ΝΑΥΑΓΙΟ IMPERΑTRICE 1907 ΕΛΑΦΟΝΗΣΙ

Τα νησάκια που κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν Μουσαγόραι νήσοι και σήμερα Πρασονήσι ή Άρτεμις και Πλακολήθρα ή Πλακουρήθρα αποτελούν ένα σύμπλεγμα χαμηλών σκοπέλων και υφάλων, ιδιαίτερα επικίνδυνους για τα διερχόμενα πλοία, και προπαντός όταν επικρατεί θαλασσοταραχή. Γι αυτό και το πέρασμα του Λαφονησιού έχει ονομαστεί  «Τάφος των καραβιών!» από τους ναυτικούς. Ένα από τα μεγαλύτερα ναυάγια λοιπόν που έγιναν στην περιοχή αυτή (1907)  ήταν και το ναυάγιο του Imperαtrice που αποτέλεσε μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες εκείνης της εποχής.
  Η εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα της 24ης Φεβρουαρίου 1907 μεταξύ άλλων ανέφερε:
... Εικόνες τρόμου, φρίκης και αγωνίας, διηγούνται οι παρατυχόντες χωρικοί μας από το ναυάγιο της «Αυτοκράτειρας» πρώτος μεταξύ των συναθροισθέντων χωρικών εις τον τόπο του Ναυαγίου δια να δώσωσι χείρα βοηθείας εις τους ναυαγούς ως εξακριβώσαμεν παρά δύο αυτοπτών μαρτύρων ήτο ο Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Πλοκαμάκης. Ηγούμενος της Μονής Χρυσοσκαλίτισσας όστις υπήρξεν ο εξ ουρανού άγγελος δια τους ναυαγούς. Αυτός διηύθηνε τους προθύμους χωρικούς πως να έρχονται βοηθοί καταλληλότερον. Αυτός ίδρυσε μετά της χωροφυλακής εις το Λαφονήσι πρόχειρον σταθμόν των πρώτων βοηθειών.
Αυτό δεν ησύχασεν επί δύο ημέρες και νύχτες σώζων περιθάλπων τους ναυαγούς. Πρώτος αυτός έδωσε το παράδειγμα της αυταπαρνήσεως ριφθείς εις τα λυσσώδη κύματα και διασώσας τρεις τον ένα μετά τον άλλον εκ των πρώτων ναυαγών την πρώτην ημέραν του ναυαγίου.
Αυτός διέταξεν και μετέφεραν ξύλα, οίνον, τροφήν, συνδόνας, κουβέρτας, σχοινία και παν ότι ευρίσκεται εις την Μονήν προς διάσωσιν και περίθαλψιν των εξαντλημένων ναυαγών. Εν μία λέξιν πάνες ομολόγουν ότι εκ των 32 ναυαγών οίτινες περισυλλέγησαν εις την Μονήν του, αδύνατον ήτο να υπιζήσωσιν ούτε δέκα άνευ του Αρχιμανδρίτου, ο οποίος υπήρξε αληθώς ο Σωτήρ πάντω, όσων εσώθησαν εκ των ζητησάντων προς της αφίξεως του πολεμικού να σωθώσι ριπτόμενοι εις την θάλασσαν την Παρασκευήν ή επέβησαν της προχείρου σχεδίας ην εσχημάτισαν εκ του πλοίου το Σάββατον.
Το πρωχόν μοναστήριο του Αρχιμανδρίτου ερημώθη εκ της θυσίας εις ήν επιβλήθη εις τροφάς και ενδύματα. Και αυτός τους τσουμπέδες του διέθεσεν ο αληθής ούτος ιερεύς του Υψίστου.
Η γενναιότητης και η προσωπική αυτοθυσία του Ηγουμένου, εχρησίμευσεν ως παράδειγμα και έθηκεν υπό τας διαταγάς τους πάντας τους υπέρ εκατόν συνανθροισθέντες χωρικούς εκ των πέριξ. Και πρώτον περισυνέλεξεν δώδεκα εκ των 50 πρώτων οίτινες είχον επιβεί λέμβων αίτινες είχον ναυαγήσει εις τους βράχους της νησίδας Λαφονήσι. Τούτους αφού εθέρμανε διά μεγάλης πυράς ην ήναψε επί της νησίδος και ήτις δεν έσβησε μέχρι της Κυριακής πρωί αφού τους επανέφερε δι  εντριβών με οίνον θερμόν.
Μεταξύ αυτών που βοήθησαν για την σωτηρία των ναυαγών αναφέρεται και ο Παν. Μοτάκης για τον οποίον η ίδια εφημερίδα αναφέρει :
….έναν άριστον κολυμπητήν τον Παν.Μοτάκην ώστε λησμονών τέσσερα  μικρά τέκνα και την σύζυγον του ερρίφθη γυμνός εις την θάλασσαν κρατών την άκραν του σχοινιού. Κατ’ ευτυχίαν και αυτού και των επι της σχεδίας κατόρθωσαν ν’ αναβή επι αυτής και να την προσδέσει δια του σχοινιού…… Ο Μοτάκης εξελθών ημείφθη με δέκα δραχμάς για την αυταπάρνησιν του, υπο ενός μικρεμπόρου εντοπίου καλουμένου  Γ.Γαλαντωμάκης όστις προσέφερεν και  σάκκον αλεύρου προς κατασκευήν άρτου δια τους ναυαγούς.
Μετά το μεγάλο ναυάγιο του υπερωκεάνιου Imperetrice το 1907 στο οποίο πνίγηκαν 300 άνθρωποι και θάφτηκαν ομαδικά στο νησί,  τοποθετήθηκε φάρος που λειτουργούσε με πετρέλαιο. Ο φάρος εκείνος ήταν αρκετά ψηλός με εσωτερική πέτρινη σκάλα που αριθμούσε 132 σκαλοπάτια και 12 σιδερένια. (Δυστυχώς ο φάρος ανατινάχτηκε από τους ναζί επειδή  υπήρχε  εκεί από το 1937 ασύρματος). Δίπλα του χτίστηκαν καταλύματα των φαροφυλάκων με φούρνο και δεξαμενή συγκέντρωσης του νερού. Δυστυχώς, τότε προκειμένου να ψηθεί ο ασβέστης που χρειαζόταν για το χτίσιμο, με άδεια του τότε δημάρχου Κούνενι (Βάθης) κόπηκαν όλοι οι κέδροι  και τα άλλα δέντρα του νησιού. Ο φάρος εκείνος ήταν ένα μηχάνημα με μία λάμπα από απλό γυαλί ή και με ένα ειδικό αμίαντο πυράκτωσης. Μία σιδερένια πλάκα γύριζε το φωτιστικό μηχανισμό που η ταχύτητά του ρυθμιζόταν με βάρη για κάθε 24ωρο. Ένας μηχανισμός δηλαδή παρόμοιος με τα παλιά ρολόγια του τοίχου. Ο ανεφοδιασμός του με πετρέλαιο και άλλα απαραίτητα εφόδια γινόταν μία φορά ετησίως και πάντοτε τους καλοκαιρινούς μήνες, που οι καιροί ήταν ευνοϊκοί, με το «πλοίο των Φάρων», του τότε Βασιλικού Ναυτικού «Ωρίων», το οποίο είχε μετασκευαστεί ειδικά γι αυτό το σκοπό .
Βιβλιογραφία Κ. Παπαγεωργίου, Μ. Κογχυλάκης