Τετάρτη 1 Σεπτεμβρίου 2010

ΚΙΣΣΑΜΟΣ ή ΚΙΣΑΜΟΣ

Πήρα το ακόλουθο e-mail και το δημοσιεύω, γιατί πρέπει όλοι να ξέρουμε μερικά πράγματα για τον τόπο που ζούμε!!!
Καλησπέρα, σε μια μου αναζήτηση για μουσικά όργανα κατέληξα και στην ιστοσελίδα σου. Μιας και είμαι συντοπίτης σου και ζω στην ¨Κισσαμο¨, θα ήθελα να μοιραστώ τον προβληματισμό μου, μιας και νομίζω ότι πρέπει να γράφετε με δυο σσ η λέξη Κίσ(σ)αμος. Ο λόγος είναι καθαρά εκφραστικός, χωρίς να έχω πολλές γνώσεις πάνω στον τρόπο που οι Αρχαίοι πρόφεραν τις  λέξεις. Ύστερα από διάφορες σκέψεις, κατάλαβα ότι είναι απαραίτητο αυτό το διπλο (σσ) καθώς δηλώνει το τράβηγμα που πρέπει να γίνει στην φωνή ώστε να προφερθεί σωστά.
Το ένα (σ)  προφέρεται πιο γρήγορα από ότι τα δυο , πχ. η λέξη θάλασσα και πολλές άλλες.
Ελπίζω να μην παρεξηγηθώ. Μιας και ο λόγος που γράφω είναι για να μην καταλήξουμε με λάθος όνομα. 
Γεια και χαρά Α.ΤΣ.
 
 Αγαπητέ φίλε ο Γεωργιος Λουπασης, που είναι φιλόλογος δίνει την εξής ερμηνεία ...που με βρίσκει σύμφωνο!
1. Ο χαρακτηρισμός από ορισμένους μελετητές της λέξης «Κίσαμος» ως προελληνικής οφείλεται στην κατάληξή της σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν είναι δυνατή η ασφαλής σύνδεσή της με κάποια ελληνική ρίζα. Ο αείμνηστος πάντως Νικ. Β. Τωμαδάκης, κραταιός φιλόλογος, δεινός γλωσσολόγος και άριστος γνώστης των περί τα τοπωνύμια θεμάτων, χαρακτηρίζει τη λέξη «ιστορική» και όχι «προϊστορική». Απολύτως λογικό αυτό, αφού είχε υπόψη το δεδομένο ότι η λέξη μαρτυρείται από την ιστορική εποχή και ύστερα, δεν ήταν δε από εκείνους που για λόγους εντυπώσεων έκαναν άλματα ή βουτιές στο κενό.
2. Ο αόριστος του ρήματος «κυνώ» είναι «εκύνησα» (και σήμερα λέμε «προσκύνησα»). Μαρτυρείται και ο τύπος «έκυσα», ο οποίος θυμίζει τον όμοιο τύπο αορίστου του ρήματος «κύω» (κυοφορώ). Όπως σημειώθηκε παραπάνω ο χωρίς αύξηση τύπος «κύσα» ήταν σε χρήση μόνο από τους επικούς ποιητές.
3. Του ρήματος αυτού δεν υπάρχει τύπος χρόνου ενεστώτα «κύσω», όπως διαβάζουμε δυο φορές στο δημοσίευμα. Πρόκειται για βαρβαρισμό ασυγχώρητο (ο τύπος αυτός είναι είτε οριστικής μέλλοντα είτε υποτακτικής αορίστου).
4. Σε όλα τα λεξικά η λέξη «κισσός», ως προς την ετυμολογία της, χαρακτηρίζεται αγνώστου προελεύσεως.
5. Στην ελληνική γλώσσα δεν υπάρχει λέξη της οποίας το θέμα (ή η ρίζα) [κισ-] να οφείλεται σε μετάπτωση (όπως είναι ο όρος, και όχι «αλλοίωση») του [υ] σε [ι].
6. Η λέξη «Κίσαμος» πρέπει να γράφεται με γιώτα και με ένα σίγμα, όπως επιτάσσει η παραδεδομένη μορφή της σε συνδυασμό με την άγνωστη – μέχρι τώρα τουλάχιστον – προέλευσή της. Η γραφή με διπλό σίγμα την οποία συχνά συναντάμε πρέπει να εγκαταλειφθεί, αφού οφείλεται στο ότι κατά το λατινικό αλφάβητο το απλό [s] μεταξύ δύο φωνηέντων προφέρεται σαν [ζ], κάτι που αποφεύγεται με τα δύο σίγμα (γι’ αυτό και στα ενετικά έγγραφα συναντάμε τη γραφή Chissamo).

Πάντως όπως και να έχει το πράγμα κάπου πρέπει να κατασταλλάξουμε δεν γίνεται να βρίσκουμε την ονομασία αλλού με δυο (σσ) και αλλού με ένα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.