ΛΑΤΟΜΕΙΑ ΣΤΑΥΡΟΥ

Τα λατομεία βρίσκονται στην βορειοδυτική πλευρά του Σταυρού. Είναι χαρακτηρισμένα ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο όπως και αυτά των Αγ. Αποστόλων. Από τα βράχια αυτά (αμμουδάρα πέτρα) έχουν κατασκευαστεί τα Βενετσιάνικα τείχη. Το λατομείο αυτό, αναφέρεται στις εκθέσεις προβλεπτών και ρεκτόρων αλλά και στον G. Gerola. Το γεγονός αυτό έκανε τη συγκεκριμένη πέτρα πολύ ισχυρή και αυτός είναι ο κύριος λόγος (μαζί με την ποιότητα του ασβέστη) που τα τείχη των Χανιών διατηρούνται σε τέτοια καλή κατάσταση. Η λατόμευση από υπόχρεους αγγαρείας ντόπιους γινόταν επιτόπου και η μεταφορά από τη θάλασσα. Φαίνονται έντονα πάνω στα βράχια οι χαράξεις από τα πριόνια, με τα οποία έκοβαν την πέτρα.
Ο ψαμμίτης χρησιμοποιούνταν για την εξωτερική επένδυση των τειχών. Το υπόλοιπο ήταν κτισμένο από πέτρες, που έβγαιναν από το σκάψιμο της τάφρου με πολύ ασβεστοκονίαμα ("χυτή" τοιχοποιία). Το λατομείο του Σταυρού είναι χαρακτηρισμένο μνημείο, δεν έχει καθοριστεί όμως ακόμη ζώνη προστασίας.
Ένα δεύτερο, μικρότερο λατομείο ψαμμίτη, από το οποίο χρησιμοποιούσαν πέτρα για το στρογγυλά cordone είναι κοντά στο Καθολικό του Αγίου Ιωάννη του Ερημίτη στη θέση "Του Αγίου το Αυλάκι" και ένα τρίτο στους Αγίους Αποστόλους. Εξαιρετικής ποιότητας ψαμμίτη έχουμε χρησιμοποιήσει παλιά από τον Κλαδισσό, ενώ στις τωρινές αναστηλώσεις, χρησιμοποιείται ψαμμίτης από την Κίσαμο.