ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΜΑΝΤΙΝΑΔΑΣ

Μετά την τρομερή κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους, παρ' όλη την καταστροφική λεηλασία των πάντων, ο Κρητικός λογοτεχνικός πολιτισμός κατάφερε να επιζήσει και αυτό γιατί από την πένα των επώνυμων, πέρασε στο στόμα των ανώνυμων. Ο Κρητικός λαός έζησε γιατί τραγούδησε για την τραγωδία και τον πόνο του, τα τραγούδια αυτά τα έκανε μαντινάδες. Πόσοι δεν ήταν οι ανώνυμοι μαντιναδόροι, άνθρωποι αγράμματοι (βοσκοί, ψαράδες, ζευγάδες, χτίστες) που ήξεραν απέξω τον Ερωτόκριτο, τη Θυσία του Αβραάμ, τη Βοσκοπούλα, κ.α., τραγουδώντας τα τα μάθαιναν από γενιά σε γενιά και πάνω σε αυτά έφτιαχναν και δικά τους δίστιχα.

Στην Ελλάδα δεν έλειψαν ποτέ οι ραψωδοί, οι ποιητές, του λαού που τραγουδούσαν κάθε είδους χαρά ή λύπη ή αγώνα, σε μια γλώσσα που θεωρούνταν η ομορφότερη στην Ευρώπη. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην Κρήτη.
 Οι μαντιναδόροι επηρεασμένοι και από τον Ερωτόκριτο, αυτοσχεδιάζουν με αξιοθαύμαστη χάρη, ζωντάνια και αισθητική ομορφιά λόγου. Πολλοί από αυτούς είναι και μουσικοί, τραγουδιστές οργανοπαίχτες και χορευτές.
Οι ρίζες αυτών των μοναδικών δημιουργημάτων της Κρητικής Λογοτεχνίας δεν έθρεψαν μόνο την Κρητική μαντινάδα, αλλά στήριξαν γερά τη διαμόρφωση ενός υψηλού και γενναίου ήθους μέσα στις μαύρες μέρες της πικρής σκλαβιάς.Πολλές Κρητικές μαντινάδες είναι παρμένες ατόφιες από τον «Ερωτόκριτο», και άλλες παραλλαγμένες ως προς τις λέξεις και όχι ως προς το νόημα.
Ερωτόκριτος: Η γλώσσα τζ είν ασάλευτη, τα χείλη δε μιλούσι τα μάθια θαμπωθήκανε, δε βλέπου μπλιο να δουσι.
Μαντινάδα: Το στόμα μου βουβάθηκε, τα χείλη δε μιλούνε τα μάθια μου εθαμπώθηκαν, δε βλέπουν, δε θωρούνε.
Από την Κρήτη οι μαντινάδες επεκτάθηκαν σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Με την παρουσία τους σφράγισαν τη μορφή της Κρήτης, και με το μεγαλείο και τη δύναμη τους κατακτήσανε τους ξένους που τις άκουγαν στον τόπο τους, αλλά και αυτούς που ήταν στην Κρήτη.
http://www.erotokritos.gr/