτούς τους θαυμάζουμε, αλλά από μακρυά!  Αμοιβαία τα αισθήματα, χοντρέ μου!